برخی از فناوریهای نوظهور عمر کوتاهی دارند و پس از گذشت اندک مدتی از نظرها ناپدید میشوند. در مقابل، برخی دیگر به قدری قابل توجه هستند که دنیا و نحوهی زیستن ما در آن را متحول میکنند. با نگاهی به اطراف خود میتوانیم مثالهای بیشماری برای این دو گروه پیدا کنیم. مجلهی فوربز فهرستی از ۹ جریان عظیم فناوری را تهیه کرده است که به عقیدهی آنها سال ۲۰۱۸ و فراتر از آن را شکل خواهند داد.
۱. دادهایسازی فزاینده زندگی ما
از چت کردن با دوستان در یک اپلیکیشن پیامرسان یا خریدن یک قهوه تا استفاده از بلیتهای الکترونیکی در وسایل نقلیهی عمومی یا استریم موسیقی، امروزه تقریبا تمام کارهایی که انجام میدهیم، منجر به باقی ماندن رد پا از ما میشود. این تبدیل جزئیترین امور ما به داده یا دادهایسازی (Datafication)، دنیا را به سمت انفجاری بیسابقه در تولید داده سوق داده است.
تنها در یک دقیقه، فیسبوک ۹۰۰ هزار مورد ورود به حساب کاربری دریافت میکند و بیش از ۴۵۰ هزار توییت، ۱۵۶ میلیون ایمیل و ۱۵ میلیون پیام متنی ارسال میشود. با وجود چنین ارقامی، ما به نحو اجتنابناپذیری هر ۲ سال یک بار، میزان دادههای تولید شده در دنیا را دو برابر میکنیم.
۲. اینترنت اشیا و چگونگی هوشمندسازی بیشتر دستگاههای خانگی
اینترنت اشیا (IoT) که شامل وسایل هوشمند متصل نظیر گوشیها و ساعتهای هوشمند میشود، یک عامل موثر در رشد نمایی دادهها محسوب میشود. این موضوع بدین خاطر است که تمام این دستگاههای هوشمند به صورت پیوسته و بدون دخالت انسان در حال جمعآوری داده، اتصال به دیگر دستگاهها و اشتراکگذاری این دادهها هستند. برای مثال مچبندهای سلامتی به جمعآوری دادههای مربوط به شما و همگامسازی آنها با گوشی هوشمندتان میپردازند.
امروزه تقریبا هوشمندسازی هر وسیلهای امکانپذیر است. تا سال ۲۰۲۰، یک چهارم از یک میلیارد خودرو به اینترنت متصل خواهند بود. برای خانههای ما محصولات هوشمند قابل رویتی نظیر تلویزیونها و وسایل کمتر قابل رویت دیگری نظیر زیراندازهای یوگا که فعالیتهای ورزشی ما را ردیابی میکنند، وجود دارد و البته دستیارهای شخصی مبتنی بر صدا همچون الکسا که اکثر ما امروزه صاحب آنها هستیم، مثال دیگری از یک دستگاه اینترنت اشیا به حساب میآید.
در حال حاضر، دستگاههای بیشماری در اطراف ما وجود دارند؛ اما اینترنت اشیا بهتازگی کار خود را آغاز کرده است. موسسهی تحقیقاتی IHS پیشبینی میکند که تا سال ۲۰۲۰، ۷۵ میلیارد دستگاه متصل وجود خواهد داشت.
۳. رشد نمایی در قدرت رایانشی منجر به وقوع پیشرفتهای عظیم در فناوری میشود
نه رشد خارقالعادهی دادهها و نه وجود بیشمار دستگاههای اینترنت اشیا، هیچکدام بدون جهشهای عظیم صورت گرفته در قدرت رایانشی امکانپذیر نبودند. بین سالهای ۱۹۷۵ و ۲۰۱۵، قدرت رایانشی هر دو سال یک بار دو برابر شده است و امروزه نیز هر دو سال و نیم یک بار افزایش مییابد.
با این حال، ما در حال دستیابی به حداکثر قدرت رایانشی سنتی در انجام محاسبات هستیم. خوشبختانه، با دسترسی ما به رایانش کوانتومی، احتمالا بزرگترین تحولی که قدرت رایانشی تاکنون به خود دیده است بهزودی محقق خواهد شد. رایانش کوانتومی سرعت کامپیوترهای فعلی را چندین میلیون برابر افزایش خواهد داد و همین موضوع سبب شده است تا رهبران فناوری بر سر عرضهی اولین کامپیوتر کوانتومی تجاری و قابل اعتماد مشغول رقابت با یکدیگر باشند. این کامپیوترها نهتنها میتوانند مشکلات غیرقابل حل برای کامپیوترهای امروزی را برطرف کنند؛ بلکه قادر به حل مشکلاتی فراتر از تصور ما نیز هستند.
