این یک حقیقت انکارنشدنی است که آداب و رسوم مذهبی نمی‌تواند متاثر از فرهنگ بومی نباشد. از همین‌رو، آداب و رسوم اعیاد دینی ازجمله جشن‌های سال نو میلادی و میلاد حضرت عیسی مسیح در جوامع و کشورهای مختلف تفاوت‌هایی دارند. در ایران اسلامی هم مسیحیان بسیار زیادی زندگی می‌کنند که سال نو میلادی را به شکل خاص خود جشن می‌گیرند.
هرچند اصلی‌ترین تصویر از این اتفاق بزرگ برای مسیحیان در ذهن ایرانی‌ها جشن‌های سال نو در شب‌های برفی کشورهای مختلف است که با آتش‌بازی و مراسم‌های مختلفی همراه است، اما در ایران شرایط به‌گونه‌ای دیگر است. به بهانه کریسمس و نزدیک‌شدن به سال نو میلادی روزنامه شهروند با چند نفر از چهره‌های ورزشی ارامنه گفت‌وگویی انجام داد تا آنها از حال‌وهوای این جشن‌ها و آداب و رسوم خاص در ایران تعریف کنند که جزییات آن را در زیر می‌خوانید:
زیبایی مناطق ارمنی‌نشین ایران بی‌نظیر است
تیموریان: پسرم پای درخت کریسمس ذوق می‌کند
آندرانیک تیموریان نخستین فوتبالیست ارمنی در تاریخ فوتبال ایران است که توانسته بازوبند کاپیتانی تیم‌ملی کشورمان را بر بازو ببندد. او اگرچه در یکی دو‌سال اخیر از سطح اول فوتبال ایران دور شده اما هنوز محبوبیت زیادی بین اهالی فوتبال دارد. تیموریان در سال‌های حضورش در ایران کنار بقیه مسیحی‌ها مراسم سال نو و کریسمس را به جا می‌آورد و به همراه خانواده‌اش این مراسم را به بهترین شکل برگزار می‌کند. آندو درباره فرارسیدن سال نوی مسیحی به «شهروند» می‌گوید:
«فرارسیدن سال جدید همیشه هیجان‌انگیز و جالب است. من در دوران کودکی هم علاقه زیادی به کریسمس و رسم و رسومات آن داشتم و همیشه به پدر و مادرم برای تزیین درخت کریسمس کمک می‌کردم. هرسال چند ماه قبل از آمدن کریسمس من ذوق‌وشوق زیادی داشتم و دلم می‌خواست زودتر وسایل درخت را آماده کنم.
خوشحالم که امسال هم می‌توانم در کنار خانواده‌ام سال جدید را جشن بگیرم و خدا این فرصت را به من داد تا یک‌سال دیگر هم درکنار عزیزانم زندگی کنم.» آندویی که همیشه درگیر بازی‌های باشگاهی و ملی بوده، فرصت زیادی برای سپری‌کردن کریسمس کنار اعضای خانواده نداشته است. فراغت از بازی‌های باشگاهی باعث شده آندو در دو‌سال گذشته کنار اعضای خانواده‌اش باشد: «از سال گذشته این فرصت بیشتر نصیبم شد تا در روزهای خوب سال نو کنار خانواده‌ام باشم.
البته در سال‌هایی که خارج از ایران بازی می‌کردم هم، می‌توانستم در روزهای ابتدایی سال نو استراحت کنم و در کنار خانواده‌ام بمانم اما در ایران گاهی می‌شد به خاطر بازی یا اردو مجبور می‌شدم سال نو را به تنهایی جشن بگیرم. خوشبختانه امسال هم می‌توانم فارغ از فوتبال کنار خانواده‌ام باشم و سال نو را آن‌طور که دوست دارم، جشن بگیرم. خانواده من برای کریسمس و سال نو ارزش زیادی قایل هستند و ما همیشه سال نو را به بهترین شکل جشن می‌گیریم.
