به گزارش فرادید، سال ۲۰۱۷ وقتی دانشمندان فرانسوی یک مومیایی ۲۵۰۰ساله را اسکن کردند، انتظار داشتند اسکلت یک گربه مصری باستان را ببینند اما چیزی که آنها دیدند تصویر چندین گربه مصری باستان بود. با توجه به اینکه زیستشناسی گربهها از قرن ۵ قبل از میلاد تغییر زیادی نکرده است، وجود یک گربه با سه دم و پنج پا بسیار عجیب به نظر میرسید.
این مومیایی در فرانسه و در موزه شهر رن نگهداری میشود. محققان موسسهی ملی تحقیقات باستانشناسی پیشگیرانه (INRAP) برای مشاهدهی داخل مومیایی بدون باز کردن آن، سی تی اسکن انجام دادند و سپس اسکلت آن را به صورت سه بعدی بازسازی کردند.
تئوفان نیکولاس، محقق INRAP که در بازسازی مشارکت داشته گفته است: «برخی از محققان معتقدند ما با یک کلاهبرداری باستانی روبرو هستیم که توسط کاهنان بیوجدان سازماندهی شده است. به این معنی که آنها به جای مومیایی کردن یک گربه قطعاتی از بدن چند گربه را در کنار هم داخل ظرف مومیایی قرار دادهاند».
به گفته سلیمه اکرام، استاد مصرشناسی دانشگاه آمریکایی در قاهره، اگرچه ممکن است یک مومیایی پنجپای سهدم یک جاندار عجیبالخلقه به نظر برسد، اما این در واقع یک مومیایی «مخلوط» است که آنقدرها هم عجیب نیست. در مورد مومیاییها، بستهبندی همیشه منعکسکنندهی محتوا نیست. ما توضیحات مختلفی برای این موضوع داریم».
باستانشناسان در مطالعهای روی گربههای مومیاییشده و قطعات بدن گربه در چندین مقبره در معبد بوباستیوم در سقارهی مصر (گورستان واقعی گربهسانان) ۱۸۴ مومیایی گربه و ۱۱ بسته شناسایی کردند که حاوی انبوهی از استخوانهای گربه بود. تعدادی از این بستهها حاوی بدن دو تا شش گربه بود که به دلیل اندازهی نسبتا بزرگشان به راحتی قابل تشخیص بودند.
در مورد این گربهی مومیایی پنج پا و سه دم، اکرام چند نظریه را مطرح کرده است. نخست اینکه شاید این مومیایی کار کاهنان مصری باشد که از زائرانِ خریدار مومیایی کلاهبرداری میکردند زیرا در واقع این مومیاییها حاوی چیزی غیر از آن چیزی هستند که ظاهر بیرونی آنها نشان میدهد.
دوم این که این مومیایی میتواند منعکسکنندهی مفهوم مصری «بخشگویی» باشد، به این معنا که بخشی از چیزی نماد کل آن چیز است، و اینکه سرودهای صحیح میتواند استخوانهای ناقص هر گربه را در زندگی پس از مرگ به یک گربه کامل تبدیل کند.
نظریه سوم این است که شاید این گربهها در یک مکان مقدس از دنیا رفته بودند و به همین خاطر همۀ آنها در کنار هم و به عنوان موجوداتی مقدس مومیایی شده بودند.
نظریه دیگر هم این است که گاهی اوقات، یک اسکلت ناقص صرفاً ناشی از دست و پا چلفتی انسان است. اکرام میگوید: «وقتی چیزی را مومیایی میکنید، ممکن است بخشهایی از آن از دست شما بیفتد.»
خوشبختانه، مومیایی رن سرنخی دارد که شاید معما را حل کند. نیکلاس در ایمیلی نوشته است که گوشت و استخوانهای خشکشدهی آن قبل از مومیایی شدن تجزیه شدهاند و سوراخهایی در آنهاست که متعلق به حشرات جسدخوار است.
با این اوصاف، اکرام معتقد است مومیایی رن نمونه بارز نظریه سوم اوست: گربهها احتمالاً اطراف یک مقبره مردهاند و در حالت پوسیدگی پیدا شده و سپس مومیایی شدهاند. او میگوید: «در مورد این مومیایی خاص، آنها تکههایی از حیوانات مرده در فضای مقدس را جمعآوری کردند تا در زندگی پس از مرگ به آنها شادی بدهند.»
اکرام میگوید در سالهای اخیر، محتویات واقعی مومیاییهای حیوانات بسیار بیشتر از مومیاییهای انسان مطالعه شده است، چون اندازهی کوچکتر آنها باعث میشود به سهولت آنها را در اسکنر قرار دهید و هرقدر مومیاییهای بیشتری اسکن میشوند، با شگفتیهای بیشتری مواجه میشویم. دوسوم مومیاییهای گربهی جمعآوریشده در بوباستیوم شواهدی از مرگ خشونتآمیز را نشان میدهند، به این معنا که کاهنان اغلب گربهها را برای کشتار و در نهایت مومیایی کردن بزرگ میکردند.
اکرام نسبت به فرضیه کلاهبرداری تردید دارد. زیوی و لیختنبرگ در کتاب «مخلوقات الهی» مینویسند، میتوان تصور کرد کاهنان قصد فریب دادن زائران با مومیاییهای ساختهشده از اسکلتهای ناقص را نداشتند، بلکه احتمالاً با تقاضای زیاد برای مومیایی گربهها و عرضه محدود گربه مواجه بودند. شاید باید گفت همیشه آنچه درون مومیاییهاست اهمیت ندارد.
- 15
- 6