۴. رشد خارقالعاده هوش مصنوعی
کامپیوترها در حال حاضر تا حد زیادی همانند انسانها قادر به یادگیری هستند و این رشد بینظیر تواناییهای هوش مصنوعی بهواسطهی افزایش عظیم دادهها و قدرت رایانشی امکانپذیر شده است. انفجار خارقالعادهی دادهها در چند سال اخیر امکان پیشرفت سریع هوش مصنوعی را فراهم کرده است. یک سیستم هوش مصنوعی هرچه دادههای بیشتری در اختیار داشته باشد، میتواند دقیقتر شود و سریعتر آموزش ببیند.
این پیشرفت عظیم در هوش مصنوعی بدین معنی است که کامپیوترها اکنون میتوانند وظایف انسانی بیشتری را برعهده بگیرند. در واقع، این هوش مصنوعی است که امکان دیدن (نرمافزار تشخیص چهره)، خواندن (تحلیل پیامهای شبکههای اجتماعی)، شنیدن (گوش دادن الکسا به فرمانهای صوتی کاربران)، صحبت کردن (پاسخ دادن الکسا به فرمانهای صوتی کاربران) و ارزیابی احساسات ما (رایانش عاطفی) را برای کامپیوترها فراهم میکند.
۵. قطار غیرقابل توقف خودکارسازی
هرچه ماشینها هوشمندتر شوند، تواناییهای آنها نیز افزایش پیدا میکند. بدین مفهوم که فرایندها، تصمیمات، وظایف و سیستمهای بیشتری میتوانند خودکارسازی (اتوماسیون) شوند و انجام آنها بر دوش الگوریتمها یا رباتها قرار بگیرد.
در نهایت، طیف گستردهای از صنایع و مشاغل تحت تاثیر خودکارسازی قرار خواهند گرفت. با این حال، فعلا اولین موج مشاغلی که ماشینها برعهده گرفتهاند را میتوان در چهار شاخهی مشاغل ملالآور، ناخوشایند، خطرناک و پرهزینه دستهبندی کرد. بدین معنی که از این پس دیگر لازم نیست انسانها مشاغلی را که ماشینها سریعتر، ایمنتر، ارزانتر و دقیقتر انجام میدهند، برعهده بگیرند.
فراتر از این چهار شاخه، ماشینها، رباتها و الگوریتمها جایگزین یا تقویتکنندهی بسیاری از مشاغل انسانی شامل مشاغل حرفهای در زمینههایی نظیر حقوق یا حسابداری خواهند شد. احتمال میرود که طیف گستردهای از مشاغل از رانندگان کامیون تا آجرکاران و پزشکان همگی به طرز غیرمنتظرهای در فهرست مشاغل متاثر از خودکارسازی قرار بگیرند. یک برآورد در ایالات متحده نشان میدهد که ۴۷ درصد از مشاغل این کشور در معرض خودکارسازی قرار دارند.
۶. چاپ سهبعدی فرصتهای بینظیری در اختیار تولیدکنندگان قرار میدهد
اختراع چاپگر سهبعدی فعالیت تولیدکنندگان صنایع مختلف را در موارد مثبت بسیاری دگرگون کرده است. در تولید سنتی (تولید کاهشی)، اشیا با بریدن یا قطعه قطعه کردن موادی نظیر فلز و با استفاده از وسایلی چون ابزار تراش ساخته میشوند. اما در چاپ سهبعدی که به عنوان تولید افزوده نیز شناخته میشود، اشیا با قرارگیری یا افزودن لایههای مواد ساخته میشوند. مواد مورد استفاده در چاپ سهبعدی میتواند از هر نوعی چون پلاستیک، فلز، بتن، مایع، پودر و حتی شکلات یا بافت انسانی باشد!
با چاپ سهبعدی، ساخت اشکال بسیار پیچیده، راحتتر از تولید سنتی و با استفاده از مواد کمتر نیز امکانپذیر است. همچنین، با این شیوهی چاپ میتوان بدون نگرانی دربارهی مزیت مقیاس به راحتی اقدام به تولید محصولات بسیار سفارشی برای مشتریان کرد.
۷. ما با روشهای بسیار مختلفی در حال تعامل با فناوری هستیم
نحوهی تعامل ما با فناوری در طول سالهای گذشته به نحو قابل توجهی تغییر کرده و هماکنون نیز در حال تغییر است. ما به لطف گوشیهای هوشمند و تبلتها، میتوانیم طیف گستردهای از امور را در حین حرکت و تنها با لمس یک صفحه انجام دهیم. نفوذ اینترنت موبایل به حدی افزایش یافته است که کاربرد آن در سال ۲۰۱۶ از دسترسی به اینترنت از طریق کامپیوترهای سنتی پیشی گرفت. گوگل همچنین تایید کرده که در حال حاضر جستجو در دستگاههای موبایل، جستجوهای دسکتاپ را پشت سر گذاشته است.
