سایه «فیلتر» روی کسب و کارهای آنلاین

تجمعات و بروز ناآرامی در برخی نقاط کشور و تلاش چند شبکه اجتماعی برای سوق دادن ایرانیان به مسیر تنش های خشونت طلبانه و انتشار مطالبی توسط آنها با مضمون آموزش ساخت بمب دستی ؛ فضایی را بوجود آورد که در نهایت موجب شد تا نهادهای امنیتی دستور فیلتر «تلگرام» را صادر کنند. البته  تأکید شد که این فیلتر موقت است اما همین رخداد بر کسب و کارهای فعال در این شبکه اجتماعی تأثیر گذاشته است. در همین حال، محمد جواد آذری جهرمی در توئیتی خطاب به فعالان کسب و کارهای مجازی نوشت: «یکی از جهت‌گیری‌های دولت برای حل معضل بیکاری توسعه کسب و کارهای نوپا و تقویت فضای مجازی بوده و خواهد بود.

وظیفه دارم از صدها هزار هموطن عزیزی که به‌دلیل شرایط اخیر متضرر شده‌اند عذرخواهی کنم. با بازگشت آرامش، در حال مذاکره با شورای امنیت کشور برای رفع محدودیت‌ها هستیم.» همانگونه که وزیر ارتباطات در توئیت خود اعلام کرده است با مسدودسازی شبکه‌های اجتماعی همچون تلگرام و اینستاگرام صدها هزار کاربر دچار ضرر و زیان بسیاری شده‌اند چرا که این شبکه‌های اجتماعی محل خرید و فروش بسیاری از کالاها (صنایع دستی، طلا و جواهرات، لباس دست‌دوز و دستباف، شیرینی‌های خانگی و...) و خدمات (ارسال مرسولات توسط پست ، پیک و...)

شده است و این را باید در کنار مشاغل فیزیکی (داروخانه‌ها، آزمایشگاه‌های طبی، آموزشگاه‌ها، مدارس، دانشگاه‌ها، ادارات، سایت‌ها و رسانه‌های خبر و حتی برخی از وزارتخانه‌ها از تلگرام و اینستاگرام برای انتشار اخبار داخلی خود استفاده می‌کنند) قرار داد که از این شبکه‌های اجتماعی برای گسترش و معرفی کار خود بهره می‌برند.

مهمتر اینکه بخشی از تبلیغات نیز به این عرصه فضای مجازی ورود کرده است و با مسدود شدن این بخش نیز متضرر شده‌اند. طبق آمار مرکز رسانه‌های دیجیتال تاکنون ۱۹ هزار کانال ثبت شده در تلگرام و هزار و ۸۰۰صفحه ثبت شده در اینستاگرام وجود دارد که از این میزان مشخص نیست که چه میزان در بخش کسب وکارها فعالیت دارند اما به گفته افشین کلاهی نایب رئیس کمیسیون کسب و کارهای نوین اتاق ایران،

بین ١٠ تا ١٥ هزار کسب و کار در ایران به‌صورت کاملاً مجازی اداره می‌شوند و این دو را باید در کنار گفته‌های یکی از مسئولان قرار داد که یکی از شبکه‌های اجتماعی بیش از ۳۰ هزار شغل ایجاد کرده است.

توقف کسب و کارهای مجازی

در پی ناآرامی‌های چند روز گذشته در کشور و به‌دنبال مسدود‌سازی شبکه‌های اجتماعی تلگرام و اینستاگرام، روزنامه ایران به سراغ فعالان در این شبکه‌ها رفته و نظر آنها را در این خصوص جویا شده است که این مسدود‌سازی کسب و کارهای آنها را تهدید کرده است.

رضا الفت نسب، سخنگوی اتحادیه کسب و کارهای مجازی با بیان اینکه اختلال در اینترنت و کندی آن ضرر زیادی به کسب و کارهای آنلاین زده است، به «ایران» گفت:  با کندی اینترنت امکان ارائه خدمات بهینه عملاً وجود ندارد بنابراین  کاربر از ادامه کار منصرف می‌شود و خرید خود را انجام نمی‌دهد.

