یک نسخه از تعلیمات ممنوعه در مصر باستان کشف شد!

این نسخه از نوشته‌ها، در میان زباله‌های باستانی سرزمین‌های مصر کشف شده و به گفته کارشناسان، یکی از اسناد معتبر از اولین آموزه‌های تاریخ به شمار می‌رود. این نوشته‌ها، همراه با تعداد زیادی از پاپیروس‌های مربوط به قرن پنجم کشف شده که عمدتا مربوط به گزارش مالیات باستانی و یا خرید و فروش ارابه یا الاغ هستند.

این دست‌نوشته باستانی بسیار نادر، نسخه‌ای جعلی از داستان عبرت‌آموز «عهد جدید» (New Testament) با نام «اولین آخرالزمان یعقوب» (The First Apocalypse of James) است. تا پیش از این، تصور می‌شد که از این داستان تنها یک نسخه به زبان قبطی باقی مانده و کشف این آموزه های محرمانه عیسی مسیح به برادرش یعقوب، یافته‌ای نادر به شمار می‌رود. به عقیده پژوهشگران، این نامه‌ها به دلیل عدم قطعیت در اعتبار آنها از انجیل حذف شده و بحساب آوردن آنان در عهد جدید ممنوع است.

برنت لانداو (Brent Landau) به عنوان سخنران مطالعات مذهبی در دانشگاه تگزاس در آستین (University of Texas at Austin) پیش‌بینی می‌کند که این متون طی قرن ۵ یا ۶ میلادی نوشته شده و برای کسب یافته‌های بیشتر، نوشته‌های آن باید مورد بررسی مجدد قرار گیرند.

این سند تاریخی، جزئی از مجموعه ۲۰۰ هزار پاپیروس باستانی است که در اواخر قرن نوزدهم میلادی در روستای اوکسیرینخوس (Oxyrhynchus) کشور مصر کشف و از آن زمان به مجموعه دانشگاه آکسفورد در انگلستان تعلق دارد. کارشناسان با کنار هم قرار دادن قطعات گمشده این سند، در جستجوی ماهیت اصلی این نوشته‌ها هستند.

اکتشاف آموزه های محرمانه عیسی مسیح

کشف آموزه های محرمانه عیسی مسیح از چند نظر اهمیت ویژه‌ای دارد. اول از همه اینکه سند مذکور، به زبان یونانی نوشته شده است. نخستین نوشته‌های اصیل مسیحیت، به زبان یونانی مکتوب شده‌ و به گونه‌ای آن را می‌توان یک زبان جهانی برای امپراطوری روم به شمار آورد. این اکتشاف در نوع خود بی‌نظیر است؛ چرا که این تعلیمات ممنوعه به زبان اولیه خود کشف شده‌اند.

هرچند که مشخص نیست که آیا این نسخه، مربوط به اولین نگارش از این تعلیمات باشد یا خیر؛ ولی کارشناسان معتقدند که این نسخه، قدیمی‌ترین نوشته‌ها از تعلیمات باستانی عیسی مسیح به برادرش یعقوب است؛ البته از نوع جعلی آن! به غیر از این نوشته، تنها یک نسخه دیگر از تعلیمات مذکور وجود دارد که در کتابخانه نجع حمادی (Nag Hammadi) کشور مصر و در سال ۱۹۴۵ کشف شده بود. این کتاب‌ها در دوران آتاناسیوس (Athanasius) از پدران کلیسا و یکی از رهبران نامی مصری در قرن چهارم میلادی در داخل ظروفی در زیرزمین دفن شدند. این آموزه‌ها در قالب ۲۷ کتاب مختلف در آمده بود که امروزه آن را با نام «عهد جدید» می‌شناسند.

علاوه بر جنبه ممنوعه بودن این دست‌نوشته، نکته شگفت‌انگیز دیگری که در مورد آن وجود دارد این است که به نظر می‌رسد این نسخه شامل آموزه های محرمانه عیسی مسیح به برادرش یعقوب باشد. با دقت در این دست‌نوشته، مشاهده می‌شود که کلمات با استفاده از خطوطی مشخص از یکدیگر جدا شده‌اند. این نشان می‌دهد که نسخه کشف شده، در واقع یک کتاب آموزشی برای یادگیری خواندن و نوشتن به زبان یونانی بوده است.

این متون که در قرن ۵ یا ۶ میلادی نوشته شده‌اند، آموزه مخفی و یا ممنوعه به شمار می‌رفت که از آن برای آموزش زبان یونانی به جوانان مسیحی استفاده می‌شده است.

علت ممنوعه بودن

کارشناسان می‌گویند که متون عرفانی مانند اولین آخرالزمان یعقوب به دلیل «برداشت اشتباه» از «اهمیت واقعی عیسی مسیح» ممنوع شده بودند.

در واقع آنان حضرت عیسی را به عنوان فردی می‌شناختند که خرد انسانی را تشریح کند و از او به عنوان یک شخصیت مسیحی یاد نمی‌شد. بر اساس این متون ممنوعه، عیسی به مردمان زمان خود گفته بود که دنیا یک زندان است و مفهومی مشابه به فیلم ماتریکس (The Matrix) را برای آنان تشریح می‌کرد.

در داستان «اولین آخرالزمان یعقوب»، عیسی این زندان را در قالب برادرش توصیف می‌کند. به نقل از عیسی آمده است که جهان توسط شخصیت‌هایی شیطانی با نام «آرکون‌ها» محافظت شده که مسیر بین دنیای مادی و دنیای پس از مرگ را مسدود کرده‌اند. آنچه که قرار بود یعقوب بعد از مرگ به دست آورد، یک کلید یا رمز مخفی بود که تجربه‌ای مشابه با یک بازی ویدیویی به نظر می‌رسد.

به وضوح مشاهده می‌شود که علت ممنوعه بودن این متن، جعلی و ضد مذهب بودن آن بوده است. کارشناسان همچنان بر یافته‌های خود از پاپیروس‌های روستای اوکسیرینخوس ادامه می‌دهند تا به جزئیات بیشتری در مورد آن دست یابند.

آرش صابری