روز جهانی دیابت بزرگترین کارزار آگاهی‌دهی در جهان استروز جهانی دیابت
یکی از اختلالاتی که در سوخت و ساز( متابولیسم) بدن، اثر دارد؛ دیابت میباشد به این صورت که انسولین در بدن شخص به مقدار کافی نیست و یا انسولین موجود، توانایی انجام صحیح وظیفه خود را ندارد و قند خون به علت وجود مقاومت دربرابر آن، بالا می رود. هورمون انسولین در پانکراس، توسط سلول های" بتا" ترشح می شود که موظف است قندخون را کاهش دهد. از غدد دستگاه گوارش می توان به پانکراس اشاره کرد که در پشت معده می باشد. اگر قندخون در طولانی مدت، بالا برود؛ احتمال بروز عوارضی در سیستم قلب و عروق، کلیه ها، چشم و سلسله اعصاب وجود دارد.
نامگذاری روز جهانی دیابت
روز جهانی دیابت، مصادف با زادروز کاشف انسولین به نام" فردریک بانتینگ" می باشد؛ یعنی برای نخستین بار در ۱۴ نوامبر سال ۱۹۹۱ با همکاری بنیاد بین المللی دیابت ( IDF) و سازمان جهانی بهداشت( WHO)، چنین روزی تعيين شد. درواقع این روز با هدف افزایش آگاهی عمومی در ارتباط با علل، عوارض، پیشگیری و درمان این پدیده روزافزون، نام گذاری شد.
در ۲۰ دسامبر ۲۰۰۶ دیابت با تصویب قطعنامه ای توسط مجمع عمومی سازمان ملل، تحت عنوان" یک بیماری مزمن و ناتوان کننده با هزینه های هنگفت“ معرفی شد که خانواده ها، دولت ها و کل جهان با آن مواجه است. از این رو چهاردهم نوامبر( ۲۳ آبان ماه ) بر اساس قطعنامه سازمان ملل، به عنوان روز جهانی دیابت اعلام گردید.
اهداف روز جهانی دیابت
اهداف اصلی روز جهانی دیابت به شرح زیر میباشد :
- به منظور توجه جوامع، سیاستمداران و ذی نفعان به دیابت باید این بیماری را در سراسر دنیا اطلاع رسانی کرد.
- یکی از دیگر اهداف روز جهانی دیابت اینست که فعالیت های فدراسیون بین المللی دیابت و نقش این نهاد در جهت ارتقای آگاهی دنیا اطلاع رسانی شود.
دیابت یک عارضه ناشی از اختلال در تولید و یا عملکرد انسولین در بدن استاین اهداف باعث میشود که فضای لازم برای توجه به نیازهای جامعه دیابتی فراهم شود و علاوه‌براین توجه جهان به معضل دیابت و راهکارهای مدیریت آن جلب شود.
نماد روز جهانی دیابت
در سال ۲۰۰۷ حلقه آبی رنگ دیابت توسط سازمان ملل متحد تائید شد و از آن پس بعنوان نماد رسمی دیابت به منظور افزایش آگاهی دنیا در مورد اپیدمی دیابت انتخاب شد. درواقع استفاده از یک دایره به عنوان نشان« همه با هم برای دیابت»، به منظور تأکید بر مبارزه برای پیشگیری از دیابت توسط سازمان ملل، تصویب شد. این نمادِ ساده به راحتی، قابل پذیرش و استفاده است. دایره در تمام ِ فرهنگ ها، بیانگر زندگی و سلامتی است و به این معنیست که فشارهای سخت و شدید، نتیجه مثبتی را بهمراه دارد. رنگ آبی، باعث اتحاد همه ملت ها میشود( رنگ پرچم سازمان ملل نیز آبی است). دایره آبی دیابت، بیانگر اتحاد جهانی برای مبارزه علیه دیابت می باشد.
انواع دیابت
>> دیابت وابسته به انسولین یا نوع یک:بیمار در این نوع بیماری دیابت، اقدام به تولید مقدار کمی انسولین مینماید و یا اصلاً توانایی تولید انسولین را ندارد و به خاطر همین مشکل، قند خون را نمیتوان کنترل کرد. معمولاً بروز چنین دیابتی تا قبل از ۴۰ سالگی است و در حدود ۱۴ سالگی، میزان وقوع آن شدت می یابد.
