به گزارش همشهری، این هواپیما ۱۹مرداد‌ماه۹۳ تنها ۲دقیقه بعد از پرواز از فرودگاه مهرآباد به مقصد طبس بر فراز شهرک آزادی در غرب پایتخت دچار سانحه شد و سقوط کرد. در جریان این حادثه هولناک ۴۰نفر از سرنشینان هواپیما جان خود را از دست دادند و ۸نفر به‌شدت مصدوم شدند. سقوط این هواپیما ابهامات زیادی را در اذهان عمومی ایجاد کرد، چراکه شواهد نشان می‌داد این هواپیما دچار نقص فنی بوده و پیش از این نیز بارها دچار مشکل شده بود. این نقص آنچنان بود که در روز حادثه خلبان آن که یک روس بود حاضر به پرواز با آن نشد و خلبانی ایرانی جایگزین وی شد و این حادثه رقم خورد.
از سوی دیگر چند روز از این حادثه می‌گذشت که همشهری در گزارش اختصاصی اسنادی منتشر کرد که نشان می‌داد گروهی از متخصصان سازمان هواپیمایی چند روز پیش از این حادثه در نامه‌ای هشدار داده بودند که این هواپیما ایمن نیست و اساسا با شرایط آب و هوایی کشورمان سازگار نیست و هر لحظه امکان سقوط آن و به بار آمدن یک فاجعه وجود دارد اما بلافاصله چند نفر از متخصصانی که این هشدار را داده بودند از سمتشان برکنار شده‌اند.
در چنین شرایطی بود که تحقیقات درباره علت وقوع این حادثه با ابلاغ ویژه رئیس وقت قوه قضاییه به محمد شهریاری، در دادسرای امور جنایی تهران آغاز شد. چندین گروه و کمیسیون ویژه برای روشن شدن ابعاد این حادثه تشکیل شد تا شاید روشن شدن حقایق مرهمی بر قلب داغدار بازماندگان ۴۰قربانی این حادثه باشد. یافته‌های اولیه از قصور و کوتاهی چند نفر از مسئولان سازمان هواپیمایی حکایت داشت؛ با وجود این بررسی‌های تخصصی حدود ۵سال طول کشید تا اینکه پرونده با صدور کیفرخواست برای ۴نفر ازجمله ۳نفر از مدیران سازمان هواپیمایی کشوری و مدیرعامل وقت شرکت هسا و شرکت هواپیمایی سپاهان صادر و پرونده به مجتمع قضایی کارکنان دولت فرستاده شد.
در دادگاه
از صبح دیروز خانواده قربانیان حادثه که بیشترشان ساکن شهر طبس هستند خود را به تهران رسانده و مقابل مجتمع قضایی کارکنان دولت تجمع کرده بودند. آنها بی‌صبرانه منتظر شروع جلسه دادگاه بودند تا بار دیگر از رنجی که در این ۵سال کشیده‌اند بگویند. ساعت۹ صبح جلسه در شعبه۱۰۵۸ به ریاست قاضی دانشور آغاز شد.
در ابتدای این جلسه صادقی، نماینده دادستان به دفاع از کیفرخواست پرداخت و گفت: «۴متهم حاضر در دادگاه که شامل ریاست وقت سازمان هواپیمایی کشوری، مدیرکل وقت دفتر عملیات پرواز معاونت استاندارد پرواز، مدیرکل وقت دفتر مهندسی و قابلیت استاندارد پرواز این سازمان و همچنین مدیرعامل شرکت هسا و شرکت هواپیمایی سپاهان هستند که اتهام‌شان مشارکت در ۴۰فقره قتل شبه‌عمد به شکل تسبیب و همچنین ۸فقره ضرب و جرح شبه‌عمدی است.» وی در ادامه گفت: «برخی از دلایل مجرمیت متهم ردیف اول شامل تمدید مجوز پروازی هواپیمای سانحه‌دیده و تمدید مجوز بهره‌برداری شرکت هواپیمایی سپاهان به‌رغم مشکلات غیرقابل انکار است. همچنین متهم ردیف دوم به‌دلیل نادیده گرفتن مباحث مربوط به محدودیت‌های دمایی طرح‌شده درخصوص این هواپیما و نادیده گرفتن محدودیت‌ها برای عدم‌پرواز این هواپیما در مناطق گرم متهم است.» نماینده دادستان در ادامه درخصوص ادله جرم متهم ردیف سوم گفت: «برخی از دلایل صدور قرار مجرمیت متهم ردیف سوم شامل: افزایش زمان اعتبار گواهینامه پروازی از یک‌سال به ۳سال در عین سالخوردگی ناوگان و تمدید مجوز پروازی به‌رغم مخالفت صریح کارشناسان مسئول است. متهم ردیف چهارم که مدیرعامل وقت شرکت هسا و شرکت هواپیمایی سپاهان است نیز به‌دلیل اصرار در به‌کار‌گیری بدون محدودیت هواپیمای سانحه‌دیده، بی‌توجهی به محدودیت درجه حرارت درباره این هواپیما و اصرار بر بهره‌برداری از محصول معیوب و فاقد کیفیت آنتونف متهم است.»
