تویوتا پریوس، اوج ظرافت مهندسان ژاپنی ها در خلق خودرویی اقتصادی

پریوس را می توان اوج ظرافت مهندسی ژاپنی ها برای خلق محصولی اقتصادی توصیف کرد، برای مثال تویوتا به منظور صرفه جویی هرچه بیشتر در مصرف نیروی الکتریکی حتی از انرژی ایجاد شده به هنگام ترمزگیری نیز استفاده کرده و با بهره گیری از موتور الکتریکی به عنوان ژنراتور در هنگام ترمز گیری، درصدی از انرژی جنبشی را به صورت انرژی الکتریکی در باتری ذخیره مینماید.

در واقع برای مدل های ساده پریوس که بدون سیم رابط شارژ ارائه می شوند، باتری اصلی خودرو را می توان بی نیاز از اتصال شارژر خارجی دانست؛ این نکته در مورد کشورهایی که انرژی برق خود را از سوزاندن سوخت های فسیلی تولید می کنند می تواند حائز اهمیت باشد. چرا که بدین ترتیب عملا آلودگی کمتری وارد محیط زیست می شود.

نکته جالب دیگری نیز وجود دارد تا با اطلاع از آن نسبت به تلاش همه جانبه تویوتا در جهت کاستن از نگرانی های دوستداران محیط زندگی پی ببرید و آن مجهز نمودن پریوس به نوعی از سیستم فرمان است تا با بکارگیری آن میزان مصرف انرژی هرچند به مقدار اندک، کاهش یابد.

بر خلاف اخبار منتشر شده مبنی بر عرضه یک ماشین خورشیدی جدید از تویوتا، این شرکت قصد ندارد که چنین خودرویی را به فروش برساند بلکه به دنبال ارائه برخی از نسخه های پریوس به همراه پنل های خورشیدی است.

اگر عمیق تر و موشکافانه تر به حرکات تویوتا نگاهی بیندازیم متوجه می شویم که این خودروساز ژاپنی به دنبال کسب هرچه بیشتر موفقیت در حوزه انرژی خورشیدی و خودروهایی است که توسط این انرژی به حرکت در می آیند.

گواه این امر ثبت اختراع جدید این شرکت در اداره ثبت اختراعات و علامت های تجاری ایالات متحده است. این اختراع جدید تویوتا با عنوان سیستم ناوبری و روش هایی برای تعیین مسیریابی بهینه شده برای استفاده حداکثری از انرژی خورشیدی معروفی شده و همانطور که از اسم آن مشخص است با کمک یک سیستم ناوبری یا همان سیستم نویگیشن مسیرهایی را یافته و پپشنهاد می کند که در آن ها نور خورشید به وفور یافت شده و بنابراین از حداکثر میزان انرژی خورشیدی در طول رانندگی استفاده می شود.

تویوتا واقف است که چنین سیستمی می تواند بسیار در افزایش کارایی خودروهای خورشیدی موثر باشد چرا که ممکن است با وجود حرکت خودروهای خورشیدی بر روی جاده امکان بهره‌مندی آن ها از آفتاب و نور خورشید میسر نباشد.

به عبارت دیگر تویوتا می داند که یک خودروی خورشیدی ممکن است بنا به دلایل گوناگونی در هنگام حرکت از آفتاب محروم بوده یا در معرض آن قرار بگیرد. از جمله این دلایل می توان به زاویه هر پنل خورشیدی در خودرو نسبت به نور خورشید در هنگام حرکت، میزان پوشش ابر در مسیر رانندگی، میزان بهره‌مندی سطوح جاده از سایه در امتداد مسیر رانندگی و دیگر دلایل ممکن اشاره‌ کرد.

علاوه بر موارد گفته شده این اختراع می تواند در پاسخ به یک پرسش اساسی بسیار کمک کننده باشد. همانطور که از تصاویر مشخص است سوال اساسی این است که درختان کنار جاده در کدام مسیر خودرو را از نور خورشید محروم می کنند.

تویوتا معتقد است که این اختراع بسیار سودمند خواهد بود چرا که با کمک یک سیستم ناوبری می توان انرژی خورشیدی دریافت شده در مسیرهای گوناگون را تخمین زده و این فرصت را در اختیار راننده قرار داد که با تعیین مبدا و مقصد مشخص، مسیری را انتخاب کند که وسیله نقلیه در آن بیشترین میزان انرژی خورشیدی را دریافت می کند.

یکی از نسخه هایی تویوتا پریوس که در حال حاضر در بازار موجود است و به نام پریوس پرایم شناخته می شود بر روی سقف خود از پنل های خورشیدی برخوردار است.

این پنل های خورشیدی می تواند مقدار مسافت قابل طی شدن در طول یک روز در این وسیله نقلیه الکتریکی را تا چندین مایل افزایش دهند.

در مصاحبه ای که در گذشته شویچی کانگو مهندس ارشد طراحی و تولید خودروی پریوس با خبرگزاری ها داشته است عنوان کرده که پنل های قابل برنامه ریزی خورشیدی این خودرو می توانند مقدار مسافت قابل طی شدن در آن را به شش مایل (نزدیک به ۱۰ کیلومتر) یا بیشتر افزایش دهند.

این مهندس ارشد در ماه گذشته مجددا در راستای بهره مندی از پنل های خورشیدی بیان کرده است که ما از میزان تاثیرگذاری این پنل ها و تولید و تامین برق توسط آن ها آگاه هستیم و معتقدیم که دستیابی به آن ها یک موفقیت بزرگ محسوب می شود، چرا که با بهره‌مندی از این پنل های خورشیدی، خودروسازان از انرژی استفاده می کنند که تجدید پذیر بوده و در صورت عدم استفاده هدر رفته و ضایع می شود.

