انواع گیربکس های اتوماتیکنقش گیربکس در خودرو
در اکثر خودروهای غیر برقی، نیروی مورد نیاز برای حرکت توسط موتوری تولید می شود که سوخت آن با بنزین یا گازوئیل است. موتور یک میل لنگ متصل به گیربکس را می چرخاند که به نوبه خود به چرخ ها متصل است. میل لنگ به خودی خود نمی تواند با محدوده سرعت و نیروی کافی بچرخد تا چرخ ها را به طور موثر به حرکت درآورد، بنابراین از گیربکس - به معنای واقعی کلمه یک جعبه فلزی از چرخ دنده های با اندازه های مختلف - برای تنظیم نیروی ناشی از موتور استفاده می شود.
دنده‌های پایین نیروی بیشتری را به چرخ‌ها منتقل می‌کنند تا خودرو را به حرکت درآورند، در حالی که دنده‌های بالاتر نیروی کمتری را منتقل می‌کنند، اما با سرعت بالاتر، زمانی که خودرو سریع‌تر حرکت می‌کند. گیربکس ها به عنوان گیربکس نیز شناخته می شوند، زیرا نیرو را از موتور به چرخ ها منتقل می کنند. گیربکس احتمالاً اصطلاح بهتری است، زیرا همه گیربکس ها در واقع دنده ندارند، اما در بریتانیا، گیربکس اصطلاح معمولی است.
تفاوت بین گیربکس دستی و اتوماتیک چیست؟
به زبان ساده، هنگام رانندگی با خودرویی با گیربکس دستی باید دنده را به صورت دستی تعویض کنید در حالی که گیربکس اتوماتیک دنده را به طور خودکار در صورت نیاز تغییر می دهد.
خودرویی با گیربکس دستی دارای یک پدال کلاچ در سمت چپ است که باید فشار داده شود و موتور و گیربکس را جدا کنید تا بتوانید دسته دنده را حرکت دهید و دنده دیگری را انتخاب کنید. یک خودروی اتوماتیک پدال کلاچ ندارد، فقط میله دنده ای را که در صورت نیاز در درایو یا معکوس قرار می دهید یا زمانی که می خواهید ساکن یا خنثی هستید برای زمانی که نمی خواهید هیچ دنده ای انتخاب شود، در حالت پارک قرار دهید (اگر، برای مثال ، ماشین شما نیاز به یدک کشی دارد).
انواع مختلف گیربکس های اتوماتیکانواع گیربکس های اتوماتیک
به طور کلی، انواع گیربکس اتوماتیک را می توان به چهار دسته اصلی تقسیم کرد:
گیربکس اتوماتیک سنتی (ترک کانورتر):
این نوع از گیربکس های اتوماتیک که با نام گیربکس های اتوماتیک معمولی نیز شناخته می شوند، از یک مبدل گشتاور (torque converter) برای انتقال نیرو از موتور به چرخ ها استفاده می کنند. مبدل گشتاور، انرژی موتور را به صورت سیال منتقل می کند و به همین دلیل، تعویض دنده ها در این گیربکس ها بسیار نرم و بدون ضربه صورت می گیرد.
گیربکس اتوماتیک دو کلاچه (DCT):
این نسل از انواع گیربکس اتوماتیک با بهره مندی از دو کلاچ مجزا، امکان تعویض دنده های بسیار سریع و بدون افت قدرت را فراهم می آورد. در گیربکس های دو کلاچه، همواره دو دنده درگیر هستند (یکی فعال و دیگری آماده به کار) و به همین دلیل، معکوس کشیدن دنده ها در این گیربکس ها به مراتب سریع تر از گیربکس های اتوماتیک سنتی صورت می گیرد.
