بازنشسته نمی‌شوم!

از آخرین مصاحبه‌‌ای كه با برانكو ایوانكوویچ داشتم، یك سال می‌گذرد. طی این یك سال محبوبیت مرد «دیسیپلین»دار كروات نزد هوادارانش بیش از گذشته شده است. یك جام برای پرسپولیس به ارمغان آورد و طی یك فصل در عرصه آسیایی نیز برای هواداران قرمزها عزت و غرور خریده است.

از آخرین مصاحبه‌‌ای كه با برانكو ایوانكوویچ داشتم، یك سال می‌گذرد. طی این یك سال محبوبیت مرد «دیسیپلین»دار كروات نزد هوادارانش بیش از گذشته شده است. یك جام برای پرسپولیس به ارمغان آورد و طی یك فصل در عرصه آسیایی نیز برای هواداران قرمزها عزت و غرور خریده است. هر چند ‌ در ادامه مسیر، كار پرسپولیس سخت‌تر هم می‌شود‌ اما برای طیف وسیع هواداران این تیم قدیمی، این روزهای خوش كم از«صبح پادشاهی» نیست. پرسپولیس فصل گذشته زیبا بازی كرد و زیبا هم نتیجه گرفت تا با دست خودش «توقع» جامعه فوتبال را بالا ببرد. با برانكو از صعود تیم ملی به جام جهانی گفتیم كه خودش شرایط مشابه همین صعود آسان را ۱۲ سال پیش تجربه كرده بود، از تشابه‌های فرهنگی مردم ایران و كرواسی و از دوران بازنشستگی كه با اكراه درباره آن حرف زد. مرد آرام پرسپولیس پس از پایان تعطیلاتش و برگشت به ایران دعوت ما را پذیرفت، هر چند ‌ ابر و باد و‌ مه و خورشید و فلك همه برای مهیا شدن این گفت‌وگو یاری كردند!

آخرین مرتبه كه با شما صحبت كردم پرسپولیس تشنه قهرمانی بود.

آن زمان موهایم هم كمتر سفید بود!

اما این سفیدی موها به قهرمانی شما انجامید.

 بله! از این بابت خوشحالم و كمتر به سفیدی موهایم فكر می‌كنم.

كمی به عقب برگردیم؛ شما كه بعد از تقریبا یك دهه به ایران بازگشتید، شاهد چه تغییراتی بودید؟

 ایران هم مثل سایر كشورهای دنیا در حال تغییر است. اگر بخواهیم در مورد فوتبال بگوییم كه خیلی تغییر داشته است؛ چون فوتبال در دنیا موقعیت خاص خودش را دارد. لیگ ایران در این چند سال بسیار بهتر شده، زیرساخت‌ها در حال بهتر شدن هستند، ورزشگاه‌ها بهتر از قبل شده‌اند. در شهرها نیز زندگی فعال‌تر است، ساخت و سازهای بسیاری انجام شده و روش زندگی نیز تغییرات خاص خودش را داشته است. اكثر جوان‌ها موبایل و تبلت دست‌شان است.به‌نظرم در ایران هم مثل سایر كشورهای دنیا یك «زندگی جهانی» در حال شكل گرفتن است.

 اما با این حال همچنان می‌شنویم كه دو تیم بزرگ كشور و حتی تیم ملی امكانات لازم را ندارند؛ مثلا همیشه داشتن زمین و ورزشگاه اختصاصی از مشكلات این دو تیم بوده است.

 بله! درست می‌گویید، به‌خصوص كه در شهرهای بزرگ به راحتی نمی‌شود این مشكل را حل كرد. فكر كنم پنج، شش سال پیش ورزشگاه درفشی‌فر را به پرسپولیس دادند كه فقط یك زمین داشت، آن هم زمینی كه دائم در آن تمرین می‌شد. چنین زمینی را به سختی می‌توان در حد ایده‌آل نگه داشت. «كمپ»‌های بزرگ دنیا چندین زمین دارند. به همین دلیل كیفیت زمین‌های‌شان همیشه بالاست. اینها مشكلاتی است كه استقلال و پرسپولیس دارند. در شهری كه ۱۷ میلیون جمعیت دارد، به سختی می‌شود زمین پیدا كرد به‌ویژه اینكه قیمت زمین خیلی گران است.

اما یك مساله دیگر هم وجود دارد ؛ اینكه طی این ۱۰ سال هیچ تیم باشگاهی از ایران موفق نشده در لیگ قهرمانان آسیا عنوان قابل ملاحظه‌ای كسب كند. به‌نظر می‌رسد كه مشكلات وجود دارند، ولی فقط تا اندازه‌ای تغییر شكل داده‌اند.

