چهارشنبه اتفاقی در جریان كلنگ‌زنی پتروشیمی دشتستان رخ داد که بسیاری را شوکه کرد. مردم معترض با دردست‌داشتن پلاکاردهایی باعث عقب‌نشینی محمدرضا نعمت‌زاده، وزیر صنعت، معدن و تجارت، از کلنگ‌زنی این پتروشیمی شدند.
آنها در تجمع خود دست‌نوشته‌هایی در دست داشتند که روی آنها نوشته شده بود: «پتروشیمی نمی‌خواهیم». حرف آنها این بود که این طرح صنعتی مجوز زیست‌محیطی ندارد و محل تأمین آب هم مشخص نیست و به منابع تأمین آب این منطقه آسیب می‌زند.
مدیر کل ارزیابی زیست‌محیطی سازمان محیط زیست کشور از بی‌توجهی استان به این موضوع و نگرفتن تأیید محیط زیست انتقاد کرده و گفته بود: پرونده این اتفاق برای تصمیم‌گیری به هیئت دولت ارسال می‌شود.جالب آنکه نعمت‌زاده پس از سخنان کوتاهی بدون زدن کلنگ آغاز به ساخت این پتروشیمی، محل را ترک کرد.
معترضان با اعلام اینکه پروژه فاقد مجوزهای زیست‌محیطی است و مشخص نیست آب مورد نیاز آن باید از کجا تأمین و پساب صنعتی آن به کجا سرازیر شود، خواهان جابه‌جایی محل این پروژه شدند. وزیر صنعت، معدن و تجارت پس از مشاهده اعتراض‌ها، بدون اینکه کلنگ احداث این پروژه را بر زمین بزند با اعلام اینکه در عمر کاری‌اش برای نخستین‌بار شاهد چنین رفتار اعتراض‌آمیزی برای شروع عملیات اجرائی یک پروژه بزرگ صنعتی بوده است، گفت: تا هفته آینده امام‌جمعه و مسئولان در منطقه آب‌پخش دشتستان با نشست با مسئولان استان بوشهر درباره مکان ساخت این پروژه به تفاهم برسند، وگرنه پروژه به نقطه دیگری منتقل می‌شود.
این پتروشیمی با ظرفیت ۲۵هزار تن برنامه‌ریزی شده و می‌تواند موجب اشتغال و رونق اقتصادی زیادی در این بخش شود.نعمت‌زاده تصریح کرد: باید در این راستا با حضور مسئولان نشست تخصصی برگزار شد. این پتروشیمی با ظرفیت ۲۵هزار تن برنامه‌ریزی شده و می‌تواند موجب اشتغال و رونق اقتصادی زیادی در این بخش شود. او تصریح کرد: باید در این راستا با حضور مسئولان نشست تخصصی برگزار شود.
راه‌اندازی شرکت پتروشیمی در رونق‌بخشی به منطقه و استان بسیار تأثیرگذار است و مردم باید دانش عمومی خود را درباره این طرح‌ها افزایش دهند.روزنامه «شرق» در تلاش برای پیگیری‌های بیشتر این خبر با حدود ٢٠ نفر از مسئولان پتروشیمی، محیط زیست استان بوشهر و حتی فعالان مدنی منطقه آب‌پخش تماس گرفت و همه تلاش‌ها بی‌نتیجه ماند.
در نهایت یک منبع آگاه گفت: سیاست‌ها به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی شده که درباره این رخداد دیگر سخنی گفته نشود.
این پتروشیمی چه دارد؟
پیش‌تر و روزهای نخست خردادماه، فرماندار شهرستان دشتستان گفته بود: پتروشیمی دشتستان در محدوده صد هکتاری بین شهرهای شبانکاره، آب‌پخش و سعدآباد احداث می‌شود. به گفته ارسلان زارع: دشتستان ظرفیت‌های بسیار مهمی در بخش اقتصادی دارد که باید برای توسعه شهرستان به‌خوبی از این ظرفیت‌ها بهره ببریم.
او با اشاره به تدوین طرح‌های اقتصاد مقاومتی براساس ظرفیت‌های شهرستان دشتستان، بیان کرده بود: توسعه اشتغال و رونق تولید و توسعه درآمدزایی از مهمترین اهداف اجرای طرح‌های اقتصاد مقاومتی است. فرماندار دشتستان از اجرای طرح مجتمع پتروشیمی دشتستان خبر داده و گفته بود: برای ساخت مجتمع پتروشیمی دشتستان صد هکتار زمین بین سه بخش شبانکاره، آب‌پخش و سعدآباد تعیین شده است.
او با اشاره به اشتغال ۲۰۰ نفر به شکل مستقیم در پتروشیمی دشتستان، گفته بود: به‌زودی عملیات اجرائی پتروشیمی دشتستان آغاز خواهد شد که زمینه‌ساز تحول در شهرستان خواهد بود. زارع با اشاره به اینکه موضوعات زیست‌محیطی و آلایندگی در ساخت پتروشیمی دشتستان مد نظر قرار گرفته است، تأکید کرده بود: خوراک اصلی مجتمع پتروشیمی متانول است و تولیدات آن در تأمین خوراک اصلی واحدهای پلیمری، پلاستیک‌ها و وسایل خودرو کاربرد دارد.