تغییرات سریع در ساخت این نوع گیربکس سبب شد بسیاری از سازندگان ترغیب شوند برای خودروهای سوپر اسپرت و اسپورت خود از DCTها استفاده کنند، اما این گیربکس اتوماتیک تعویض بدون درز داشته و درعین حال به اقتصاد نیز کمک می کردند به همین دلیل تولید آن انبوه شد. البته مکانیسم پیچیده DCTها سبب شد که به نوع قابل اعتماد تبدیل نشوند و اگر اشتباهی نیز رخ می داد هزینه های سنگینی همراه خود می آورد.
گیربکس اتوماتیک CVT:
این نوع از گیربکس های اتوماتیک که با نام گیربکس های CVT (Continuously Variable Transmission) نیز شناخته می شوند، از تسمه و پولی برای انتقال قدرت استفاده می کنند. در گیربکس های CVT برخلاف گیربکس های سنتی و دو کلاچه، خبری از دنده های جداگانه نیست و انتقال قدرت به صورت پیوسته صورت می گیرد. همین امر، باعث تعویض دنده های بسیار نرم و بدون احساس ضربه در این گیربکس ها می شود.
این نوع گیربکس اندازه کوچک و ساختاری ساده دارند، به طوریکه جعبه آنها دارای دو قرقره مخروطی است که از طریق تسمه محرک V شکل؛ جایی که یک قرقره به موتور و دیگری به چرخ اتصال پیدا می کند، وصل می شود. قرقره های مخروطی براساس دور موتور و ورودی های قدرت حرکن کرده و تسمه محرک نیز مطابق با آنها کشش یکسانی را حفظ می کند. دو مخروط حرکت مستقلی دارند، بنابراین دارای نسبت دنده بی نهایت هستند.
گیربکس اتوماتیک تک کلاچه (AMT):
این نوع از گیربکس های اتوماتیک که با نام گیربکس های AMT (Automated Manual Transmission) نیز شناخته می شوند، در واقع همان گیربکس های دستی هستند که مکانیزم تعویض دنده به صورت اتوماتیک انجام می شود. گیربکس های AMT به نسبت سایر انواع گیربکس اتوماتیک از ساختار ساده تری برخوردار بوده و مقرون به صرفه تر هستند. با این حال، تعویض دنده ها در این گیربکس ها نسبت به سایر گیربکس های اتوماتیک کندتر و با کمی ضربه همراه است.
گیربکس اتوماتیک ماشین برقی:
برخلاف موتورهای بنزینی یا دیزلی، قدرت و گشتاور تولید شده توسط موتورهای الکتریکی بدون توجه به سرعت چرخش موتورها ثابت است. موتورهای الکتریکی نیز بسیار کوچکتر از یک موتور هستند و می توانند نزدیکتر به چرخ ها نصب شوند. به این ترتیب، اکثر خودروهای الکتریکی واقعاً به جعبه دنده نیاز ندارند (اگرچه برخی از خودروهای واقعاً قدرتمند نیازی به این دارند که به آنها کمک می کند به سرعت های بسیار بالا برسند). خودروهای برقی هنوز دارای یک اهرم دنده برای تنظیم جهت حرکت به جلو یا عقب هستند و پدال کلاچ ندارند، بنابراین در دسته اتوماتیک قرار می گیرند.
شایان ذکر است که برخی از خودروهای الکتریکی دارای یک موتور جداگانه برای معکوس کردن هستند، در حالی که برخی دیگر به سادگی موتور اصلی را به عقب می چرخانند.
انواع گیربکس های اتوماتیک در انواع خودرومزایای انواع گیربکس های اتوماتیک
هر یک از انواع گیربکس اتوماتیک مزایا و معایب خاص خود را دارند. در این بخش به بررسی برخی از مهم ترین مزایا و معایب این گیربکس ها می پردازیم:
راحتی در رانندگی:
مهم ترین مزیت انواع گیربکس اتوماتیک ، راحتی رانندگی است. با حذف پدال کلاچ و دنده عوض کردن های پی در پی، رانندگی در ترافیک شهری و مسیرهای پر پیچ و خم به مراتب راحت تر و کم استرس تر خواهد بود.