 بله! ولی این مساله جداست. تغییر نسل به‌وجود آمده ‌است. یكی، دو نسل گذشته نشان دادند كه در ایران بازیكنان خوبی وجود دارند كه فوتبال زیبا بازی می‌كنند‌ اما در نهایت به‌دلیل مسائل فیزیولوژیك و بالا رفتن سن از فوتبال كناره گرفته‌‌اند. الان نسل جدیدی آمده كه خصوصیات خاص و متفاوتی دارد. البته با كیفیت است. همین بازیكنان می‌توانند سطح فوتبال ایران را در آسیا بالا ببرند‌ اما مشكلی كه وجود دارد این است كه همیشه بهترین بازیكنان، از ایران می‌روند و سخت می‌شود كه یك تیم خوب جمع كرد تا در آسیا بتوان نتیجه گرفت.

 و البته الان برخی از این بازیكنان كلا خارج از فوتبال ایران پرورش یافته‌اند.

 بله! هم‌اكنون یك تیم ملی كامل در خارج از كشور وجود دارد.البته مشكل پابر جاست؛ چون باز هم بهترین‌ها به خارج می‌روند و این طبیعی است؛ همانطور كه پورعلی گنجی و سردار آزمون رفتند. بازیكنان جاه‌طلب هستند و دوست دارند هم از نظر ورزشی افتخار كسب كنند و هم انگیزه‌های مادی دارند. به‌نظرم همچنان تقاضا برای حضور بازیكن ایرانی در خارج زیاد خواهد بود.

یك‌بار دیگر كه با شما گفت‌و‌گو می‌كنم، تیم ملی به جام جهانی صعود كرده است. صعودی بی‌دغدغه و آسان.

باید در اینجا یك‌بار دیگر صعود تیم ملی‌مان به جام جهانی را تبریك ‌بگویم؛ تبریك به همه كسانی كه سهمی در این موفقیت داشتند.آرزوی موفقیت‌های بسیاری برای این تیم دارم.

در دوره قبل هم علاقه‌مندان به فوتبال انتظار داشتند كه به‌دلیل صعود بی‌دردسر به جام جهانی، تیم ملی از گروه مقدماتی نیز صعود كند. این توقع الان هم به‌وجود آمده است.

بله! كاملا آن زمان را به یاد دارم و می‌دانم كه هواداران فوتبال چه انتظاری دارند‌ اما راهیابی به جام جهانی خودش یك موفقیت است. هواداران فوتبال همیشه خواهان نتایج خوب هستند و امیدوارم كه برای تیم ملی این اتفاق بیفتد كه بتواند از گروهش صعود كند؛ چون این تیم هم دانش و هم توانایی لازم را برای صعود به مرحله بعدی را دارد.

سال‌های گذشته كه از استعدادهای فوتبال ایران با شما صحبت می‌كردیم، شما معتقد بودید كه برای موفقیت، استعداد تنها پنج درصد نقش دارد و ۹۵ درصد باقیمانده، كار و كار است. به‌نظر شما هم‌اكنون چه اندازه از ۹۵درصدی كه به آن اشاره می‌كردید، در پرسپولیس و حتی فوتبال ایران مشهود است؟

حالا می‌گویم كه ۹۸درصد كار است و تنها دو درصد استعداد! ۱۰ هزار ساعت كار لازم است تا یك بازیكن شرایط مطلوبی داشته باشد. این نكته الان در مورد پرسپولیس صدق می‌كند.

در دورانی فوتبال را تجربه می‌كنیم كه در تیم ملی بازیكنان جوان بازی می‌كنند و مرتب به این چرخه بازیكنان جدیدی تزریق می‌شود. باشگاه‌ها تا چه اندازه در فعال نگاه داشتن این فرآیند نقش مؤثری دارند؟

 همانطور كه گفتید، چرخه بازیكن‌سازی‌ وجود دارد. بازیكنان جوان‌تر می‌آیند و بازیكنانی كه قدیمی‌تر ‌ یا مسن‌تر هستند باید بتوانند خودشان را با تلاش و كوشش حفظ كنند. مربی‌ها همیشه فهرستی از بازیكنان مورد نظرشان دارند كه گاهی اوقات همه آنها را نمی‌توانند جمع كنند و بعضی اوقات هم این شانس را دارند كه تمامی بازیكنان مورد نظرشان را در دست دارند. حتی بارسلونا و رئال مادرید نیز دوست دارند كه همیشه بازیكنان مطلوب خود را در اختیار داشته باشند.

