سخنان محقق معاون دوم رئیس اجرائی حکومت وحدت ملی افغانستان جنجال برانگیز شد

درحالی‌که محمد محقق در تهران با محمدجواد ظریف دیدار می‌کرد، گروهی از مقامات افغانستان به اظهاراتش در یک همایش مذهبی در ایران واکنش نشان دادند. محقق معاون دوم رئیس اجرائی حکومت وحدت ملی افغانستان است و هفته گذشته در اجلاس جهانی محبان اهل بیت در تهران از عملکرد رزمندگان نقاط مختلف دنیا و افغان‌ها که با داعش مبارزه کرده‌اند، تمجید کرده و از سردار قاسم سلیمانی نیز تشکر کرده ‌است. اما ازآنجاکه بخشی از سخنان او دال بر حضور افغان‌ها در نبرد با داعش بوده، مقامات اجرائی افغانستان، به این موضوع واکنش نشان داده‌اند. 

به گزارش بی‌بی‌سی، عبدالله عبدالله، رئیس اجرائی دولت افغانستان، دوشنبه در نشست شورای وزیران بدون ذکر نام محقق و اشاره صریح به اظهارات او، گفت «این اواخر نظریاتی ارائه شده» و افزود سیاست دولت افغانستان این است که «ما طرفدار شرکت افغان‌ها در جنگ در هیچ نقطه دنیا نیستیم». رئیس اجرائی حکومت وحدت ملی افزود مردم افغانستان می‌خواهند در صلح با هم زندگی کنند، ولی درحال‌حاضر جنگ بر آنها تحمیل شده و «در صف اول دفاع در برابر داعش» قرار دارند و حاضر به دادن قربانی شده‌اند.

درهمین‌حال، عبدالرئوف ابراهیمی، رئیس مجلس افغانستان، در اظهارات مشابه در نشست علنی مجلس گفت: «مقامات حکومتی در داخل و خارج، از هر آدرسی که هستند، باید منافع ملی افغانستان را جدا در نظر بگیرند».

ابراهیمی اظهار تأسف کرد و با تأکید بر اینکه «هرگونه اظهاراتی که منافع مردم افغانستان را زیر سؤال می‌برد، جفا در حق مردم افغانستان است»، افزود: «منافع ملی را به‌عنوان امانت مردم افغانستان، با تأسف، در نظر نداریم. این نشان‌دهنده آن است که ما هنوز به سیاست خارجی مدونی دست نیافته‌ایم».

محقق پنجشنبه هفته گذشته در اجلاس محبان اهل بیت از نبرد «رزمندگان عراق و سوریه، ارتش عراق و سوریه، حشد الشعبی عراق و همچنین رزمندگان ایران، افغانستان، پاکستان و جای‌جای دنیا» علیه داعش در عراق و سوریه تشکر کرد.

محقق در بخشی از سخنرانی خود گفته بود: «لازم می‌دانم از همه رزمندگانی که در این نبردها تشریک مساعی کردند، چه از رزمندگان عراق و سوریه، ارتش عراق و سوریه، حشد الشعبی عراق و همچنین رزمندگان ایران، افغانستان، پاکستان و جای‌جای دنیا که در این نبردها شرکت کرده‌اند و در حقیقت نبردی که اسلام علیه کفر و دسایس استکبار جهانی بود، پیروز شدند، صمیمانه تشکر کنم».

محقق در ادامه با ستایش از قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران ایران و سیدحسن نصرالله، رهبر حزب‌الله لبنان، به آنها به‌خاطر «پیروزی»شان تبریک گفته بود. اندکی بعد از شکست داعش در رقه، قاسم سلیمانی گفته بود کار داعش تمام شده است. 

دامنه انتقادها از محقق به پارلمان افغانستان هم کشیده شد. معاون دارالانشای مجلس سنای افغانستان نیز به اظهارات محمد محقق، واکنش نشان داده و آن را «نگران‌کننده» و «غیرمسئولانه» خوانده است. اظهارات او واکنش برخی از اعضای پارلمان افغانستان را نیز در پی داشته است.

محمد‌نذیر احمدزی، معاون دوم مجلس نمایندگان افغانستان، گفته است: «پارلمان افغانستان پیش از این هم شرکت افغان‌ها از طرف کشورهای خارجی در جنگ سوریه را محکوم کرده است و حالا هم محکوم می‌کند». آقای احمدزی گفته حرف‌های آقای محقق به نمایندگی از افغانستان بیان نشده است. 

پاسخ به اتهام 

محقق در واکنش به انتقادهایی که از او شده در صفحه فیس‌بوکی که به او منسوب است، نوشته شماری از کسانی که این انتقادها را مطرح می‌کنند، خود «متهم به همکاری با داعش» هستند و چنین افرادی «از شکست داعش ناراحت‌اند و بدون ملاحظه هم‌وطنی بر من می‌تازند، مانند بعضی بزرگان در پارلمان».

