نگاهی به وضعيت تيم‌های ليگ‌برتری و مقايسه آن با صحبت‌های وزير ورزش

فوتبال ایران از سال ۸۰ تصمیم به حرفه‌ای شدن گرفت اما با گذشت هر سال، شاهد این هستیم که نه تنها نواقص قبلی برطرف نمی‌شوند بلکه با انباشته شدن آن‌ها اتفاقات جدیدتری هم می‌افتد که بدون شک در هیچ کجای دنیا نمي‌توان مثال و مشابه آن‌ها را پیدا کرد.

یکی از این اتفاقات جالب و البته عجیب، صدور حکم موقت برای بازی تیم پدیده در لیگ برتر است. بنابر اظهارات ريیس کمیته نقل و انتقالات سازمان لیگ، مدیران باشگاه پدیده تمایلی برای پرداخت بدهی‌های‌شان ندارند! فریبرز محمودزاده در این خصوص می‌گوید: «کمیته نقل و انتقالات سازمان لیگ از حداقل یک ماه پیش، از طریق مکاتبه‌ها و رسانه‌ها به تمام باشگاه‌ها اطلاع‌رسانی کرده بود که باشگاه‌هایی که دچار مشکل حقوقی و انضباطی هستند با حضور در فدراسیون فوتبال و سازمان لیگ، هرچه زودتر مشکل‌شان را حل کنند.

مدیران اصلی پدیده هیچ‌گونه اراده‌ای برای حل مشکل حقوقی و پرداخت بدهی‌های‌شان نداشتند. کمیته تعیین وضعیت بازیکنان و مربیان فدراسیون فوتبال، مجوز موقت برای یک بازی را برای پدیده صادر کرد اما این باشگاه همچنان نتوانسته مشکلش در کمیته انضباطی را حل کند. متاسفانه به دلیل اقدامات ناقص مسئولان پدیده، درست نیم ساعت قبل از آغاز بازی‌شان مقابل پرسپولیس، کمیته انضباطی نيز مجوز موقت پدیده برای استفاده از دو بازیکنش را تنها برای یک بازی صادر کرد».

البته مدیررسانه ای باشگاه پدیده معتقد است ريیس فدراسیون فوتبال دستور صدور مجوز برای بازیکنان این تیم را صادر کرده اما سازمان لیگ از انجام آن خودداری می‌کند! اگرچه این اظهار نظر مدیر رسانه‌ای تیم مشهدی باعث شد ريیس کمیته نقل و انتقالات سازمان لیگ اورا به شکایت تهدید کند اما وقوع این اتفاقات و بیان این اظهارات چیزی جز افسوس و ناامیدی از این فوتبال را در پی ندارد. ماجرای شکایت طلبکاران از باشگاه ها در دو سه سال اخیر به شدت داغ شده و می‌توان گفت تبدیل به سلاحی علیه باشگاه‌های حرفه‌ای فوتبال ایران شده است. مهم‌ترین معیار برای فعالیت یک باشگاه حرفه‌ای، تراز مالی آن باشگاه است.

در هیچ کجای دنیا دیده نمی شود که یک باشگاه فصل جدید را با تراز منفی شروع کند و در پی آن همه ارکان فوتبال آن کشور به تکاپو بیفتند تا تیم مورد نظر در مسابقات فصل جدید حضور داشته باشد! این اتفاق برای تیم بزرگ پارما افتاد و راحت این تیم را به لیگ آماتور ایتالیا فرستادند. حتی باشگاه نامدار آث میلان به دلیل بدهی‌هایی که داشت از شرکت در مسابقات اروپایی منع شد تا مالک جدیدی به سراغ باشگاه آمد و بدهی‌ها را تسویه کرد. با این تفاسیر به نظر می‌رسد تنها در کشور ما است که هنوز سیستم نسیه در فوتبال آن دیده می‌شود. مشخص نیست چرا با باشگاه‌های بدهکار مدارا می‌شود! طبیعی است که بیشتر مشکلات موجود در فوتبال ما از همین انباشته شدن بدهی‌ها در باشگاه ها رخ می‌دهد.

