رمزگشایی از شایعات درباره شبکه ملی اطلاعات

روز گذشته طی مراسمی وزیر ارتباطات از پروژه ارتقای سه برابری هستهIP شبکه ملی اطلاعات رونمایی کرد. در این مراسم اما محمدجواد آذری‌جهرمی نکته‌ای گفت که بسیار مهم بود. او گفت: «خواهشا مطالبات سیاسی خود را به شبکه ملی اطلاعات پیوند نزنید و کلمه فیلترینگ را به شبکه ملی اطلاعات پیوند نزنید». ماجرای شبکه ملی اطلاعات همیشه پر از حرف و حدیث بوده است. گروهی آن را با گزارش‌هایی درباره اینترنت ملی پیوند می‌زنند و بخشی دیگر آن را راهی برای یکپارچه کردن فیلترینگ می‌خوانند. حمید فتاحی، معاون وزیر ارتباطات و رئیس هیأت شرکت زیرساخت در گفت‌وگو با همشهری همه این شایعات را رد می‌کند و تأکید دارد که کلا شبکه ملی اطلاعات هیچ ربطی به مبحث اینترنت و فیلترینگ ندارد. او گره زدن شبکه ملی اطلاعات با موضوعاتی مثل فیلترینگ، اینترنت ملی و کره‌شمالی کردن کشور را سیاسی‌کاری می‌خواند و می‌گوید کسانی که این حرف‌ها را مطرح می‌کنند نمی‌خواهند ایران از دستاوردهای اقتصادی این مسئله استفاده کند.

چرا اصلا به شبکه ملی اطلاعات نیاز داریم؟ می‌توانید به زبان ساده‌تر برای مردم بگویید افزایش ظرفیت هسته آی‌پی این شبکه چرا به‌نظرتان مهم است ؟

طبق سند الزامات شبکه ملی اطلاعات که شورای‌عالی فضای مجازی تصویب کرده ما وظیفه داریم زیرساختی را فراهم کنیم که خدمات و کسب و کارهای داخلی بتوانند بهترین سرویس را با بالاترین کیفیت و کمترین قیمت داشته باشند. شبکه ملی اطلاعات طی سال‌های اخیر توسعه پیدا کرده است. حالا اما ظرفیت هسته اصلی این شبکه از ۶.۸ ترابیت بر ثانیه به ۱۸.۵ ترابیت بر ثانیه افزایش پیدا کرده. یعنی این ظرف بزرگ‌تر شده است. کسب و کارهایی که بر بستر این شبکه شکل گرفته هم روز‌به‌روز گسترده‌تر و فعالیت‌شان بیشتر می‌شود. به همین‌خاطر ظرفیت این شبکه باید هر روز توسعه پیدا کند تا سرویس‌ها و کسب و کارها بتوانند در آن فعالیت داشته باشند.

نمی‌شد این ماجرا مثلا در همان بستر اینترنت فراهم می‌شد؟

سرویس‌ها و اپلیکیشن‌های مختلفی ازجمله مثلا در زمینه حمل‌ونقل یا VOD هستند که هم تولیدشان در داخل کشور است و هم کاربران‌شان در داخل کشور هستند.

این سرویس‌ها و کسب و کارها نیاز دارند که در بستر شبکه‌ای ‌باشند که هر روز کیفیت بالاتر، امنیت بیشتر و قیمت پایین‌تر داشته باشد.

آقای وزیر هم در نمودار و سایتی نشان دادند که تأخیر ارتباطات داخل به داخل زیر یک میلی‌ثانیه بود. اما همین تأخیر مثلا در اینترنت حدود ۱۲۰ تا ۱۵۰ میلی‌ثانیه است.

این زیرساخت برای گسترش سرویس‌ها و کسب و کارها لازم است. اگر شما اکنون می‌توانید  راحت و بدون قطعی مثلا فیلمی با کیفیت بالا را در سرویس‌های مشهور داخلی این حوزه ببینید در حال استفاده از خدمات شبکه ملی اطلاعات هستید.