الان که ذوق پسرم را پای درخت کریسمس می‌بینم، یاد کودکی خودم می‌افتم که تمام سال را منتظر آمدن سال نو و بابانوئل بودم. البته ما الان هم سال نو را به بهترین شکل ممکن جشن می‌گیریم، چون ارزش زیادی برای رسم و رسومات قایل هستیم.» آندو درباره رسم و رسومات مسیحیان در سال نو می‌گوید: «رسم و رسوم خاصی نداریم اما مهمترین نماد برای ما در آغاز سال نو درخت کاج است که ادامه حیات را برایمان تداعی می‌کند. خانواده‌های مسیحی سعی می‌کنند درخت‌های کاج را به زیبایی تزیین کنند تا برای بچه‌ها هم جذابیت داشته باشد تا آنها هم با فرهنگ و رسومات آشنا شوند.
یادم می‌آید وقتی کم‌سن‌و‌سال بودم، دوست داشتم پدر و مادرم زودتر اجازه دهند جعبه‌های پای درخت کریسمس را باز کنیم و هدایا را ببینیم. البته الان دیگر افراد کوچکتر از من هستند که خودم باید به آنها هدیه بدهم. در کل حال‌وهوای سال نو همیشه برای من دوست‌داشتنی است و در هنگام فرارسیدن سال جدید برای همه مردم ایران آرزوی سلامتی می‌کنم و از خدا می‌خواهم خبری از غم و غصه در کشورم نباشد.»
در روزهای کریسمس خیابان‌های تهران هم پر از درخت کاج و وسایل تزیین هستند که این موضوع برای ارامنه هم اتفاق خوبی است. آندو در این‌باره می‌گوید: «ما هرساله برای تزیین درخت کریسمس از ایران خرید می‌کنیم، چون درتهران هم مغازه‌های زیادی هستند که به استقبال کریسمس می‌روند. فکر می‌کنم این روزها چهره مناطق ارامنه‌نشین هم بسیار زیبا می‌شود، چون لوازم کریسمس واقعا جذاب هستند. من حتی کسانی را هم دیده‌ام که اگرچه مثل ما کریسمس را جشن نمی‌گیرند اما درخت کاج را تزیین می‌کنند و از زیبایی آن لذت می‌برند».
می‌خواهم به جای بسکتبال کنار خانواده‌ام باشم
ساهاکیان: شِنورهاوُر نُرداری
اوشین ساهاکیان از قدیمی‌ترین بازیکنان ارامنه بسکتبال ایران است. او در اصفهان متولد شده و در سال‌های اخیر عضو ثابت تیم‌ملی بسکتبال ایران بوده است. ساهاکیان که این روزها به همراه تیم پتروشیمی در مسابقات بسکتبال کشور دیدارهای حساسی را پیش‌رو دارد، از این‌که می‌تواند امسال در روزهای سال نو کنار خانواده‌اش باشد، ابراز خوشحالی می‌کند. اوشین در این‌باره به «شهروند» می‌گوید: «در سال‌های اخیر تعداد زیاد بازی‌های باشگاهی و تیم‌ملی باعث می‌شد من نتوانم در روزهای سال نو کنار خانواده‌ام باشم.
این موضوع همیشه برایم ناراحت‌کننده بود، چون دوست داشتم مثل افراد عادی در آغاز سال نو کنار عزیزانم باشم. البته بازی برای تیم‌ملی همیشه برای من باعث افتخار بوده اما خوشبختانه امسال فرصتی پیش آمد که بتوانم کنار خانواده‌ام سال نوی مسیحی را جشن بگیرم.» ساهاکیان ادامه می‌دهد: «به هرحال ورزش قهرمانی همین مسائل را به دنبال دارد. دوست دارم از همین‌جا سال نوی میلادی را به همه ارامنه تبریک بگویم و برای آنها آرزوی سالی خوب و پر از موفقیت دارم. شِنورهاوُر نُرداری که به زبان ارمنی معنای سال نو مبارک می دهد.»
