«با سلام. آرش هستم حدود ۳۰ ساله به دنبال يه دوست و همسفر و همراه خانم جهت رستورانگردي، تهرانگردي و ايرانگردي هستم. همچنين بر اساس موقعيت شغلي سالي دو بار هم به كشورهاي اطراف سفر ميكنم.» آنچه از سمع و نظرتان گذشت، متن آگهي سفارش يك همسفر بود.
سفارش همسفر و همنورد و هر واژه ديگري كه مفهوم همراه شدن دو فرد كنار يكديگر را تعريف كند، آن هم در فضايي به نام مجازي و در سايتي كه براي تبليغ خريد و فروش كالابنيان آن گذاشته شده، اما اكنون بعد از اينكه اهداف تعريف نشدهاي چون خريد و فروش حيوانات، نمايش فروش منزل مزين به انواع مشروبات الكلي و... از دل آن بيرون آمده، شاهد آگهي همسفر با چنين متني هستيم.
موضوعي كه تنها معطوف به سايتهاي آگهيدهنده و خريد و فروش ملزومات صوري نيست، بلكه دايره بينظارتي باعث شد تا به اسم آگهي سفارش همسفر براي مسافرت (با هدف اوليه سرشكن كردن هزينهها و كاهش آلودگي هوا) در كانالهاي تلگرامي و صفحات اينستاگرامي، ابزاري براي دوستيابي و خوشگذراني را مشاهده كنيم. نكته جالبتر درج آگهي نهاد نظارتي مرتبط با فعاليتهاي فضاي مجازي در زير اين آگهي است.
آيا هنوز هم پليس فتا حواسش به همه چيز هست؟! وقتي براي اولينبار پاي وبسايتهاي همسريابي به اينترنت باز شد، كمتر كسي فكرش را ميكرد كه كار فراتر از اين برود و در نهايت به انواع و اقسام فحشا مزين شود، اما كافي است كه سري به وبسايتهاي نيازمندي و كانالهاي تلگرامي در اينباره بزنيد، كه البته به سادگي هم با سرچ ساده پيدا ميشود، اينگونه بهتر متوجه ضعف توجه نهادهاي نظارتي خواهيد شد.
بيشك اگر سايتها و كانالهاي همسريابي حداقل در ظاهر موجه بود و راههاي مختلف بهانهتراشي براي آن پيدا ميشد، اما همسفريابي به اين شيوه و با اشاره مستقيم تعيين جنسيت مخالف به ويژه خانم، رسماً جز ترويج فحشا چيز ديگري نخواهد بود. كمااينكه در كانالهاي تلگرامي جزئيات بيشتري از اين آگهيها از قبيل تاريخ، زمان، هزينه تقريبي و حتي نوع وسيله نقليه نيز درج شده است.
آگهيهاي بدون حريم!با نگاهي گذرا به طيف متنوع اين تيپ آگهيها درمييابيم كه نهتنها هيچ حريمي در آنها وجود ندارد، بلكه شكستن قبح ماجرا تا جايي است كه رعايت موازين شرعي جزو موارد آگهي هم به شمار ميرود! در واقع و بهطور رسمي جذب همسفر با هدف خاص آگهيدهنده صورت ميپذيرد.
البته در اين ميان، آگهيهاي عرف و معمول در اينباره كه با تكيه بر اهداف اوليه آن بوده نيز همچنان پيدا ميشود. پديدهاي كه امروز تبديل به ابزاري براي خوشگذراني و دوستيابي شده است در ابتدا به همين نام و شيوه آغاز به كار نكرد، بلكه در قالب آگهي «همسفر» و «همسفريابي» از نوع جنسيت مشترك، براي سفرهاي برونشهري تعريف شد. سرشكن كردن هزينهها، كاهش مصرف سوخت و استهلاک خودرو و حتي آلودگي هوا و ترافيك از جمله موارد قابلقبول و منطقي براي شروع اين كار بود.
اهداف اوليه و ثانويه همچنان نيز مطابق با اهداف اوليه، علاوه بر سايتهاي خريد و فروش، با مراجعه به كانالهاي همسفريابي مشاهده خواهيد كرد كه هدف آنها با چنين جملهاي منعكس ميشود «ما اينجا سعي ميكنيم شما رو در انتخاب هممسيرهاتون و انجام هماهنگيها ياري كنيم.
از شما هم ميخوايم به ما بپيونديد.» اگر با دقت بيشتري نگاه كنيد، به موارد ذكر شده براي يافتن همسفر و تعيين جنسيت مخالف با رعايت موازين شرعي خواهيد رسيد. طيف متنوع اين تيپ آگهيها نشان ميدهد هيچ حريمي در آنها وجود ندارد و بدين ترتيب به طور رسمي جذب همسفر با هدف خاص آگهيدهنده صورت ميپذيرد، بيآنكه نهادهاي نظارتي وارد عمل شوند.
نقطه خطرناك داستان آنجايي است كه به طور طبيعي هيچ احراز هويتي جز شماره تماس و آدرس شخصي تلگرام از شخص آگهيدهنده وجود ندارد و بدين ترتيب امكان هر سوءاستفاده و حتي كشانده شدن به صحنههاي اخاذي نيز وجود دارد.
اينگونه ميشود كه در چرخه فحشا، ابتذال و جنايت تاب ميخوريم، اما نقطه اصلي درمان نميشود. مسلماً اين آگهي نقطه پاياني بر ورود پديدههاي فرهنگي غربي در فرهنگ ايراني نخواهد بود و همانطور پيش از اين نيز ناهنجاريهاي ديگر با فرهنگ ايراني وجود داشته است.
گويي لسان الغيب قرنها پيش خلأ توجه نهادهاي نظارتي را پيشبيني ميكرد كه گفت: «بيا تا گل برافشانيم و مي در ساغر اندازيم/ فلك را سقف بشكافيم و طرحي نو دراندازيم.» اينگونه است كه طرحهاي نو براي مقابله با فرهنگ ايراني - اسلامي در جاي خالي نهادهاي نظارت كه از نظارت فقط شعار دادن را انتخاب كردهاند، همچنان ادامه دارد.
- 37
- 1