ناگفته‌های مشهورترین داور ایرانی فوتبال؛ جام‌جهانی قطر آخرین تورنمنت داوری فغانی

علیرضا فغانی در تاریخ داوری ایران تکرارنشدنی به نظر می‌رسد. قضاوت فینال المپیک و رده‌بندی جام‌جهانی آرزوی هر داوری است. البته بماند که خیلی‌ها اعتقاد داشتند او باید فینال جام جهانی ۲۰۱۸ را سوت می‌زد نه رده‌بندی را. فغانی در داوری ایران یک نخبه به‌حساب می‌آید؛ کسی که انگار باید کم‌کم خودمان را برای خداحافظی‌اش آماده کنیم. او  می‌گوید یکی دو سال دیگر قضاوت خواهد کرد. این یعنی جام‌جهانی قطر آخرین تورنمنت داوری فغانی خواهد بود.

از وضعیت این روز‌های خودتان بگویید. آماده می‌شوید برای قضاوت در مرحله نهایی مقدماتی جام‌جهانی؟

من شانسی برای قضاوت در مرحله مقدماتی نهایی جام‌جهانی ندارم. به این دلیل که ایران در یک گروه است و استرالیا در گروه دیگر. چون در استرالیا فعالیت می‌کنم، بنابراین شانسی برای قضاوت ندارم.

گروه ایران هم که مشخص شد. در این مرحله با تیم‌های کره‌جنوبی، عراق، سوریه و لبنان بازی خواهیم کرد.

خوشبختانه تیم ملی در گروه خوبی قرار گرفته است. با توجه به میزان توانایی بازیکنان و مربیان که مقابل بحرین و عراق هم نشان دادند، می‌توانیم صعود کنیم. البته کار سخت است، ولی بچه‌های ایران نشان دادند می‌توانند کار‌های بزرگ کنند. ان‌شاءا... با اقتدار به جام‌جهانی صعود خواهیم کرد. مخصوصا این‌که بازیکنان از دور قبلی درس‌های زیادی گرفته‌اند.

یورو که یکی از تورنمنت‌های مهم فوتبال به‌حساب می‌آید، در حال برگزاری است. قضاوت‌ها را چطور دیدید؟ با وجود VAR شاهد اشتباه فاحشی بودید؟

مسابقات یورو بعد از رقابت‌های جام‌جهانی پربیننده‌ترین تورنمنت فوتبال است. از نظر فوتبال و داوری، از کلاس بالایی برخوردار است. نکته مهم این بود با وجود VAR باز هم شاهد اشتباهات داوری بودیم، ولی شما اعتراضی نسبت به تصمیمات داور دیدید؟ خیلی جالب بود که همه بازیکنان و مربیان به تصمیمات داور یا تصمیماتی که با VAR می‌گرفتند احترام گذاشتند.

شما کلا موافق استفاده از VAR هستید؟ بعضی داوران شاید نسبت به آن موضع داشته باشند.

نه اتفاقا من مشکلی با کمک‌داور ویدئویی ندارم. موافق آن هستم. به این دلیل که باعث می‌شود داور با اعتماد به نفس بهتری قضاوت کند. شما اگر اشتباه داشته باشید در عرض کمتر از ۳۰ ثانیه می‌توانید آن را اصلاح کنید؛ در این‌صورت داور هم راحت‌تر است به این دلیل که می‌داند حق به تیم حقدار رسیده.

همزمان بازی‌های کوپا هم در حال برگزاری است. اتفاق مهم، اخراج نستور پیتانا، داور سرشناس آرژانتینی به‌دلیل اشتباهش در مرحله مقدماتی بود. چه عواملی باعث بروز چنین اشتباهی می‌شود؟ خیلی‌ها می‌گفتند حق شماست فینال جام جهانی را سوت بزنید نه پیتانا.

