نژادپرستی، سیاه است

به نظر می‌رسد دوران نژادپرست‌ها مثل دوران افرادی که همچنان جوک قومیتی تعریف می‌کنند یا زن‌ها را ناقص می‌دانند، هنوز به پایان نرسیده باشد. وقتی در قلب اروپای متمدن مصادیق نژادپرستی هر‌روز در جامعه دیده می‌شود، از بقیه جاهای دنیا چه انتظاری دارید؟ اواخر سال۱۳۹۷ فردی استرالیایی علیه مهاجران مسلمان در کشور نیوزیلند دست به ترور زد. دقت کنید؛ این فرد یک استرالیایی سفید بود و نه یک بومی این کشور.

از طرفی، او در کشوری دیگر یعنی نیوزیلند که محل به دنیا آمدن خودش هم نبود، علیه مهاجران طغیان کرد. برخی نژادگرایی‌ها ریشه در ملی‌گرایی افراطی دارد اما این استرالیایی در اعتراض به حضور مسلمانان در کشور همسایه کشور محل تولد خودش به خشونت روی آورد. در اروپا هم نگاه منصفانه‌ای به مهاجران وجود ندارد.

به‌طور مثال، اگر در اتوبوسی در یکی از شهرهای آلمان نشسته باشید و ساندویچ بخورید، اگر کله‌سیاه باشید مورد اعتراض و فحاشی مسافران آلمانی قرار می‌گیرید اما اگر آلمانی و مو‌طلایی باشید، کسی معترض نمی‌شود. این فقط محدود به مهاجران نیست؛ فردی مثل دنی رز، مدافع چپ تیم ملی انگلیس و باشگاه تاتنهام که در انگلیس و از اجدادی جاماییکایی به دنیا آمده باشد هم مورد توهین نژادپرستانه قرار می‌گیرد.

نژادپرستی چند سالی است در اروپا قوت گرفته و در برخی کشورها از جمله کشورهای شرق اروپا احزابی با تفکرهای اولترا ناسیونالیستی بخشی از قدرت را در دست گرفته‌اند و تحرکات علیه مهاجران کم نیست. در همین انگلیس که بهشت بازیکنان تیره‌پوست است، چندی پیش رحیم استرلینگ مورد آزار قرار گرفت. در بازی‌های وسط هفته گذشته هم ۲مورد مشابه دیگر داشتیم؛ یکی در ایتالیا و یکی در مونته‌نگرو. 

  ایتالیا

مویزه کین (کن صحیح است اما در رسانه‌های ایرانی او را با تلفظ انگلیسی‌اش یعنی کین می‌خوانند) خیلی خوش‌شانس بود که این اواخر رونالدو یا در حال استراحت بود یا با مصدومیت دست‌وپنجه نرم می‌کرد. این بازیکن ۱۹ساله در همین چند بازی به‌اندازه میانگین کریستیانو برای یوونتوس گل زده اما چیزی که نام او را بر سر زبان‌ها انداخته، رفتار خصمانه هواداران کالیاری علیه این بازیکن و بی‌احتیاطی همبازی‌اش، بونوچی در یک اظهار‌نظر عجیب بود. در روزهای اخیر بازیکنان فوتبال و کاربران شبکه‌های اجتماعی در سرتاسر دنیا از کین حمایت کرده‌اند.

بونوچی بعدا گفت که از حرف‌هایش سوءبرداشت شده. ماتوییدی، بازیکن فرانسوی یووه هم خیلی از رفتار هواداران شاکی بود. او در توییترش نوشت: «بیانکونری (لقب یوونتوس) به معنای سیاه و سفید است.» ماتوییدی تهدید کرد که در صورت ادامه این روند، لیگ ایتالیا را ترک خواهد کرد. مویزه در پاسخ به توهین‌های هواداران کالیاری بعد از گلزنی به سمت آنها رفت و شادی‌اش را با حرکتی که مفهوم آن بی‌توجهی به شعارهای آنها بود، نشان داد. همین آتش توهین‌ها را بیشتر کرد تا اینکه بونوچی بازیکن جوان تیمش را هم ۵۰درصد مقصر دانست و اعلام کرد که کین نباید بعد از گلزنی به سمت آنها می‌رفته. کین متولد شهر ورچلی در شمال ایتالیاست از والدینی ساحل‌عاجی. برادرش، جووانی هم بازیکن فوتبال است.

اما ایتالیایی‌ها همان رفتاری را با او می‌کنند که با بالوتلی و بازیکنان سیاه دیگر کرده‌اند. کین پدیده فوتبال ایتالیاست و در ۳بازی ملی‌اش ۲گل برای آتزوری به ثمر رسانده. او اولین بازیکن هزاره سوم میلادی بود که در سال۲۰۱۶ در یکی از ۵لیگ بزرگ اروپایی به میدان رفت و اولین بازیکن این هزاره بود که در یک بازی رسمی و در سال۲۰۱۷ گل زد. اما اینها دلیل نمی‌شود هواداران به رنگ پوست او توهین نکنند. 

  مونته‌نگرو

انگلیس در زمین مونته‌نگرو در چارچوب رقابت‌های انتخابی یورو۲۰۲۰ موفق شد ۱-۵ ببرد اما دنی رز شب سختی را سپری کرد. مدافع چپ تاتنهام که خودش و والدینش در انگلیس به دنیا آمده‌اند و پدربزرگش جاماییکایی است، به‌خاطر رنگ سبزه تندی که دارد، از سوی هواداران کشور ۶۵۰هزار نفری میزبان مسخره شد. مونته‌نگرو به معنای «کوه سیاه» محلی بود برای توهین و تمسخر یک بازیکن سیاه. رز حدود ۸سال قبل وقتی برای تیم ملی زیر ۲۱سال انگلیس در صربستان به میدان رفته بود، قربانی همین رفتارهای وحشیانه شده بود.

حالا در ۲۸سالگی می‌خواهد از بازی‌های ملی خداحافظی کند و تحمل ندارد تا پایان دوران فوتبالش درگیر سفر به چنین کشورهایی باشد: «وقتی جریمه‌هایی که یوفا برای اینگونه رفتارها برای یک کشور در نظر می‌گیرد، اندازه یک شب بیرون شام خوردن من در لندن باشد، انتظار دارید نژادپرستی در فوتبال تمام شود؟ سرمربی تاتنهام به‌خاطر اظهار‌نظر علیه داور ۲ جلسه محروم شد، اما برای رفتارهای این‌چنینی تنبیه‌های بازدارنده‌ای وجود ندارد. دیگر بس است.

من تنها ۵ یا ۶سال دیگر از فوتبالم باقی مانده اما نمی‌خواهم تا بازنشستگی این چیزها را تحمل کنم.» او تنها قربانی هواداران بی‌شعور مونته‌نگرویی نبود و رحیم استرلینگ و هودسن اودوی هم با رنج دنی رز شریک شدند. در فوتبال، نژادپرستی از بین نمی‌رود، بلکه از ورزشگاهی به ورزشگاهی دیگر منتقل می‌شود.