پتروشیمی‌های دشتستان و دیلم مجوز محیط زیست ندارند
جالب آنکه پیش از آنکه آقای نعمت‌زاده برای کلنگ‌زنی این پتروشیمی به دشتستان برود، مدیر کل ارزیابی زیست‌محیطی سازمان محیط زیست کشور، در گفت‌وگویی مفصل دراین‌باره گفته بود پتروشیمی‌های دشتستان و دیلم مجوز محیط زیست ندارند. او گفته بود: «هیچ‌کدام از این دو پروژه، تأییدیه زیست‌محیطی نگرفته‌اند و به نظر می‌رسد مسئولان استانی می‌کوشند با فشار و جریان‌سازی آن را عملیاتی کنند، درحالی‌که باید منتظر ارزیابی نهایی می‌ماندند».
به گزارش پرتال رسمی محیط زیست، این تقابل مدیران استانی با محیط زیست در شرایطی است که یکی از رویکردهای دولت یازدهم توجه به محیط زیست است، همچنین یکی از چالش‌های آینده کشور محیط زیست ارزیابی شده، ازاین‌رو شروع پروژه‌ای که هنوز در مرحله ارزیابی زیست‌محیطی است و مجوز قطعی ندارد، اجرای آن هم در هاله‌ای از ابهام خواهد بود، هرچند با فشارهای استانی کلنگ‌زنی شود!
جلالوند با اشاره به اینکه اگر استان هم درباره پتروشیمی و پالایشگاه‌ها نظر مثبتی داشته باشد، تنها تصمیم‌سازی است و مرجع نهایی به حساب نمی‌آید، ادامه داد: اتفاقا کمیته استانی پتروشیمی‌های دشتستان و دیلم را تأیید نکرده‌اند و خواستار برخی اصلاحات شده‌اند.این مقام مسئول در محیط زیست کشور با بیان اینکه به نظر می‌رسد می‌خواهند با فشار و جریان‌سازی استانی پروژه‌ای را که هنوز مجوز محیط زیست نگرفته، شروع کنند، تصریح کرد: اداره کل محیط زیست براساس اختیاراتی که دارد، موظف به توقف چنین پروژه‌هایی است.
کلنگ‌ها را غلاف کنید
«کلنگ‌ها را غلاف کنید»؛ این عنوان یادداشتی است که محمد فاضلی، عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی، دراین‌باره نوشته است. او در بخش‌هایی از این یادداشت که در سایت «انرژی امروز» منتشر شده، نوشته است: «٢٠ یا ١٠ سال پیش اگر مسئولان دولتی می‌خواستند در جایی کلنگ ساخت مجتمع پتروشیمی، پالایشگاه، سد، کارخانه فولاد، سیمان یا صنایعی ازاین‌دست را به زمین بزنند، مردم محلی تجمع می‌کردند و با قربانی گوسفند و پخش گل و شیرینی از آنها استقبال می‌شد.
مسئولان ارشد دولت و سایر قوا، نمایندگان مجلس و بوروکرات‌های دولتی ازاین‌دست خاطرات شیرین بسیار به یاد دارند. آن خاطرات شیرین متعلق به زمانه‌ای است که کسی نمی‌پرسید پيامد محیط‌‌زیستی آبگیری سد برای جنگل‌ها، حیات وحش، تنوع زیستی و زمین‌های کشاورزی چیست؛ آب لازم برای مجتمع پتروشیمی، فولاد، سیمان و سایر صنایع پرآب‌بر، سرمایه‌بر و کم‌اشتغال‌زا را چگونه تأمین و با پسابش چه می‌کنید؛ این وعده‌های اشتغال که می‌دهید و به ازای چه مقدار سرمایه‌گذاری ریالی و دلاری و صدمه به منابع محیط زیستی حاصل می‌شود و منافع و مضار حاصل از ایجاد صنایع آلوده‌کننده چگونه میان اجتماع محلی میزبان واحد صنعتی، سهام‌داران دولتی و خصوصی و سایر نفع‌برندگان تقسیم می‌شود.
ایام خاطرات شیرین بوروکرات‌های دولتی و غیردولتی در حالی سپری شده که بسیاری وعده‌ها نیز محقق نشده‌اند، شغل‌های بسیار ایجاد نشده، فقر اجتماعات محلی میزبان صنایع از میان نرفته، زنجیره ارزش صنایع بالادستی و پایین‌دستی تکمیل نشده؛ اما بر ثروت سهام‌داران دولتی و غیردولتی، ساکن تهران و شهرهای بزرگ و البته خسارات محیط زیستی برای میزبانان واحدهای صنعتی افزوده شده است.
- 12
- 2