اتفاقا من مسابقات کوپا آمه‌ریکا را نگاه می‌کنم. بازی‌ها خیلی خشن بوده و درگیری در آن‌ها شدید است. آنجا هم یک تورنمنت با کیفیت بالا در حال برگزاری است. درگیری‌هایش نسبت به یورو بیشتر است. به‌هر حال نوع فوتبال و قضاوت آمریکای جنوبی با قاره‌های دیگر فرق دارد. اتفاقی که برای پیتانا افتاد، عجیب نبود. ممکن است برای هر داوری در هر مسابقه‌ای پیش بیاید. می‌بینید که چقدر برای آن‌ها قوانین مهم است و نام داور مهم نیست. در واقع عملکردهاست که جایگاه داوران را مشخص می‌کند نه اسم آنها. با اشتباهی که صورت گرفت مشخص شد حتی با وجود کمک‌داور ویدئویی هم ممکن است داوران تصمیم غلط بگیرند و این‌طور از یک تورنمنت خارج شوند. درباره جام‌جهانی هم به‌هر حال گذشته گذشته. برای من هم جام خوبی بود.

در لیگ خودمان اعتراض‌ها به داوری همچنان رو به افزایش است و همه دارند صحبت از لزوم استفاده از کمک‌داور ویدئویی می‌کنند. نظر شما چیست؟

اعتراض در لیگ که همیشه بوده و هست. امیدوارم با تدبیری که می‌اندیشند کمک‌داور ویدئویی را اجرایی کنند. این همه‌جوره به نفع فوتبال ایران است. هم میزان اشتباهات پایین می‌آید و میزان اعتراض‌ها و اشتباهات کمتر می‌شود و هم این‌که می‌توانیم میزبان تورنمنت‌های بین‌المللی باشیم، چون یکی از شرایط مهم داشتن VAR است.

عده‌ای می‌گویند حضور بی‌رویه داوران بی‌تجربه در لیست باعث شده تا کیفیت کار پایین بیاید و اینقدر شاهد اشتباهات زیاد در لیگ برتر باشیم.

این برمی‌گردد به تفکری که مسؤولان قبلی کمیته داوران داشتند. آن‌ها فکر و ذهن‌شان درگیر مسائل دیگری بود. به دلیل منافع شخصی خودشان اسامی بعضی داوران را وارد لیست می‌کردند. به‌هر حال داوران زیادی برای لیگ برتر انتخاب شدند. در هیچ‌جا این‌طوری نیست. در استرالیا ما ۱۰، ۱۱ داور داریم که بازی‌ها را سوت می‌زنند. در ژاپن و کره‌جنوبی هم همین‌طور است. تعداد داور‌ها و کمک‌داور‌ها زیاد نیست. در این کشور‌ها شما اگر بخواهی از لیگ یک وارد لیگ برتر شوی باید از فیلتر سختی عبور کنی. باید به حد نصاب نمرات برسی. در ایران، ولی از این خبر‌ها نبود. دودش هم به چشم داوری و به چشم فوتبال‌مان می‌رود. امیدوارم تیم جدید که آمده‌اند روند خوبی را در‌نظر بگیرند تا روند داوری رو به رشد باشد. به یک‌سری فیلتر و صافی نیاز است تا داور‌ها از آن رد شوند و به لیگ برتر برسند.

خیلی‌ها می‌گویند با توجه به دستمزدی که داوران دارند، توقع بیشتر از این از آن‌ها اشتباه است. موافق چنین حرفی هستید؟

این‌که بگوییم دستمزد‌ها به عملکرد داوران ربط دارد، اشتباه است. به‌نظرم حرف درستی نیست. هر چند با توجه به گردش مالی که در فوتبال وجود دارد، حق‌الزحمه داوران واقعا کم است. امیدوارم این مشکل هر چه زودتر اصلاح شود. همه‌چیز درباره نحوه قضاوت داوران به خود آن‌ها برمی‌گردد و رقابتی که بین‌شان وجود دارد. داوران باید مدام در حال تلاش باشند تا از لیگ ۲ و ۳ به لیگ یک و بعد لیگ برتر برسند. این یعنی هر روز برای بهتر شدن کیفیت‌تان تلاش کنید. تمرینات‌تان را بیشتر کنید. فیلم‌های آموزشی ببینید و در جریان اخبار مهم داوری جهان باشید.