 الفت نسب درباره قطعی تلگرام و اینستاگرام نیز با بیان اینکه بیش از ۱۵۰ هزار نفر در کانال‌ها و شبکه‌های اجتماعی تلگرام و اینستاگرام کسب و کاری مجازی راه‌اندازی کرده‌اند، گفت: فعالیت تمام این افراد متوقف شده و صددرصد متضرر شده‌اند. واقعاً نمی‌دانیم با وجود دلایل امنیتی درباره کندی اینترنت و قطعی شبکه‌های مجازی تلگرام و اینستاگرام چه کاری باید انجام دهیم. انتظار داشتیم دولت و مسئولان یک نگاه  مثبتی روی کسب و کارهای مجازی داشته باشند و برای کسب و کارهای اینترنتی تفاوتی و تمایزی قائل شوند تا اقتصاد این بخش دچار مشکل نشود.

سخنگوی اتحادیه کسب و کارهای مجازی در ادامه به افرادی که در این شبکه‌های اجتماعی کسب و کاری راه‌اندازی کرده‌اند توصیه کرد از شبکه‌های پیام رسان داخلی استفاده کنند چون مشخص نیست که شبکه‌های اجتماعی مسدود شده رفع فیلتر شوند یا نه یا اینکه حتی اگر رفع فیلتر شدند مشخص نیست که در آینده چه اتفاقاتی خواهد افتاد، بنابراین بهتر است برای حفظ مشتریان و کسب و کار خود از پیام رسان‌های داخلی استفاده کنند.

وی افزود: البته این افراد باید بدانند که اگر در شبکه‌های داخلی فعالیت کنند قطعاً رصد خواهند شد و باید مطابق فعالیتی که انجام می‌دهند مالیات پرداخت کنند. البته خیلی از افراد حاضر هستند فعالیت و کسب و کار در فضای مجازی را ثبت کنند چرا که از این موضوع هراس دارند که مالیات زیادی را برای کسب و کار آنها در نظر گرفته شود بنابراین برای ساماندهی کسب و کارهای مجازی باید سازمان مالیات نیز با این قشر سختگیرانه رفتار نکند.

 شوک در بخش تبلیغات

علی علوی مدیر یکی از کانال‌های خبری درباره بحث تأثیر فیلترینگ روی فعالیت کانال‌ها و بخصوص تبلیغات به «ایران» گفت: ۳۰ درصد از درآمد خود را از طریق مسدود شدن کانال تلگرامی از دست داده‌ایم. این مسدودسازی شوکی را بخصوص به بخش تبلیغات کانال‌های خبری وارد کرده است و کسب و کارهای مجازی از این بابت متضرر شده‌اند.

علوی افزود: ما تنها ۳۰ درصد از بازدید‌کنندگان خود را از دست داده‌ایم و ۷۰ درصد آنها کماکان از طریق فیلترشکن در حال بازدید از کانال ما هستند. از سوی دیگر فعالیت اصلی ما روی وب سایت است و از شبکه‌های اجتماعی به‌عنوان ابزار جانبی استفاده می‌کردیم. ما حدود ۲ میلیونو ۲۰۰ هزار عضو داریم و ۷۰ درصد این تعداد کماکان با دور زدن و استفاده از فیلترشکن از کانال ما استفاده می‌کنند.

مدیر این کانال خبر پربازدیدکننده در ادامه افزود: بعید به نظر می‌رسد که کاربران این شبکه‌های اجتماعی به سمت پیام رسان‌های داخلی جذب شوند، چرا که آنها جذابیت و امکانات خوبی ندارند و از این‌رو در صورت ادامه فیلتر این دو شبکه اجتماعی باز کاربران به سمت شبکه‌های خارجی مانند ایمو، واتس اپ، لاین و... می‌روند. درست است که این پیان رسان‌های خارجی امکاناتی مانند تلگرام ندارند ولی امکان ایجاد گروه وجود دارد از این‌رو از آنها بهره خواهند برد.

