پاسخ به یک پرسش تاریخی؛ کدام امن‌تراست، سیستم عامل مک یا ویندوز؟

در دورانی که جرایم امنیتی سایبری در صدر خبرها قرار دارند، این اقدام اپل توانسته اعتماد و وفاداری بسیاری از کاربران را جلب کند.اما هنگامی که سخن از پلت فرم مک و مقایسه آن با ویندوز به میان می آید، آیا باز هم چنین میزان اعتمادی وجود دارد؟ آیا در پلت فرم مک اواس( MacOS) نیز می توانیم در زمینه حفظ حریم شخصی به اندازه دیگر پلت فرم های اپل مطمئن باشیم؟ براساس نظرسنجی جدیدی که انجام شده، بیشتر شهروندان آمریکایی به مایکروسافت (Microsoft) بیشتر اعتماد دارند تا شرکت اپل، بالاخص در زمینه اطلاعات شخصی این میزان اعتماد برای شرکت مایکروسافت (Microsoft Corporation) ۷۵ درصد و برای اپل ۶۹ درصد اعلام شده است. آیا این حقیقت دارد؟ گزارشی از طرف وب سایت دیجیتال ترندز انجام شده است که در آن از تعدادی متخصص در این زمینه سوال شده که امن ترین سیستم عامل مک است یا ویندوز. متخصصانی از تحلیلگران صنعت تکنولوژی گرفته تا طرفداران حریم شخصی و متخصصان نرم افزارهای آنتی ویروس. همچنين از خود مایکروسافت و اپل نیز در خصوص سیستم عامل های دسکتاپ و اقدامات انجام شده در زمینه حفظ داده های کاربران پرسش شده است. در ادامه نتیجه این گزارش را مشاهده کنید.

آیا سیستم عامل مک، جامع و کافیست؟

امن ترین سیستم عامل کدام است؟ فرض ابتدایی و دائمی بر این است که محیط بسته اپل، تاثیر خوبی روی امنیت و حریم شخصی دارد. پلت فرم مک و ویندوز هر دو به نوبه خود امن ترین سیستم عامل های مخصوص کامپیوتر یا دسکتاپ هستند؛ اما هر دو نگرش مختلفی نسبت به مساله امنیت و حریم شخصی دارند. مک اواس صرفا مخصوص دستگاه مک است. اما ویندوز ۱۰ با صدها سخت افزار ساخته شده توسط شرکتهای مختلف، سازگار است؛ سخت افزارهایی که هر کدام سیستم ها و تنظیمات مختص خود را دارند. فرض ابتدایی و همیشگی بر این است که محیط بسته اپل، تأثير خوبی روی امنیت و حریم شخصی دارد. برای فهمیدن صحت این فرض گفت وگویی با« ری والش»، عضو گروه مدافع حریم شخصی ProPrivacy صورت گرفته است.

ProPrivacy سازمانی است که در مورد محصولات مختلف در زمینه حریم شخصی تحقیق کرده و گزارش هایی را منتشر می کند. والش در سخنان خود با Digital Trends می گوید:« محیط بسته و محدودی که اپل ایجاد کرده سبب می شود تا کنترل بیشتری روی سخت افزارهای سازگار با سیستم عامل مک اواس اعمال شود که این نکته مثبتی است. این قابلیت باعث می شود که مک اواس یک محیط امن محسوب شود؛ محیطی که در آن حریم و داده های خصوصی، با شدت بالایی حفظ می شود و احتمال در معرض قرارگیری آسیب پذیری های سخت افزاری کاهش می یابد.» تا به اینجا که خبرهای خوبی است. اما والش همچنين هشدار می دهد:« با وجود اینها، حقیقت این است که مک اواس یک پلت فرم منبع بسته و محدود است، یعنی اختیار کاربران مک در واقع به کل در اختیار این شرکت است.» منظور والش این است که هیچ شخصی در واقع نمی داند که اپل برای تحقق قول خود( در خصوص امنیت و حریم خصوصی) واقعا چه کار می کند. این کنترل شدید گاهی اوقات عجیب به نظر می آید؛ زیرا حقیقت سرنوشت اطلاعات و داده هایی که این شرکت از کاربران خود در دست دارد، نامشخص است. والش اشاره می کند که اپل اطلاعات شخصی را با معدودی از شرکتهای دیگر به اشتراک می گذارد و همین باعث می شود مدیرعامل شرکت، تیم کوک بتواند ادعا کند که تاکتیک های منحصربه‌فردی برای حفظ حریم خصوصی به کار گرفته شده است. اما از نظر والش، بهتر بودن از رقبا کافی نیست.

وی می گوید:« بسیاری از شرکت ها، با فروختن اطلاعات شخصی کاربران به شرکت های داوطلب، داده ها را مستقیما وارد چرخه درآمدزایی خود می کنند. اپل نسبت به دیگر رقبای خود کمتر این کار را انجام می دهد؛ اما برنامه نویسان همچنان داده های زیادی را مستقیما از کاربران این پلت فرم دریافت می کنند.» به بیان دیگر، درصورتی که قرار باشد دستگاه های کاربران تا به این حد تحت کنترل باشد، استانداردهای حفظ حریم شخصی و امنیتی نیز باید به همین میزان سفت و سخت باشد. والش اشاره می کند که اپل هم چنان از کاربران خود اطلاعات زیادی دریافت می کند و در عین حال اپلیکیشن های مختلف نیز از طريق App Store اطلاعات حساس کاربران را جمع آوری می کنند، حتی زمانی که کاربران در خواب هستند.« این یک واقعیت است که اپل بیشتر از هر شرکت دیگری در این حوزه، کنترل بیشتری روی پلت فرم خود اعمال می کند و در عین حال قوانین محدودکننده زیادی برای توسعه دهنگان و طراحان برنامه ها ندارد، قوانینی که برنامه نویسان را ملزم کند تا در جهت حفظ حریم شخصی و حفاظت اطلاعات کاربران خود تلاش بیشتری کنند.»

