آلن ماتیسون تورینگ ۱۳ ژوئن ۱۹۱۲ در لندن متولد شد و ۷ ژوئن ۱۹۵۴ در سن ۴۱ سالگی درگذشت. از آنجا که پدرش از کارکنان خدمات کشوری انگلیس در هند بود پدر و مادر تورینگ مجبور بودند در هندوستان زندگی کنند. اما آن‌ها می‌خواستند فرزندان‌شان در انگلیس تحصیل کنند و به همین علت مسئولیت سرپرستی آلن و برادر را به یک زوج بازنشسته ارتشی سپردند. تورینگ شیفته دانش و ریاضیات بود و در مقابل به درس‌هایی مانند ادبیات و آموزش کلیسایی علاقه‌ای نداشت. این دانشمند توانست به کمک ماشین تورینگ روشی برای محاسبات الگوریتمی طراحی کند و به این ترتیب سهم بزرگی را در پیشرفت و توسعه هوش مصنوعی از آن خود ساخت. او با معرفی ماشین تورینگ یک مدل ریاضی برای تحلیل توانایی ذاتی الگوریتم بنیان گذاشت و بر این اساس عنوان پدر علم محاسبه نوین و هوش مصنوعی به این رمزنگار برجسته بریتانیایی اعطا شد و مهمترین جایزه علمی رایانه نیز به افتخار تلاش‌های او در این زمینه جایزه تورینگ نام گرفته است. این جایزه هر سال از سوی انجمن ماشین‌های حسابگر موسوم به ACM اعطا می‌شود.
رمزنگاری علم کدها و رمزهاست. در حقیقت رمزنگاری عبارت است از تبدیل اطلاعات به یک ساختار غیرقابل فهم و انتقال آن و در نهایت بازگشت این کدها به اطلاعات اولیه که قابل فهم است. اگرچه در حوزه رایانه رمزنگاری علم جدیدی محسوب می‌شود اما در حقیقت رمزنگاری هنری قدیمی است که از گذشته‌های دور برای حفظ پیام‌های ارسالی بین فرماندهان جنگ و انتقال اطلاعات محرمانه مورد توجه بوده است. در دانش رمزنگاری برای برقراری و حفظ امنیت اطلاعات از کدگذاری استفاده می‌شود. در این روش متن پیام یا اطلاعات به کمک کلید رمز و با استفاده از یک الگوریتم رمز تغییر می‌کند و به این ترتیب فقط فردی که از کلید و الگوریتم رمز مطلع باشد می‌تواند اطلاعات اصلی را از اطلاعات رمز شده استخراج کند و این اطلاعات برای افراد دیگر قابل دستیابی نخواهد بود. دانش رمزنگاری برپایه مقدماتی مانند تئوری اطلاعات، نظریه اعداد و آمار شکل گرفته است و امروز دانش رمزنگاری به طور خاص در حوزه مخابرات مورد استفاده قرار می‌گیرد. به این ترتیب می‌توان گفت رمزنگاری یا رمزگذاری فرایندی است برای تبدیل و ذخیره اطلاعات با استفاده از یک الگوریتم خاص که با هدف محافظت از این اطلاعات انجام می‌شود. در هر رمزگذاری یک کلید الگوریتم وجود دارد که فقط در اختیار رمزگذار قرار دارد و از این کلید برای معکوس کردن عمل رمزنگاری یا رمزگشایی استفاده می‌شود.
رمزنگاری در گذر زمان
وقتی از دنیای ماموران مخفی صحبت می شود پیش از هر چیز سفرها و مأموریت‌های خطرناک و محرمانه، اسلحه‌های عجیب و غریب و ماشین‌هایی اعجاب انگیز در ذهن تداعی می‌شود. اگرچه شاید دور از ذهن باشد اما در انتقال پیام‌های سری و محرمانه بین مأموران مخفی و نیروهای جاسوسی علم ریاضیات نقش اصلی را ایفا می‌کند. در حقیقت دانش ریاضی پایه و اساس ارتباطات محرمانه و رمزگذاری شده و در نهایت استخراج اطلاعات از این رمزهاست و این نشان می‌دهد علم ریاضی در زمینه کشف کدها و رمزها نقش مهم و اساسی داشته است. رمزنگاری از گذشته‌های دور مورد توجه بوده است. شاید بتوان گفت سزار، امپراتور روم باستان نخستین فردی بود که با هدف برقراری ارتباطات محرمانه با ارتش روم در سراسر دنیا از نوعی رمز استفاده کرد. او برای ارسال یک پیام جای هر حرف را با سومین حرف بعد از آن درالفبا عوض می‌کرد. زمانی که بخواهیم هر حرف را به یک عدد نسبت دهیم باید پایه و اساس رمزنگاری مبتنی بر دانش ریاضی باشد و به این ترتیب دانش ریاضی به عنوان بستر اصلی رمزنگاری مورد توجه قرار گرفت. از دیدگاه تاریخی نظامیان، هیأت‌های سیاسی، خاطره‌نویسان و عشاق از گروه هایی هستند که در شکل‌گیری رمزنگاری نقش بسیار مهمی داشته‌اند. در بین این افراد نظامیان نقش مهم‌تری داشته‌اند. پیش از روی کار آمدن رایانه‌های امروزی یک کارمند مسئولیت رمزنگاری پیام را برعهده داشت و رمزنگاری به توانایی و سرعت این فرد وابسته بود. علاوه بر این تغییر روش رمزنگاری به آسانی امکان‌پذیر نبود. اما روی کار آمدن رایانه‌ها توانست بسیاری از این محدودیت‌ها را از میان بردارد.