این روزها اهالی بسکتبال منتظر فرارسیدن انتخابات رئیس فدراسیون هم هستند. ساهاکیان در این‌باره می‌گوید: «بله همه ما منتظریم تا بهترین اتفاق برای بسکتبال ایران رقم بخورد. انتظار داریم شرایط برای بسکتبال طوری فراهم شود که اسپانسرهای خوب دوباره برگردند و برنامه‌ریزی‌های بهتری برای تیم‌ملی صورت گیرد. همزمانی انتخابات با سال نوی میلادی را به فال نیک می‌گیرم و امیدوارم در آستانه عید نوروز بهترین اتفاقات برای این رشته محبوب رخ دهد».
ما هم سبزی‌پلو با ماهی می‌خوریم!
حاتم‌زاده: جشن کریسمس دیگر گرمی گذشته را ندارد
هویک حاتم‌زاده یکی از چهره‌های بزرگ و شناخته‌شده تاریخ باشگاه مشهور آرارات است. او سال‌ها به‌عنوان بازیکن در این تیم حضور داشت و با مرور زمان به‌عنوان مدیر یا سرپرست تیم هم در کنار آرارات بوده است. حاتم‌زاده در گفتوگو با روزنامه شهروند درباره کریسمس و سال نوی میلادی در ایران توضیح می‌دهد: «معمولا رسم این است که در كريسمس و زمان آغاز سال و میلادی همه دور هم جمع مي‌شويم. اولين مراسم ما در كليسا است.
تولد حضرت مسيح در كليسا جمع مي‌شويم و بعد شام در خانه هستيم همه دور هم. معمولا به رسم عید نوروز غذای دورهمی ماهي مي‌خوريم با سبزي‌پلو و كوكوسبزي. همان‌طور كه مي‌دانيد كريسمس براي ما ۵روز بعد از ژانويه است. روز بعد از كريسمس هم براي اداي احترام همراه اسقف اعظم سر خاك رفتگان می‌رویم. البته دوشنبه آخر سال میلادی هم رسم است که سر خاک رفتگان حاضر می‌شویم».
وی درباره جشن سال نوی میلادی هم صحبت‌هایش را این‌گونه ادامه می‌دهد: «ایرانی‌هایی که مسیحی هستند، دو جشن سال نو را تجربه می‌کنند. اولی شروع سال نوی میلادی است و دوم همان سال نوی شمسی و نوروز باستانی ایران عزیزمان. به قول معروف ما از دو جشن استفاده می‌کنیم. برای سال نو قطعا دیده‌اید که در خارج از کشور چه برنامه‌ها و جشن‌هایی دارند. مردم دور هم در بسیاری از کشورها جمع می‌شوند و سال جدید را با هم شروع می‌کنند. در ایران اما معمولا اعضای اصلی خانواده‌ها دور هم جمع می‌شوند.
دلیلش هم این است رسم نبوده که این‌جا هم‌چنین جشن‌ها و تجمعات بزرگی برگزار شود». حاتم‌زاده با اشاره به این‌که دیگر عید و سال نو برای مسیحی‌ها هم جذابیت و شیرینی گذشته را ندارد، ادامه داد: «نمی‌دانم زندگی‌ها سخت شده است یا ما بزرگ شده‌ایم و دیگر احساسات کودکی را نداریم. اما عید و سال نو دیگر رنگ و بوی گذشته را ندارد و فقط هرخانواده‌ای یک جشنی برای خودش می‌گیرد و عیددیدنی هم داریم. منتهی همان‌طور که اشاره کردم، دیگر گرمی گذشته را ندارد و این خوب نیست. باید شرایط به شکلی پیش برود که آدم‌ها مثل قدیم به هم عشق بورزند و رابطه گرمی داشته باشند».
- 17
- 2