 از زمانی كه به ایران بازگشتید دو فصل موفق را در پرسپولیس تجربه كردید. یك فصل تا آستانه قهرمانی پیش رفتید‌ و فصل بعدی هم قهرمان شدید. چطور تیم را در این سطح نگه داشتید؟

 به بازیكنانم افتخار می‌كنم. ما خیلی كار كردیم. همه در باشگاه تلاش می‌كردیم تا موفق باشیم؛ مخصوصا دو فصل قبل كه شرایط بسیار سختی داشتیم. از ابتدای آماده‌سازی‌ تیم با مشكلات زیادی مواجه بودیم؛ از مرگ مرحوم هادی نوروزی گرفته تا كمبود بازیكن. فقط خودمان می‌دانیم كه چقدر تلاش كردیم. با یك فرمول ساده قهرمان می‌شدیم، ولی این اتفاق نیفتاد. فصل گذشته هم بسیار تلاش كردیم تا به آنچه حق‌مان بود برسیم. حتی می‌توانم بگویم سخت‌تر از فصل قبل كار كردیم؛ چون قهرمانی را می‌خواستیم و برای رسیدن به قهرمانی باید حسابی كار كرد و جنگید. قبل از هر چیز ایمان داشتم كه بازیكنانم كیفیت دارند. بعد بسیار كار كردیم، اصلاحات زیادی انجام دادیم و طی كار اعتماد به نفس‌مان هم بالاتر رفت. بازیكنان هم حس كردند كه دارند بهتر و بهتر می‌شوند. البته نتایج بدی هم گرفتیم‌ ولی این بازیكنان بودند كه هم به من و كادر فنی و هم به تماشاگران حس خوش‌بینی را القا كردند. بازیكنان بودند كه تلاش كردند تا نشان دهند كه لیاقت نام پرسپولیس را دارند.

 و این فصل از دو فصل گذشته هم كار شما سخت‌تر خواهد بود.

بله! كاملا حق با شماست. كار سختی پیش رو داریم. حفظ قهرمانی از رسیدن به آن سخت‌تر است‌ اما از مسئولیت‌های‌مان عدول نمی‌كنیم؛ مسئولیتی كه در قبال هواداران داریم و همینطور مسئولیتی كه در قبال اهداف‌مان. قطعا امسال كار ما از سال گذشته سخت‌تر است؛ چون قهرمان فصل گذشته هستیم و تیم‌ها با نگاه دیگری مقابل ما صف‌آرایی می‌كنند. همه دوست دارند قهرمان را شكست دهند. با این حال، اعتقاد داریم كه می‌توانیم این قهرمانی را تكرار كنیم.

زمانی كه این مسئولیت را قبول كردید، نگران این نبودید كه نتوانید با پرسپولیس موفق باشید و این موضوع ذهنیت خوبی را كه هواداران از برانكو ایوانكوویچ دارند از بین ببرد؟

 به‌خودم و كادر فنی‌ام ایمان كامل داشتم. به باشگاه، به هواداران و به روح بازیكنان‌مان هم ایمان داشتم. طبیعی است كه این یك ریسك بود و به‌عنوان یك مربی همیشه دوست دارم كه ریسك كنم. بدون ریسك نمی‌شود به نتیجه رسید.

   اما گاهی اوقات این ریسك‌ها خطرناك هستند!

بله! طبیعی است كه خطرناك باشند. كاملا به این ریسك واقفم.

به‌خوبی می‌دانید كه هواداری در ایران تابع احساسات است. عملكرد ایده‌آل پرسپولیس این توقع را ایجاد كرده كه این تیم باید این فصل هم قهرمان شود و اگر قهرمانی اتفاق نیفتد با خشم هواداران مواجه خواهید شد كه طبیعتا كار را سخت می‌كند.

این دقیقا سرنوشت ما مربیان است. امروز در اوج هستیم و فردا می‌افتیم به حضیض ذلت‌ اما با این همه در ایران وضعیت به‌گونه‌ای دیگر است. بله! امكان اینكه مشكلی پیش بیاید هست، اما من چیزی در ایرانی‌ها دیدم كه خیلی جالب است. ایرانی‌ها برای كسی كه برای‌شان كار كرده بسیار احترام قائل‌اند. حتی وقتی ایران نبودم و با ایرانی‌ها در كشورهای مختلف دنیا مواجه می‌شدم، همه از من برای موفقیت تیم ملی قدردانی می‌كردند. با این حال این را هم می‌دانم كه همه‌‌چیز می‌تواند تغییر كند، اما مطمئن هستم كه همچنان به ما احترام خواهند گذاشت؛ به‌خاطر كاری كه برای فوتبال ایران كردم. این راه را ادامه خواهم داد. به همین دلیل از ثانیه ثانیه هر جلسه تمرین و مسابقه لذت می‌برم. هواداران ایران مثال‌زدنی هستند.

