شکل موجودات فضایی از نگاه ، تصویر و فرضیات ما زمینی ها همان تصاویری است که بارها آن را در شبکه های اجتماعی مشاهده کرده ایم، بنابراین تا امروز در زمینه جستجو برای فرازمینیها پنداشتهایم که آنها مانند خودمان کاملا ارگانیک یا طبیعی هستند اما اگر آنها از جنس هوش مصنوعی باشند، تمام تصورات ما از موجودات فضایی توهمی خیالی بیش نبوده است .
بیش از یک قرن است که ما زمینی ها در وسعت دسترسی خودمان و شاید فراتر از منظومه شمسی اعلام موجودیت کردهایم. سیگنالهای نهچندان قویِ نخستین رویداد جهانی که پخش تلویزیونی شد (المپیک ۱۹۳۶ برلین به میزبانی آلمان نازی)، احتمالا امسال از چندین سیاره قابل زیست عبور کرده باشد. سیگنالهای تلویزیونیِ فصل اول سریال – بازی تاج و تخت – نیز که در سال ۲۰۱۱ پخش شد، در حال حاضر به نزدیکترین ستاره به منظومه شمسی رسیدهاند.
پس چرا موجودات فضایی به پیام های ما هیچ پاسخی ندادهاند : چندین رویکرد در پاسخ به این سوال وجود دارد: شاید هیچ فرازمینیِ دارای هوشی در محیط مجاور کیهانی ما زیست نمیکند! شاید سیر تکاملی فرازمینیها هرگز فراتر از حد میکروبیِ فاقد قوهی تفکر نرفته و از این رو، آنها بر اساس سیگنالهای ارسالی توسط ما تصمیم گرفتهاند که بهتر است برای امنیت خودشان هم که شده از ما دور بمانند. البته یک پاسخ دیگر نیز وجود دارد: فرازمینیها هیچ شباهتی به ما ندارند!
ستارهشناس ارشد موسسه جستجوی هوش فرازمینی Seti که ست شوستاک نام دارد در باره موجودات فضایی میگوید:
اگر سیگنالی را پیدا کنیم، نباید انتظار داشته باشیم که یک فرازمینی پروتوپلاسمِ پر سر و صدا، آن طرف جلوی یک میکروفون نشسته باشد.
بیش از نیم قرن است که موسسه سِتی به دنبال هوش حیات فرازمینیها است. ستی علیرغم وجود برخی سیگنالهای عطشافزا (مانند این مورد)، تاکنون به نتیجه خاصی دست نیافته است. اما شوستاک معتقد است که برای درک فرازمینیها باید آینده بشر را تصور کرد.
شوستاک در توضیحات بیشتری در خصوص موجودات فضایی میگوید:
شاید مهمترین چیزی که ما در حال انجام آن هستیم، توسعه جانشینهای خودمان باشد. اگر بتوانیم هوش مصنوعی را در چند قرن پس از اختراع رادیو توسعه دهیم، تمام فرازمینیهایی که انتظار دریافت سیگنال از سمت آنها داریم، به احتمال فراوان از آن نقطه عبور کرده باشند که به عبارت بهتر، به جرات میتوانم بگویم که تمام هوشهای موجود در هستی از نوع هوش ساختگی یا مصنوعی است.
این حرف شاید برای طرفداران فیلمهای علمی-تخیلی سنگین تمام شود، چرا که آنها منتظر کاراکترهای خاکستری با چشمهای درشت، تاس و برهنه هستند که اتفاقا هیچ شوخ طبعی هم در کارشان نیست.
استدلال او بدین صورت است که موجوداتی که نخستین هوش مصنوعی – افراد خاکستری، موجودات فوقالعاده باهوش و چند بُعدی، درختان دارای درک و غیره – را ساختند، دیگر وجود ندارند.
شوستاک توافق کرده و میگوید:
خب بله… ممکن است همینطور باشد. اما به محض اینکه هوش مصنوعی توسعه یافت، میتوان از آن برای توسعه نسل بعدی موجودات دارای تفکر استفاده کرد. به شکلی که در عرض ۵۰ سال، شما صاحب دستگاهی خواهید شد که نه تنها از تمام دستگاههای قبلی باهوشتر است، بلکه از هوش تمام انسانها رو هم نیز قویتر است.
استوارت کلارک، ستاره شناس و مولف کتاب جستجو برای دوقلوی زمین میگوید:
سوال اصلی اینجاست که آیا هوش مصنوعی به آن نقطه خودآگاهی میرسد که اهدافش را خودش تعیین کند و تصمیم بگیرد که آیا دیگر به موجودات بیولوژیکی (که به نوعی خالق آنها بوده) نیاز دارد یا خیر؟
دنیای علمی-تخیلی پر از نمونههایی است که در آن هوش مصنوعی عرصه را بر انسان تنگ کرده و در نهایت تصمیم به حذف خالق بیولوژیکیاش از صحنه میگیرد: از ماشینهای دارای هوش مصنوعی در کتابهای برسرکر که از مرگ خود آگاه بودند گرفته تا سایبورگهای سریال بتلاستار گالکتیکا و آدم آهنیِ فیلم ترمیناتور؛ البته لزوما به این معنا نیست که تمام روشهای دستیابی به تمدنی از جنس فناوری به این سرنوشت دچار خواهد شد. هوش مصنوعی – ماشینهای متفکر و مجهز به ابرمغزهای مصنوعی – شاید هرگز ممکن نباشد.
کلارک در ادامه سلسه نظریه ها و سوال های مبنی بر وجود موجودات فضایی میگوید:
برایم چندان روشن نشده که روزی این اتفاق رخ دهد. اما کلید اصلی اینجاست که ما چیزی را تصور میکنیم که شبیه به خودمان است و به همین خاطر پژوهشها را محدود میکنیم.
موسسه ستی از چندین رادیو تلسکوپ مستقر در کالیفرنیا برای رصد سیگنالها استفاده میکند. جهت دریافتکنندههای آن رادیوتلسکوپها به سوی شبکههایی از ستارهها تنظیم شده که در آن، سیارههایی توسط تلسکوپهای زمینی و فضایی نظیر تلسکوپ فضاییِ کپلر ناسا تنظیم شده است.
این سیارهها احتمالا دارای اقیانوسهای مایع و جو دارای امکان زندگی – زیستگاهی که تکامل انسان را مهیا کرده – باشند. اما ماشینهای دارای هوش مصنوعی قادرند در هر جایی زندگی کنند.
شوستاک در پایان یادآور می شود که مشکل اصلی همینجا است. موجودات فضایی نه تنها میتوانند هر جایی بروند، بلکه قادرند جاهایی را انتخاب کنند که منابع عظیم انرژی در آنجا وجود دارد – اگر قرار باشد موجودی زیاد فکر کند، بنابراین وجود منابع انرژی عظیم به این رویه کمک خواهد کرد.
- 19
- 6