دانشمندان تصور می کنند که سیاره ما ممکن است در ابتدای شکل گیری اش یک کُره کامل نبوده باشد و بیشتر شبیه به یک اسمارتیز بوده باشد.
به گزارش ایسنا به نقل از دیلی میل، امکان دارد دانش عمومی بر این باشد که زمین گرد است، اما دانشمندان اکنون می گویند که ممکن است همیشه اینطور نبوده باشد. در واقع دانشمندان فکر می کنند که زمین به جای کروی بودن در اوایل زندگی اش صاف تر و «شبیه یک اسمارتیز» بوده است. دانشمندان پیش از این فرض می کردند که «پیش سیاره ها» که سیارات بسیار جوانی هستند که به تازگی در اطراف ستارگان شکل گرفته اند، کروی هستند.
برای آزمایش این فرض، محققان دانشگاه مرکزی لنکشایر نحوه تشکیل سیارات را در صفحات گازی اطراف ستاره ها شبیه سازی کردند. این بررسی نشان داد که سیارات تازه تشکیل شده به جای کروی بودن، در واقع به صورت صاف تشکیل می شوند.
این اولین باری است که دانشمندان در شبيه سازي خود به شکل سه بعدی سیارات تازه متولد شده نگاه می کنند.
دکتر دیمیتریس استاماتلوس (Dimitris Stamatellos)، یکی از نویسندگان مقاله، می گوید: ما بسیار شگفت زده شدیم که معلوم شد آنها کروی های نسبتا مسطح هستند، تقریبا شبیه به اسمارتیز!
ما مدت هاست که در حال مطالعه شکل گیری سیاره ها بوده ایم، اما هرگز پیش از این فکر نکرده بودیم که شکل سیارات را در شبیه سازی ها بررسی کنیم. ما همیشه فرض می کردیم که آن ها کروی هستند. اکثر سیاراتی که می توانیم مشاهده کنیم، کروی هستند، یا حداقل به کره بودن بسیار نزدیک هستند. زمین در قطب خود حدود ۰.۳ درصد، مشتری حدود ۶ درصد و زحل با ۱۰ درصد صافی شبیه به یک کره است. اما اکنون دانشمندان بر این باورند که پیش سیاره ها حدود ۹۰ درصد مسطح بوده اند.
تصور می شود که فاز پیش سیاره بین یک تا پنج میلیون سال اول وجود یک سیاره به طول می انجامد. با در نظر گرفتن قدمت زمین در حدود ۴.۵ میلیارد سال، سیاره ما در بخش بسیار کوچکی از تاریخ اولیه خود به شکل اسمارتیز بوده است.
در حال حاضر دو نظریه پیشرو برای چگونگی تشکیل پیش سیاره ها وجود دارد.
اولین مورد که دکتر آدام فنتون (Adam Fenton)، محقق اصلی آن را توضیح داده است، نظریه« برافزایش هسته» نامیده می شود. این نظریه ادعا می کند که سیارات از طریق رشد تدریجی ذرات غبار که به هم می چسبند تا اجرام بزرگتر و بزرگتر را در مقیاس های زمانی طولانی تشکیل دهند، شکل می گیرند.
نظریه دوم نظریه ناپایداری صفحه است که ادعا می کند سیارات در زمان نسبتا کوتاهی تشکیل می شوند زیرا صفحه گاز چرخان به دور یک ستاره جوان به سرعت متلاشی می شود. دکتر فنتون می گوید:این نظریه براساس این واقعیت است که سیارات بزرگ می توانند خیلی سریع در فواصل زیادی از ستاره میزبان خود شکل بگیرند و برخی از مشاهدات سیارات فراخورشیدی را توضیح می دهد.
به دنبال پیش بینی های این نظریه، محققان شکل گیری سیارات گازی را در اطراف یک ستاره جوان شبیه سازی کردند. با این حال، زمانی که شبيه سازي کامل شد، محققان با شگفتی متوجه شدند که پیش سیاره ها در نهایت شبیه به کُره نیستند.
محققان در مقاله خود می گویند که سیارات به دلیل تشکیل در یک قرص در حال چرخش، شکل مسطح به خود می گیرند. درست مانند یک سرآشپز که یک توپ خمیر پیتزا را می چرخاند، نیروی چرخش آنها سیاره جوان را کشیده تر و صاف تر می کند.
محققان بر این باورند که سیارات بعدا کروی میشوند، زیرا گاز و سایر مواد در قطب شمال و جنوب با سرعت بیشتری نسبت به خط استوا فرود می آیند. این پیش بینی ها امکان دارد روزی به حل این سوال کمک کند که سیارات چگونه تشکیل می شوند.
رصد پیش سیاره ها هنوز بسیار نادر است و تنها در چند سال اخیر امکان پذیر شده است. با این حال، محققان انتظار دارند که مسطح شدن پیش سیاره ها از طریق تلسکوپ قابل مشاهده باشد.
ولی طبق نظریه برافزایش هسته، پیش سیاره ها همچنان کروی هستند. این بدان معناست که اگر محققان بتوانند پیش سیاره های مسطح را مشاهده کنند، شواهد خوبی برای نظریه ناپایداری صفحه به دست خواهند آورد.
محققان در حال حاضر در تلاش برای بهبود مدل محاسباتی خود برای مقایسه نتایج به دست آمده با مشاهدات آتی تلسکوپ فضایی جیمز وب هستند.
- 18
- 5
