کشتی پرتغالی بوم جیزز (Bom Jesus) مملو از طلا، عاج و اسراری که قرن‌ها در دل ماسه‌ها مدفون بود به طور اتفاقی پیدا شد و یکی از بزرگ‌ترین معماهای دریایی تاریخ را پس از نیم‌هزاره آشکار کرد.
بقایای «بوم جیزز» در سال ۲۰۰۸ توسط کارگران یک معدن الماس که در نزدیکی سواحل نامیبیا مشغول حفاری و استخراج بودند، کشف شد. آن‌ها مشغول کار بودند که شمش‌های مسی و محموله عاج فیل کشتی را پیدا کردند.
این کشتی که حامل گنجینه‌هایی از جمله سکه‌های طلا و اشیای ارزشمند دیگر بود، در مسیر حرکت خود از لیسبون به هند، در ۷ مارس ۱۵۳۳ دچار طوفانی سهمگین شد و در دریا ناپدید گشت.
بوم جیزز که قرن‌ها در زیر شن‌های بیابان پنهان شده بود، حاوی حدود ۲ هزار سکه طلای خالص و ده‌ها هزار کیلوگرم شمش مس بود که به طرز شگفت‌انگیزی سالم باقی مانده بودند.
دکتر دیتر نولی، رئیس مؤسسه پژوهش‌های باستان‌شناسی دریایی در آفریقای جنوبی، می‌گوید این منطقه ساحلی به دلیل طوفان‌های شدید، محل غرق شدن کشتی‌های بسیاری بوده است. با این حال هویت این کشتی تنها زمانی تایید شد که کارگران صندوقچه‌ای پر از سکه‌های طلا را در آن کشف کردند.
سکه‌ها مربوط به اوایل قرن شانزدهم بودند و اطلاعات ارزشمندی درباره شرایط اقتصادی و تجارت آن دوران ارائه می‌دهند. این سکه‌ها کاملاً سالم باقی مانده‌اند. امری که دکتر نولی دلیل آن را «دفن شدن صندوقچه گنجینه در زیر بدنه عظیم کشتی» عنوان کرده است.
در کاوش‌های بیشتر، مجموعه‌ای از اشیای تاریخی شامل کاسه‌های برنزی، توپ‌های جنگی، ابزارهای ناوبری و یک تفنگ ۵۰۰ ساله نیز کشف شد.
همچنین در محموله کشتی سکه‌های نقره و عاج فیل نیز یافت شد که نشان‌دهنده شبکه گسترده تجارت دریایی آن دوران است.
محققان می‌گویند این یافته‌ها نشان می‌دهد بوم جیزز تنها یک کشتی تجاری ساده نبود، بلکه بخشی مهم از دوران کاوش‌ها و تجارت‌های بین‌المللی آن زمان محسوب می‌شده است.
این کشف، نقش مهمی در درک تاریخ دریانوردی دوران پرتغالی‌ها داشت و نشان داد که چگونه مسیرهای تجاری دریایی آن زمان برای امپراتوری پرتغال حیاتی بوده‌اند.
چگونه کشتی غرق شد و دوباره در بیابان ظاهر شد؟
کارشناسان بر این باورند که این کشتی پس از نزدیک شدن بیش از حد به ساحل در هنگام طوفان، به یک صخره برخورد کرده و واژگون شده است.
پس از گذشت قرن‌ها و عقب‌نشینی ساحل نامیبیا، این کشتی که زمانی در درون آب قرار داشت به‌تدریج در بیابان نمایان شد.
شرایط منحصر‌به‌فرد محیطی صحرای نامیبیا باعث شده که این کشتی و محموله آن در برابر گذر زمان حفظ شوند و برخلاف بسیاری از کشتی‌های غرق‌شده دیگر، بسیاری از اشیای آن سالم باقی بمانند.
دولت نامیبیا مالکیت کشتی و محموله آن را در اختیار دارد. در واقع هرچند این کشتی به عنوان یک «کشتی دولتی» تحت مالکیت پادشاه پرتغال محسوب می‌شود، با این حال دولت پرتغال به‌صورت سخاوتمندانه اجازه داده است که نامیبیا این گنجینه را حفظ کند.
امروزه بوم جیزز به عنوان قدیمی‌ترین و باارزش‌ترین کشتی غرق‌شده در سواحل غربی آفریقا شناخته می‌شود. در حالی که همزمان بحث‌هایی درباره تأسیس یک موزه جهت نمایش اشیای تاریخی این کشتی در حال انجام است.
- 17
- 4