وقتی می‌گوییم ۴G یا همان LTE به همه شهرها رفت منظور اینترنت نیست. درست است که اینترنت هم با پهنای باند ۴G به‌دست مردم می‌رسد اما این در واقع پهنای باند دسترسی کاربر نهایی است.

وزیر ارتباطات گفته‌اند که ماجرای شبکه ملی اطلاعات ربطی به فیلترینگ ندارد. به تازگی اما دبیر شورای‌عالی فضای مجازی در گفت‌وگو با همشهری صحبت از اینترنت ۳ کردند و گفتند که با بستر شبکه ملی ‌اطلاعات باید همه کاربران ایرانی احراز هویت شوند.

اصلا ماجرای اینترنت و سیاست‌هایی که درباره آن پیگیری می‌شود ربطی به شبکه ملی اطلاعات ندارد. چیزی که ما امروز به آن شبکه ملی اطلاعات می‌گوییم چیزی نیست به جز بستری که ما دائما به وسیله آن می‌توانیم کسب و کارها و سرویس‌های داخلی را به وسیله آن رشد و توسعه دهیم. این هیچ ربطی به اینترنت و اینکه چه اتفاقی برای آن می‌افتد ندارد. اصلا ماجرای اینترنت موضوع و کانسپت جداگانه‌ای است. خون داخل رگ‌های شبکه محتواست. وقتی محتوایی مثل یک مقاله علمی در یک دانشگاه خارجی است باید حتما از اینترنت و ارتباط بین‌الملل استفاده کنید. خیلی از تراکنش‌ها نیاز به ارتباط خارجی دارد اما بخش زیادی هم داخلی است. مثلا سرویس‌های حمل‌ونقل اینترنتی چقدر اشتغال تولید کرده‌اند؟ یا سرویس‌های VOD(ویدئو به درخواست) چقدر گردش مالی در کشور دارند؟

اگر شبکه ملی اطلاعات نبود همه این سرویس‌ها باید مثلا می‌رفت در دیتاسنتر خارجی قرار می‌گرفت و با دور زدن مسیر بار دیگر به کشور باز می‌گشت که باعث می‌شد هزینه‌ها بسیار زیاد شود. این افزایش هزینه حتی باعث می‌شد که بسیاری از کسب و کارهای اینچنینی شکل نمی‌گرفت. شبکه ملی‌اطلاعات بستری برای رونق سرویس‌ها و کسب و کارها با سرعت و کیفیت بهتر است.

 ولی حرف و حدیث‌های زیادی درباره این شبکه وجود دارد. یکی از مسائلی که گروهی می‌گویند این است که این شبکه می‌تواند فیلترینگ را یکپارچه یا حتی سخت‌تر کند. یعنی هیچ ربطی به فیلترینگ ندارد؟

اصلا هیچ ربطی به موضوعات فیلترینگ ندارد. شایعاتی که در این رابطه وجود دارد هم صحت ندارد. شبکه ملی اطلاعات همین خدماتی است که مردم از سرویس‌های داخلی از آنها در کشور استفاده می‌کنند. همین شبکه باعث شده که میزان رشد اپلیکیشن‌های داخلی از پارسال تاکنون دو برابر شده است. همه این اپ‌ها تیم برنامه‌نویسی و دولوپر و برنامه اقتصادی دارند.

شبکه ملی اطلاعات و اینترنت دو منبع اطلاعات و محتوای جداست و ارتباطی با هم ندارند. همین شبکه باعث شده که ما بتوانیم مثلا سرویس‌های با ترافیک نیم‌بها یا رایگان داشته باشیم.

گره زدن شبکه ملی اطلاعات با موضوعاتی مثل فیلترینگ، اینترنت ملی و کره‌شمالی کردن کشور فقط قصد سیاسی دارد و کسانی که این صحبت‌ها را مطرح می‌کنند می‌خواهند کشور به این آورده‌های اقتصادی دست پیدا نکند.