مترجمان پر حاشیه در فوتبال ایران/ از چلنگر تا آرین قاسمی

آرین قاسمی مترجم کارلوس کی روش در ایران به عنوان رئیس فدراسیون اسکواش انتخاب شده است. قاسمی تنها مترجم پر حاشیه فوتبال ایران نیست. پیش از او رضا چلنگر نیز حاشیه‌های فراوانی داشته است.

آرین قاسمی که به عنوان مترجم کارلوس کی روش در فدراسیون فوتبال فعالیت می‌کرد، به عنوان رئیس فدراسیون اسکواش انتخاب شد. بسیاری از اهالی ورزش و حتی مردم عادی این سوال را مطرح کرده بودند که آرین قاسمی با چه سابقه‌ای به ریاست یک فدراسیون رسیده است؟ مازیار ناظمی مدیر روابط عمومی وزارت وزرش در توئیتی خبر داده بود که حکم او هنوز امضا نشده است. آرین قاسمی البته تنها مترجمی نیست که در فوتبال ایران حاشیه ساز شده است.

در پدیده‌های مدرنی مثل فوتبال که خاصیت جهانی پیدا می‌کنند، کشور‌های جهان سوم بیشتر مصرف کننده هستند. به این معنا که، چون دانش بومی آن پدیده در کشورشان وجود ندارد مجبور هستند از صاحب‌نظران، مربیان و کارشناسان خارجی برای انتقال دانش استفاده کنند. فوتبال هم از این قاعده مستثنی نیست.

فوتبال ایران تا به امروز مربیان خارجی فراوانی را به خود دیده است. مربیانی که از کشور‌ها و ملیت‌های مختلفی به فوتبال ایران آمده و دوران موفق یا ناموفقی را پشت سر گذاشته‌اند. به واسطه حضور این مربیان و به دلیل ناآشنایی عمومی جامعه ایران با زبان خارجی که ناشی از عدم ارتباط سیستماتیک و منظم با کشورهای دیگر است، تیم‌هایی که مربی خارجی به کار می‌گرفتند، فردی را نیز به کادر تیم به عنوان مترجم اضافه می‌کردند.

مترجمان بسیاری در سال‌های اخیر به فوتبال ایران اضافه شده‌اند که نام، شهرت و آوازه آن‌ها تا حد یک سرمربی معتبر خارجی یا یک ستاره فوتبال در فضای ورزشی و خبری ایران پیچیده است. مترجمانی که گاهی حواشی آن‌ها بسیار بیشتر از کاربرد آن‌ها برای یک تیم فوتبال بوده است.

زمانی که رولند کخ مربی شهیر آلمانی به ایران آمد و سرمربی‌گری استقلال تهران را پذیرفت و نتوانست نتایج خوبی همراه با استقلال بگیرد شایعه‌ای به راه افتاد که صحبت‌ها این مربی آلمانی به خوبی ترجمه نمی‌شود و به همین خاطر است که استقلال دچار سردرگمی تاکتیکی شده و نتایج ضعیفی کسب کرده است.

داماد علی پروین؛ مترجم راینر سوبل

اما اولین و شاید جنجالی‌ترین ماجرای حضور یک مترجم در فوتبال ایران به ماجرای مربی آلمانی پرسپولیس راینر سوبل برمی‌گردد. مربی که به لحاظ فنی کارنامه قابل توجهی نداشت اما توانسته بود به سمت سرمربی‌گری یکی از دو تیم پرهوادار ایران دست پیدا کند. علی پروین آن زمان مدیرفنی تیم پرسپولیس بود و نفوذ زیادی در تصمیماتی که مدیرعامل و هیات مدیره پرسپولیس می‌گرفت، داشت. او فرض را بر این گذاشته بود که راینر سوبل قرار است زیردست علی پروین کار کند. پس حق خودش می‌دانست که نظرات فنی‌اش را بر سرمربی آلمانی تیم تحمیل کند.

بعد از ورود سوبل به ایران و در دست گرفتن کادر فنی تیم پرسپولیس در اقدامی عجیب و با نظر مستقیم علی پروین، داماد او آرش فرزین به عنوان مترجم در کنار راینر سوبل قرار گرفت. با نتایج ضعیفی که پرسپولیس در آن سال کسب کرد حواشی بسیاری برای این تیم به وجود آمد. حواشی که پای آرش فرزین و ترجمه او را هم به برنامه نود باز کرد. در برنامه نود مشخص شد که آرش فرزین نه تنها صحبت‌های سوبل را ترجمه نمی‌کند بلکه تلاش می‌کند در ترجمه صحبت‌های این مربی آلمانی همه تقصیرات را به گردن او بیاندازد و علی پروین را از اتهام دخالت در کار کادر فنی آلمانی تیم پرسپولیس مبرا کند.

در برنامه نود مشخص شد که فرزین در بسیاری از اوقات سوالات را یا اصلاً برای سوبل ترجمه نمی‌کند یا به شکلی وارونه ترجمه می‌کند و در بازگرداندن صحبت‌های او به زبان فارسی آن چیزی را می‌گوید که خوشایند پدر زنش یعنی علی پروین باشد. جنجال‌ها درباره این موضوع چنان بالا گرفت که در نهایت سوبل و فرزین هر دو از باشگاه پرسپولیس کنار رفتند.

