آيا نوبت زنان فرا ميرسد؟ مردان دوبرابر بيشتر از زنان در ردههاي مديريتي ۱۰۰ شرکت برتر جهان حضور دارند. آخرين آمار مجله فورچون از شرکتهای برتر جهان نشان میدهد که زنان برای رسيدن به مراتب بالای مديريتی مشکلات زيادی دارند و روند رشد آنها در اين مشاغل کندتر از مردان است. اما آمار ديگری هم در مقابل وجود دارد: زنان مديريت بهتری را نسبت به مردان ارائه ميدهند. شاخصهای مختلف مديريتی در بين ۱۰۰شرکت برتر جهان اين مسئله را ثابت میکند.
رشد زنان در دنيای مديريت شايد تنها به شايستگیهای خودشان بستگي نداشته باشد بلکه خواستهاي است که جامعه بايد آن را مطرح کند، پيرامون آن بحث کند و تابوهای آنها را بشکند. در دنياي کنوني ديگر صحبت از ناتواني زنان در مديريت خندهدار است زيرا زنان زيادي اين مسئله را به اثبات رساندهاند. حالا ديگر نوبت زنان است. با پيروزي مجدد حسن روحاني در انتخابات رياستجمهوري يکي از خواستههاي عمومي توجه بيشتر به نقش زنان در کابينه دوم روحاني بود. اين تابو يکبار در دوران محمود احمدينژاد شکسته شد. انتخاب مرضيه وحيد دستجردي در پست وزارت بهداشت در ميان حرف و حديثهاي فراوان در نهايت پذيرفته شد. مجلس نيز اين انتخاب را تأييد کرد تا تنها وزير بهداشت زن در تاريخ ايران و تنها زني که تاکنون در تاريخ جمهورياسلامي ايران به مقام وزارت رسيدهاست، وحيد دستجردي باشد.
اما وضعيت زنان در دوره گذشته آنقدرها خوب نبود، درحاليکه در هفتههاي اخير شاهد انتخاب زنان بهعنوان مدير در بخشهاي مختلفي بوديم که ما را به آينده مديريت زنان در کشور اميدوار ميکند. عباس آخوندي، وزير راه و شهرسازي، فرزانه شرفبافي، عضو هيأت مديره ايران اير را بهعنوان سرپرست شرکت هواپيمايي جمهورياسلامي ايران منصوب کرد. فرزانه شرفبافي اولين بانوي فارغالتحصيل رشته دکتراي هوا فضا در ايران است و با سابقه بيست ساله در ايراناير سالها رياست مرکز آموزشهاي هوايي اين شرکت را برعهده داشت. او جانشين فرهاد پرورش ميشود که هشت سال مديرعامل ايران اير بود. خبر دوم به فدراسيون ژيمناستيک برميگردد. زهرا اينچه درگاهي با کسب اکثريت آرا بهعنوان اولين رئيس فدراسيون زن در تاريخ ژيمناستيک ايران انتخاب شد. او پس ازفريبا محمديان (اسکيت) وگلنار وکيل گيلاني (چوگان) سومين بانوي رئيس فدراسيون است. سلطانيفر، وزير ورزش و جوانان در اظهار نظري جالب گفت: «من از يک جهت خوشحالم که در ميان جمع کانديدايي که همه مرد بودند به اين خانم رأي داده شد. اين ظرفيت در بانوان کشورمان وجود دارد. بانوان در سالهاي مختلف نشان دادند که در اين رقابتها جا دارند و ميتوانند برنده از ميدان بيرون بيايند. در ورزش کشور نيز اين موضوع مورد توجه است و دولت ميخواهد موانع حضور زنان را در مديريت ورزشي برطرف کند.» اين اخبار نشان ميدهد که خواست حضور زنان در مديريت کشور تنها درخواستي فمنيستي يا اهرمي براي فشار بر دولت نيست بلکه يک توانايي است که بايد از آن استفاده شود. اما علم هم اين مسئله را تأييد ميکند.
اينديپندنت از مطالعاتي خبر ميدهد که تحت هدايت پروفسور اوينيد مارتينسن در دانشکده علوم رفتاري دانشگاه تجارت نروژ انجام شده است. در اين مطالعات نزديک به سه هزار مدير مورد مطالعه قرار گرفتند و مشخص شد که زنان مديران بهتري هستند، مهارتهاي هدايتي بهتري دارند و کارمنداني که تحت نظر يک زن کار ميکنند، رضايت شغلي بيشتري دارند. در اين مطالعات پنج شاخص مورد توجه قرار گرفت: ابتکار و ارتباط خلاق، داشتن ذهن باز و توانايي نوآوري، رفتار اجتماعي و حمايتي، روش مديريتي و تنظيم اهداف. در تمام اين شاخصها، زنان برتري محسوسي را نشان دادند. اما چرا زنان مديران بهتري هستند؟
تحقيقات مختلفي که دراينزمينه صورت گرفته،نشان ميدهد زنان در مقايسه با مردان در شرايط يکسان از بخشهاي بيشتري از مغز خود استفاده و با انعطاف بيشتري فکر ميکنند. از تفاوتهاي ساختاري مغز زنان و مردان ميتوان به بخشهاي گويايي و شنوايي مغز اشاره کرد. اين دو بخش در مغز زنان يازده درصد گستردهتر از مغز مردان است. ازاينرو، جاي تعجب ندارد که زنان توانايي گفتاري بهتري دارند و قادرند احساس خود را بهتر بيان کنند. عصبشناس آمريکايي لوآن بريزندين ميگويد مغز زنان اينگونه برنامهريزي شده است. در مقابل بخشهايي که کنترلکننده تحرک بدني، خشونت و رفتار جنسي است در مغز مردان گستردهتر است. به عبارت ديگر مغز مردان براي تصميمگيري در حالت فردي بهتر برنامهريزي شده است. اين تفاوت نيز ريشه در تاريخ تکامل انسان دارد.
به دليل اين تفاوتهاي ساختاري روشن است که مردان و زنان به دو گونه متفاوت از يکديگر فکر ميکنند.
عصبشناسان ميگويند که اين تفاوتها ميتوانند مکمل يکديگر باشند. بهعنوان مثال ثابت شده است که تيمهاي مديريتي که از زنان و مردان تشکيل شده نسبت به تيمهاي تکجنسيتي پويايي بيشتري دارد و در نهايت موفقتر عمل ميکند. عصبشناس آمريکايي لوآن بريزندين ميگويد: «البته آمار و بررسيهاي مختلف نشان ميدهد که زنان با تجربه در محدوده سني ۵۰ تا ۷۰ سالگي مديران بهتري هستند.»
- 13
- 5