نيزارهاي خشك تالاب هورالعظيم در بخش عراقي اين تالاب همچنان در آتش مي‌سوزند. عراق در اقدامي شائبه‌برانگيز تاكنون براي خاموش كردن آتش اقدامي انجام نداده و از همين رو دود ناشي از اين آتش‌سوزي در چشم مردم استان خوزستان مي‌رود. از اواسط تيرماه تاكنون بخش عراقي تالاب هورالعظيم در آتش مي‌سوزد و تاكنون دولت عراق هيچ عملياتي را براي خاموش كردن آتش انجام نداده است. خشك بودن بخش عراقي تالاب هورالعظيم و وجود نيزارهاي گسترده در اين منطقه موجب شده تا آتش به سرعت در نقاط مختلف تالاب سرايت كند.
بنا به تخمين احمد لاهيجان‌زاده، مديركل حفاظت از محيط زيست استان خوزستان تاكنون بيش از ٢١ هزار هكتار از نيزارهاي هورالعظيم در بخش عراقي تالاب سوخته است. به گفته او اما عرصه آتش‌سوزي خيلي بزرگ‌تر است و منطقه‌اي به مساحت ٥٠ تا ٦٠ هزار هكتار را شامل مي‌شود كه به صورت پراكنده در نقاط مختلف و در مساحت مختلف آتش‌سوزي‌هاي طي يك ماه اخير روي داده است. اين آتشسوزيها از آن رو براي ايران اهميت دارد كه در زمان وزش باد از غرب به شرق، دود ناشي از آتشسوزيها وارد شهرهايي همچون هويزه و دشت آزادگان شده است و طي هفته‌هاي گذشته در برخي روزها شمار زيادي از شهروندان بر اثر تنفس اين دود به مراكز درماني مراجعه كرده‌اند.
سوم مرداد ماه امسال شكرالله سلمان‌زاده، معاون بهداشتي دانشگاه علوم پزشكي اهواز در اين روز خبر داد كه بر اثر دود ناشي از آتش‌سوزي در تالاب هورالعظيم ١٥٠ نفر از مردم شهرهاي هويزه و رفيع راهي مراكز درماني شدند. وزش باد باعث شد دود ناشي از آتش‌سوزي در هور در شهرستان‌هاي هويزه، دشت آزادگان، حميديه، اهواز، باوي و كارون منتشر شود. شدت گرفتن آتش‌سوزي در بخش عراقي هورالعظيم موجب شد تا ٢٨ تيرماه و ١٠ روز پس از آغاز آتش‌سوزي مذاكرات ايران و عراق به نتيجه برسد و اين كشور اجازه دهد بالگردهاي ايراني براي خاموش كردن آتش در اين منطقه پرواز كنند. رضا جعفرزاده، سخنگوي سازمان هواپيمايي كشوري به ايسنا گفته بود؛ با توجه به وقوع آتش‌سوزي در منطقه هورالعظيم وزير كشور درخواست رسمي را به سازمان هواپيمايي كشوري ارايه داد تا با پرواز بالگردهاي اطفاي حريق كشور، آتش خاموش شود.
به گفته وي مذاكرات لازم با طرف عراقي براي تامين امنيت پرواز در آسمان اين كشور انجام شد و با نهايي شدن مقدمات لازم دو بالگرد ايراني به منطقه اعزام شدند. پنج روز پس از آغاز اين عمليات‌ها بود كه سردار شمس‌الدين فرزادي‌پور، فرمانده عمليات هوايي نيروي هوا فضاي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي به ايسنا خبر داد: «با تلاش نيروي هوافضاي سپاه حريق در نيزارهاي هورالهويزه به‌طور كامل مهار شده است.»
سردار فرزادي‌پور از ٧٠ ساعت عمليات پروازي براي اطفاي حريق در نيزارهاي هورالعظيم عراق خبر داده و گفته بود كه علاوه بر دو فرزند بالگرد، يك فروند هواپيماي «ايلوشين» نيروي هوافضاي سپاه هم به منطقه اعزام شده و در هر مرحله ٤٠هزار ليتر آب را براي خاموش كردن آتش به منطقه حمل مي‌كند. اما آتش هورالعظيم يكي، دو روز بعد دوباره شعله‌ور شد و تا همين امروز هم ادامه دارد,١٤ مردادماه عيسي كلانتري، رييس سازمان حفاظت محيط زيست به استان خوزستان سفر كرد و از نزديك در جريان آتشسوزيها قرار گرفت. او دو روز بعد در نشست خبري با خبرنگاران از «احتمال عمدي بودن» آتشسوزيها در هورالعظيم سخن گفت. كلانتري با انتقاد از وزير محيط زيست عراق گفت كه مذاكره‌اش با طرف عراقي رضايت‌بخش نبوده است. برخي منابع آگاه احتمال مي‌دهند، اين آتشسوزيها در پي كاهش صادرات برق ايران به عراق روي داده است. احتمالي كه هنوز از سوي هيچ مرجع رسمي تاييد نشده است. اظهارنظر عيسي كلانتري در هشتمين اجلاس شوراي عالي استان‌ها درباره آتش‌سوزي‌هاي هورالعظيم اما صريح‌تر از نشست خبري بود.
او گفت: «آتشسوزيها ١٠٠درصد عمدي بوده و ١٣ روز طول كشيده كه دولت عراق اجازه پرواز به هواپيماهاي ما بدهد تا نسبت به اطفاي حريق اقدام كند.» حالا دليل ادامه آتش‌سوزي هر چه باشد، هنوز هم مردم شهرهاي مرزي ايران از دود ناشي از آن متاثر هستند. احمد لاهيجان‌زاده، مديركل حفاظت محيط زيست خوزستان، ديروز جمعه در گفت‌وگو با «اعتماد» آخرين وضعيت عمليات خاموش كردن آتش را تشريح كرد: «از دو روز قبل مجددا دور سوم عمليات شروع شده و ٦٠ پرواز در بخش عراقي هورالعظيم انجام شده است.
الان هم آتش‌سوزي تا عمق ٢٥ كيلومتري خاك عراق ادامه دارد.» لاهيجان‌زاده با اشاره به اينكه منطقه مورد نظر از زمان جنگ تاكنون مين‌روبي نشده، افزود: تمام عمليات‌ها بايد اجبارا هوايي انجام شوند. او درباره شواهد عمدي بودن آتش‌سوزي هم گفت: «اينها بحث‌هاي امنيتي است و اظهارنظر در اين باره در حوزه اختياراتم نيست.»آتش در هور ادامه دارد، اين‌بار شايد لازم باشد جز عمليات آب‌پاشي رايزني‌هاي ديپلماتيك با طرف عراقي هم براي مديريت بحران جدي‌تر دنبال شود.
از اواسط تيرماه تاكنون بخش عراقي تالاب هورالعظيم در آتش مي‌سوزد و دولت عراق هيچ عملياتي را براي خاموش كردن آتش انجام نداده است. خشك بودن بخش عراقي تالاب و وجود نيزارهاي گسترده در اين منطقه موجب شده تا آتش به سرعت در نقاط مختلف تالاب سرايت كند. بنا به تخمين مديركل حفاظت از محيط زيست استان خوزستان تاكنون بيش از ٢١ هزار هكتار از نيزارهاي هورالعظيم در بخش عراقي تالاب سوخته است.
امين شول‌سيرجاني
- 19
- 4