ضرر صددرصدی کسب و کارهای مجازی

شیما رنجبر یکی از کسانی است که از طریق اینستاگرام و تلگرام شیرینی‌های خانگی می‌فروخت. با مسدود شدن این شبکه‌ها دچار ضرر و زیان زیادی شده است. رنجبر به «ایران» گفت: با معرفی محصولات خود در این شبکه‌های اجتماعی برای خود مشتریان زیادی پیدا کرده بودیم و اکنون با فیلتر شدن این شبکه‌ها راه‌های ارتباطی ما با مشتریان مان قطع شده است. رنجبر افزود: مدت‌ها دنبال کار می‌گشتم ولی با وجود راکد بودن بازار کار، تصمیم گرفتم به همراه خواهرم در تلگرام کانال فروش شیرینی خانگی راه‌اندازی کنیم، زمان برد تا توانستیم کار خود را در شبکه‌های اجتماعی جا انداخته و سفارش قبول کنیم ولی حال کار و محل درآمدزایی ما کاملاً متوقف شده است.

اشرف پورمند یکی دیگر از کسانی است که در زمینه گل سازی و کیک پزی در شبکه‌های اجتماعی فعالیت دارد نیز به «ایران» گفت: با کندی اینترنت و قطعی اینستاگرام و تلگرام موبایلی به نوعی کار خود را از دست داده‌ام چرا که این مسدودسازی ارتباط من را با مشتریانم  قطع کرده است و به نوعی نمی‌توانم محصولات خود را به مشتری عرضه کنم و از این طریق ظرفاین چند روز بشدت متضرر شده‌ام.

پورمند افزود: برخی می‌گویند از فیلترشکن استفاده کنیم ولی همه این امکان را ندارند از سوی دیگر سرعت اینترنت هم پایین است بنابراین براحتی امکان استفاده از فیلترشکن هم وجود ندارد. از سوی دیگر بسیاری از مشتری‌های من از تلفن همراه برای ثبت سفارش خود استفاده می کنند و با این قطعی امکان ارتباط وجود ندارد در ضمن ذکر یک نکته ضروری است که من بسیاری از افراد را می‌شناسم که سرپرست خانوار هستند و از طریق همین شبکه‌های اجتماعی برای خود کسب و کاری راه‌اندازی کرده بودند که متأسفانه این مسدودسازی زندگی آنها را به خطر انداخته است.

وی با بیان اینکه مسئولان باید همه جوانب را در نظر بگیرند، گفت: از یک بستر فراهم شده هم استفاده‌های مثبتی می‌شود و هم منفی ولی در هر صورت این بستر برای افراد زیادی درآمدزایی ایجاد کرده بود و در اوضاع رکود اقتصادی کمک حال خانواده‌ها بود. ماه پری قوی قلب نیز که در اینستاگرام و تلگرام کانال فروش لباس راه‌اندازی کرده است به «ایران» گفت: با فیلتر شدن این دو شبکه اجتماعی کارهای ما محدود شده است که البته امیدوارم این مسدود‌سازی به طور موقت باشد هر چند در همین چند روز نیز کسب و کار ما ضرر دیده است اما اگر به صورت دائمی این روند ادامه داشته باشد ضرر واقعاً غیرقابل جبران خواهد بود.

اختلال در اینترنت و کندی آن ضرر زیادی به کسب و کارهای آنلاین زده است،  چرا که با کندی اینترنت امکان ارائه خدمات بهینه عملاً وجود ندارد و کاربر از ادامه کار منصرف می شود و خرید خود را انجام نمی دهد

کانال های خبری  ۳۰ درصد از درآمد خود را  از طریق مسدود شدن کانال تلگرامی از دست

داده‌اند و  این مسدودسازی شوکی را به خصوص به بخش تبلیغات کانال های خبری وارد کرده است  و کسب و کارهای مجازی از این بابت متضرر شده اند

بعید به نظر می رسد که کاربران  شبکه های اجتماعی مسدود شده به سمت پیام رسان های داخلی جذب شوند، چرا که آنها جذابیت و امکانات خوبی ندارند و از این رو در صورت ادامه فیلتر این دو شبکه اجتماعی باز  کاربران به سمت شبکه های خارجی مانند ایمو، واتس اپ، لاین و ... می روند .