چکیده ای از زندگینامه جان دالتون:
نام کامل: جان دالتون
تاریخ تولد: ۶ سپتامبر ۱۷۶۶
محل تولد: ایگلزفیلد، کامبرلند، انگلستان
حرفه: فیزیکدان و شیمیدان
دلیل شهرت: کاشف تئوری اتم و الکترون، کاشف بیماری کورنگی (دالتونیسم)
درگذشت: ۲۷ ژوئیه ۱۸۴۴
زندگینامه جان دالتون:
جان دالتون در ۶ سپتامبر ۱۷۶۶ در دهکده ای به نام ایگلزفیلد در کامبرلند انگلیس به دنیا آمد. پدرش بافنده بوده و به طورکلی در خانواده ای فقیر پنج نفره زندگی کرده است. کودکی خود را در مدرسه کواکرها گذراند و دروس مذهبی، ریاضی و علوم را یاد گرفت. سپس برای تکمیل زبان انگلیسی اقدام کرد و طولی نکشید که استعداد وی در ریاضی شناخته شد. بزرگان و ریش سفیدان دهکده به وی اجازه دادند تا مدرسه در دهکده محل تولدش تاسیس کند.
شاگردان مدرسه از این دانشمند کوچک سن بیشتری داشتند و دالتون به عنوان مدیر مدرسه تنها ۱۲ سال سن داشت.
در این زمان بود که دالتون علم هواشناسی را مدنظر قرار داد و علاقه روزافزون به این رشته پیدا کرد. دالتون دستگاه های هواشناسی زیادی ساخت و با آزمایشات متعدد خود در این زمینه کارش را تا آخرین روزهای زندگی نیز دنبال می کرد. بعد از مرگ مجموعه ای تحقیقات ۲۰۰۰۰۰ صفحه ای وی در زمینه هواشناسی یافت شدند.
در دوران بیکاری این دانشمند به پدرش در کار مزرعه کمک می کرد. وی با زبان های لاتین و یونانی آشنایی داشت و می توانست آثار ریاضی دان های گذشته را نیز مطالعه کند.
دالتون از همان ۱۴ سالگی مدرسه را رها کرد و همراه با برادر خود جاناتان در دهکده کندال زندگی می کرد. وی به مدت ۱۲ سال مطالعه و تحقیقات ریاضی را انجام می داد البته در کنار این مطالعه، کسب اطلاعات درخصوص هواشناسی را کنار نگذاشت. در مدتی که در کندال اقامت داشت روزی تصمیم گرفت که در مجلس دانشمندان سخنرانی داشت، البته به دلیل سن کم و نارسایی صدا، نتوانست موفقیت زیادی را از آن خود کند.
در سال ۱۷۹۳ به عنوان معلم در کالج منچستر انگلستان شروع به کار کرد که دروس ریاضی و علوم را تدریس می کرد، البته چندان از کار خود راضی نبود زیرا وقت کافی برای دنبال کردن مطالعات خود نداشت. زمانی که در کندال کار می کرد دانشمند معروف جان گوگ متوجه استعداد وی شد. این دانشمند عجیب و خارق العاده بود با اینکه در آن زمان نابینا بود اما ویژگی های شگفت انگیزی داشت و اطرافیان را بسیار متعجب می کرد. وی به چندین زبان زنده دنیا تسلط داشت و گاهی گیاهانی را که در مسافت ۳۰ کیلومتری رویش پیدا می کردند با بو کردن نوع آنها را تشخیص می داد. گوگ یکی از هواشناسان بزرگ بود که نوشته هایش به جان دالتون در این زمینه بسیار کمک کرده و برایش ارزشمند بودند.
تشویق و کمک های جان گوگ به دالتون کمک کرد تا مشاهدات و تجربیات خود را در زمینه هواشناسی چاپ کرده و منتشر کند. این آثار توجه دانشمندان را به خود جلب کرد، به همین دلیل توانست از سمت انجمن فلسفی و ادبی منچستر مورد دعوت قرار بگیرد و سپس عضوی از این انجمن شد. دالتون با انجمن همکاری صمیمی برقرار کرد و سال های باقی عمر خود را به خدمتگذاری طی کرد.
در مدت ۴۰ سال کار و فعالیتی که داشت بیشتر از ۱۰۰ مقاله علمی به چاپ رساند. وی همواره در سخنرانی های علمی خود رد انجمن اعلام می کرد: «علت اینکه من بیشتر از دیگران در کارها موفق میشوم این است که همواره به هدف و کارخود علاقه دارم و هیچگاه پشتکارم را از دست نمیدهم.»
