جمعه ۰۲ آذر ۱۴۰۳
۰۸:۵۴ - ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۳ کد خبر: ۱۴۰۳۰۲۰۹۳۴
رفاه و آسیب های اجتماعی

علم فیزیک تأیید کرد: دشمنِ دشمنِ شما، واقعاً دوست شما ست

فریتس هایدر, نظریه تعادل اجتماعی
بسیاری از مردم این جمله معروف را شنیده‌اند که «دشمنِ دشمن من، دوست من است». این مفهوم را اولین بار فریتس هایدر (Fritz Heider)، روان‌شناس اتریشی، در دهه ۱۹۴۰ در نظریه تعادل اجتماعی معرفی کرد. دانشمندان سال‌ها در تأیید این نظریه دچار مشکل بودند. اما حالا گروهی از پژوهشگران دانشگاه نورث‌وسترن با استفاده از فیزیک آماری نشان داده‌اند که این نظریه واقعاً صحت دارد.

 به گزارش دیجیاتو؛نظریه تعادل اجتماعی هایدر توضیح می‌دهد که انسان‌ها ذاتاً می‌کوشند تا در محافل اجتماعی به هماهنگی برسند. طبق این نظریه، چهار اصل وجود دارد که باعث تعادل روابط می‌شوند:

دشمنِ یک دشمن، یک دوست است؛

دوستِ یک دوست، یک دوست است؛

دوستِ یک دشمن، یک دشمن است؛

دشمنِ یک دوست، یک دشمن است.

مطالعات بسیاری تلاش کرده‌اند تا این نظریه را با استفاده از علم شبکه و ریاضیات تأیید کنند. اما این تلاش‌ها بی‌ثمر بوده‌اند، زیرا شبکه‌ها با روابط کاملاً متعادل فاصله دارند. سوال این است که آیا شبکه‌های اجتماعی از یک مدل شبکه متعادل‌تر هستند یا نه. بسیاری از مدل‌های شبکه ساده‌تر از آن هستند که بتوانند پیچیدگی‌های روابط اجتماعی را در خود جای دهند. از این رو، نتایج آن‌ها با واقعیت ناسازگار است.

پژوهشگران دانشگاه نورث‌وسترن در مطالعه خود با موفقیت دو بینش کلیدی را گنجانده‌اند که، سرانجام بعد از ۸۰ سال، صحت نظریه تعادل اجتماعی هایدر را نشان می‌دهد. اول این که همه یکدیگر را نمی‌شناسند؛ دوم، بعضی‌ها در روابط خود مثبت‌تر از دیگران هستند. پژوهشگران این دو نکته را از مدت‌ها قبل می‌دانسته‌اند، اما نمی‌توانستند آن‌ها را همزمان در مدل‌های خود به‌کار بگیرند.

نظریه تعادل اجتماعی چه می‌گوید؟

نظریه تعادل اجتماعی هایدر از گروه‌های سه نفره استفاده می‌کند تا این فرض را توضیح دهد که انسان‌ها به‌دنبال روابط راحت و هماهنگ هستند. در روابط متعادل، همه همدیگر را دوست دارند. یا اگر یک نفر از دو نفر دیگر بدش می‌آید، آن دو با یکدیگر دوست هستند. روابط زمانی نامتعادل می‌شوند که هر سه نفر از هم بدشان می‌آید، یا یک نفر دو نفر را که همدیگر را دوست ندارند دوست دارد. چنین روابطی منجر به تنش و اضطراب می‌شوند.

این توضیحات با چیزی که در جوامع می‌بینیم بسیار سازگار هستند. در دنیای امروز دوقطبی‌های شدیدی وجود دارد که خود را به‌صورت قطب‌های سیاسی نشان می‌دهند. اگر تمام افرادی که شما دوست‌شان دارید، تمام افرادی را که دوست‌شان ندارید دوست نداشته باشند، نتیجه دو حزب سیاسی خواهد بود که از یکدیگر متنفر هستند.

استفاده از محدودیت‌ها در مدل‌های شبکه

در یک مدل شبکه، هر فرد یک گره و رابطه او با فرد دیگر یک لبه است که می‌تواند یک کیفیت خاص داشته باشد. دانشمندان پیش‌تر روابط دوستی یا دشمنی را در شبکه‌ها به‌صورت تصادفی مشخص می‌کردند. چنین مدل‌هایی از شبکه نمی‌توانند واقعیت جوامع را با موفقیت نشان دهند.

پژوهشگران نورث‌وسترن، ایستوان کوواک (István Kovács) و بینگ‌جیه هائو (Bingjie Hao)، از رویکرد تصادفی استفاده نکردند. برای این که تعاملات تصادفی باشند، هر گره (فرد) باید شانسی برابر برای مواجهه با گره‌های دیگر داشته باشد. اما در زندگی واقعی چنین نیست؛ مثلاً ممکن است شما هیچ‌گاه دوستِ دوست خود را نبینید.

کوواک و هائو مدل خود را به‌گونه‌ای ساختند که احتمال مثبت یا منفی بودن روابط کل شبکه، براساس مثبت یا منفی بودن روابط موجود تعیین می‌شود. این روابط همچنان تصادفی هستند، اما تصادفی بودن آن‌ها محدوده‌ای دارد که طبق توضیحات نظریه هایدر تعیین می‌شود. آن‌ها همچنین این نکته را در نظر گرفتند که برخی از افراد در روابط خود دوستانه‌تر هستند؛ یعنی احتمال مثبت بودن روابط آن‌ها بالاتر است.

