اختلاف ارزی بانک مرکزی و قطعه‌سازان

نشست پایان سال انجمن قطعه‌سازان ایران دیروز برگزار و طی آن، نمایندگان صنعت قطعه پرده از اختلافات با بانک مرکزی بر سر تسهیلات ارزی برداشتند.

دو سه ماه پیش بود که نهادهای بالادستی پرداخت کمک‌های ریالی و ارزی به زنجیره خودروسازی کشور را مصوب کردند و طبق آن قرار شد ۴ هزار میلیارد تومان تسهیلات ریالی و بیش از ۸۰۰ میلیون یورو تسهیلات ارزی بهصنایع خودرو و قطعه پرداخت شود. در مرحله اول، پرداخت کمک ریالی در دستور کار قرار گرفت و ۴ هزار میلیارد تومان با محوریت تزریق به قطعه‌سازان، در نظر گرفته شد. بر این اساس، خودروسازان شرکت‌های قطعه‌سازی را به بانک‌های عامل معرفی کردند تا ۴هزار میلیارد موردنظر بین آنها تقسیم شود.آن طور که دبیر انجمن قطعه‌سازان در نشست خبری دیروز عنوان کرد، ۷۰۰ قطعه‌ساز از این تسهیلات استفاده کرده‌اند، هرچند البته برخی شرکت‌های قطعه‌سازی به‌دلیل مشکلات مالیاتی و بیمه‌ای از فهرست موردنظر جا مانده‌اند. مازیار بیگلو با بیان اینکه پرداخت پول به قطعه‌سازان در پنج لایه نظارتی صورت گرفته، گفت: همان طور که وعده داده‌ایم، ظرف ۶ تا ۸هفته تولید را ریکاوری خواهیم کرد.

پرداخت تسهیلات ریالی به قطعه‌سازان اما در شرایطی است که تسهیلات ارزی ۸۰۰ میلیون یورویی هنوز نهایی نشده و دلیل آن نیز اختلاف‌نظر بانک مرکزی و قطعه‌سازان بر سر بازپرداخت آن است. ماجرا از آن قرار است که بانک‌مرکزی پرداخت تسهیلات ارزی را منوط و مشروط به بازپرداخت ‌آن به نرخ روز کرده و قطعه‌سازان زیر بار این موضوع نمی‌روند. به‌عبارت بهتر، قطعه‌سازان در صورت دریافت ۸۰۰ میلیون یورو موردنظر، باید آن را به قیمت روز تحویل دهند و این موضوع از حیث رشد احتمالی نرخ ارز، برای آنها پر ریسک و هزینه بر است.

این اختلاف‌نظر سبب شده تسهیلات ارزی با وجود موافقت بانک مرکزی، فعلا در حالت تعلیق بماند و گویا هیچ یک از طرفین (بانک مرکزی و زنجیره خودروسازی) فعلا قصد کوتاه آمدن از مواضع خود را ندارند. در این مورد، دبیر انجمن قطعه‌سازان تاکید کرد: بانک مرکزی می‌گوید ۸۰۰ میلیون یورو تسهیلات ارزی را با قیمت روز سامانه سنا پرداخت می‌کند و با قیمت روز نیز پس می‌گیرد و ما زیر بار این موضوع نمی‌رویم، چون مشخص نیست قیمت ارز در زمان بازپرداخت تسهیلات چقدر افزایش خواهد یافت.اختلاف‌نظر میان بانک مرکزی و زنجیره خودروسازی بر سر نحوه بازپرداخت تسهیلات ارزی در شرایطی است که هم خودروسازان و هم قطعه‌سازان برای ادامه حیات خود به آن نیاز دارند و اگر تسهیلات موردنظر پرداخت نشود، تولید خودرو در سال آینده با چالش جدی‌تری مواجه خواهد شد.

اما در بخش دیگری از نشست خبری دیروز، حسین نجاری مدیرعامل ساپکو نیز با بیان اینکه در این شرکت به روی قطعه‌سازان باز است، گفت: ساپکو از هر فرد، نهاد نظامی و غیرنظامی که توانایی داخلی‌سازی و ساخت قطعات را داشته باشد استقبال می‌کند؛ در حال حاضر نیز با نهادهای نظامی در تماس هستیم و تلاش می‌کنیم برای ساخت قطعات الکترونیکی از دانش فنی آنها استفاده کنیم. وی با تاکید بر اینکه تمرکز زنجیره خودروسازی در سال ۹۸ روی ساخت قطعات الکترونیکی است، افزود: البته در بهترین حالت اگر قرار باشد داخلی‌سازی صورت گیرد، ما نیز مانند دیگر خودروسازان دنیا نمی‌توانیم تمام قطعات را داخلی‌سازی کنیم؛ این را هم نباید فراموش کرد که تولید برخی قطعات و اجزای ریز در داخل به صرفه نیست و (در صورت به صرفه بودن) کلی زمان خواهد برد.نجاری اما در ادامه به داخلی‌سازی یکی از محصولات پسابرجامی پژو در ایران خودرو نیز اشاره کرد و گفت: تولید آزمایشی پژو ۳۰۱ از اواخر سال ۹۸ آغاز خواهد شد و احتمالا طی سال ۹۹ آن را روانه بازار خواهیم کرد.

وی افزود: حدود ۵۰ تا ۶۰ درصد قراردادها برای تولید این خودرو منعقد شده و طرف قرارداد قطعه‌سازان برای تولید این محصول، ایران خودرو است؛ همچنین تا به امروز ۶۰ درصد قطعات پژو ۳۰۱ داخلی‌سازی شده است. پژو ۳۰۱ قرار بود تحت مشارکت ایرانخودرو و طرف فرانسوی به تولید برسد، منتها تحریم‌ها سبب رفتن پژو شد و تولید این محصول نیز به تعویق افتاد.در نشست دیروز اما معصوم نجفیان، مدیرعامل سازه گستر نیز با اشاره به تولید بخشی از خودروها به‌صورت ناقص (به‌دلیل کسری قطعات)، گفت: کلیه تولیدات محصولات سایپا به‌صورت کامل خواهد بود و اگرچه در مورد یکسری از خودروها با مشکل قطعه مواجه بودیم، اما تمام تولیدات سال ۹۷ خود را که باید تحویل مشتری بدهیم، تکمیل کرده‌ایم؛ همچنین در مرحله بعدی، در حال برنامه‌ریزی برای تکمیل خودروهای سال ۹۸ هستیم. وی تاکید کرد:در تعطیلات نوروز نیز تلاش می‌کنیم خودروهای تولید سال ۹۸ را تکمیل کنیم.به گفته نجفیان، در حال حاضر تعداد خودروهایی که در سایپا به‌صورت ناقص کف کارخانه مانده و کسری قطعات دارند، به تولید ۱۰ روز این شرکت هم نمی‌رسد.