علاوه بر این، ما هماکنون با دستگاههای خود صحبت میکنیم و به وسیلهی سیری و دیگر دستیارهای دیجیتال از جستجوی صوتی بهرهمند میشویم. برآوردها نشان میدهند که تا سال ۲۰۲۰، ۵۰ درصد از تمام جستجوها، جستجوهای صوتی خواهند بود و در حدود ۳۰ درصد آنها نیز بدون استفاده از هیچ نمایشگری انجام خواهند شد. در نتیجه، تمام انواع کسبوکارها به تدریج در حال ادغام محصولات خود با دستیارهای دیجیتال همچون گوگل اسیستنت، الکسا و سیری هستند. برای مثال، تمام خودروهای ساخت بیامو از سال ۲۰۱۸ مجهز به دستیار صوتی الکسا خواهند بود.
واقعیت مجازی و واقعیت افزوده نیز نمایانگر پیشرفت عظیم بعدی در تحول رابط کاربری هستند و نحوهی تعامل کسبوکارها با مشتریان را دگرگون خواهند کرد.
۸. بلاکچین، یک نوآوری که میتواند دنیای ما را تغییر دهد
فناوری بلاکچین یک راهحل به شدت کاربردی برای رفع مشکل ذخیرهسازی، احراز هویت و حفاظت از دادهها محسوب میشود. به بلاکچین میتوانید به عنوان یک پایگاه دادهی غیرمتمرکز و به شدت ایمن نگاه کنید. اگر بخواهیم کمی دقیقتر بررسی کنیم، این فناوری یک دفتر کل توزیع شده و نقطه به نقطه (peer-to-peer) به حساب میآید. هرچند تاکنون هیچ فناوری غیرقابل نفوذی در برابر هک به وجود نیامده است؛ اما بلاکچین یک پیشرفت عظیم در مقایسه با فناوری فعلی امنیت دادهها به شمار میرود که برخلاف یک پایگاهدادهی متمرکز، هیچ نقطهی واحد شکستی در آن وجود ندارد.
رکوردها (ردهها) در یک بلاکچین «بلاک» نامیده میشوند و هر بلاک به صورت زنجیروار به بلاک پیشین خود متصل است و همین جهت آن را بلاک چین (زنجیرهی بلوکی) مینامند. تمام زنجیره به صورت خودگردان مدیریت میشود؛ بدین مفهوم که هیچ شخص یا سازمانی مسئول تمام زنجیر نیست. در حال حاضر، عملکرد بیتکوین، ارزشمندترین ارز دیجیتال دنیا مبتنی بر فناوری بلاکچین است.
با این حال، خدمات مالی، بیمه و مراقبت سلامت از جمله بخشهایی هستند که احتمال بهرهگیری از بلاکچین در آنها بسیار بالا است. در واقع، ۹۰ درصد از بانکهای اروپایی و آمریکای شمالی در حال بررسی روشهای استفاده از بلاکچین هستند.
۹. پلتفرمها موجب ارتقای کسبوکارها میشوند
یک پلتفرم در اصل شبکهای دیجیتال یا فیزیکی است که از طریق تسهیل ارتباطات و مبادلات بین افراد و خدمات، محصولات یا اطلاعات برای کاربرانش ارزش تولید میکند. یک پلتفرم به ندرت خدمتی واقعی ارائه میدهد و در عوض به عنوان یک تسهیلکننده برای افراد محسوب میشود که تعاملات را برای کاربران خود امکانپذیر، آسان و ایمن میکند.
پلتفرمها موجب رشد کسبوکارهایی نظیر ایربیانبی، اوبر و آمازون شدهاند و علاوه بر این پایه و اساس فیسبوک و توییتر را نیز تشکیل میدهند. با این حال، پلتفرمها فرصتهای رشد را در اختیار تمام انواع کسبوکارها، صنایع و واحدها – نهتنها واحدهای فناوری - قرار میدهند. حتی کسبوکارهای باسابقه نظیر شرکت خودروسازی فورد نیز که بیشتر از الگوهای تجاری سنتی استفاده میکنند، توسعهی راهبردهای مبتنی بر پلتفرم را آغاز کردهاند.
به باور شما چه فناوریهای دیگری توان تغییر دنیا را در سال ۲۰۱۸ دارند؟ لطفا نظرات خود را با ما درمیان بگذارید.
- 10
- 3