تعویض دنده نرم:
یکی دیگر از مزایای انواع گیربکس اتوماتیک ، تعویض دنده های نرم و بدون ضربه است. این امر باعث افزایش کیفیت سواری و آسایش بیشتر سرنشینان خودرو می شود.
کاهش استهلاک موتور و گیربکس:
با استفاده از انواع گیربکس اتوماتیک ، از فشار اضافی روی موتور و گیربکس در اثر تعویض دنده های نادرست راننده جلوگیری می شود و در نتیجه، استهلاک موتور و گیربکس کاهش پیدا می کند.
معایب انواع گیربکس های اتوماتیک
قیمت بالاتر:
به طور کلی، انواع گیربکس اتوماتیک نسبت به گیربکس های دستی از قیمت بالاتری برخوردار هستند.
مصرف سوخت بیشتر:
در برخی از انواع گیربکس اتوماتیک ، به دلیل اتلاف انرژی در سیستم انتقال قدرت، مصرف سوخت کمی بیشتر از گیربکس های دستی است.
هزینه تعمیرات بالاتر:
به طور معمول، تعمیرات انواع گیربکس اتوماتیک پیچیده تر و پرهزینه تر از گیربکس های دستی است.
کاهش هیجان رانندگی:
برخی از رانندگان معتقدند که انواع گیربکس اتوماتیک هیجان رانندگی را به نوعی از بین می برند و به همین دلیل، ترجیح می دهند از خودروهای دنده دستی استفاده کنند.
مزایا و معایب انواع گیربکس های اتوماتیکانتخاب بهترین نوع گیربکس اتوماتیک
انتخاب بهترین نوع گیربکس اتوماتیک به عوامل متعددی مانند بودجه، نوع رانندگی، شرایط ترافیکی و سلیقه فردی بستگی دارد.
- اگر به دنبال رانندگی راحت و بدون دردسر هستید، گیربکس اتوماتیک سنتی یا دو کلاچه گزینه مناسبی برای شما خواهد بود.
- اگر به دنبال رانندگی اسپرت و هیجان انگیز هستید، گیربکس اتوماتیک CVT می تواند انتخاب مناسبی باشد.
- اگر به دنبال یک گیربکس اتوماتیک مقرون به صرفه هستید، گیربکس اتوماتیک تک کلاچه (AMT) می تواند گزینه مناسبی برای شما باشد.
آشنایی با برخی از اصطلاحات مهم در مورد انواع گیربکس اتوماتیک
مبدل گشتاور (Torque Converter)؛ این قطعه در گیربکس اتوماتیک سنتی وظیفه انتقال گشتاور موتور به گیربکس را بر عهده دارد.
کلاچ (Clutch)؛ این قطعه در گیربکس اتوماتیک دو کلاچه برای قطع و وصل کردن قدرت بین موتور و گیربکس استفاده می شود.
تسمه (Belt)؛ این قطعه در گیربکس اتوماتیک CVT برای انتقال قدرت از موتور به چرخ ها استفاده می شود.
واحد کنترل الکترونیکی (ECU)؛ این واحد در انواع گیربکس اتوماتیک وظیفه کنترل و مدیریت عملکرد گیربکس را بر عهده دارد.
انتخاب انواع گیربکس های اتوماتیکسخن پایانی درباره انواع گیربکس اتوماتیک
انواع گیربکس اتوماتیک تحولی عظیم در صنعت خودرو به وجود آورده اند و رانندگی را به تجربه ای لذت بخش و راحت تبدیل کرده اند. در این مقاله به بررسی انواع گیربکس اتوماتیک ، نحوه عملکرد، مزایا و معایب شان پرداختیم و امیدواریم که این اطلاعات برای شما مفید بوده باشد. انتخاب بهترین نوع گیربکس اتوماتیک به عوامل متعددی مانند بودجه، نوع رانندگی، شرایط ترافیکی و سلیقه فردی بستگی دارد.
گردآوری: بخش خودرو سرپوش
- 18
- 1
