دو زن معمولی ۳۹ و ۴۰ ساله دوم ژانویه در جنوب ایالت کرالا هند دست به اعتراضی غیرمعمول زدند و با ورود به معبدی که قرنها ورود زنان به آن ممنوع بود، اتفاقی را رقم زدند که حتی خودشان هم تصورش را نمیکردند. آنها تاریخ ساز شدند زیرا اولین زنانی هستند که وارد معبد هندوی ساباریمالا که برای ورود دختران و زنان در سنین باروری ممنوع است، شدند و پس از آن تظاهراتهایی در ایالت کرالا در گرفت که دست کم یک نفر در این تظاهراتها جان خود را از دست داد.
«بینودو آمینی»، کارشناس حقوق ۴۰ساله و «کاناکادورگا»، کارمند دولتی ۳۹ساله ادامه دهنده راه زنانی بودند که پیش از این تلاش کرده بودند وارد معبد هندوی ساباریمالا شوند اما هر بار با چهره عبوس مردمی مواجه شده بودند که راه را بر آنها سد کرده بودند. اما حکم ماه سپتامبر ۲۰۱۸ دیوان عالی که رأی به قانونی بودن ورود زنان به این معبد داد، به این دو زن جسارت ورود به این معبد را داد.
هنگامی که خبر ورود این دو زن همه جا پخش شد، در سراسر ایالت کرالا تظاهرات مرگبار به راه افتاد، یک مرد کشته شد و صدها نفر دستگیر شدند. بیندو آمینی و کاناکادورگا از سوی معترضان افراطی تهدید و مجبور شدند مخفی شوند. کاناکادورگا در یک مصاحبه با سیانان از داخل یکی از خانههای امنی که فعلاً در آن به سر میبرد، گفت: اصلاً فکر چنین خشونتی وکشته شدن یک نفر را نمیکردم. نه هرگز انتظار آن را نداشتم.
این دو زن فعلاً با کمک گروهی از داوطلبان مرد و زن که از حکم دادگاه حمایت میکنند، از یک جای امن بهجای امن دیگری میروند تا ببینند در آینده چه سرنوشتی را برایشان رقم میزند. یکی از کسانی که به آنها کمک میکند تا از خشم تندروها در امان بمانند، میگوید، آنها تمام تلاش خود را میکنند تا امنیت این دو زن تأمین شود.
خبرنگار سیانان برنامهریزی کرده بود تا با دو زن تاریخ ساز در مکانی مخفی دیدار کند اما به محض اینکه به این مکان رسید خودرویی که حامل این دو زن بود مسیر خود را تغییر داد و ناپدید شد. به زنها گفته شده بود به محل دیگری بروند. چند ساعت بعد یک داوطلب دیگر زنها را سوار کرد و به سمت محل مخفی دوم حرکت کرد و سپس محل مخفی سوم. در این نقطه بود که خبرنگار سیانان موفق شد زنها را ملاقات کند.
آنها اکنون بیش از یک هفته است که از خانه، خانواده، فرزند و محل کارشان دور هستند و معلوم نیست چه زمانی بتوانند به زندگی عادی برگردند. با این حال میگویند، مترصد فرصتی هستند تا یک بار دیگر به معبد بروند. بیندو آمینی که با حمایت خانواده در این راه پا گذاشته، میگوید: اگر همه این سختیها را به جان خریدم و به زیارت معبد رفتم نه فقط بهخاطر اعتقادات مذهبیام که به خاطر حمایت از حکم دیوان عالی بوده است. امنیت من مهم نیست. مهم امنیت جامعه است. آدمهای زیادی در خیابانها دارند میجنگند و من خیلی نگران این مسأله هستم.
او که قبلاً هم فعالیتهای سیاسی داشته است، میگوید، با قوت قلب خانواده، همسر و دختر ۱۲ سالهاش است که جان میگیرد. همان کسانی که او را تشویق میکردند، به معبد برود. او گفت حتی دانشآموزان من هم با من همراه هستند.
برخلاف او کاناکادورگا برای رسیدن به این نقطه و تاریخ ساز شدن، راه دشوارتری را پیموده است. خانواده او مخالف حرکتی که انجام داد، بودند. آنها مانند خود او مرید «لرد آپیاپا»، خدای هندی همیشه مجرد که معبدش در ساباریمالا است، هستند. او میگوید: خانوادهام از برنامه من برای ورود به معبد حمایت نمیکردند اما من حس کردم که باید این کار را انجام دهم زیرا مطمئن بودم که در آخر آنها هم با من هم عقیده خواهند شد و باور خواهند کرد، میتوان هم مرید لرد آپیاپا بود و هم از برابری حقوق زن و مرد دفاع کرد. بههمین دلیل نگران نیستم. میدانم خانوادهام سرانجام مرا خواهند پذیرفت.
بیندو آمینی درباره نحوه آشنایی اش با کاناکادورگا گفت، بلافاصله پس از اینکه دیوان عالی حکم آزادی ورود زنان به معبد ساباریمالا را صادر کرد تصمیم گرفتم به ساباریمالا بروم. یک روز در تجمع آنلاین حامیان حکم دادگاه که در ماه سپتامبر برگزار شده بود، با کاناکادورگا آشنا شدم و هر دو تصمیم گرفتیم اولین زنانی باشیم که پا به این معبد میگذارند. اولین بار صبح ۲۴ دسامبر بود که آنها بخت خود را برای ورود به معبد آزمودند.
