پشت پرده میزبانی از فینال لیگ قهرمانان آسیا

می‌گویند خانه‌ای که میهمان زیاد رفت‌وآمد داشته باشد، خانه‌تکانی زیاد اتفاق می‌افتد! با در نظر گرفتن این موضوع، می‌توانیم دلیل بی‌توجهی سالیان گذشته به شرایط ورزشگاه آزادی را پیدا کنیم. ایران سال‌ها بود که فرصت میزبانی رقابتی بسیار بزرگ و میزبانی از میهمانان خارجی فوتبالی و سیاسی و اقتصادی برای برگزاری یک مسابقه در حد فینال لیگ قهرمانان آسیا را نداشت.

به همین ترتیب هیچ‌وقت اراده‌ای برای بازسازی ورزشگاه آزادی و رساندن آن به استانداردها وجود نداشت. منتهی فینالیست‌شدن پرسپولیس در لیگ قهرمانان آسیا و برگزاری بازی آخر در تهران،‌ یک پیام واضح برای مسئولان ورزش ایران داشت. آنها میهمانان خارجی بسیار مهمی داشتند و باید طبق دستورالعمل کنفدراسیون فوتبال آسیا ورزشگاه آزادی را آماده میزبانی می‌کردند. به این ترتیب در یک پروسه زمانی کوتاه با کار شبانه‌روزی، تغییرات مورد نظر آزادی را انجام دادند و فینال هم با تمام  نقاط مثبت و منفی‌ای که داشت، برگزار شد. به منظور بررسی شرایط میزبانی ورزشگاه آزادی فرصتی دست داد تا با شاهین رحمانی، عضو ایرانی کنفدراسیون فوتبال آسیا که عنوان ناظر ویژه امنیتی و مدیریت استادیوم‌های فوتبال را برعهده دارد، گفت‌وگو کنیم. مصاحبه‌ای که به‌خوبی نشان می‌دهد هنوز هم باید نسبت به شرایط میزبانی ایران در رقابت‌های بزرگ تأمل و تفکر داشته باشیم.

فینال لیگ قهرمانان آسیا برگزار شد و برای انجام این کار در پروسه‌ای که کمتر از یک ماه طول کشید، مسئولان مجبور بودند تغییراتی را در ورزشگاه آزادی ایجاد کنند.

وقتی درباره تغییرات ورزشگاه آزادی صحبت می‌کنیم بحث اصلی ما نامه‌ای رسمی بود که به ایران درباره تغییرات فیزیکی در ٢٤ آیتم که باید برای میزبانی انجام می‌شد به باشگاه و فدراسیون فوتبال ارسال شد. این درخواست  و نامه البته بنا بر زمان کوتاه باقیمانده تعیین و AFC خواستار بازسازی‌هایی شد که در این مدت کم  امکان اجرای آن وجود داشت.

در این رابطه، انتظارات کنفدراسیون فوتبال آسیا به صورت تمام برآورده شد؟

مسئولان مربوطه برای انجام تغییرات در ورزشگاه آزادی با هماهنگی فدراسیون فوتبال،‌ حتی تا شب مسابقه و روز برگزاری فینال داشتند کارهای مورد نظر را برای آمادگی ورزشگاه انجام می‌دادند. به‌هرحال تلاش خود را هم کردند و بسیاری از موارد مورد نظر فدراسیون فوتبال آسیا انجام شد. منتهی حقیقت امر این است که تمام خواسته‌های AFC اجرا نشد و نباید نسبت به این واقعیت بی‌توجه بود. بخش مهم قضیه هم همین است که ببینیم آیتم‌های مورد نظر با چه کیفیتی انجام شد. باز هم تأکید می‌کنیم که تلاش شد تا ورزشگاه آماده میزبانی باشد ولی قطعا همین تغییرات هم می‌توانست با کیفیت بهتری انجام شود. به‌هرحال فراموش نکنیم که مهمترین آیتم که به شکلی ویژه مورد نظر کنفدراسیون فوتبال آسیا بود، یعنی ساماندهی بلیت فروشی و تماشاگران در این فینال باز هم مورد توجه مقامات اجرایی و فوتبال ایران قرار نگرفت و مشکلات قبلی باز هم تکرار شد.

سیستم بلیت‌فروشی چند سالی است که در ایران اجرا می‌شود، اما همواره با نواقصی عجیب روبه‌رو بوده و انگار قرار هم نیست یک‌بار برای همیشه مشکلات آن برطرف شود.

ما بارها و بارها تأکید کرده بودیم که صندلی‌ها باید شماره‌گذاری شود. ردیف‌ها شماره داشته باشد. تماشاگر در راهرو ننشیند و شاهد ازدحام جمعیت در ورزشگاه نباشیم. متاسفانه به این موضوع مهم ترتیب اثر ندادند. AFC تأکید داشت بلیت‌فروشی باید براساس مکانیزم استاندارد و شماره صندلی و ردیف جایگاه‌های مختلف ورزشگاه انجام شود. متاسفانه تا لحظه آخر هم مقاومت کردند و گفتند امکان انجام این کار وجود ندارد.

