ابراهیم فیاض، جامعهشناس اصولگرا یکی از همین کارشناسان است. او در گفتوگو با «آزادی» گفت: « از قبل هم معلوم بود که به این نقطه میرسیم. من دو یا سه سال قبل در شورای عمومی دانشکده که همه اساتید علوم اجتماعی آنجا جمع میشوند همین بحث را مطرح کردم. گفته بودم که این افسردگی موجود در جامعه موجب خودکشی و شورش میشود».
وی توضیح داد: « دقت داشته باشید که تداوم افسردگی در جامعه دو بعد دارد. بعد پرخاشگری آن که به شورش میانجامد و بعد انفعالی که به خودکشی میرسد».
فیاض تاکید کرد: « مساله مهمتر این است که نتایج افسردگی در جامعه اپیدمی خواهد شد. الان با روشهایی مثل اعلام نکردن آمار خودکشی سعی دارند که این موضوع را کنترل کنند زیرا تا آمار را اعلام کنند سریع خودکشی افزایش پیدا میکند. خودکشی اپیدمی خواهد شد و اگر شروع شده دیگر نمیتوان کاری کرد و ادامه خواهد داشت».
این جامعه شناس اصولگرا در پاسخ به اینکه بعد پرخاشگرانه افسردگی یعنی شورش چقدر محتمل است؟ گفت: « فعلا از شورش خبری نیست و علت آن نیز کرونا است. البته در آمریکا وضعیت فرق میکند. در ایران به خاطر تحریمها این عالت مواجهه که ما با خارج داریم و کرونا، شورش رخ نمیدهد.»
وی ادامه داد: « مساله مهم در شرایط فعلی افزایش خودکشی و مسائل دیگری مثل طلاق و بحرانهای خانوادگی است». فیاض در ادامه گفت: « کرونا نیز به شرایط دامن زده است زیرا باعث شد بسیاری از مردم احساس تنهایی شدید داشته باشند. بر همین اساس افراد کلافه هستند. بنابراین اکنون به این نیاز داریم که تا میتوانیم مردم را از این حس تنهایی خارج کنیم».
این استادجامعهشناس از سیاستهای دولت در مواجهه با کرونا انتقاد کرد و گفت: « مردم باید با کرونا فعالانه رفتار میکردند. اینکه دولت قرنطینه کامل ایجاد نکرد نکته مثبتی بود اما اول گفت که در خانه بمانید، بعد که دید از نظر اقتصادی به بن بست میخورد گفت که به سر کار بروید. همین اضطرابی که اکنون درباره کرونا ایجاد می کنند هم خودش مساله ساز است. به نظر من لازم است که مختصات مساله گفته شود و یک خودمختاری و خود تصمیمگیری به مردم داده شود. همین حرف عوض کردنها و اشتباه عمل کردنها باعث شد که مرجع اعتماد از بین برود و مردم حرف اینها را باور نکنند».
او در پاسخ به پرسش دیگری درباره ریشه اقتصادی وضعیت فعلی که ممکن است به اپیدمی شدن خودکشی بیانجامد نیز گفت: « اقتصاد تاثیر بسیاری دارد. آنچه که اکنون در آمریکا اتفاق میافتد خرد شدن خردها است. الان اقتصادهای خرد موفقتر هستند. الان بیشترین رشد اقتصادی جهان در این وضعیت را بنگلادش داشته است. هر بار که در دنیا ضد و خورد میشود یا مساله جدید و جدی ایجاد میشود کشورهایی بالا میآیند اما ما متاسفانه برنامه ریزی اقتصادی درستی نداریم. دولت هم که در سال آخر خود بسیار ناامید است و صرفا به افتتاح پروژه ها میرسد. این درحالی است که بحران کرونا در یک سال آینده به بحران غذا میرسد و لازم است که ما یک اقتصاد کوچک، درونگرا و خرد داشته باشیم. باید بازار مصرف را در داخل تعریف کنیم و نهایتا با این کشورهای اطراف خود ارتباط داشته باشیم.»
وی ادامه داد: « ما از الان باید منتظر وقتی باشیم که دیگر استرالیا نتواند به ما گوشت بدهد یا مسائلی مثل این». فیاض در پاسخ به اینکه ادامه رویه موجود ما را به کجا میرساند گفت: « به شرایطی مثل قحطی بعد از جنگ جهانی اول یا شرایطی مثل شرایط زمان حمله محمودخان افغان به اصفهان. ما باید به شدت تجربه آن دوران را مورد استفاده قرار دهیم. الان سازمان ملل متحد از احتمال قحطی جهانی میگوید لذا باید به فکر باشیم».
این استاد جامعه شناس تاکید کرد: « به شدت نیاز به مطالعات مردمشناسی و جامعهشناختی داریم. ما با این همه تجربه تاریخی نباید دوباره دچار بحران شویم و اگر شویم نشانه عقب ماندگی است. باید از همین بنگلادش درس بگیریم. باید مطالعات تاریخی و جغرافیای داشته باشیم. باید اقتصاد را تقویت کنیم.»
- 18
- 7