در کوههای دورافتاده آلبانی شمالی روستاهایی وجود دارد که در آن زنان مثل مردان زندگی و کار میکنند. موهای آنها کوتاه است، شلوار مردانه میپوشند و نامهای مردانه دارند. آنها بین مردها سیگار میکشند، با خودشان اسلحه حمل میکنند و شغلهای مردانه مثل چوپان و راننده کامیون دارند. اما آنها دوجنسه یا مبدل پوش نیستند.بلکه زنانی هستند که زندگی مردانه را در پیش گرفته اند نه به خاطر اینکه جنسیت خود را بیان کنند بلکه برای اینکه از سیستم مرد سالاری ظالمانه فرار کنند.
اما چنین امتیازی هزینه هایی هم دارد. این زنان باید قسم بخورند که تا آخر عمر مجرد بمانند. در تاریخ مدرن، زنان کوههای دورافتاده شمال آلبانی، مثل هرجای دیگری حقوق بسیار کمی داشتند. آنها نمیتوانستند رای دهند، بسیاری از شغلها را داشته باشند، زمین بخرند یا وارد بسیاری از موسسات شوند. به آنها ارث نمیرسید، نمیتوانستند کار کنند و در آمد داشته باشند، ساعت داشته باشند یا با صدای بلند حرف بزنند.
این قوانین باستانی و آداب و رسوم اجتماعی پنج قرن است که در این منطقه از آلبانی وجود دارد. طبق این قواعد زنان اموال شوهرانشان محسوب میشوند. ازدواج آنها هنگام تولد یا در اوایل کودکی تعیین و تثبیت میشود. هنگامی که زنی واجد شرایط ازدواج میشود از خانه والدینش به خانه شوهر رفته و مراقبت از شوهر و بچهها و خانه داری تنها وظیفه او میشود.
وقتی بزرگ یک خانواده میمیرد و هیچ مرد وارثی وجود ندارد، زن مجرد خانواده میتواند نقش مرد را به عهده بگیرد و بزرگ خانواده شود. او در مقابل دوازده نفر از روستاییان یا بزرگان قبیله قسم میخورد مجرد بماند و نمیتواند هرگز زیر قولش بزند و از آن زمان است که مرد میشود. میتواند شلوار بپوشد، ملک داشته باشد، شغل مردانه داشته باشد و همه حقوق و مزایای مردان را داشته باشد.
طی سالها زنان به دلایل مختلفی این عهد را بسته اند. برخی از آنها برای اجتناب از ازدواج از پیش تعیین شده بدون رسوا کردن خانواده داماد منتخب و برخی دیگر برای اعلام اعتراض و استقلال این کار را میکنند. هرچند این زنان ممکن است هرگز لذت زنانگی را تجربه نکنند و تمام عمرشان بدون همسر و بچه باشند، اما آزادی که به دست میآورند برای آنها ارزشش بیشتر است.
در چند دهه گذشته آلبانی پیشرفت قابل توجهی در زمینه حقوق زنان داشته، اما هنوز مدرنیته به بسیاری مناطق دورافتاده شمال کشور نرسیده است. عکاس آمریکایی «جیل پیترز» به این منطقه سفر کرده تا از زنانی که مرد شدند عکاسی کند. به نظر میرسد تنها صد نفر یا کمتر از چنین زنانی باقی مانده باشد. هرچه مدرنیته بیشتر وارد این مناطق روستایی میشود، این رسم هم منسوخ میشود.
- 16
- 2