چندان دور نیست روزهایی که «طهران» را با خیابان‌های پرترددش از پیاده‌روها که گفت‌وگوی فرهنگ‌های مختلف بود، به تصویر می‌کشیدند و حالا سال‌هاست که شهرمان را با تونل‌ها، اتوبان‌ها و پل‌های متعددش می‌شناسند. شناسنامه طهران از برج آزادی و بازار بزرگش به پل صدر و مال‌های انبوه‌اش تبدیل شده است و این همان رویدادی است که شهروندان را با سردرگمی مواجه ساخته و حس تعلق شهری را میان آنها کاسته است. شهری پویا و سرزنده خواهد بود که فضای گفتمان میان شهروندانش به محیطی برای تبادل فرهنگ‌ها تبدیل شود، که بدین منظور نگاهمان در بودجه‌ریزی‌ها باید منوط به توسعه انسان‌محور شهر باشد.
در سال‌های گذشته توسعه کالبدی شهرمحور بودجه‌ریزی و سیاست‌گذاری‌ها قرار گرفته و لذا طهران را به شهری سرد، خشن و دارای بار ترافیکی سرسام‌آور و انباشتگی آلودگی‌های محیطی تبدیل کرد که این آسیبی برای زدودن جلوه تاریخی و میراثی و کمرنگ‌ساختن هویت فرهنگی شهر منجر شده است.
اصلاح‌طلبان با تعهد به گفت‌وگومحوری، توسعه انسان‌محور را برنامه‌ای برای بازگردان حس تعلق شهروندی به ساکنان تهران قرار دادند و انتظار می‌رود که بودجه مناسبی برای رخداد این تحول فرهنگی در نظر گرفته شود، اما آنچه این روزها در بررسی وضع بودجه فرهنگی و اجتماعی شهرداری تهران در لایحه پیشنهادی سال ٩٧ و مقایسه آن با بودجه مصوب سال ٩٦ مشاهده می‌شود، حاکی از تضعیف حوزه مأموریتی فرهنگی و اجتماعی است که این برخلاف رویکردی است که مدیریت شهری در دوره کنونی آن را دنبال می‌کند.
نقد رویکردهای کالبدمحور در گذشته، باید با اصلاحِ روندهای نادرست، جامه عمل به خود بگیرد که متاسفانه باید گفت، این امر در عمل رخ نداده است. در بودجه مصوب سال ٩٦ شهرداری تهران، سهم حوزه مأموریتی فرهنگی و اجتماعی، ٨درصد از بودجه کل و به میزان ١٤٦٧میلیارد تومان از ١٧هزار و ٩٠٠میلیارد تومان کل بودجه است. از این میزان، ٥٨٤میلیارد تومان از منابع برای مصرف در بخش هزینه‌ای مصوب شده و ٨٨٢میلیارد تومان، اعتبارات مصوب برای تملک دارایی‌های سرمایه‌ای و به تعبیر دقیق‌تر، سرمایه‌گذاری برای توسعه فرهنگی و اجتماعی شهر تهران مصوب شده است.
این اعتبارات، فارغ از سهم ٢درصدی حوزه فرهنگی و اجتماعی از اعتبارات نقدی معاونت‌ها، سازمان‌ها و شرکت‌های وابسته به شهرداری تهران است که در راستای ترویج فرهنگ شهروندی و ارتقای سطح فرهنگ‌پذیری شهروندان تهرانی در تبصره ٣٦ بودجه سال‌جاری مصوب شده است. با این حال و با ابراز تأسف، در لایحه بودجه سال ٩٧ شهرداری تهران، سهم حوزه مأموریتی فرهنگی و اجتماعی به ٦درصد کاهش یافته و از ١٧هزار و ٥٠٠میلیارد تومان کل بودجه، هزار و ١١٥میلیارد تومان به این حوزه اختصاص پیدا کرده که از این میزان ٥٥٨میلیارد تومان به اعتبارات هزینه‌ای و ٥٥٧میلیارد تومان به تملک دارایی‌های سرمایه‌ای اختصاص دارد که در قیاس با بودجه مصوب سال ٩٦، ٣٧درصد کاهش را نشان می‌دهد و این مقایسه نسبت به بودجه سال ٩٥، کاهش چشمگیر سهم فرهنگی و اجتماعی از کل بودجه شهرداری تهران را نشان می‌دهد.
مضاف بر این‌که با حذف تبصره ٣٦ بودجه، سهم ٢درصدی حوزه فرهنگی از اعتبارات نقدی دستگاه‌های زیرمجموعه شهرداری تهران حذف و به ردیف‌های بودجه منتقل شده است. شایسته بود شهرداری تهران در لایحه پیشنهادی خود، توجه به حوزه فرهنگی و اجتماعی را لحاظ می‌کرد که این مهم رخ نداده است. بی‌تردید شورای شهر نسبت به اصلاح این رویه در بودجه پیشنهادی اقدامات لازم را انجام خواهد داد. ما نگاهمان به ایجاد شهری برای شهروندان است که بتوانیم امید و مشارکت را برای زیست مطلوب شهری تحقق بخشیم.
محمدجواد حق‌شناس/رئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر تهران
- 11
- 2
