زلزله خاموش تهران را می‌بلعد؟

به گزارش تابناک، برخی کارشناسان بر این باورند که فرونشست های زمین در دشت تهران همانند بمب ساعتی عمل می کنند که سبب شده اند زلزله خاموش همین حالا هم در حال بلعیدن پایتخت باشد.

بر اساس آمارها، سالانه دشت های کشور ۲۰ سانتی متر نشست می کنند. در این بین دشت تهران از مناطقی است که فرونشست در آن به بیش از این اندازه هم می رسد. مهدی تندگویان، عضو کمیسیون شهرسازی شورای شهر تهران در گفت و گو با «شهرفردا» علت این پدیده را برداشت بی رویه از آب های زیرزمینی در تهران، ساخت و سازهای بی رویه و بدون استاندارد که خود سبب شده آب به زمین نفوذ پیدا نکند می داند.

 مشکلاتی که در طی سال های گذشته سبب شده تا زلزله خاموش در تهران رخ دهد اما نه مسئولان توجهی به آن داشته باشند و نه حتی مالکانی که ساخت و سازهای جدید را در شهر انجام می دهند.

به اعتقاد این عضو شورای شهر تهران هرچند پدیده فرونشست زمین درتهران نوظهور نیست و از سال ها پیش رخ داده است، اما از نظر برخی کارشناسان این اتفاق برای تمامی دشت های کشور افتاده و حتی پیش بینی شده است که صدها سال دیگر خزر به خلیج فارس می پیوندد. بنابراین بخشی از علت فرونشست در تهران طبیعی است و نمی توان با آن مقابله کرد اما مقابله با آن بخش که به عوامل انسان ساخت همچون نابودی قنات ها و برداشت های بی رویه از آب های زیرزمینی و ساخت و سازها بر می گردد در دستور کار شورای شهر تهران بوده و هست.

تندگویان می گوید در همین راستا حفر چاه در تهران از سال های پیش ممنوع شده و دیگر مجوزی برای این کار صادر نمی شود. هرچند در تهران باید حداقل ۷۰ متر حفاری شود تا به آب رسید. در کنار این اقدام احیای قنات ها و نظارت بر ساخت و سازها نیز از برنامه های شورای شهر تهران بوده است. هرچند به هیچ وجه از روند نظارت ها راضی نیستیم. زیرا نه شهرداری نظارت درستی بر استانداردسازی ساختمان ها دارد و نه مالکان حاضرند که استانداردها را رعایت کنند. نظارت های مهندسی هم وجود ندارد و به همین علت تهران بر روی بمبی ساعتی قرار گرفته که هر لحظه امکان منفجر شدنش هست.

 گودبرداری های غیر اصولی، متهم ردیف اول فرونشست های تهران

احمد نادرزاده، محقق سازه و زلزله اما به «شهرفردا» می گوید که فرونشست ها دلیلی زلزله تهران نیست. یعنی هرچند این پدیده سالهاست به دلایل مختلف از جمله برداشت از سفره های آب زیرزمینی و گودبرداری های غیر اصولی در تهران ایجاد شده اما در کل پایتخت روی گسل های بسیار فعال زلزله واقع شده که معلوم نیست چه زمان شهر را به لرزه در می آورند.

او تاکید می کند که سازه های تهران همگی استاندارد هستند زیرا بر اساس آیین نامه ها و قوانین ساختمانی روز جهان بنا می شوند و فقط در موارد محدودی که سازندگان تخلف می کنند می توان گفت استاندارد ساخت و ساز رعایت نشده است. با این وجود حتی اگر استاندارد هم نباشند ارتباطی با پدیده فرونشست ندارد. زیرا این پدیده سال هاست برای تمامی نقاط کشور ایجاد شده و بیشتر در اثر عواملی چون استفاده بی رویه از آب های زیرزمینی ایجاد شده است.

اینچنین که این محقق می گوید برداشت آب از سفره های زیرزمینی هم برای ادامه حیات انسان هاست و راه گریزی از آن نیست. بنابراین فرونشست زمین هم اتفاق می افتد و ارتباطی با ساختمان سازی ها ندارد.

آمارها نشان می دهد که فرونشست زمین در تهران گاهی به ۳۶ سانتی متر در سال هم می رسد. یعنی ۹۰ برابر حد بحرانی که اتحادیه اروپا اعلام کرده است. هر چند برخی از کارشناسان آن را با ساخت و سازها بی ارتباط می دانند اما یکی از عوامل به وجود آمدنش بارگذاری های بیش از اندازه در مناطق شهری است. اتفاقی که نه تنها بر تشدید وقوع زلزله دامن می زند بلکه باعث وارد آمدن خسارت به تاسیسات شهری و از بین رفتن خاک حاصلخیز نیز می شود.