رویاهای جف بزوس برای سفر به ماه

هدف جف بزوس از این پروژه نشاندن یک سفینه فضایی روی سطح ماه و به تدریج بردن انسان به ماه است. بزوس در رویدادی که در واشنگتن دی‌سی برگزار شد و تعدادی از رسانه‌ها و فعالان صنعت هوا فضا در آن حضور داشتند، ضمن رونمایی از سفینه فضایی ماه آبی گفت که در سه سال گذشته شرکت بلواورجین مشغول دیزاین این فضاپیما بوده است.

این رویداد با نمایش فیلمی از ماموریت آپولو ۱۱ آغاز شد وقتی انسان برای نخستین‌بار قدم به ماه گذاشت. جف بزوس بعد از نمایش فیلم گفت اگر این فیلم شما را هیجان زده نمی‌کند به رویداد اشتباهی آمده‌اید. سفینه ماه آبی قادر به هدایت خودکار در فضا و فرود نرم با ۶/ ۳ تا ۶/ ۶ تن بار در سطح ماه است. این سفینه قادر به حمل چهار ماه‌پیما (مشابه مریخ‌پیما) بزرگ است که می‌تواند از سفینه جدا شده و فضانوردان را با خود حمل کند. به گفته بزوس این شرکت نخستین آزمایش احتراق این پروژه خود را در تابستان امسال انجام خواهد داد.

جذابیت ماه برای سفر فضایی

حدود پنجاه سال قبل انسان با پروژه آپولو ۱۱ قدم به کره‌ماه گذاشت. در پروژه‌ای که ناسا به این منظور ترتیب داده بود نیل آرمسترانگ و باز آلدرین روی ماه قدم نهادند. ماموریت آنها که به‌طور زنده از ‌تلویزیون‌های مختلف جهان پخش می‌شد به یکی از مهم‌ترین ماموریت‌های فضای تبدیل شد. ماه از آن زمان تاکنون یک پروژه بسیار جذاب نه فقط برای شرکت Blue Origin بلکه برای بسیاری از شرکت‌ها بوده است. اما واقعیت این است که بعد از کاهش قابل‌توجه بودجه ناسا این سازمان دولتی بعد از شاتل دیگر برنامه فضایی اختصاصی را دنبال نکرد و تلاش کرد از طریق شرکت‌های دیگر ماموریت‌های باقی‌مانده را ساماندهی کند. موضوع فضایی به نوعی اما با غرور ملی کشور آمریکا هم گره خورده بود و با کنار رفتن پروژه شاتل حالا ناسا برای ارسال فضانورد نیازمند موشک‌های روسی سایوز برای ارسال فضانورد به ایستگاه فضایی بود.

شرکت اسپیس‌ایکس طی یکی دو سال اخیر تا اندازه زیادی غرور ملی آمریکایی‌ها را با نمایش تکنولوژی‌های فضایی و ایده‌های بلندپروازانه بالا برده است. بی‌سبب نیست که دولت آمریکا هم حالا به فکر افتاده و از ناسا خواسته تا شرایط ارسال فضانورد به ماه را فراهم کند. مایک پنس معاول اول رئیس‌جمهوری آمریکا در ماه مارس از ناسا خواست تا سال ۲۰۲۴ نخستین زن قدم روی ماه بگذارد. این حرف مارک پنس را حالا جف‌بزوس هم تایید کرده است و می‌گوید این ایده درستی است. ناسا هنوز بودجه و جزئیاتی از این موضوع را منتشر نکرده اما مشخص است که این کار به سفینه مخصوص و ماه نورد احتیاج دارد همان چیزی که پروژه ماه آبی جف بزوس هم دنبال آن است.

جف بزوس در این رویداد گفت این شرکت می‌تواند تا زمان تعیین شده (۲۰۲۴) این پروژه را برای ناسا انجام دهد تنها به این دلیل که این شرکت به گفته او از سه سال قبل روی این پروژه مشغول به کار است.

بزوس اعلام نکرده که سفینه او می‌خواهد روی کدام بخش از ماه فرود بیاید، اما این شرکت قبلا به کنگره آمریکا در این زمینه اطلاعاتی داده بود. به نظر می‌رسد هدف بزوس فرود روی قطب. جنوب کره ماه باشد جایی که به خاطر وجود یخ – آب برای محققان بسیار با ارزش است. بزوس در این باره گفت: یکی از مهم‌ترین چیزهایی که درباره ماه می‌دانیم این است که آنجا آب وجود دارد و این آب یک منبع با ارزش است.در حقیقت این منبع آب به خاطر هیدروژن مایع می‌تواند برای سوخت‌گیری مجدد فضاپیما به کار بیاید. هدف بزوس اما ورای ارسال یک فضاپیما و برگشت آن است او در این رویداد درباره چشم‌انداز بزرگ‌تر آینده بشریت در این زمینه هم صحبت کرد و آن ایجاد یک ایستگاه فضایی بزرگ که میلیون‌ها نفر قادر به زندگی در آن باشند. البته این نخستین بار نیست که بزوس چنین مفهومی را مطرح می‌کند او قبلا هم گفته بود که به دنبال تحقق چشم‌انداز چند نسل است چیزی که منبع الهام به نسل‌های آینده باشد.