او دو گروه دیگر از منتقدانش را منسوب به قوم ‌هزاره دانسته و افزوده آنها «دوست و دشمن را نمی‌شناسند» و «از جنایات داعش در سطح منطقه و جهان بی‌خبرند». در صفحه منسوب به آقای محقق شماری دیگر از منتقدان، کسانی برشمرده شده‌اند که با او «احساس رقابت می‌کنند، ولی همیشه ناکام مانده‌اند» و می‌خواهند به او «از این طریق ضربه بزنند». محقق در بخشی از سخنرانی‌اش گفته شمال افغانستان که «منطقه امنی» بود، حالا با ظهور گروه موسوم به دولت اسلامی (داعش) ناامن شده است. گفتنی است داعش چند سالی است که در بخش‌هایی از افغانستان دست به حملات مرگ‌بار علیه شیعیان زده‌ است. 

تیپی که لشکر شد

اردیبهشت ٩٤ بود که تیپ فاطمیون به لشکر تبدیل شد. همان زمان خبرگزاری دفاع مقدس وابسته به ستاد کل نیروهای مسلح ایران، نوشت: «تیپ فاطمیون با افزایش توان عملیاتی و تعداد نیروهایش، به لشکر ارتقا یافت. معمولا هر لشکر متشکل از ۱۰ تا ۲۰‌ هزار نفر است. هر لشکر متشکل از چند تیپ است. تاکنون تیپ فاطمیون حدود ۲۰۰ شهید در سوریه داشته است. تیپ فاطمیون متشکل از مجاهدان افغانستانی مدافع حرم با افزایش توان عملیاتی و استعداد نیروهایش به لشکر ارتقا یافت».

همچنین سایت الف در مطلبی درباره سابقه تیپ فاطمیون، نوشته: «مجاهدان افغانستانی سپاه محمد(ص) که در افغانستان در زمان مبارزه با طالبان در خط مقدم بودند و همچنین نیروهای تیپ ابوذر که در زمان دفاع مقدس در کنار رزمندگان ایرانی به دفاع از اسلام پرداختند، هسته اولیه تیپ فاطمیون (مجاهدان افغانستانی مدافع حرم) را تشکیل دادند. در دوران دفاع مقدس، بیش از دو ‌هزار افغانستانی در راه آرمان‌های انقلاب اسلامی به شهادت رسیدند.

در ابتدا این جمع برای تجدید خاطره آن دوران، هیئتی مذهبی را تشکیل داده و جمعه هر هفته دعای ندبه برگزار می‌کردند که با آغاز تجاوز به خاک سوریه، در اولین نوبت یک گروه ۲۲نفری به این کشور اعزام شدند». خرداد ٩٤، روزنامه کیهان نیز در مطلبی درباره لشکر فاطمیون نوشت: «زمانی که آمریکا در افغانستان مستقر شد، گروه از هم پاشید و بسیاری از رزمنده‌ها مقیم ایران شدند؛ چون دولت افغانستان آنها را بازداشت می‌کرد و سرویس‌های جاسوسی آمریکا به دنبالشان بودند.

زمانی که بحث سوریه پیش آمد، از جمهوری اسلامی تقاضا کردند کمک کند تا در جنگ شرکت کنند. این تقاضا را حاج‌آقا علوی و شهید ابوحامد (فرمانده تیپ فاطمیون) مطرح کردند. انقلاب اسلامی هم که همیشه و همه‌جا حامی گروه‌های مقاومت است، از تشکیل گروه فاطمیون حمایت کرد... . همه رزمنده‌های تیپ، افغانستانی هستند؛ عده‌ای از خود افغانستان و عده‌ای هم از افغانستانی‌های مقیم سوریه هستند.

افغانستانی‌های مقیم سوریه در همان اطراف زینبیه زندگی می‌کردند و جمعیتی حدود ۱۵ تا ۱۶‌ هزار نفری داشتند که بعد از حمله تکفیری‌ها، چیزی حدود پنج‌ هزار نفر ماندند و از حرم دفاع کردند. یک عده از افغانستانی‌ها هم با حزب‌الله کار می‌کنند، ولی غالبا با تیپ فاطمیون هستند.

به‌‌دلیل تعداد زیاد نیروها، مدتی است تیپ به لشکر تبدیل شده و تیپ‌های لشکر در شهرهای مختلف مستقر شده‌اند. روزبه‌روز نیز در حال گسترش هستند و موج جمعیت به آنها می‌پیوندد». خرداد گذشته لشکر فاطمیون در عملیاتی پیروزمندانه، به مرز عراق و سوریه رسیدند و کنار سردار سلیمانی نماز شکر اقامه کردند.