وی در ادامه توضیح داده است که با پر کردن تمام فضای موجود بر روی سقف پریوس به وسیله سلول های خورشیدی می توان مقدار قابل طی شدن توسط این خودرو را به راحتی تا ۱۰ کیلومتر (۶.۲ مایل) دیگر افزایش داد.

خودروی هیبریدی کارما روروی نیز بر روی قسمت پشتی خود از پنل های خورشیدی خورشیدی بهره‌مند است. این پنل ها می توانند در هر روز بسته به آب و هوا انرژی لازم برای طی شدن ۱.۵ مایل (در حدود ۲.۵ کیلومتر) مسافت را با توجه به سیستم ناوبری روروی در اختیار آن قرار دهند.

نسخه فعلی تویوتا پریوس که در کشور ما نیز عرضه می شود، به یک پیشرانه بنزینی ۱.۸لیتری DOHC با توان خروجی معادل ۹۵ اسب بخار و گشتاور ۱۴۲ نیوتن-متر مسلح شده و در همیاری با پیشرانه برقی که ولتاژ کاری آن برابر ۶۰۰ ولت و ولتاژ باتری هيبريد نيكل متال این موتور الکتریکی نیز معادل ۲۰۱.۶ واحد است، در مجموع با قدرتی به میزان ۱۲۱ اسب بخار، زوج مناسبی را برای کامیابی محیط زیست زمین شکل داده‌ اند.

برای مثال یکی از کارهای قابل تحسین پریوس، تلاش در جهت کاهش ورود گاز های گلخانه‌ای نظیر CO2 به اتمسفر کره زمین بوده است.

این خودرو به ازای هر کیلومتر پیمایش مسیر حدود ۷۰ گرم از این گاز را وارد هواکره مینماید که در مقایسه با سایر خودروهای در حال تردد، مقدار بسیار مناسبی (در حدود یک دوم تا یک سوم) بنظر می‌رسد.

بعنوان نمونه خودرو کیا سراتو مجهز به پیشرانه چهار سیلندر ۱.۸ لیتری به ازای هر یک کیلومتر به طور میانگین ۱۶۹ گرم گاز دی اکسید کربن را را وارد هوا میکند.

همچنین به علت مصرف سوخت به شدت پایین تویوتا پریوس، علاوه بر مزایای زیست محیطی، صرفه جویی قابل توجهی در وقت و هزینه مالکان پریوس صورت می‌پذیرد.

به شکلی که با ۴۵ لیتر سوخت قادر خواهید بود تا مسیر حدودا ۱۰۰۰ کیلومتری را با توجه به مصرف سوخت پایین این خودرو با یک مرتبه سوختگیری بپیمایید، که در نوع خود فوق‌ العاده است.

رنگ فسفری مخصوص Thermo-Tect در زمینه دفع فرابنفش نور آفتاب تا دو برابر بهتر از رنگ سفید عمل می کند و بدین ترتیب از مصرف انرژی در راستای خنک کردن کابین جلوگیری خواهد شد.

البته در خصوص میزان مصرف تویوتا پریوس در منابع مختلف آمار متفاوتی ذکر شده اما ما در این مقاله مقدار متوسط ۴.۵L/100km را در نظر گرفتیم. اگر ادعای برخی منابع از جمله نماینده کمپانی تویوتا در کشورمان مبنی بر مصرف سوخت ترکیبی معادل ۳.۶ لیتر به ازای هر صد کیلومتر برای پریوس صحیح باشد، مسلما با یک شاهکار در زمینه صنعت خودروسازی روبرو هستیم.

با یک حساب سرانگشتی ساده میتوان به این نکته پی برد که اگر به طور متوسط میزان پیمایش یک خودروی خانوادگی را سالیانه در حدود ۲۰ هزار کیلومتر در نظر بگیریم، تویوتا پریوس با مصرف حدود ۹۰۰ لیتر بنزین و وارد نمودن ۱.۴ تن گاز دی اکسید کربن به جو، کمک شایانی به اقتصاد خانواده و جامعه مینماید و مهمتر از آن موجب شاداب ماندن کره زمینی که این روزها حال چندان مناسبی ندارد، خواهد نمود.

به طور کلی پیشرانه بنزینی پریوس در مقایسه با سایر انجین های مشابه ،حدود ۳۲درصد کمتر گاز دی اکسیدکربن از خود منتشر مینماید و این در حالیست که با فشردن دکمه EV و انتخاب حالت تمام الکتریکی، علاوه بر کاهش ارتعاشات و صدای موتور دیگر هیچگونه گاز سمی در هوا منتشر نخواهد شد.

همچنین این خودرو کمترین میزان انتشار ترکیباتی همچون نیتروژن اکسید و HC را تولید می کند و از این رو بی دلیل نیست که پریوس توانسته علیرغم ظهور خودروهای تمام برقی، همچنان به عنوان یکی از سبزترین خودروهای هیبریدی و تولید انبوه جهان به حیات خود ادامه دهد.

به خصوص که به نظر می رسد تا زمان فراهم نشدن زمینه تولید برق از منابع تجدید پذیر، همچنان خودروهای هیبریدی موثر ترین راهکار برای حمل و نقل نسبتا پاک تلقی شوند و حتی نسبت به خودروهای برقی نیز مزایایی را برای خریداران خود به ارمغان آورند، مزایایی که برای مثال شامل عمر بیشتر باتری ها، عدم نیاز به تعویض زود هنگام آن ها، عمر مفید طولانی تر و جلوگیری از آلودگی محیط زیست (در مقایسه با تولید برق از ذغال سنگ) می شود.