برنامه «خانه احزاب» در سال سوم

حسین کمالی(رئیس خانه احزاب ایران)، «خانه احزاب ایران» در دو سال ابتدایی فعالیت، عمده تلاش خود را بر تدوین آیین نامه و اصلاح مقررات داخلی همچنین تهیه ساختمانی برای استقرار «خانه احزاب» متمرکز کرد که نتایج مربوط به خودش را نیز داشت. در مورد تغییر مکان و ساختمان «خانه احزاب» بنده خیلی برای جا، اهمیت قائل نیستم و معتقدم باید به محتوای کار تمرکز کرد.

اولویت ما در دوره جدید، آشنا کردن جامعه با مفاهیم حزبی است. قصد داریم با برگزاری یک نشست سراسری، احزاب و گروه ها را از این حالت آشفته، به سمت وضعیتی به سامان هدایت کنیم و مهم تر؛ اصلاح سه قانون مرتبط با احزاب است. در زمان پیش رو تلاش خواهیم کرد قانون احزاب، جرم سیاسی و قانون انتخابات را به صورت جدی بررسی کرده و زمینه اصلاح و تغییر آن را از مسیرهای موجود فراهم کنیم.

دو سال و نیم از بازگشایی«خانه احزاب ایران» در دوره جدید می‌گذرد؛ نهادی که احیا و بازگشایی‌اش یکی از دغدغه‌های اصلی و جدی احزاب و تشکل‌های سیاسی در ابتدای روی کارآمدن حسن روحانی بود. از آن تب تند، امروز ساختمانی نمناک، قدیمی و بی‌شور و نشاط در محله «سنگلج» مانده است که با آنچه احزاب می‌خواستند و گمان می‌کردند، فاصله زیادی دارد.

اگرچه جلسات منظم شورای مرکزی کماکان برگزار می‌شود و کمیته‌ها نیز کم وبیش جلسات خود را دارند، اما در همان نگاه اول مشخص می‌شود تنها نهاد صنفی احزاب، نیازمند مساعدت‌های جدی تری است تا به معنای واقعی کلمه، احیا شود و بتواند قریب ۱۸۵ حزب شناسنامه دار را در چتر حمایتی خود بگیرد.

«خانه احزاب ایران» تنها نهاد صنفی احزاب و تشکل‌های سیاسی در دولت اصلاحات و در راستای تحقق شعار «توسعه» سیاسی تشکیل شد؛ تشکلی که فلسفه وجودی اش، حمایت از حقوق صنفی و مشترک احزاب بود و توانست اختصاص یارانه به احزاب را، در بودجه تعریف کند.

«خانه احزاب» همچنین محملی بود تا تشکل‌های سیاسی فارغ از مرزبندی‌های سیاسی‌شان به گفت‌و‌گو بنشینند و به تعبیری تمرین «دموکراسی» کرده و آستانه شنیدن صدای منتقد و مخالف را بالا ببرد. اگر چه احزاب با اشتیاق فراوان از این نهاد تازه تأسیس استقبال کردند و جملگی به عضویت آن درآمدند، اما در دوره‌های چهارم و پنجم، سیاست‌های انقباضی دولت های نهم و دهم برای فعالیت احزاب و «خانه» شان، در کنار اختلاف داخلی جریان‌های سیاسی سبب شد حیات و فعالیت این نهاد مختل شود.

دولت محمود احمدی‌نژاد همچنین یارانه احزاب را از ردیف بودجه حذف کرد و مکانی که در اختیار «خانه احزاب» قرار داشت را پس گرفت. این در حالی بود که تضعیف و رکود احزاب، که اجزای اصلی تشکیل دهنده «خانه احزاب» بودند، مزید بر علت شده و چراغ «خانه احزاب» خاموش شد.

بعد از اتمام دولت محمود احمدی‌نژاد و روی کار آمدن حسن روحانی، وزارت کشور پیشگام ایجاد انس و الفت میان احزاب شد و در خلال جلسات مستمر عالی‌ترین مقام‌های وزارتخانه با دبیران کل احزاب، جریان‌های سیاسی تفاهم کردند تا با اصلاحاتی قفل «خانه احزاب» را باز کنند. یکی از اصلاحات اساسی، «دوره ای» شدن هیأت رئیسه این نهاد به‌صورتی بود که اصولگرایان، اعتدالگرایان و اصلاح‌طلبان به ترتیب یک سال ریاست این تشکل را در اختیار داشته باشند.

به این ترتیب حسن غفوری فرد رئیس «خانه احزاب» در سال اول و حشمتیان رئیس این تشکل در سال دوم بود. درانتهای سال اول بود که شهرداری تهران، ساختمانی را برای استقرار «خانه احزاب» در اختیار این نهاد قرار داد. ساختمانی ۲۰۰ ساله و منتسب به یکی از نواده‌های عباس میرزا در محله «درخونگاه» که سرشناس‌ترین صاحبخانه اش، «شعبان جعفری» بود و بر همین اساس بود که خانه احزابی‌ها از پذیرش آن امتناع می‌کردند. اما در نهایت با توجه به نبودن گزینه ما به ازای مناسب، هیأت رئیسه مجاب شدند در این ساختمان آجر چین و نه چندان خوش نما برای «خانه احزاب»، مستقر شوند.

این در حالی است که تحولات پس از انتخابات شورای شهر تهران و انتخاب شهرداری از جرگه اصلاح‌طلبان، این امیدواری را به وجود آورده است که اعضای شورای شهر که برخی‌شان در «خانه احزاب» نیز عضویت دارند، برای احیای اساسی «خانه احزاب» مساعدت‌های جدی کنند؛ یکی از اصلی‌ترین مساعدت‌ها نیز می‌تواند تغییر ساختمان فعلی «خانه احزاب» به محله وساختمانی در خور ۱۸۵ حزب رسمی باشد.

حالا محمدحسین مقیمی که در قامت معاون سیاسی وزیر کشور در زمینه بازگشایی «خانه احزاب» مساعدت‌های جدی داشت، نیز به‌عنوان استاندار تهران تعیین شده است و می‌تواند نقطه اتکایی برای فصل جدید «خانه احزاب» شود. از سوی دیگر فراکسیون پرتعداد «امید» هم می‌تواند در زمینه اختصاص یارانه مجدد به احزاب تحرک جدی داشته باشد.

علی رضایی