در این مدت‌ هم اخبار مختلفی درباره فشار AFC  به ایران برای بلیت‌فروشی براساس شماره صندلی منتشر شد و تقریبا زمان زیادی است که درحال رایزنی با فوتبال ایران برای اجرای این موضوع هستید.

کنفدراسیون فوتبال آسیا هیچ‌وقت به دنبال اعمال فشار و برخورد سخت نبوده و تمام تلاش خود را کرده است تا با تعامل کشورهای مختلف را به استانداردها در زمینه‌های مختلف ازجمله میزبانی مسابقات مختلف نزدیک کند. به‌هرحال باید توجه داشت که موضوع بلیت‌فروشی براساس شماره صندلی چیزی نبود که فقط برای این بازی آن را خواسته باشیم. از دوسال قبل مذاکرات و نامه‌نگاری با کشورهای مختلف در این زمینه انجام شد و از ابتدای رقابت‌های این فصل تصمیم گرفته شد سختگیری بیشتری انجام شود. حتی استقلال و پرسپولیس هم به دلیل بلیت‌فروشی بیش از گنجایش ورزشگاه در چند نوبت جریمه شدند که مبلغ آن برای کنفدراسیون آسیا ناچیز بود. درواقع هدف از این جریمه‌ها درآمدزایی نبود بلکه تذکر دادن برای رعایت استانداردها بود که متاسفانه برای فینال دوباره شاهد اجرا نشدن آن بودیم.

با توجه به بی‌توجهی صورت‌گرفته به تأکیدهای کنفدراسیون و تکرار مشکلات گذشته، دوباره شاهد برخورد انضباطی با باشگاه پرسپولیس خواهیم بود؟

الان باید منتظر باشیم و ببینیم AFC با توجه به اتفاقاتی که در آزادی در روز فینال رخ داد چه تصمیم جدیدی اتخاذ خواهد کرد. به‌هرحال همه باید بدانند که دو نامه بسیار مهم قبل از فینال به فدراسیون و باشگاه پرسپولیس ارسال شد. در نامه اول تأکید شد که طبق استانداردها و مکاتبات قبلی، بلیت‌فروشی فینال هم باید طبق استانداردهای بین‌المللی و شماره صندلی و ردیف انجام شود. در نامه دوم با توجه به شناخت و آگاهی که از سیستم اجرایی در ایران داشتیم، خواستار ارایه تضمین کتبی و رسمی شدیم که دوباره شاهد ازدحام جمعیت و بی‌نظمی نباشیم. یعنی AFC خواست که مدیران فوتبال ایران برای انجام چنین کاری تضمین بدهند، اما همه دیدیدم که باز هم رعایت نشد. با این حال پروژه‌ای که در دستور کار کنفدراسیون فوتبال آسیاست باید قدم به قدم و با صبر پیش برود و قطعا با مرور زمان به استانداردهای لازم خواهیم رسید.

ازدحام جمعیت عوامل اجرایی AFC را برای برگزاری فینال با مشکل روبه‌رو کرد یا به راحتی با این مسأله کنار آمدید؟

برقراری امنیت این نیست که جمعیت به‌حدی بیش از گنجایش ورزشگاه وارد استادیوم شود که نیروهای امنیتی با فشار و زور درهای استادیوم را ببندند. برقراری امنیت یعنی این‌که ازدحام جمعیت برقراری نظم و اجرای مسابقه را با مشکل مواجه نکند. شرایط به‌طوری باشد که تماشاگر مشکلی برای رفت و آمد نداشته باشد. اطلاعات درست به مردم حاضر در ورزشگاه داده شود. منتهی این کارها انجام نشد. بلیت‌ها بدون شماره صادر و فروخته شد. در قسمت جایگاه‌های اطراف  VIP شاهد اتفاقات بسیار بدی به خاطر ازدحام جمعیت بودیم. صحنه‌هایی بسیار   زشت که بارها نسبت به آن تذکر شفاهی و کتبی صادر شده بود. حتی برخلاف درخواست کنفدراسیون فوتبال آسیا به صورت شفاف اعلام نکردند که درهای استادیوم چه زمانی به روی تماشاگران باز خواهد شد.

توضیحات شما نشان می‌دهد که میزبانی آن طورها هم که مدیران ورزش و فوتبال ایران می‌گویند، خوب نبوده است!