رضا چلنگر؛ مترجمی که نیاز به مترجم داشت!

نام مربیان کروات در فوتبال ایران به یک نام گره خورده است؛ رضا چلنگر. هرجا نام یک مربی صرب یا کروات وجود داشته باشد بدون شک رضا چلنگرهم در آن‌جا حضور دارد. چلنگر تا به امروز همکار و مترجم مربیانی همچون میروسلاو بلاژویچ، برانکو ایوانکوویچ، وینگو بگوویچ، و اسلوبودان کواچ بوده و در حال حاضر ایگور کولاکویچ را برعهده دارد.

حضور دائم و مستمر چلنگر در کنار مربیان کروات باعث شده او با آن‌ها رفاقت عمیقی ایجاد کند و همه این مربیان خواهان این باشند که با چلنگر کار کنند. دوران کاری چلنگر هم خالی از حاشیه نبوده است. چلنگر در سال ۱۳۸۷ به ترغیب بازیکنان تیم پاس همدان برای استفاده از مواد نیروزا متهم شد؛ اتهامی که با فرجام‌خواهی چلنگر از کمیته استیناف لغو شد و این کمیته او را تبرئه و محرومیت چهار ساله او را منتفی اعلام کرد.

چلنگر بعد از حضور مجدد برانکو در ایران و به دست گرفتن سکان هدایت پرسپولیس مترجم او شد. با توجه به سابقه همکاری میان این دو نفر و دوستی که از زمان مربیگری بلازویچ میان او و برانکو شکل گرفته بود انتخاب چلنگر انتخابی معمول به نظر می‌رسید. اما ناگهان چلنگر اعلام کرد به دلیل بروز مشکلات قلبی توانایی حضور در کنار برانکو ایوانکوویچ را ندارد تا به این‌جا مشکلی وجود نداشت و همه چیز عادی به نظر می‌رسید، اما چلنگر مدت کوتاهی بعد از جدایی‌اش از پرسپولیس و یار همیشگی خود برانکو بدون این‌که اعلام کند مشکلات قلبی او حل شده به سپاهان پیوست و مترجم کرانچار شد.

علت جدایی چلنگر از پرسپولیس هنوز مشخص نیست و هیچ‌کس متوجه نشده که آیا جدایی چلنگر از پرسپولیس واقعاً به دلیل بروز بیماری قلبی بوده یا دلایل دیگری داشته است. به نظر می‌رسد نام پرسپولیس با حواشی ناشی از حضور مترجمان پُرحاشیه گره خورده است.

مترجم معتمد مصطفی دنیزلی

در زمان مصطفی دنیزلی هم فری بنام ناصر صادقی مترجم بود که با این مربی رفاقت خوبی داشت و حتی شایعه شده بود که دنیزلی توصیه‌های فنی صادقی را بیش از اعضای کادر فنی‌اش قبول دارد. صادقی بعد‌ها ایجنت فوتبال شد و نامش در ماجرای پُرحاشیه طارمی و رضاییان در انتقال به ترکیه به گوش رسید.

آخرین حاشیه مترجمان پرسپولیس به ماجرای نیک سیرت مترجم باشگاه پرسپولیس برمی‌گردد که پس از پایان یک بازی پرسپولیس در لایو اینستاگرام محسن مسلمان توهین رکیکی نسبت به برانکو انجام داد و همین مسئله باعث شد تا برانکو عذر او را بخواهد.

آرین قاسمی؛ مترجم جنجالی کی روش

پرحاشیه‌ترین مترجم این روزها اما آرین قاسمی است که سخنان کی روش را ترجمه می‌کرد. کی‌روش در زمان حضور تیم ملی در بازی‌های جام ملت‌های آسیا مصاحبه‌ای سیاسی و جنجالی انجام داد که طی آن از ناراحتی وزارت ورزش از ادامه کار او، وضعیت بد اقتصادی ایران و حمایت‌های رهبری از شخص او سخن به میان آورد. برخی این سحنان جنجالی کی‌روش را به ترجمه نامناسب قاسمی ارتباط می‌دادند.

آرین قاسمی که این روز‌ها نام او به عنوان سرپرست تیم ملی اسکوآش مطرح می‌شود. انتخاب قاسمی به عنوان سرپرست تیم ملی اسکوآش بسیار عجیب است. حواشی گاه و بی‌گاه این مترجم و عدم تخصص او در این رشته ورزشی می‌تواند اسکوآش را که تا به امروز ورزشی بی حاشیه بوده است دچار مشکل کند.

هنوز مشخص نیست که فدراسیون اسکوآش بر چه مبنایی آرین قاسمی را به عنوان سرپرست تیم ملی اسکوآش انتخاب کرده است. بهتر است مدیران فدراسیون اسکوآش درباره چرایی انتخاب قاسمی توضیح دهند و مشخص کنند به چه دلیل فردی غیرمتخصص را به عنوان سرپرست تیم ملی اسکوآش انتخاب کرده‌اند.