این سخن آنچه بود که توماس ادیسون مخترع برق به آن اعتقاد پیدا کرده بود و اعلام داشت: «نبوغ، یک درصد الهام و ۹۹ درصد تلاش است.»
دالتون دانشگاه منچستر را ترک کرد و زمان خود را برای مطالعه تحقیقات علمی گذاشت. در اواخر عمرش وضع مالی خوبی نداشت و توانست با اندوخته محدودی که از طریق تدریس کسب کرده بود زندگی سختی را پشت سر بگذارد.
وی ساعت های فراغت خود را به مطالعه درباره هواشناسی اختصاص می داد، به طوری که می توان گفت تحقیقات و مشاهدات گسترده دالتون درخصوص هواشناسی سبب کشف نظریه اتمی ماده شد. رابرت بویل شیمیدان مشهور ایرلندی که ۱/۵ قرن پیش از دالتون زندگی کرده درخصوص این مساله به صورت کلی خاصیت گازها مطالعات جالبی انجام داده بود. بعد از گذشت چندین سال هنری کوندیش، لاووازیه و پریستلی نتیجه گرفتند که هوا ترکیبی از اکسیژن، ازت، گازکربنیک و بخارآب است.
نظریه اتمی جان دالتون:
دالتون سالیان بسیاری بر نتیجه آنچه از نظریه اتمی به دست آمده کار کرد و در نهایت به اطلاعات زیر دست پیدا کرد:
تمامی عناصر از ذرات ریزی به نام اتم تشکیل می شوند که قابلیت شکافتن یا شکسته شدن ندارند. این نظریه به زمان دالتون مربوط است و امروزه دانشمندان موفق شدند تا اتم را شکسته و از انرژی آن استفاده کنند.
اتم های عناصر مختلفی دارای خواص متفاوتی هستند اما اتم های عناصر شبیه همدیگر هستند.
تمام ساختمان اتمی عناصر وارد چرخه فعل و انفعالات شیمیایی می شوند.
اتم ها غیرقابل تغییرهستند چون به صورت دیگر وارد ترکیبات شیمیایی میشوند.
اتمها نه به وجود میآیند و نه از بین میروند.
نظریه ای که دالتون درخصوص اتم ها ارائه داد بدون هیچگونه انتقاد یا اظهارنظری از جانب دانشمندان تایید شد. دولت فرانسه جان دالتون را به عنوان استاد آکادمی علوم فرانسه انتخاب کردند.
در سال ۱۸۲۶ جان دالتون توانست بهترین درجه علمی را از انجمن سلطنتی لندن به دست بیاورد. زمانی که او از لندن بازدید کرد عنوان داشت: «لندن شهری است زیبا و شگفتانگیز با مردمان ثروتمندی که در وهله اول جلب نظر میکند، ونیز شهری است نامطبوع و ناسازگار برای کسی که بخواهد درآن زندگی کند، مخصوصاً اینکه اگر آدمی متفکر و اهل مطالعه باشد.»
زندگی خصوصی جان دالتون:
دالتون هیچگاه ازدواج نکرد اما با جنس زن رابطه خوبی برقرار می کرد. زمانی که در سال ۱۸۰۹ از لندن دیدن کرد خطاب به برادر خود نوشت: «من در اینجا هرروز زنان زیبایی را درخیابان میبینم و بیشتر به زیبایی صورتشان توجه دارم نه لباس و ظاهرشان. بعضی از آنها با لباسهای تنگ و چسبانی که برتن کردهاند در نظر شبیه بشکهاند، و بعضی دیگر لباس خود را مانند پتویی به دورشان میپیچند. اما از نظر من هیچ فرقی ندارند، چون من زنانی را دوست دارم که در نظر اول از آنان خوشم بیاید، خواه لباس پوشیدهباشند و خواه لخت و عریان باشند»
نظریه علمی اتمی دالتون به دقت ریاضی و اهمیت علمی شیمی اضافه کرد همچنین توانست علم فیزیک و شیمی را به همدیگر نزدیک تر کند. از طرفی با نظریه اتمی دالتونثابت شد که ذرات ماه دارای جاذبه الکتریکی هستند، از این خاصیت بمن اتمی ساختند و با انرژی بزرگ آن جهان علم به لرزه انداختند.
درگذشت جان دالتون:
جان دالتون در سال ۱۸۴۴ از دنیا رفت. برای قدردانی از خدمات ارزنده این دانشمند به جهان علم، ۴۰ هزار نفر از مردم سراسر دنیا درمقابل تابوت وی رژه رفته و نام او میان بسیاری دیگر از پیشگامان تاریخ می درخشد.
گردآوری: بخش بیوگرافی سرپوش
- 13
- 2