به گزارش ایرنا ساعت هشت صبح یک روز پاییزی قرار بازدید مسئولان از روستای محروم جلاران شهرستان درمیان است، از اسدیه مرکز شهرستان راه می افتیم و با عبور از شهر طبس مسینا و طی مسیر کوتاهی از راه آسفالت چشممان به تابلوی خیلی کوچکی که رویش نوشته جلاران می افتد.
به راهمان ادامه می دهیم و به جاده خاکی می رسیم، جاده اصلا هموار نیست و حرکت در این مسیر ناهموار و خاکی بسیار سخت است، بعد از طی ۲۵ کیلومتر به جلاران آخرین روستای کوهستانی شهرستان درمیان در نقطه صفر مرزی می رسیم.
ابتدای ورود به روستای جلاران خبری از سرسبزی نیست و بیشتر که دقت می کنم تنها پنج یا شش درخت عناب داخل روستا وجود دارد و از مزارع کشاورزی به غیر از همین چند درخت چیزی به چشمم نمی خورد.
معماری روستا با بقیه روستاهای شهرستان فرق دارد و از طرفی همه چیز در این روستا خاص است، خانه های جلاران جالب توجه است و این روستا که در دامنه تپه و به نوعی در گودی زمین قرار گرفته، خانه هایی به هم فشرده دارد.
بافت روستا از منطق ریاضی خاصی پیروی نمی کند و معماری خاصی در روستا حاکم نیست، مصالح سازنده هر خانه عموما سنگ، گل، چوب و هیزم است که هنوز آجر، سیمان و مصالح بادوام در بافت خانه های روستا بکار نرفته است.
یکی از اعضای شورای اسلامی روستا از مسئولان به خانه اش دعوت می کند وقتی وارد خانه می شویم یک پلاس کهنه در اتاق وی پهن بود و تنها تعداد چهار و پنج تن از مسئولان آن هم به صورت خیلی فشرده در خانه وی مستقر شدند.
در قسمت دیگری از خانه نیز اتاق خیلی تاریکی قرار داشت که اهالی روستا به آن «پستو» می گفتند که بیشتر مواد خوراکی خانه و محل پخت و پز غذا و حمام بود.
به میان مردم روستا که همگی در یک جا جمع شده اند، می روم و از یکی از زنان روستا از منبع درآمد اهالی می پرسم که می گوید: به دلیل خشکسالی های اخیر ۳۰ یا ۴۰ دام تنها منبع درآمد مردمان این روستای ۲۲ خانواری است که هر روز یک نفر برای چرای آنها باید کیلومترها راه بپیماید تا گیاهی مقاوم به خشکسالی برای تغذیه دامها پیدا کند.
پای صحبت های بزرگان روستا که می نشینی خود را از نژاد مردم ماخونیک سربیشه می دانند، بیشتر اهالی این روستا هم مانند روستاهای ماخونیک قد کوتاهی دارند ولی با صبر و تحمل مقابل کمبودها و سختی ها، مرزبانان واقعی شهرستان مرزی درمیان هستند.
یکی از اهالی جلاران روز یکشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا کم آبی را مهمترین مشکل روستا ذکر می کند و می گوید: آب این روستا توسط تانکرهای سیار تامین می شود و مردم برای تامین آب با هم مجادله هم دارند.
محمود سولابستی اضافه می کند: هفته‌ای ۲ دستگاه تانکر آب به روستا می آید اما این میزان به هیچ وجه آبی مردم روستا را رفع نمی کند.
وی در خصوص برق رسانی به عنوان یک زیرساخت مهم بیان می کند: چند سالی است که برای برق رسانی به روستا پنل‌های خورشیدی راه اندازی شده که روزانه یک یا ۲ ساعت برق داریم و شبها که داشتن برق ضروری است در تاریکی به سر می بریم.
وی ادامه می دهد: بیشتر اوقات پنل های خورشیدی خراب می شود و چند روزی طول می کشد که اداره برق آنها درست کند.
یکی دیگر از اهالی روستا هم در گفت و گو با ایرنا بیکاری را مهمترین مشکل اهالی روستا ذکر می کند و می گوید: مردان روستا برای کار کردن به شهرها می روند و یک ماه کار می کنند و بر می گردنند، پس از خرج کردن دستمزد خود دوباره به شهر برمی گردند.
زهرا سولابستی ادامه می دهد: برخی از مردان روستا شبانه روز بیکار هستند و تنها با یارانه ۴۵ هزار تومانی زندگی خود را می چرخانند.
وقتی بیشتر نگاه و جستجو می کنم نبود حمام و سرویس بهداشتی مناسب در خانه های این منطقه کاملا محسوس است.
در چهره برخی اهالی روستا بخصوص کودکان که دقت می کنی لایه هایی تیره رنگ وجود دارد که نشان دهنده مریضی پوستی است، همچنین لباس ها و دست و پاهای بیشتر کودکان روستا چرکین بود و برخی کودکان نیز کفش مناسبی به پا نداشتند.
به گفته حوا یکی از زنان روستا اولویت حمام با کودکان و زنان است که این اتفاق معمولا هر ماه هم نمی‌افتد و آخرین باری که کودکانش به حمام رفته‌اند سه ماه پیش بوده است.