متاسفانه در ایران میزبانی مسابقات با این شرایط را یک افتخار قلمداد می‌کنند. مثلا این‌که ورزشگاه آزادی نزدیک به ٧٨‌هزار صندلی دارد ولی ١٠٠‌هزار نفر وارد می‌شوند را افتخاری بزرگ می‌دانند، درحالی‌که این اصلا افتخار نیست. جمعیت باید به اندازه گنجایش ورزشگاه باشد تا همه چیز  بدون بحران و مشکل قابل مدیریت باشد. این موضوع از نظر کنفدراسیون فوتبال آسیا و برگزارکنندگان یک مسأله منفی است. چون ازدحام باعث می‌شود رویداد خوب مدیریت نشود.  من نمی‌دانم چه ضرورتی دارد که تماشاگران ساعت‌ها قبل از شروع مسابقه وارد ورزشگاه شوند؟ این واقعا چه بهره‌ای دارد که به آن افتخار می‌شود؟ باید طبق پروتکل و برنامه‌ریزی درهای ورزشگاه در ساعت مقرر باز شود و تماشاگر بیاید و با بلیتی که در اختیار دارد جای اصلی خود بنشیند. این تجمع و زود حاضر شدن در ورزشگاه نه‌تنها باعث می‌شود انرژی بیشتری برای مدیریت مصرف شود، بلکه استهلاک ورزشگاه و هزینه‌ها را بیشتر می‌کند. واقعا فایده و افتخار این کار چیست که تماشاگر از ساعت ٧ صبح در استادیوم باشد؟ با این حال همین عدم اعلام زمان دقیق باز شدن درهای استادیوم هم باعث بی‌نظمی و  مشکلات بسیار زیاد شد.

در این مسابقه بالاخره شاهد بودیم که زنان ایرانی هم توانستند مجوز حضور در ورزشگاه آزادی را البته به صورت محدود دریافت کنند که این اتفاق بازتاب ویژه‌ای هم داشت.

AFC فدراسیون جهانی فوتبال و حتی فدراسیون‌های تابع در اساسنامه خود تأکید کرده‌اند که هیچ تبعیض نژادی، قومیتی، مذهبی  و سیاسی در فوتبال نباید وجود داشته باشد. تفاوتی بین مرد و زن نباید باشد. طبیعتا همواره هم تلاش می‌شود که قانون طبق اساسنامه اجرا شود. در فینال لیگ قهرمانان آسیا هم چون همه چیز زیر نظر AFC بود باید قانون اجرا می‌شد و خانم‌ها وارد ورزشگاه می‌شدند.  با توجه به شرایط خاصی که در ایران بود از قبل به AFC اطلاع داده شد که هماهنگی‌های لازم برای حضور عده‌ای خانم در ورزشگاه انجام شده است و ما وارد جزییات آن نشدیم و فقط می‌دانستیم و دیدیم که تعدادی خانم آمدند و در ورزشگاه حضور داشتند.

AFC در جریان این مسأله که خانم‌ها به صورت گزینشی به ورزشگاه آورده شدند، قرار دارد؟  

به هر صورت همان‌طور که گفتم قرار فیفا و AFC اعمال فشار با سیاست زور نبوده و نیست. از همان ابتدا هم با توجه به شناختی که از شرایط خاص ایران  وجود داشت هیچ توقعی نبود که به صورت صددرصد شرایط حضور زنان در ورزشگاه فراهم شود. ایران به فیفا و AFC هم اعلام کرده بود موضوع ورود زنان به ورزشگاه‌ها به صورت گام به گام درحال حل شدن است و این مسأله در قدم اول قابل قبول بود. حتی کنفدراسیون فوتبال آسیا طبق سیاست‌های خود برای خبرنگاران زن ایرانی هم آی دی کارت صادر کرد و آنها بدون مشکل به ورزشگاه آمدند. برخی از خانم‌ها هم به دلایلی پشت در مانده بودند که بعد از رایزنی و تلاش‌هایی که انجام شد توانستند وارد ورزشگاه شوند.

در کنار میهمانان ویژه کنفدراسیون فوتبال آسیا و فدراسیون جهانی فوتبال،‌ شاهد حضور تعداد زیادی از مقامات ایرانی در ورزشگاه آزادی ایران هم بودیم. این تداخل حضور مقامات ایرانی و میهمانان ویژه خارجی مشکلی ایجاد نکرد؟

با توجه به اهمیت مسابقه فینال، ما شاهد حضور تعداد قابل توجهی از مقامات ایرانی در ورزشگاه آزادی بودیم. طبیعتا AFC مشکلی با این قضیه نداشت. اما نحوه ورود و خروج‌ها بی‌نظمی‌های زیادی را به وجود آورد.  توجه داشته باشید که برخی از مقامات بلند پایه و حتی متوسطی که به آزادی آمدند با پروتکل‌های بین‌المللی آشنا نبودند. همه می‌خواستند از موقعیت و قدرتی که دارند استفاده کرده و وارد جایگاه میهمانان ویژه بشوند. محافظان آنها هم حتی وارد قسمت VVIP شدند و همین مسأله باعث شلوغی بیش از حد جایگاه VIP و VVIP  شد. با این حال با تکرار برگزاری چنین مسابقاتی در ایران این مشکل قطعا حل خواهد شد و به این پروتکل‌ها  و نحوه میزبانی از میهمانان عادت خواهند کرد.

 به عنوان سوال آخر دوست داریم بدانیم که نظرتان درباره کلیات اتفاقاتی که در این چند روز برای میزبانی تهران از فینال رخ داد چیست؟

بازی در تهران با سختی‌های زیادی برگزار شد. در طول حضور عوامل اجرایی AFCتا برگزاری مسابقه چلنج‌ها و مشکلات ریز و درشتی را تجربه کردیم. با این حال نباید زحمت زیادی که میزبان متحمل شد و تغییراتی که ایجاد کرد را نادیده گرفت. به هرحال این رویداد بزرگی بود.