موكول كردن نظم به سال بعد

توجه دوباره به اختلاف نظر سازمان لیگ و باشگاه پدیده، ابعاد پنهان تری را به ما نشان می‌دهد. مدیر رسانه ای باشگاه پدیده از دستور تاج برای صدور مجوز بازیکنان پدیده سخن می‌گوید. اظهارات او دو حالت دارد؛ یا درست است یا اینکه او با این صحبت‌ها سعی در انداختن توپ به زمین متولی لیگ برتر دارد.

اگر ادعای او درست باشد، باید پرسید چرا ريیس فدراسیون فوتبال به عنوان مرجع بالاتر سازمان لیگ، منشأ بی نظمی و بی‌قانونی می‌شود. چرا در زمانی که سازمان لیگ سعی دارد نظم و انضباط را حتی به زور بین باشگاه‌های فوتبال جاری کند، مهدی تاج با دستور خود در واقع کدخدا منشی می‌کند و این منظم شدن را به سال بعد و سال‌های بعد موکول می‌کند؟! بدون شک امروز با پدیده مدارا می‌شود و فصل بعد باید با یک باشگاه دیگر مدارا شود. همان‌طور که پیش از این با استقلال و پرسپولیس مدارا شد و اکنون کار به اینجا کشیده شده است.

از طرفی اگر اظهارات بخش رسانه‌ای باشگاه پدیده درست نباشد، باید پرسید چرا یک مسئول امور رسانه‌ای این‌قدر راحت و بدون نگرانی از عواقب صحبت‌هایش، دور زدن قانون به کمک رييس فدراسیون فوتبال را مطرح و به آن استناد می‌کند؟! مدیر رسانه‌ای باشگاهی که عنوان فرهنگی-ورزشی را یدک می‌کشد و مالکان اصلی آن نیز بدون شک درکی از دغدغه مالی ندارند، چرا به جای کمک به راستگویی و شفاف سازی برای فرار رو به جلو، حرف های غیر واقع را در رسانه ها منتشر می کند؟!

انباشت بدهي‌ها

علاوه بر مسئول کمیته نقل و انتقالات سازمان لیگ، مسئول کمیته برگزاری مسابقات نیز از صدور مجوز موقت برای بازیکنان پدیده مقابل پرسپولیس سخن می‌گوید. یعنی صدور مجوز موقت راهکار جدیدی برای باشگاه هاست تا تراز منفی ابتدای سال‌شان را یک سال دیگر پنهان کنند. این اتفاق بدون شک با بدهی‌های فصل جدید همراه خواهد شد و سال بعد نیز همین اتفاقات را با سنگینی بیشتری پیش رو خواهیم داشت! اين اتفاقی است که هرسال رخ می دهد. هیچ سالی نیست که بدهی جدیدی روی بدهی‌های گذشته باشگاه ها انباشته نشود. قانون می‌گوید بايد از فعالیت باشگاه در فصل جدید جلوگیری کرد و حتی نبايد اجازه ثبت قرار داد بازیکنان جدید را به بدهکارها داد.

فیفا با محروم کردن پرسپولیس عواقب بدهی‌ها را به ما نشان داد اما باشگاه استقلال با وجود بدهی های زیادی که به بازیکنان سابق خود دارد، باز هم قرارداد بازیکنان جدیدش را ثبت کرد تا آندرانیک تیموریان حکم ۶۴۰میلیونی علیه این باشگاه را در رسانه ها پخش کند و علامت سوال بزرگی را روی فوتبال ایران بکشد! چرا باشگاهی که هنوز درگیر بدهی‌های خارجی و داخلی خود است، اجازه ثبت قرار داد بازیکنان جدید را می‌گیرد؟! فصل بعد که بازیکنان جدید استقلال هرکدام با یک برگه شکایتنامه به دنبال طلب‌شان افتادند، چه خواهد شد؟! آیا تضمینی هست که بازیکنی که پنج‌شنبه انگشت جوهری خودش را به دوربین‌ها نشان داد، در آینده شکایتش را به کنفدراسیون فوتبال آسیا یا فیفا نبرد؟