وی بیان می کند: برای شستن لباس و ظرف هایمان از چاه آب بالا می کشیم که البته هر از چند روزی ته چاه مقداری آب شور جمع می شود و برای مصرف شرب به درد نمی خورد.
پای درد دل یکی از دانش آموزان روستا می نشینم، او می گوید: دانش آموزان روستا تنها تا مقطع ابتدایی تحصیل می کنند و برای ادامه تحصیل باید به شهرهای شهرستان برویم که پسران روستا برای ادامه تحصیل حوزه های علمیه روستاهای آواز و نصرالدین را انتخاب می کنند.
مریم صلابتی ادامه داد: برخی از دختران روستا هم به دلیل مخالفت والدین مقطع ابتدایی را هم تمام نمی کنند و ترک تحصیل می کنند اما بیشتر پسران به حوزه علمیه می روند و اکثر حافظ قرآن می‌شوند.
**کم آبی مشکل اصلی جلارانی ها
بخشدار گزیک شهرستان درمیان هم در به خبرنگار ایرنا گفت: در حال حاضر کم آبی مهمترین مشکل جلاران است زیرا خشکسالی ها چشمه های روستا را خشک کرده و آب این روستا با تانکر تامین می شود.
عبدالودود محمدپرست ادامه داد: حجم آب ارسالی نیز نیاز آبی مردم این روستای محروم را تامین نمی کند.
وی یکی دیگر از مشکلات جلارانی ها را خاکی بودن جاده دسترسی به این روستا ذکر کرد و گفت: بیش از ۲۰ کیلومتر از جاده این روستا فاقد آسفالت و ناهموار است.
وی با بیان اینکه مردم جلاران در فقر و محرومیت زیادی زندگی می کنند اضافه کرد: خانواده های جلارانی اکثر پرجمعیت هستند و اکثر خانواده های بیش از هفت نفری در اتاق کمتر از ۱۲ متر زندگی می کنند.
**نبود حمام و افزایش امراض پوستی
بخشدار گزیک گفت: در بسیاری از خانه های این روستا حمام وجود ندارد و به دلیل نبود حمام مردم روستا دچار برخی امراض پوستی شده اند که بسیج سازندگی شهرستان قول احداث حمام در این روستا را داده است.
وی بیان کرد: برق روستا از طریق پنل های خورشیدی تامین می شود که قطع مکرر برق مشکلاتی را برای مردم محروم این روستا ایجاد می کند.
وی افزود: در این روستای تلفن ثابت وجود ندارد، تلفن همراه نیز آنتن نمی دهد و مردم باید برای آنتن دهی به روی تپه های اطراف بروند و از طرفی نبود تلفن ثابت و عدم آنتن دهی تلفن همراه تماس و هماهنگی های مسئولان با مردمان این روستا را نیز دچار مشکل کرده است.
محمدپرست فقر و پایین بودن سطح درآمد را یکی دیگر از مشکلات مردم این روستای محروم بیان کرد و گفت: بیشتر اهالی روستا از محل یارانه ارتزاق می کنند و در جلاران زمین کشاورزی وجود ندارد و برخی خانواده ها هم فعالیت اندکی در زمینه دامداری دارند که با خشکسالی های اخیر منبع درآمدی زیادی از محل پرورش دام خود ندارند.
وی ادامه داد: درآمد برخی مردم این روستا همان ۴۵ هزار تومان یارانه و گاهی کمک خیرین و نهادهای حمایتی است.
**اکثر جلارانی ها زیرپوشش کمیته امداد
مدیر کمیته امداد شهرستان درمیان هم گفت: روستای جلاران ۲۲ خانوار دارد که ۲۰ خانوار زیر پوشش کمیته امداد هستند.
احمد بصیری پور بیان کرد: در چند سال گذشته تعدادی سرویس بهداشتی در این روستا احداث شده که مردم هیچ استفاده ای از این سرویس ها نمی کنند و در آن پلمب شده است.
وی گفت: کمیته امداد در زمینه احداث حمام و واحد مسکونی در روستا مشکلی ندارد و از طرفی باید مردم هم استقبال کنند که چندان تمایل به همکاری ندارند.
وی عنوان کرد: بیماری پوستی مردم روستا ژنتیکی است و از طرفی نبود حمام و بهداشت نیز مزید بر علت شده است.
جلاران در ۲۵ کیلومتری مرز با افغانستان و ۵۰ کیلومتری اسدیه مرکز شهرستان درمیان قرار دارد.
شهرستان درمیان با ۵۷ هزار نفر جمعیت و پنج هزار و ۷۹۷ کیلومتر مربع وسعت از شمال به شهرستان قاینات از جنوب به شهرستان سربیشه و از غرب به شهرستان بیرجند و شرق آن به طول ۷۰ کیلومتر با افغانستان مرز مشترک دارد.
شهر اسدیه مرکز شهرستان مرزی درمیان در ۱۰۵ کیلومتری شرق بیرجند قرار دارد.
۱۸ سال خشکسالی متوالی در استان خراسان جنوبی به منابع آبی و اقتصاد روستا خسارات فراوانی وارد کرده است.
- 17
- 6
