حسین کلانی، مهاجم تیم ملی و پرسپولیس در اواخر دهه چهل و اوایل دهه ٥٠ یکی از یاران ابراهیم آشتیانی بود. این دو با هم موفقیتهای زیادی را جشن گرفتند؛ از قهرمانی در آسیا گرفته تا فتح جام تخت جمشید. کلانی بسیاری از گلهای خود را در پی حرکات آشتیانی از سمت راست به ثمر رساند. او آشتیانی را یکی از نوابغ فوتبال ایران میداند.
شما حدود ١٠ سال با ابراهیم آشتیانی همبازی بودید. از مرحوم آشتیانی و ویژگیهای فنی و اخلاقی او بگویید... .
من با مرحوم آشتیانی از زمان حضور در شاهین همبازی بودم. بعد از انحلال باشگاه شاهین در سال ١٣٤٧همگی به پرسپولیس رفتیم. در پرسپولیس بودیم که یکسری جریانها پیش آمد و دوباره همه با هم به پیکان پیوستیم. سال ١٣٤٩ به اتفاق همدیگر به پرسپولیس برگشتیم و دوران طلایی پرسپولیس شروع شد.
من با قاطعیت میتوانم بگویم ابراهیم آشتیانی در پست خود، دفاع راست، یکی از نادرترین بازیکنان تاریخ بود. از نظر فنی از هر جهت شاخص بود و بههمراه علی پروین یک زوج رؤیایی در سمت راست تیم ملی و پرسپولیس ایجاد کرده بود. اکثر حملات ما از همین راست شکل میگرفت. از نظر فنی فوقالعاده بود؛ مهمترین ویژگیاش این بود که فقط به تیم فکر میکرد. پیشرفت و موفقیت تیم مدنظرش بود نه مسائل شخصی. مهمترین نکتهای که درباره مرگ آشتیانی باید بگویم این است که ورزشکاران در واقع هنرمندانی هستند که فقط چهرهای خشنتر نسبت به هنرمندان دارند؛ وگرنه از نظر احساسی بسیار افراد لطیف و حساسی هستند.
ابراهیم پس از دوران فوتبالش با مسائل اجتماعی و مشکلاتی روبهرو شد. بهخاطر همین نامهربانیها اعتراض میکرد، همین اعتراضها و بیتوجهی او را به این روز انداخت و برایش ناراحتی قلبی بهوجود آورد. من با قاطعیت میگویم، ابراهیم آشتیانی دق کرد. مانند بسیاری از دوستان دیگر ما که در این سالها بهخاطر همین بیمهریها دق کردند. بههرحال ایشان تحصیلات عالی داشت و استاد دانشگاه بود و نیازی به توجه مالی کسی نداشت. متأسفانه بسیاری از پیشکسوتان ما از این جهت هم نیازمندند.
در زمان فوت مرحوم بهزادی هم شما تأکید داشتید همایون دق کرد. چرا پیشکسوتان در چنین شرایطی قرار میگیرند؟
من سالهاست دارم این موضوع را فریاد میزنم اما به آن توجهی نمیشود. امروز که آشتیانی فوت کرده همه به او توجه میکنند اما این نوشداروی پس از مرگ سهراب است. سالهاست که میگویم مسئولان باید یک برنامه جامع توجه به پیشکسوتان داشته باشند. منظورم هم فقط پیشکسوتان فوتبال نیست؛ پیشکسوتان ورزشهای دیگر، حتی هنرمندان، نویسندگان و سایر بازنشستهها؛ چرا باید با این مسائل اجتماعی و تنگناها روبهرو باشند. چرا باید ورزشکار ما دستفروشی کند؟ به دفعات به مسئولان و نمایندگان مجلس گفتم ولی اثر نکرد.
زمانی که پرویز دهداری فوت کرد، گفتم که به فکر دیگران باشید. شما نگاه کنید؛ محراب شاهرخی، منصور پورحیدری، ناصر حجازی، ایرج سلیمانی و ناظم گنجاپور در چه شرایطی از این دنیا رفتند. هر بار ما هشدار دادیم. چرا باید این ورزشکاران که هیچگونه انحرافی در زندگیشان نبوده، در این شرایط دق کنند. چرا باید پیشکسوتان و بازنشستههای ما با سختی گذران زندگی کنند؟ حمید برمکی یکی از بزرگان فوتبال ایران بود؛ آیا کسی از او یاد کرد؟ صدای این بزرگان به جایی رسید؟ مگر در کشور ما کم هزینه میشود؟ مگر کم سرمایهها به باد میرود؟ چرا باید وضعیت دهداری، اکبر افتخاری و کارگر جم به آن صورت شود.
درباره ویژگیهای آشتیانی بیشتر صحبت کنید. وقتی او در حضور آن همه مهاجم و هافبک معروف فوتبال ایران مرد سال کشور میشود، مشخص است بازیکن بسیار باکیفیتی بوده.
ابراهیم عملکردی در پست دفاع راست داشت که قبل از او از کسی ندیدم. او فقط یک دفاع نبود بلکه پایهگذار حملات پرسپولیس از سمت راست بود. بههمراه علی پروین با حرکات خود حملات تیم را پیریزی میکردند. در واقع آشتیانی دفاع راست را تبدیل به پیستون کرد؛ یک پیستون واقعی. با علی پروین خیلی خوب مکمل هم بودند. با خلاقیتی که داشتند، سازنده اکثر گلهای تیم از سمت راست بودند. در واقع زوج آشتیانی- پروین یکی از اولین و معروفترین زوجهای فوتبال ایران شد. خیلی از موفقیتهای ما در تیم ملی و پرسپولیس با حرکات این دو در سمت راست حاصل شد.
از بازیهای آشتیانی کدام صحنه بیشتر در ذهن شما مانده است؟
آنچه از ایشان خیلی در یادها مانده، حرکتی است که در داربی معروف ششتایی انجام داد. او سازنده گل اول بازی بود که من زدم. من آن صحنه را هیچوقت فراموش نمیکنم.
- 12
- 5