به گزارش عصر ایران، ماریو بارگاس یوسا از میان ما رفت؛ نویسنده‌ای که ادبیات را نه سرگرمی که ابزار تحلیلِ جهان و مداخله در آن می‌دید. صدای او از آن صداهایی بود که از درون زبان، سیاست و قدرت و واقعیت‌های اجتماعی را پژواک می‌داد و تلاش می‌کرد تا از طریق داستان، پیچیدگی نظم‌ها و بی‌نظمی‌ها را روایت کند.
یوسا در آثارش مرز میان داستان و زندگی را محو کرد. نشان داد که چگونه می‌توان از دل یک روایت ساده، سازوکارهای نظام‌های سیاسی و شکست‌های اخلاقی و تناقض‌های فردی را به فهم و بیان درآورد. ادبیات برای او صرفاً ساختن جهان‌های خیالی نبود؛ تمرینی بود برای خوانش واقعیت با نگاهی ژرف‌تر.
با مرگ یوسا بخشی از سنت نویسندگانی که مسئولیت اجتماعی را با جسارت تخیل درهم می‌آمیزند، خاموش‌تر می‌شود. اما متون او باقی می‌مانند: سندهایی از قرنی پرآشوب، و نشانه‌هایی از این‌که چگونه می‌توان هم نوشت، هم اندیشید، و هم ایستاد.
ماریو بارگاس یوسا، نویسنده برنده جایزه نوبل ادبیات و سیاستمدار اهل پرو روز یکشنبه ۱۳ آوریل در سن ۸۹ سالگی در لیما، پایتخت این کشور درگذشت. آقای یوسا آخرین بازمانده جنبش «بوم»، جنبش ادبی دهه‌های ۱۹۵۰ تا ۱۹۷۰ آمریکای لاتین و از برجسته‌ترین نویسندگان اسپانیایی زبان بود.
ماریو بارگاس یوسا در طول شش دهه فعالیت در رمان‌هایش به استبداد، فساد و افراط‌گرایی در آمریکای لاتین پرداخت.
به گزارش یورو نیوز؛ شهرت جهانی ماریو بارگاس یوسا با انتشار نخستین رمانش به نام «زندگی سگی» آغاز شد. آقای یوسا در این اثر تجربه‌های تلخ دوران تحصیل در مدرسه نظامی را به تصویر کشید. این کتاب آغازی بر ورود او به جنبش بزرگ و تاثیرگذار ادبیات آمریکای لاتین، موسوم به «بوم» بود. این جنبش از دهه‌های ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ میلادی آغاز شد و نگاه جهان را متوجه ادبیات و مسائل اجتماعی این قاره کرد. در این دوره، نویسندگانی مانند گابریل گارسیا مارکز، کارلوس فوئنتس و خولیو کورتاسار در کنار ماریو بارگاس یوسا، نسل طلایی نویسندگان آمریکای لاتین را شکل دادند.
با وجود اشتراکات مفهومی میان نویسندگان این دوره که بیشتر با پرداختن به رنج‌ها، تبعیض‌ها و بی‌عدالتی‌هایی که بر مردم بومی آمریکای لاتین گذشته، شناخته می‌شوند، آثار آقای یوسا از نظر سبک تفاوت‌های اساسی با سایر نویسندگان جنبش «بوم» دارد.
آقای یوسا برخلاف بسیاری از چهره‌های این جریان چون گابریل گارسیا مارکز، پیرو سبک رئالیسم جادویی نیست و واقعیت را با عناصر جادویی ترکیب نمی‌کند. گرچه تخیل در آثار او نقش مهمی ایفا می‌کند، اما همان‌طور که خود گفته، تخیل او بر پایه واقعیت است.
آقای یوسا برای خلق داستان‌هایش از شخصیت‌های واقعی الهام می‌گرفت و سبک او ترکیبی از نبوغ داستان‌نویس و دقت زندگی‌نامه‌نویس است.
از آثار برجسته ماریو بارگاس یوسا می‌توان به «سور بز» اشاره کرد. آقای یوسا در این رمان سیاسی به روایت واپسین روزهای حکومت دیکتاتوری «رافائل تروخیو» در جمهوری دومینیکن و نقشه ترور او می‌پردازد. «سور بز» در ایران با ترجمه عبدالله کوثری و توسط نشر نی به چاپ رسیده است.
«جنگ آخرالزمان» دیگر اثر مشهور این نویسنده پرویی است که شورشی خونین یک فرقه مذهبی در برزیل را در قرن نوزدهم روایت می‌کند.
ماریو بارگاس یوسا پیوسته می‌نوشت. به گزارش وال‌استریت ژورنال، او حتی در سن ۸۰ سالگی هر روز دست به قلم بود.
آقای یوسا در گفتگویی با پاریس ریویو گفته است: « نوشتن در ذات من است. اگر ننویسم، بی‌هیچ تردیدی مغزم را منفجر می‌کنم.»
آقای یوسا در جوانی مجذوب فیدل کاسترو، رهبر انقلاب کوبا بود اما کمی بعد از جنبش کمونیسم فاصله گرفت و در کنار احزاب راست‌گرا در تشکیل «جنبش آزادی» سهیم شد. او در سال ۱۹۹۰ نامزد انتخابات پرو شد، اما رقابت را به آلبرتو فوجیموری واگذار کرد. آقای یوسا پس از این شکست از سیاست کناره‌گیری کرد.
جایزه نوبل ادبیات
ماریو بارگاس یوسا در هفتم اکتبر سال ۲۰۱۰، پس از این که برای ۲۰ سال نامش به عنوان نامزد دریافت جایزه نوبل ادبیات مطرح بود، برنده این جایزه شد. او نخستین نویسنده اهل آمریکای لاتین بود که پس از گابریل گارسیا مارکز برنده نوبل ادبیات شده است. آقای مارکز در سال ۱۹۸۲ این جایزه را کسب کرد.
آقای یوسا در سخنرانی دریافت جایزه نوبل خود گفت: «نوشتن رمان مثل این است که برای روز‌ها، هفته‌ها و ماه‌ها با زنی که دوستش داری عشق‌بازی کنی، همان‌قدر سرگیجه‌آور است.»
آلوارو بارگاس یوسا، پسر این نویسنده فقید پرویی شامگاه یکشنبه ۱۳ آوریل خبر درگذشت پدرش را در شبکه اجتماعی ایکس منتشر کرد.
آلوارو بارگاس یوسا نوشت: «با اندوهی عمیق اعلام می‌کنیم که پدرمان، ماریو بارگاس یوسا، امروز در لیما و در میان خانواده‌اش، به آرامی از دنیا رفت.»
او افزود: «درگذشت او بستگان، دوستان و خوانندگانش در سراسر جهان را اندوهگین خواهد کرد، اما امیدواریم همان‌طور که ما آرامش می‌یابیم، دیگران نیز در این حقیقت تسلی یابند که او زندگی‌ای طولانی، ماجراجویانه و پربار داشت و مجموعه‌ای از آثار از خود به‌جا گذاشت که از عمر او فراتر خواهد رفت.»
آلوارو بارگاس یوسا همچنین گفت که مطابق درخواست پدرش مراسم عمومی برگزار نخواهد شد و طبق وصیت او، پیکرش سوزانده می‌شود.
ماریو بارگاس یوسا درباره مرگ گفته بود: «دوست دارم مرگ در حالی مرا بیابد که در حال نوشتنم، مثل یک حادثه.»
- 12
- 3