با این تفاسیر باید گفت این فوتبال، یک فوتبال نسیه است. همه چیز در آن با کدخدا منشی پیش می‌رود. هیچ‌گاه نمی‌توان انتظار اجرای درست و دقیق قانون را در آن داشت. اگر قانونی باشیم، نباید به نام باشگاه‌هاتوجه کنیم. زمانی می‌توانیم به داشتن یک فوتبال حرفه‌ای و قوی امیدوار باشیم که در وهله اول نظم را در آن مشاهده کنیم. برای منظم شدن نیز هیچ راهی به جز اجرای دقیق قوانین وجود ندارد.

مدارا پشت مدارا

سال هاست که از پول های هنگفت فوتبال و قراردادهای میلیاردی و سقف قرارداد و ... گریان و نالانیم اما هنوز یک نظام استاندارد و قانونمند برای بستن قراردادها نداریم. همه مشکلات مالی موجود در فوتبال ما، از همین قرارداد بستن‌ها شروع می‌شود. به عنوان مثال مدیرعامل سایپا معتقد است الهیار صیادمنش بدون مذاکره باشگاه استقلال با باشگاه سایپا به جمع آبی‌ها اضافه شده است.

او حتی از ثبت قرارداد صیادمنش در هیات فوتبال تهران اظهار تعجب می کند و از کمیته تعیین وضعیت سازمان لیگ درخواست رسیدگی دارد! سازمان لیگی که به نظر می‌رسد خودش مجبور به مدارا کردن با باشگاه‌هاست چرا که برای برخورد با هر باشگاه با موجی از سفارشات و توصیه‌های رنگارنگ روبه‌رو می شود! باشگاه‌های فوتبال ما سال هاست که با مجوز موقت مسابقه می دهند. مشکل فقط پدیده نیست؛ امروز وزیر ورزش کشورمان از بازگشت به دوران آقایی در فوتبال آسیا خبر می‌دهد اما باید توجه داشت كه ما در زمانی آقای آسیا بودیم که فوتبال، عشق بازیکنان بود.

آن‌ها با جان و دل بازی می کردند و مانند امروز پول را به پیراهن ترجیح نمی‌دادند. اكنون فوتبال حرفه ای شده و در فوتبال حرفه ای وقتی می توانیم آقایی کنیم که حرفه ای کار کنیم. نمی توان فوتبال حرفه ای را با فوتبال آماتورگونه ايران تركيب کرد و انتظار قهرمانی و جام های بین المللی داشت. وضعیت نمایندگان فوتبال ایران در بین باشگاه‌های آسیایی به خوبی فاصله فوتبال ما از آنچه فوتبال روز آسیا هست را نشان می‌دهد. باشگاه‌های آسیایی به معنای واقعی حرفه ای شده اند. همه فعالیت های‌شان و دادستدهای‌شان مشخص است. باشگاه‌های‌شان دغدغه بلیت هواپیما یا کرایه زمین تمرین ندارند.

قرارداد بازیکنان‌شان به صورت واقعی سقف دارد! دارایی ابتدا و انتهای سال هر باشگاه مشخص است و باید بر اساس آن دارایی بازیکن جذب کنند. مقدار و زمان پرداخت های طول فصل در تقویم های‌شان مشخص است؛ این‌طور نیست که امروز با بازیکن قرارداد چند صد میلیونی بسته شود و فصل بعد او هنوز به دنبال پاداش برد فلان بازی باشد! پس به جای اینکه به فکر آقا شدن باشیم، بهتر است واقع بین باشیم و ابتدا این نوجوان را به دوران جوانی هدایت کنیم.

محمد سجاد بهي