اخیرا اشتباهاتی در بازی استقلال و پرسپولیس شد که جنجال زیادی به‌پا کرد. شما آن صحنه‌ها را دیدید؟

ارتباطی به من ندارد که بخواهم درباره آن صحنه‌ها صحبت کنم.

یعنی نظری ندارید؟

خیر.

برایمان بگویید یک روز تا شب شما در استرالیا معمولا چطور می‌گذرد؟ چقدر تمرین می‌کنید؟

در استرالیا کار من فقط داوری است. هر روز صبح یک وعده در باشگاه تمرین می‌کنم. یک تمرین خصوصی است. هفته‌ای دو سه روز با دیگر داوران تمرین گروهی داریم. در روز‌های دیگر هم به‌صورت اختصاصی و در زمین خودم تمرین می‌کنم.

آقای فغانی بزرگ‌ترین آرزویی که در سر دارید، چیست؟

خوشبختانه به هر آرزوی ورزشی که در داوری داشتم، رسیدم. نه صد‌در‌صد، ولی به چیزی که می‌خواستم دست پیدا کردم. در این یکی دو سال هم در داوری می‌مانم و تلاش می‌کنم همان رویه را جلو ببرم. اگر در آینده شرایطی پیش بیاید دوست دارم تجربیاتم را در اختیار جوان‌تر‌ها قرار دهم.

واکنش افشاریان به حضور فغانی در دربی

علیرضا فغانی داور دربی می‌شود؟ این شایعه در یکی دو روز گذشته مطرح شده است. خداداد افشاریان رئیس کمیته داوران در این باره می‌گوید: «هنوز درباره دربی هیچ تصمیمی نگرفته‌ایم. به حدی بازی‌های لیگ‌برتر و لیگ دسته اول حساس است که درباره انتخاب داوران دیدار‌های جام‌حذفی فکر نکرده‌ایم. اکنون هم مشغول تمرکز روی چینش داوران هفته بیست و هفتم لیگ‌برتر هستیم. دیدار‌های هفته سی و سوم لیگ‌یک هم مهم است. به همین دلیل روی داور دربی فکر نکرده‌ایم.»

آیا آن‌ها به فغانی فکر می‌کنند؟ افشاریان جواب می‌دهد: «فغانی داور ماست و امکان دارد جزو گزینه‌های‌مان هم باشد، اما باز هم تاکید می‌کنم روی انتخاب داوران مرحله یک چهارم نهایی جام‌حذفی و بازی پرسپولیس و استقلال فکر نکرده‌ایم.»

فغانی: مشکلی برای قضاوت دربی ندارم

علیرضا فغانی شانس قضاوت در دربی را دارد. استنباط همه از اخباری که در روز‌های اخیر منتشر شده، همین است. رسانه‌ها از قضاوت او در دیدار روز ۲۴ تیرماه استقلال و پرسپولیس خبر داده‌اند. فغانی در حال حاضر در استرالیا به سر می‌برد، ولی آماده است به ایران بیاید. خود او در این باره می‌گوید: «مشکلی برای قضاوت در دربی یا هفته‌های پایانی لیگ برتر ندارم. به مسوولان کمیته داوران هم این را گفته‌ام. اگر بخواهند در خدمت‌شان خواهم بود. حتی حاضر بودم بعد از قضاوت رقابت‌های لیگ قهرمانان در منطقه شرق مستقیم به ایران بیایم، ولی خبری نشد. در هر صورت مشکلی برای حضور در ایران و قضاوت ندارم.»