احساس رهایی پس از سال‌ها سکوت

آلیسا میلانو، هنرپیشه آمریکایی، یکشنبه  ‌شب ایده‌ای را در توییتر مطرح کرد که دوستش به او پیشنهاد کرده بود. او از زنانی که مورد آزار و اذیت جنسی یا تجاوز قرار گرفته‌اند، دعوت کرد تا اصطلاح می‌تو به معنیِ «من هم همین‌طور» را توییت کنند.

میلانو که برای نقش‌آفرینی در فیلم‌هایی مانند «رئیس کیست؟» «ساختمان مالروز» و سریال «افسون‌شده» و اجرای برنامه «برترین‌های پروژه مد» معروف است، می‌نویسد: «اگر تمام زنانی که به آنها تجاوز شده یا مورد اذیت و آزار جنسی قرار گرفته‌اند، وضع خود را با Me too بیان کنند، می‌توانیم بزرگی و گستردگی این مسأله را نشان دهیم.»

میلانو در سریال «افسون‌شده» در کنار هنرپیشه دیگری به نام رز مک‌گوآن ایفای نقش کرده است. مک‌گوآن یکی از افرادی است که‌ هاروی واینستین، تهیه‌کننده ‌هالیوودی را متهم کرده است. میلانو همچنین دوست جورجینا چپمن، همسر واینستین است و در وبلاگی نوشته که چپمن از شنیدن اتهامات نگران‌کننده سوءاستفاده جنسی علیه واینستین ابراز انزجار می‌کند.

زنان بسیاری به اين پیشنهاد عمل کردند. در عرض چند ساعت، پیام‌های بسیاری با کلمات «من هم همین‌طور» توییت شد. بر اساس شمارش توییتر تا ساعت ٤ صبح روز دوشنبه، بیش از ٢٠٠هزار پیام با هشتگ metoo# منتشر شد. داستان‌های به اشتراک گذاشته شده به فیس‌بوک هم منتقل شد و گویا نزدیک به ٨٠هزار نفر در ساعات اولیه دوشنبه درباره این موضوع صحبت کرده‌اند.

تعداد بی‌شمار روایت‌ها و شیوه بیان ساده آنها بسیار قابل توجه است. این دو کلمه خیلی زود به کلیدواژه تبدیل شد و در لیست بیشترین موضوعات توییت‌‌شده در سراسر کشور قرار گرفت. در عین حال این کلیدواژه زنان - و مردانی - را گردهم آورد که به نوعی آزار و اذیت جنسی یا تجاوز را تجربه کرده‌اند.

افراد بسیاری داستان‌ تجربه‌های شخصی کوتاه اما دردناکشان را مطرح کردند. برخی دیگر از خاطرات خود در نوجوانی گفتند؛ عده‌ای هم از خاطرات بد آزار جنسی در محل کارشان که هیچ‌وقت بازگو نکرده‌اند. افرادی هم از مشاهده اذیت و آزار و یا تجاوز در اطراف خود و از سکوت در برابر آن می‌گویند.

یکی از زنان در توییتش می‌نویسد: «من هم همین‌طور وقتی که در ارتش خدمت می‌کردم، بیش از چند بار؛ برای حفظ جانم سکوت کردم. هر روز از این سکوتم پشیمانم.» دیگری می‌گوید: «فکر می‌کنم دختران نوجوانی وجود دارند که به پدر و مادر خود نگفته‌اند که تهدید شده‌اند، مورد تعرض جنسی قرار گرفته‌اند یا حتی اتفاقی خیلی بدتر از اینها برایشان افتاده، همان‌طور که من نگفتم.»

زنی دیگر توییت می‌کند: «در زندگی‌ام دو بار به من تجاوز شده. وقتی که ١٤سالم بود و سعی داشتم در این‌باره حرف بزنم، چهاربار دنبالم کرده‌اند و تهدید شده بودم اگر حرفی بزنم زندگی‌ام به خطر می‌افتد.» زنی هم گفته که مردی به او تعرض جنسی کرده که تظاهر کرده در «انجمن مسیحی محلی مردان جوان» (YMCA) کار می‌کند. دیگری گفته است که مردی در آسانسور به او تعرض جنسی کرد که حدودا دو برابر او سن داشت. او می‌گوید: «هیچ‌وقت به هیچ‌کس نگفتم».

دیگری تعریف می‌کند که چگونه وقتی در کلاس ششم مدرسه بود، گروهی از پسران او را به دیواری چسباندند «تا با من شوخی کنند.» او می‌گوید: «پسرها تنبیه مختصری شدند اما من از لحاظ اجتماعی طرد شدم؛ چون جنبه آن شوخی را نداشتم.»

چندین مرد هم داستان‌هایشان را بیان کردند، مانند یکی که می‌گوید دو مرد در دبیرستان به او تجاوز کردند و هیچ‌وقت با این موضوع کنار نیامده است. دیگران حمایت خود را اعلام کرده‌اند. بعضی دیگر از داستان‌ها ساده‌تر بیان شدند:

یک نفر توییت کرده: «به دست دوست مادرم»

دیگر می‌گوید: «وقتی ٨ساله، ١٤، ١٢ و ١٩ساله بودم. metoo#»

دیگری می‌گوید: «هم من، هم مادرم، هم خواهرم، هم مادربزرگم و هم دوست صمیمی‌ام.»