نماینده دادستان در ادامه به دلایل سقوط هواپیما پرداخت و گفت: «متهمان به تذکرات درباره هواپیمای حادثه‌دیده توجهی نکردند. در موتور هواپیما، خوردگی وجود داشت و در ۵مورد در کمتر از ۵ماه موتور هواپیما دچار اشکال اساسی شده بود و باید از این پرواز جلوگیری می‌شد. حتی در روز حادثه خلبان هواپیما به نام ولادیمیر بوریکوف به‌دلیل همین مشکلات در هواپیما از پرواز با آن خودداری کرد و مسئولان وقت، خلبانی ایرانی را موظف به پرواز با هواپیمای معیوب کردند. نکته دیگر اینکه این هواپیما ساخت کشور اوکراین با آب‌وهوایی نسبتا سرد است و برای شرایط جغرافیایی کشورمان که گرم است مناسب نیست. به همین دلیل برای پرواز این هواپیما محدودیت ۳۵درجه درنظر گرفته شده بود اما طبق اعلام سازمان هواشناسی در روز حادثه دمای تهران ۳۸درجه و دمای طبس ۴۲درجه بوده و در این شرایط نباید هواپیما به پرواز درمی‌آمد. همچنین موتور هواپیما موتور بالگرد بود و برای چنین هواپیمایی مناسب نبود.»
نماینده دادستان در ادامه به نقش خلبان در این حادثه پرداخت و گفت: «متهمان تلاش کردند سقوط هواپیما را به گردن خلبان متوفی بیندازند. این در حالی است که وقوع این حادثه ۱۹ثانیه طول می‌کشد که خلبان در ثانیه۱۶ متوجه حادثه می‌شود و در نهایت هواپیما با دماغه سمت راست با زمین برخورد کرد و منفجر شد که اگر این نکات رعایت می‌شد فاجعه به‌بار نمی‌آمد.» در ادامه دفاع از کیفرخواست، نماینده دادستان به پیشگیری از وقوع حادثه پرداخت و گفت: «مدتی پیش از این حادثه تعدادی از متخصصان سازمان هواپیمایی در نامه‌ای اعلام کردند که آنتونف مستعد سقوط و عواقب ناشی از هر حادثه‌ای بر عهده مسئولان است. اما در عوض این افراد متخصص برکنار شدند؛ طوری که یکی از آنها با وجود تخصص‌اش حالا مجبور به مسافرکشی شده است. آیا اگر خانواده خود مسئولان وقت قرار بود سوار چنین هواپیمایی شود آنها اجازه پرواز می‌دادند؟»
بغض‌هایی که ترکید
در ادامه این جلسه رئیس دادگاه از شاکیان پرونده خواست یک یه یک خواسته‌شان را مطرح کنند. یکی از شاکیان حمید طالبی بود که در این حادثه همسر و ۲فرزند خردسالش را از دست داده است. او درحالی‌که صدایش می‌لرزید و بغض داشت گفت: «زندگی من در یک لحظه نابود شد. همسر و فرزندانم همه زندگی من بودند. در این حادثه هرچند جانِ ۴۰عزیز گرفته شد، اما ما بازماندگان هم همراه عزیزان‌مان جان دادیم. خدا می‌داند در این مدت چه‌ها کشیده‌ام. خانواده ما ۴نفره بود اما حالا فقط من مانده‌ام. کاش من هم سوار هواپیما همراه عزیزانم بودم و این همه رنج و سختی را تحمل نمی‌کردم.» وقتی مرد داغدار صحبت می‌کرد بیشتر حاضران در دادگاه اشک می‌ریختند. اما زمانی که مادر مرحوم علیرضا مولاپسندی شروع به صحبت کرد گریه حضار دوچندان شد. طوری که حتی قاضی نیز اشک ریخت. او گفت: «پسرم می‌خواست برای کار به طبس برود. او هزار آرزو داشت و امید من بود اما بعد از این حادثه همه امیدم ناامید شد و بیمار شدم و تا آخر عمر عزادار علیرضا خواهم بود.»
یکی دیگر از شاکیان حمیدرضا شکیبی، پسر ماشاءالله شکیبی نماینده سابق طبس در مجلس بود. او در چند جمله گفت: «ما ادعای قتل شبه‌عمد را قبول نداریم، چراکه از نظر ما این حادثه نوعی قتل عمد است. نکته دیگر دریافت غرامت است که تاکنون در این‌باره اقدامی نشده و خواسته نهایی ما اشد مجازات برای عاملان حادثه است تا دیگر هیچ مدیری به خودش جرأت کوتاهی و بازی کردن با جان سایرین را ندهد.»
در ادامه این جلسه سایر شاکیان نیز خواسته‌شان را مطرح کردند و در نهایت رئیس دادگاه ختم جلسه را اعلام و ادامه رسیدگی را به جلسه دیگر موکول کرد.
- 19
- 6