آنها به راه افتادند. قدم به قدم خود را به معبد نزدیکتر و نزدیکتر احساس میکردند اما ناگهان یک دیوار انسانی عبوس را پیش روی خود دیدند. بیندو آمینی به یاد میآورد که بیش از ۱۰۰۰ نفر آنجا بودند. پلیس که نگران امنیت دو زن بود، آنها را هدایت کرد تا به سلامت از منطقه خارج شوند. او میگوید: پلیس به همسرم زنگ زد و از او خواست بیاید و مرا با خود ببرد. اما همسرم به آنها گفت، من حق دارم خودم تصمیم بگیرم به کجا بروم. میخواهد ساباریمالا باشد یا هر جای دیگری. نه بیندو آمینی و نه کاناکادورگا حاضر نبودند به خانههایشان برگردند. پلیس به اجبار آنها را به زیارتگاهی دیگر برد. بیندو پلیس را تهدید کرد و گفت، دست به اعتصاب غذا میزند. از آن پس تماسهای تلفنی خشمگینانه آغاز شد تا اینکه وعده دوباره مقامات که گفتند اجازه میدهند این دو زن یکبار دیگر برای ورود به معبد تلاش کنند، عزم خود را برای دومین بار جزم کردند تا وارد معبد ممنوعه شوند.
تلاش دوم آنها هر چند منجر به ورود آنان به معبد شد اما تقریباً با شکست مواجه شد. بامداد دوم ژانویه در حالی که هوا هنوز تاریک بود، بیندو آمینی و کاناکادورگا در حالی که از دو طرف توسط افسران پلیس لباس شخصی و حامیان آنلاین مجمع حمایت میشدند، به کمپی نزدیکی معبد برده شدند. این سفر سخت دو ساعت طول کشید. اکثر کسانی که به سمت معبد میرفتند، اصلاً زنی نمیدیدند که بخواهند از حضورش آزرده خاطر شوند.
اما ناگهان یک مرد متوجه حضور دو زن شد و کوشید زنگ خطر را به صدا درآورد. به گفته بیندو حوالی ساعت ۲ بامداد بود که مرد صدایش را بلند کرد و فریاد زد، اینها آن زنها هستند اینها آن زنها هستند. او به یک نفر زنگ زد تا به بقیه مخالفان حضور زنان در معبد خبر بدهد جمع شوند و اجازه ندهند این دو زن اقدام خود را عملی کنند. اما یک پلیس لباس شخصی متوجه شد و دنبالش دوید تا دستگیرش کند، مرد پا به فرار گذاشت و رفت.
دو زن، حامیان شان و پلیسهای لباس شخصی مجبور شدند راه خود را تغییر دهند و از مسیری که برای عموم تردد آزاد نیست به سمت معبد بروند. این تنها چیزی است که بیندو افسوسش را میخورد زیرا آنها تنها ۱۸ پله تا ورود به صحن داخلی معبد فاصله داشتند. او میگوید: من کاملاً راضی نشدم (ما مجبور شدیم ۱۸ پله مانده را طی نکنیم).
تابو شکنی بیندو و کاناکادورگا تبعات سیاسی هم داشته است. تنها چند ماه تا انتخابات سراسری هند باقی مانده و حالا اقدام این دو زن تبدیل به بخشی از منازعات سیاسی شده است. جنگ دادگاه هم همچنان ادامه دارد. اواخر ماه جاری میلادی در ۲۲ ژانویه دیوان عالی دادخواستهای مربوط به بازنگری در رأی ماه سپتامبر این دیوان را بررسی خواهند کرد.
سیاستمداران محلی کمونیست که در ایالت کرالا حکومت میکنند از رأی ماه سپتامبر دیوان عالی حمایت میکنند و طرفدار دفاع از حقوق این دو زن هستند. اما فشار آوردن بر این مسأله که زنان و دختران در هر سنی که هستند وارد معبد شوند از سوی رهبران ملی طیفهای سیاسی هم در کنگره و هم در داخل حزب ملی گرای بهاراتیا جاناتا مخالفانی دارد. حتی خود نارندرا مودی، نخستوزیر هند هم با این مسأله موافق نیست. مودی در یک مصاحبه با خبرگزاری هندی ای انای از رأی دیوان عالی در ماه سپتامبر انتقاد کرد و گفت: برخی معبدها هستند که سنتهای خود را دارند و مردها نمیتوانند وارد آن معبدها شوند. او با این حرف موضع خود را مشخص کرد و نشان داد با رأی دیوان عالی مخالف است.
خانم کاناکادورگا که از دوم ژانویه تا به بعد نتوانسته بود با دو پسر دوقلوی خود صحبت کند، میگوید، سیاستمداران باید اظهارنظر در این باره را متوقف کنند. کار آنها پایان دادن به تبعیضهاست. خانم بیندو هم صریحتر صحبت میکند و میگوید: پیام من به زنهای هند این است که لطفاً سیستم و رسوم شیطانی را بشکنید.
- 9
- 2