آن‌ها مدل خود را روی داده‌های نظرات وبسایت Slashdot، روابط نمایندگان مجلس آمریکا، تعاملات تُجّار بیت‌کوین، و نظرات محصولات وبسایت Epinions اجرا کردند. این مدل توانست این شبکه‌ها را با موفقیت مدلسازی کند. در نتیجه، شبکه‌های اجتماعی با نظریه تعادل هایدر سازگار هستند. پژوهشگران می‌گویند این مدل نشان می‌دهد که حتی می‌توان این نظریه را به گروه‌های چهار نفره یا بیشتر بسط داد.

  • 18
  • 5
۵۰%
همه چیز درباره
نظر شما چیست؟
انتشار یافته: ۰
در انتظار بررسی:۰
غیر قابل انتشار: ۰
جدیدترین
قدیمی ترین
مشاهده کامنت های بیشتر
هیثم بن طارق آل سعید بیوگرافی هیثم بن طارق آل سعید؛ حاکم عمان

تاریخ تولد: ۱۱ اکتبر ۱۹۵۵ 

محل تولد: مسقط، مسقط و عمان

محل زندگی: مسقط

حرفه: سلطان و نخست وزیر کشور عمان

سلطنت: ۱۱ ژانویه ۲۰۲۰

پیشین: قابوس بن سعید

ادامه
بزرگمهر بختگان زندگینامه بزرگمهر بختگان حکیم بزرگ ساسانی

تاریخ تولد: ۱۸ دی ماه د ۵۱۱ سال پیش از میلاد

محل تولد: خروسان

لقب: بزرگمهر

حرفه: حکیم و وزیر

دوران زندگی: دوران ساسانیان، پادشاهی خسرو انوشیروان

ادامه
صبا آذرپیک بیوگرافی صبا آذرپیک روزنامه نگار سیاسی و ماجرای دستگیری وی

تاریخ تولد: ۱۳۶۰

ملیت: ایرانی

نام مستعار: صبا آذرپیک

حرفه: روزنامه نگار و خبرنگار گروه سیاسی روزنامه اعتماد

آغاز فعالیت: سال ۱۳۸۰ تاکنون

ادامه
یاشار سلطانی بیوگرافی روزنامه نگار سیاسی؛ یاشار سلطانی و حواشی وی

ملیت: ایرانی

حرفه: روزنامه نگار فرهنگی - سیاسی، مدیر مسئول وبگاه معماری نیوز

وبگاه: yasharsoltani.com

شغل های دولتی: کاندید انتخابات شورای شهر تهران سال ۱۳۹۶

حزب سیاسی: اصلاح طلب

ادامه
زندگینامه امام زاده صالح زندگینامه امامزاده صالح تهران و محل دفن ایشان

نام پدر: اما موسی کاظم (ع)

محل دفن: تهران، شهرستان شمیرانات، شهر تجریش

تاریخ تاسیس بارگاه: قرن پنجم هجری قمری

روز بزرگداشت: ۵ ذیقعده

خویشاوندان : فرزند موسی کاظم و برادر علی بن موسی الرضا و برادر فاطمه معصومه

ادامه
شاه نعمت الله ولی زندگینامه شاه نعمت الله ولی؛ عارف نامدار و شاعر پرآوازه

تاریخ تولد: ۷۳۰ تا ۷۳۱ هجری قمری

محل تولد: کوهبنان یا حلب سوریه

حرفه: شاعر و عارف ایرانی

دیگر نام ها: شاه نعمت‌الله، شاه نعمت‌الله ولی، رئیس‌السلسله

آثار: رساله‌های شاه نعمت‌الله ولی، شرح لمعات

درگذشت: ۸۳۲ تا ۸۳۴ هجری قمری

ادامه
نیلوفر اردلان بیوگرافی نیلوفر اردلان؛ سرمربی فوتسال و فوتبال بانوان ایران

تاریخ تولد: ۸ خرداد ۱۳۶۴

محل تولد: تهران 

حرفه: بازیکن سابق فوتبال و فوتسال، سرمربی تیم ملی فوتبال و فوتسال بانوان

سال های فعالیت: ۱۳۸۵ تاکنون

قد: ۱ متر و ۷۲ سانتی متر

تحصیلات: فوق لیسانس مدیریت ورزشی

ادامه
حمیدرضا آذرنگ بیوگرافی حمیدرضا آذرنگ؛ بازیگر سینما و تلویزیون ایران

تاریخ تولد: تهران

محل تولد: ۲ خرداد ۱۳۵۱ 

حرفه: بازیگر، نویسنده، کارگردان و صداپیشه

تحصیلات: روان‌شناسی بالینی از دانشگاه آزاد رودهن 

همسر: ساناز بیان

ادامه
محمدعلی جمال زاده بیوگرافی محمدعلی جمال زاده؛ پدر داستان های کوتاه فارسی

تاریخ تولد: ۲۳ دی ۱۲۷۰

محل تولد: اصفهان، ایران

حرفه: نویسنده و مترجم

سال های فعالیت: ۱۳۰۰ تا ۱۳۴۴

درگذشت: ۲۴ دی ۱۳۷۶

آرامگاه: قبرستان پتی ساکونه ژنو

ادامه
ویژه سرپوش