امنیت حریم شخصی؛ قابلیتی انتخابی در ویندوز ۱۰

والش معتقد است که ویندوز ۱۰ با وجود تمام اقدامات امنیتی، بازهم حجم زیادی از داده های کاربران را جمع آوری می کند. به عقیده وی، حفظ صددرصدی حریم خصوصی با داشتن ویندوز ۱۰ عملا غیرممکن است. این رویه در ابتدای کار ویندوز ۱۰، مورد انتقاد زیادی قرار گرفته بود که مایکروسافت خیلی سریع تغییراتی در آن اعمال کرد. اما حالا با گذشت ۵ سال از زمان عرضه رسمی به بازار، ویندوز ۱۰ چقدر در حفظ حریم شخصی اطلاعات کاربران بهتر شده است؟ بیشتر متخصصانی که با آنها مصاحبه کردیم نیز هم نظر والش هستند؛ اما خود شرکت مایکروسافت (Microsoft) مدعی است که قدم های بزرگی در مورد شفاف سازی و کنترل حریم خصوصی برداشته است. یکی از مسئولان مایکروسافت در مصاحبه مدعی شد که داده ها روی این پلت فرم، دسته بندی میشوند و برخی از این داده ها باید به اشتراک گذاشته شوند؛ مثلا داده هایی که برای آپدیت و به روزرسانی ویندوزمورد نیاز است.

اما بخشی از این داده ها هم هستند که کنترل آنها در دست کاربر است. به گفته اولیری، متخصصی در امور قانونی صنعت تکنولوژی، دسته ای از تنظیمات امنیتی که کنترل آنها در اختیار کاربر است، شاید برای کاربران فرهیخته و آگاه کارآیی داشته و مفید باشد؛ اما کاربران کمتر آگاه، عموما تغییری در این تنظیمات پیش فرض انجام نمی دهند. این واقعیت در حالی است که شفافیت زیادی نیز از سوی مایکروسافت در این مورد انجام نمی شود.

آیا سیستم عامل مک واقعا در این زمینه بهتر است؟

در گفت وگویی با پرسنل اپل (Apple) ، آنها عنوان کردند که قوانین حفظ حریم خصوصی اپل بر ۵ ستون استوار است:حداقل سازی داده ها ، پردازش داخل دستگاهی، شفاف سازی و کنترل، حفاظت از هویت کاربر و امنیت داده ای. از بین این ارکان، یکی از مهم ترین آن ها در حفظ حریم خصوصی، پردازش داخل دستگاهی است. یعنی دستگاه مک کاربر می تواند بدون نیاز به ارسال داده ها روی سروری دیگری، خودش تمام داده ها را پردازش کند و به همین ترتیب امکان هک داده ها به شدت کاهش می یابد. به عقیده والش، این تکنیک اپل در واقع برگ برنده این پلت فرم در حوزه امنیت و حفظ حریم خصوصی است که شرکت را در این زمینه از دیگر رقبا جلو می اندازد. در گفت وگو با دیگر متخصصان حوزه نیز نظرهای مشابهی با والش ایراد شد.

« توماس رید» مدیر شرکت Mac& Mobile معتقد است که حد و مرزهای اپل در زمینه حفظ حریم خصوصی بسیار بالاست؛ زیرا اپل مسئله امنیت سایبری را خیلی جدی می گیرد:« اپل اقدامات زيادي در جهت حفظ حریم خصوصی انجام داده که تحت عنوان« صرفه جویی در هزینه ها» یا« افزایش کیفیت تجربه کاربر» معرفی شده اند. مثلا برنامه Apple Maps که مدت ها به علت پرنقص تر بودن از گوگل مپ مورد انتقاد قرار می گرفت. به عقیده من این برنامه یک نمونه واضح از تلاش اپل برای حفظ هرچه بیشتر حریم خصوصی است.»

به نظر شما حکم نهایی چیست؟ به نظر شما کدام سیستم عامل دسکتاپ برای حفظ حریم خصوصی بهتر عمل کرده است؟ مک اواس یا ویندوز؟ جواب ظاهرا سیستم عامل شرکت اپل است. براساس نظر متخصصانی که در این گزارش با آنها مصاحبه شده، با وجود اینکه وضعیت امنیت ویندوز ۱۰ نسبت به نسخه های ویندوز ۷ و ۸ به مراتب بهتر است، اما هنوز در جهت حفظ حریم خصوصی و امنیتی کاربر، از اپل فاصله زیادی دارد. به گفته والش، اگر چه از نظر اعتماد و جذابیت فضا، ویندوز از پلت فرم اپل بهتر است، اما در واقع این یک عقیده و نظر اشتباه است و مک او اس از ویندوز امن تر است.

اگرچه ممکن است در هر دو پلت فرم نقصان های زیادی مشاهده کنیم که مختص همان پلت فرم است، اما از دیدگاه متخصصان، داده های شما در فضای مک او اس، امن تر از ویندوز خواهد بود.