رمزنگاری در دنیای مدرن
رمزنگاری از گذشته‌های دور از سوی دولت و نیروهای نظامی به منظور برقراری ارتباط امن یا ارتباطات محرمانه کاربرد داشته است که اکنون به طور معمول به منظور حفاظت از اطلاعات در انواع مختلفی از سیستم‌های غیرنظامی کاربرد دارد.
با روی کار آمدن رایانه‌ها و افزایش قدرت محاسباتی آن‌ها استفاده از دانش رمزنگاری در حوزه علم رایانه مورد توجه قرار گرفت. ورود دانش رمزنگاری به دنیای مدرن با تغییرات مهمی همراه بود . در حقیقت وجود قدرت محاسباتی بالا در رایانه‌ها زمینه‌ای را ایجاد کرد تا بتوان از روش‌های پیچیده‌تر و مؤثرتری برای رمزنگاری استفاده کرد. علاوه بر این روش‌های رمزنگاری که پیش از این برای کدگذاری اطلاعات پیام کاربرد داشت در این بستر کاربردهای جدید و متعددی پیدا کرده است. در گذشته رمزنگاری روی اطلاعات متنی و با استفاده از حروف الفبا انجام می‌شد اما امروزه می‌توان از رمزنگاری برای انواع اطلاعات استفاده کرد. به این ترتیب برای محافظت از اطلاعاتی که از طریق شبکه‌های مختلف اینترنت، تلفن‌همراه، میکروفون بی‌سیم، سیستم‌های مجهز به بلوتوث و دستگاه‌های مخابراتی داخل ساختمان‌ها منتقل می‌شود، نیز از رمزگذاری استفاده می‌شود. با گسترش کاربرد رایانه‌ها در حوزه‌های مختلف ارائه کننده خدمات در سطح جامعه نیاز به حفظ امنیت در زمینه تبادل داده‌ها و اطلاعات بیش از پیش احساس می‌شود و هرجایی لازم باشد اطلاعات به شیوه‌ای امن نگهداری یا منتقل شود بهره‌گیری از روش‌های امنیتی مناسب به عنوان یک ضرورت احساس می‌شود تا کاربر درباره امنیت اطلاعات نگرانی احساس نکند. بنابراین حفظ امنیت در انواع مختلف دستگاه‌های بی‌سیم، خودپرداز و سامانه‌های مالی و تجاری ضرورتی مهم است. بدون تردید حفظ امینت داده‌ها در رایانه و بخصوص فضای مجازی برای همه کاربران اهمیت دارد .
رمزنگاری همواره در زندگی بشر وجود داشته است و با توسعه دنیای مجازی بر پایه اطلاعات نقش پررنگ‌تری پیدا می کند. اگرچه رمزنگاری ابتدا با هدف پنهان کردن اطلاعات مطرح شد اما امروزه کاربردهای دیگری دارد. قبل از عصر اطلاعات بیشترین کاربرد رمزنگاری اطلاعات به دولت و کاربردای نظامی محدود بود. در دنیای دیجیتال حفاظت از اطلاعات در تبادلات پیام ها و مبادلات تجاری رکن اساسی و مهمی است. رشد روزافزون شبکه‌های رایانه‌ای و بخصوص اینترنت با ایجاد تغییرات گسترده‌ای در نحوه زندگی و فعالیت شغلی افراد، سازمان‌ها و مؤسسات همراه بوده است. از این رو امنیت اطلاعات به یکی از مسائل مهم و ضروری تبدیل شده است. با اتصال شبکه داخلی سازمان‌ها به شبکه جهانی داده‌ها، اطلاعات سازمان‌ها در دسترس افراد دیگر قرار می‌گیرد. بنابراین اطمینان از عدم دسترسی افراد غیرمجاز به اطلاعات حساس از مهمترین چالش‌های امنیتی درباره توزیع اطلاعات در اینترنت است. رمزنگاری اطلاعات یکی از راهکارها برای برقراری امنیت شبکه است.
گزارش: فرانک فراهانی
- 14
- 2