ماه عزیز اسپیس ایکس

این فقط جف بزوس و شرکت بلواورجین نیست که به ماه علاقه مند است. اسپیس ایکس رقیب بلواورجین هم با پروژه ماه عزیز نشان داده روی ماه حساب ویژه‌ای باز کرده است. بر اساس پروژه ماه عزیز اسپیس ایکس قرار است یک میلیاردر ژاپنی به همراه چند هنرمند تا سال ۲۰۲۳ به ماه فرستاده شوند. آقای مازاوا کل صندلی‌های این سفر را که قرار است در سال ۲۰۲۳ انجام گیرد رزرو و خریداری کرده است و احتمالا بین ۶ تا ۸ هنرمند را با خود به ماه خواهد برد.

او در زمان معرفی این پروژه گفته بود من با خودم ۶ تا ۸ نفر از هنرمندانی از سراسر جهان را به این ماموریت خواهم برد. از این هنرمندان در بازگشت خواسته خواهد شد که با الهامی که از این سفر گرفته‌اند اثری خلق کنند و آن شاهکارها الهامی برای همه خواهد بود. هنوز مشخص نیست این میلیاردر ژاپنی کدام هنرمندان را برای این سفر برمی‌گزیند اما او می‌خواهد هنرمندانی از رشته‌های مختلف هنری را انتخاب کند مثل نقاش، موسیقیدان، کارگردان سینما،‌ طراح مد، آرشیتکت و..

دیگر مسافران ماه

چینی‌ها بیش از یک دهه است که برنامه جاه‌طلبانه‌ای را برای اکتشاف ماه پیش می‌برند که هدف آنها ابتدا قراردادن روبات‌ها و در نهایت انسان روی کره ماه است. در سال ۲۰۱۸ چینی‌ها سفینه چانگ e۴ را با موفقیت در سطح ماه فرود آوردند. ماموریت سفینه بعدی آنها یعنی چانگ e۵ آوردن نمونه‌هایی از ماه به زمین است که برای نخستین بار طی چهل سال اخیر انجام می‌گیرد.

همین ماه قبل چین اعلام کرد که می‌خواهد طی ۱۰ سال آینده یک ایستگاه تحقیقاتی در قطب جنوب ماه ایجاد کند. سازمان تحقیقات فضایی هند هم دیگر علاقه‌مند به ماه است. این نهاد اولین ماموریت فضایی عمیق خود را در ماه اکتبر ۲۰۰۸ به سمت ماه آغاز کرد. فضاپیمای هندی‌ها چاندرایان ۱ نام داشت. حالا هندی‌ها می‌خواهند چاندرایان ۲ را تابستان امسال به فضا بفرستند و در ماه سپتامبر آن را روی سطح ماه فرود آورند. اگر این ماموریت موفق باشد نخستین ماموریت فضایی خواهد بود که روی نقاط مرتفع ماه انجام می‌گیرد. روس‌ها در سال ۱۹۶۶ نخستین فضاپیمایشان را روی ماه فرود آوردند اما از سال ۱۹۷۶ به بعد دیگر این کشور تلاشی به سمت ماه انجام نداد.

حالا اما نشانه‌هایی برای علاقه‌مندی دوباره روس‌ها به ماه دیده می‌شود از جمله ساخت روبات‌هایی برای حرکت روی ماه طی ۱۰ سال آینده و ساخت فضاپیمای سنگینی که با راکت ینیسی در سال ۲۰۲۸ به فضا پرتاب خواهد شد و احتمال داده می‌شود مقصد سفر ماه باشد. ژاپنی‌ها هم تاکنون دوبار ماموریت ماه داشته‌اند. ژاپن مشغول تست فناوری‌های فرود جدید است و احتمال داده میشود ژاپن هم تلاش‌هایی برای فرود روی ماه طی ۱۰ سال آینده داشته باشد.

کره جنوبی هم نخستین ماموریت ماه خود را با ساخت ماهواره‌ای برای گردش روی مدار ماه آغاز کند. قرار است این ماهواره قبل از سال ۲۰۲۰ توسط اسپیس ایکس به فضا پرتاب شود. آژانس فضایی اروپا و برخی استارت‌آپ‌ها هم روی پروژه ماه مشغول فعالیتند و به نظر می‌رسد بعد از حدود نیم قرن دوباره جهان به قدم گذاشتن روی ماه علاقه مند شده اما این بار با ماموریت‌های متفاوت‌تر و تجهیزات پیشرفته‌تر.