یكی از ویژگی‌های بارز شما این است كه به‌خوبی حاشیه‌های فوتبال را مهار می‌كنید. درحالی‌كه برخی از مربیان بزرگی كه به ایران آمدند بعضا اسیر آنها شدند.

 بله! ذاتا با آنها متفاوت هستم. چون مسائل حاشیه‌ای خیلی مزاحم و دست و پا گیر هستند، تمام تلاشم را می‌كنم تا آنها را از تیم دور نگه دارم. معمولا مشكلاتی را كه فوتبال باشگاهی چه در ایران و چه در كشورهای مختلف دارد، می‌شناسم و اینجا آمده‌ام كه با دانش و تجربه‌ام این مشكلات را حل كنم. دوست دارم آرامش را تأمین و تضمین كنم‌ و همانطور كه پیشتر هم گفتم، كار و كار و كار باید كرد تا موفق شد.

زمانی كه برای مرخصی به كرواسی می‌روید چه اندازه از دنیای فوتبال فاصله می‌گیرید؟

 ما مربیان زمان استراحت نداریم. فصل كه تمام می‌شود تازه كار اصلی ما آغاز می‌شود؛ یعنی برنامه‌ریزی برای فصل جدید، آنالیز بازیكنان مورد نیاز، ارزیابی بازیكنانی كه برای تقویت تیم نیاز داریم، نیازهای تیم برای آماده‌سازی‌ بهتر و... بنابراین می‌بینید كه استراحت نداریم.

 یعنی به‌خودتان هم استراحت نمی‌دهید؟

دغدغه فوتبال همیشه با ماست.

 در زمان تعطیلات رسمی چطور؛ باز هم به فوتبال می‌پردازید؟

 فوتبال، فوتبال، فوتبال و فقط فوتبال. همه زندگی‌ام فوتبال است.

 مشابهت‌هایی از نظر رفتاری بین مردم ایران و كرواسی می‌بینید؟

بله! تشابه‌های خیلی زیادی وجود دارد؛ مثلا تاریخ مشابهی داریم.در رفتارهای مردم ایران و كشور خودم كه با دقت نگاه می‌كنم، متوجه شباهت‌هایی می‌شوم؛ مثلا مردم هر دو كشور مهربان هستند و همیشه سعی می‌كنند كه به هم كمك كنند.

چند سال قبل كه با شما گفت‌وگو می‌كردم گفتید، در كرواسی به ۲۵ سال اول زندگی مشترك دوران نقره‌ای می‌گویند و ۲۵ سال بعد دوران طلایی زندگی است. حاصل زندگی شما در این دوران نقره‌ای كه پشت سر گذاشته‌اید چه بوده است؟

نتایج خوب زیادی چه در زندگی خصوصی و چه در حیطه كاری‌ام گرفته‌ام.

مدیریت زندگی‌تان چه اندازه حاصل همكاری شما و همسرتان و چقدر ناشی از حرفه شما به‌عنوان یك ورزشكار بوده ‌است؟

 نمی‌توانم این دو موضوع را از هم جدا كنم؛ چون هیچ كدام بدون دیگری امكانپذیر نبوده‌اند. بهترین كار ایجاد تعادل و توازن بین كار و محیط زندگی است.

 خانواده‌تان گلایه نمی‌كنند كه فقط به فوتبال می‌پردازید؟

نه! چون خوشبختانه همه اعضای خانواده‌ام ورزشی هستند و این مساله را به خوبی درك می‌كنند.

به دوران بازنشستگی هم فكر كرده‌اید‌؟

زمانش نزدیك است. زمان خیلی سریع پیش می‌رود. در فصل پاییز كارم هستم.

در دوران بازنشستگی می‌خواهید چه كار كنید؟

 باز هم به فوتبال می‌پردازم؛ چون هیچ وقت وارد بازنشستگی نمی‌شوم و فوتبال را كنار نمی‌گذارم. فقط كار نمی‌كنم.

دوست دارید زمانی كه بازنشسته شدید در ایران زندگی كنید؟

قرار نیست بازنشسته شوم. راستی چرا اینقدر در مورد بازنشستگی‌ام سوال می‌پرسید؟! (خنده)

من نپرسیدم؛ خودتان گفتید كه در فصل پاییز هم پیگیر كارتان هستید!

می‌دانم كه دیگر جوان نیستم‌ ولی پاییز هم‌زمان طولانی خود را دارد.