>> دیابت غیر وابسته به انسولین یا نوع دو:لوزالمعده در این نوع بیماری دیابت به اندازه ی تنظیم قند خون ، انسولین تولید نمی کند و سلول های بدن، مقاومتی دربرابر انسولین از خود نشان می دهند. سن بروز این نوع دیابت در ۴۰ سالگی می باشد.
>> دیابت دوران بارداری:زنان باردار، معمولاً در بین هفته های ۲۴ و ۲۸ بارداری با علائمی ازجمله دیابت حاملگی مواجه میشوند و این نوع دیابت، پس از زایمان از بین می رود؛ به این دلیل که میزان قند یا گلوکز خون در انواع دیابت، بسیار بالا می رود دارای علائم و نتایج یکسانی می باشد.
روز جهانی دیابت در ایران
از سال ۱۳۹۲ در راستای ارتقای آگاهی عمومی و توجه به معضل دیابت، هر ساله یک هفته از آبان ماه به ابتکار وزارت بهداشت ج.ا. ا تحت عنوان هفته ملی دیابت نامگذاری شده و با مشارکت دانشگاه های علوم پزشکی، انجمن های دیابت سراسر کشور و شرکتهای دارویی مرتبط در سطح کشور، فعالیت های آموزشی و اطلاع رسانی برگزار می گردد. تنها اعضای فدراسیون بین المللی دیابت ایران به نام های انجمن دیابت گابریک و انجمن دیابت ایران، هر ساله در سطح کشور، مسئول انتقال پیام های فدراسیون و برگزاری رویدادهای آموزشی و اطلاع رسانی می باشند.
علائم و نشانه های بیماری دیابت
گاهی اوقات بیماری دیابت در مراحل ابتدایی، علئمی از خود نشان نمی دهد. تشخیص ابتلای بسیاری از بیماران به دیابت بطور اتفاقی از طریق یک ازمایش یا در حین غربالگری می باشد. علائم دیابت با بالاتر رفتن قند خون ، آشکارتر می شوند. از علائم اولیه شایع دیابت می توان به پر ادراری، کاهش وزن با وجود اشتهای زیاد، پر نوشی، پرخوری، خستگی و تاری دید اشاره کرد.
دیابت بارداری
گاهی اوقات خانم های باردار به نوعی دیابت، متفاوت از دیابت ۱ و ۲ مبتلا میشوند که به آن، دیابت بارداری می گوبند و پایان دوره ی این بیماری، پس از زایمان میباشد ولی در طول دوران بارداری باید حتماً آن را کنترل کرد وگرنه عوارض متعددی باعث تهدید جان مادر و جنین میشود.
هدف از نامگذاری روز جهانی دیابت، افزایش آگاهی در ارتباط با علل، پیشگیری و درمان میباشدبرای این که دیابت بارداری را کنترل کنید باید رژیم غذایی مناسب و فعالیت بدنی بالاتنه داشته باشید و گاهی حتی انسولین، تزریق کنید. دقت کنید که در طی دوران بارداری، مصرف داروهای کاهنده ی قند خون ، ممنوع شده است.
با توجه به ناشناخته بودن علت دقیق بروز دیابت بارداری همچون انـواع دیگر دیابت، عقیده و باور دانشمندان اینست که عوامل مؤثر در ایجاد این بیماری، نظیر هورمون ها، زمینه ی ژنتیکی و چاقی می باشد. تمام خانم های باردار، با درجه هایی از مقاومت به انسـولین رو به رو می شونـد، ولی تعداد ابتلای آن ها به دیابت بارداری ، کم است.
پیشگیری از دیابت
برای جلوگیری از ابتلا به دیابت نوع ۲ باید تغییرات ساده ای در سبک زندگی خود ایجاد کنید. از این رو سبک زندگی سالم برای جلوگیری از ابتلاء به دیابت نوع ۲ و عوارض آن تأثير به سزایی دارد و رعایت موارد زیر، الزامیست:
- افزایش فعالیت بدنی
- دستیابی به وزن نرمال بدن و حفظ آن
- مصرف مقادیر فراوانی فیبر
- پیروی از یک رژیم غذایی سالم شامل ۳ تا ۵ وعده میوه و سبزی ها در روز و کاهش مصرف قند و چربی های اشباع
- پرهیز از رژیم غذایی محدود و زودگذر و اصلاح الگوی غذایی و انتخاب غذاهای سالم تر
- ارتقای مصرف غلات کامل
- اجتناب از مصرف دخانیات
روز جهانی دیابت در تقویم ایران مصادف با ۲۳ آبان ماه استگردآوری: بخش تونل زمان سرپوش
- 12
- 5
