آنهایی که گه‌گاه ریشه‌های ازدواج نکردن هم‌سن‌های خود را جویا می‌شوند، گاهی اوقات به یک پاسخ می‌رسند: مورد مناسب پیدا نکرده‌ایم. این اتفاق در گفتمان عمومی این سال‌ها برای دختران بیشتر مطرح می‌شود، به این معنا که در برخی محافل مطرح می‌شود که پسران کم شده اند و افزایش تعداد دختران در مقایسه با پسران باعث شده است که در اصلاح «موردازدواج» برای دختران کم باشد. آمارهای رسمی و بررسی آنها نشان می‌دهد این ادعا، ادعای صحیح و درستی نیست و واقعیت را در جای دیگری باید جست.
براساس آخرین گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس که به بررسی تفاوت‌های جنسیتی و وضعیت ازدواج در کشور پرداخته است، فرضیه کم بودن تعداد پسران در مقایسه با دختران و تاثیر آن بر مقوله ازدواج به کلی رد می‌شود. استدلال پژوهشگر این سازمان درباره رد کمبود پسر در مقایسه با دختران در سن ازدواج این است که براساس آخرین سرشماری، تعداد پسران هرگز ازدواج نکرده در گروه‌های سنی ۱۵ تا ۳۴ بیش از دختران است، طوری که در سال ۱۳۹۰ بیش از ۵۵۸ هزار نفر از مردان در گروه سنی ۳۰ تا ۳۴ ازدواج نکرده اند، در حالی که این رقم برای دختران در این گروه سنی ۵۳۳ هزار نفر است. براساس جدولی که این گزارش ارائه می کند، در گروه سنی ۱۵ تا ۱۹ ساله، ۳۲۶۸۲۲۳ پسر و ۲۵۵۹۲۶۳ دختر ازدواج نکرده اند که تفاضل مردان این گروه نسبت به زنان ۷۰۸۹۶۰ نفر است. در گروه سنی ۲۰ تا ۲۴ سال ۳۲۵۵۹۳۸ پسر و ۱۹۸۲۹۵۴ دختر ازدواج نکرده‌اند که تفاضل مردان نسبت به زنان در این گروه سنی، ۱۲۷۲۹۸۴ نفر است. گروه سنی بعدی ۲۵ تا ۲۹ ساله‌ها هستند که در این گروه ۱۷۵۳۶۰۷ پسر و ۱۱۳۰۶۲۷ دختر ازدواج نکرده داریم و تفاضل مردان نسبت به زنان در این گروه ۶۲۲۹۸۰ نفر است. در گروه سنی ۳۰ تا ۳۵ ساله‌ها نیز ۵۵۸۶۹۹ پسر و ۵۳۳۹۱۰ دختر ازدواج نکرده اند که تفاضل مردان نسبت به زنان در این گروه معادل ۲۴۷۸۹ نفر می شود.
تبصره‌های فرهنگی!
آن چیزی که باعث می‌شود ماجرای کمبود مورد ازدواج برای دختران در جامعه ایران را اندکی به واقعیت نزدیک کند، تبصره‌های فرهنگی است. به‌طوری که مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارش خود آورده است:«با توجه به اينكه در نظام عرفي ازدواج در ايران، مردان تمايل دارند با زناني كوچك‌تر از خود ازدواج کنند و اين ميزان به طور معمول يك فاصله سني ۳- ۵ ساله است، بايد بررسي شود در صورتي كه مردان با زناني كوچك‌تر از خود ازدواج كنند وضعيت به چه شكلي خواهد بود. با توجه به آمار و ارقام، تفاضل مردان هر گروه سني با زنان يك پنجم كوچك‌تر نشان از كمبود مردان در سن ازدواج و فزوني زنان به ويژه در در گروه سني ۲۵-۲۹ ساله و ۳۰- ۳۴ ساله دارد. این امر مي‌تواند در صورتي كه مردان اصرار به ازدواج با زنان كوچك‌تر از خود داشته باشند (تمايلي فرهنگي) منجر به كاهش ازدواج در اين دو گروه سنی باشد. وقتی تعداد مردان ازدواج نکرده را با زنان ازدواج نکرده در یک پنجه کوچک‌تر از خود مقایسه کنیم، به این واقعیت می‌رسیم که در این بین، تعداد دختران ازدواج نکرده کمتر می‌شود .
این آمار تاییدی است بر این ادعا که پسران ایرانی با دختران کم‌سن‌تر از خود ازدواج می‌کنند و این اتفاق باعث می‌شود که در گروه سنی ۳۰ تا ۳۴ سال، مورد ازدواج برای دختران کمتر باشد. به بیان مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی«مساله كمبود مردان در مقايسه با زنان نيز پديده جمعيتي نبوده و تنها در صورتي موضوعيت دارد كه به لحاظ عرفي و هنجاري مردان اصرار به ازدواج با زناني كوچك‌تر از خود داشته باشند. بنابراين مضيقه ازدواج نيز موضوعي اجتماعي فرهنگي است نه مساله‌ای جمعيتي.»
سهم دختران و پسران از تجرد قطعی
براساس سرشماري نفوس و مسكن سال ۱۳۹۰ تعداد مجردان واقع در سن ۱۵-۳۴، ۱۵ ميليون و ۴۳ هزار نفر هستند. اين ميزان براي مردان ۸ ميليون و ۸۳۶ هزار نفر و براي زنان ۶ ميليون و ۲۰۶ هزار نفر گزارش شده است. داده ها نشان مي‌دهد نسبت تجرد به تناسب افزايش سن افراد، كاهش پیدا می‌کند، به نحوي كه اگرچه ۹۷ درصد مردان ۱۵-۱۹ مجرد هستند، اما اين ميزان براي گروه سني ۲۴-۲۰ به ۷۷ درصد، براي گروه سني ۲۵-۲۹ به ۴۰ درصد و براي گروه سني ۳۰-۳۴ به ۱۵ درصد كاهش يافته است. به گزارش خبرآنلاین، اين ميزان براي زنان در سن ۱۵-۱۹ سال ۷۸ درصد، سن ۲۰-۲۴ سال ۴۷ درصد، سن ۲۵-۲۹ سال ۲۶ درصد و سن ۳۰-۳۴ سال ۱۵ درصد است. بدين ترتيب كه در بازه سني ۱۵-۱۹ سال ميزان تجرد بيش از ساير گروه‌هاي سني است
.
- 9
- 4