افراد سرشناس هم مانند روساریو داوسون، بازیگر، دبرا مسینگ و آنا پکین به این جنبش پیوستند و تأیید کردند که آنها هم با تجربیات مشابهی دست‌و‌پنجه نرم کرده‌اند. گبریل یونیون و لیدی گاگا هم این هشتگ را توییت کرده‌اند.

طوفان توییتری metoo# از زمانی که اتهامات سال‌ها آزار و اذیت جنسی ‌هاروی واینستین، تهیه‌کننده فیلم، شروع شد دومین کمپین از این نوع است. ٥ اکتبر، روزی که نیویورک‌تایمز ادعاهای مربوط به واینستین را افشا کرد، هزاران نفر در توییتر از تجربه‌های خود را درباره آزار و اذیت جنسی در محل کار با کلیدواژه MyHarveyWeinstein# به اشتراک گذاشتند.

سال گذشته عکس‌العمل مشابهی با کلیدواژه Notokay# به معنی «درست نیست» در واکنش به ویدیویی مربوط به ‌سال ٢٠٠٥ که از «Access Hollywood» لو رفت به وجود آمد. در این ویدیو دونالد ترامپ درباره تعرض جنسی‌اش به زنان صحبت می‌کند.

هر بار که اتفاقی از نوع اذیت و آزار جنسی و تجاوز افتاده، وقتی که بر رفتارهای آزاردهندگان جنسی سرپوش گذاشته شده‌ و هنوز در بسیاری از مواقع با آنها برخوردی نمی‌شود، این موضوع عمومی‌تر شده است. با انتشار این بحث‌ها قربانیانی که در سکوت زجر کشیده‌اند احساس رهایی بیشتری می‌کنند؛ حالا آنها می‌دانند که تنها نیستند.

بعضی از زنان و قربانیان آزار جنسی گفته‌اند که خواندن سلسله توییت‌های شب یکشنبه به آنها قدرت داده‌ است.برای دیگران، تعداد چشمگیر توییت‌ها –فراگیر‌بودن این مسأله‌- نگران‌کننده بوده است. همان‌طور که ناتالی گوش، استاد رسانه‌های اجتماعی، در فیس‌بوک نوشته است:

همین‌طور که پیام‌‌های metoo# را می‌خوانم قلبم، می‌شکند. به بسیاری از زنان تجاوز شده و برای بسیاری دیگر این اتفاق در دوران جوانی افتاده است. همان‌طور که با خودم فکر می‌کنم «هیچ‌وقت این اتفاق برای من نیفتاده است.»

می‌فهمم که درست است که به من تجاوز نشده، اما بارها مورد اذیت و آزار جنسی قرار گرفته‌ام. متاسفانه این داستان بسیاری از زنان است که در مرحله‌ای از زندگیشان اتفاق افتاده، درسته؟ مشاهده این‌که بسیاری از زنان درباره تجاوز یا آزار جنسی صحبت می‌کنند، به زنان بیشتری این جرأت و شجاعت را می‌دهد تا داستان خود را بگویند، درباره آن با کسی صحبت کنند و خجالت نکشند.

فردی در توییتر می‌نویسد: «ما نباید از خودمان به ‌عنوان قربانی صحبت کنیم تا مردم بفهمند که تجاوز و آزار سیستماتیک چگونه‌اند.»

چند روز پیش، کمپین توییتری متفاوتی در جواب تعلیق موقت حساب کاربری رز مک‌گوآن هنرپیشه شروع شد، بعد از این‌که او درباره واینستین توییت کرد. تعدادی از زنان عهد کردند برای همبستگی روز جمعه با استفاده از کلیدواژه WomenBoycottTwitter# از توییتر خارج شوند.

توییتر پاسخ داد که دسترسی مک‌گوآن را قطع کرده چون او شماره تلفنی شخصی را توییت کرده که شروط استفاده توییتر را نقض کرده است. بعد از این واکنش، توییتر حساب کاربری مک‌گوآن را از تعلیق درآورد و اعلام کرد که «درباره قوانین و تصمیم‌ها در آینده روشن‌تر عمل کند.»

میلانو هم به تحریم توییتری پیوست و توییت کرد که جمعه نخستين روز در ۱۰‌سال گذشته خواهد بود که او توییت نخواهد کرد.

مک‌گوآن هم شبانه به جنبش Metoo# پیوست.

میلانو در روز ۹ اکتبر، چهار روز قبل از آن‌که داستان نیویورک‌تایمز چاپ شود در وب‌سایت خودش موسوم به «میهن‌پرست، پارتیزان نیست» درباره واینستین صحبت کرده بود.

او می‌گوید که توضیح این موضوع به دلایل شخصی سخت بوده چون با زن واینستین دوستی نزدیکی دارد. همسر واینستین از همان اول اعلام کرد که از شوهرش جدا می‌شود. میلانو می‌نویسد که آنها دو فرزند دارند که فرزندان میلانو تمام عمرشان با آنها همبازی بوده‌اند.

میلانو می‌نویسد: «این به خاطر عشق من» به همسر واینستین و فرزندانشان است که «تا حالا در فضای عمومی اظهارنظری نکرده‌ام. لطفا سکوت مرا با هیچ چیزی جز احترام برای دوستم و فرزندان زیبایش اشتباه نگیرید.» او اضافه می‌کند: «این اتفاق غیر معمولی نیست. این فرهنگی مریض است. مردانی مانند ‌هاروی واینستین همه جا حضور دارند. مردانی که قدرت و توانایی و ذکاوت زنان را دست‌کم می‌گیرند، همه جا وجود دارند.»

یاسمن طاهریان