سرنوشت قیمت خودرو پس از بازگشایی نمایشگاه‌های خودرو و فعال شدن بازار، چه خواهد شد؟

این ایام که سایه کرونا (corona) هم چنان بر سر کشور سنگینی می کند، بازار خودرو هم به نوعی تعطیل است و کم تر کسی میل به خرید و فروش دارد. بنابر تصمیم ستاد ملی مقابله با کرونا، کسب و کارهای پرریسک به ویژه در تهران فعلاً اجازه فعالیت ندارند و در این بین، نمایشگاه های خودرو هم مشمول همین قاعده هستند. از همین رو عملا بازار خودرو طی امسال شکل نگرفته و طبعا داد و ستد خاصی هم در این ایام انجام نشده است. اگرچه در فضای مجازی و سایت های آگهی دهنده، به ظاهر معاملات خودرو در جریان است؛ ولی بنظر میرسد با توجه به بسته بودن مراکز شماره گذاری و دفترخانه ها، آنجا هم خرید و فروش خاصی انجام نمی شود.

از آن سو خودروسازان هم جدیدا تولید خود را از سر گرفته و در سال جدید فعلاً هیچ فروش فوری و پیش فروشی را انجام نداده اند. در نتیجه این موضوع و همینطور تعطیلی بازار خودرو، منحنی دقیقی هم از قیمت خودروها قابل ارائه نیست؛ کما این که برای نرخ کارخانه ای خودروها هم فعلا تصمیم جدیدی اتخاذ نشده است.

البته اگر نرخ های ارائه شده در سایت ها و شبکه مجازی را ملاک قرار بدهیم، به نظر میرسد بحران کرونا (corona) تا حدی به شکسته شدن قیمت ها منجر شده است. البته این به آن معنی نیست که قیمت خودروهای تولید داخل افت سنگینی را تجربه کرده باشد. در واقع بنظر می رسد شیوع ویروس کرونا در کشور، بیش از آنکه به تقلیل قیمت بینجامد، از ثبت رکوردهای جدید قیمتی جلوگیری کرد. منحنی قیمت در بازار خودروی کشور طی ماه بهمن صعودی شدید را تجربه کرد و پیش بینی می شد در اسفند ماه و با توجه به شکل شکل گیری بازار شب عید، قیمت ها بالاتر هم بروند. این در حالی بود که با اعلام خبر رسمی ورود کرونا به ایران در آخرین روز بهمن، روند حضور و فعالیت شهروندان در بازار خودرو به تدریج کم و کم تر شد. در واقع هر چه جلوتر رفت، ایرانی ها بیشتر کرونا را جدی گرفتند و در این بین، خیلی ها هم که قصد خرید و فروش خودرو داشتند، ترجیح دادند آنرا به آینده موکول کنند.

در نتیجه این روند، استدعا در بازار خودرو تنزل کرد و قیمت ها هم تا حدی پایین آمد؛ ولی نه آن زمان و نه حالا که کرونا به دو ماهگی اش در ایران نزدیک شده، قیمت ها افت چشمگیری را بخود ندیدند. این البته در حالیست که به نظر می رسد چنانچه کرونا وارد ایران نمی شد، قیمت ها در اسفند ماه رشد چشمگیری را بخود می دید و ادامه آن به امروز هم می رسید. در واقع کرونا (corona) به نوعی اجازه نداد منحنی قیمت خودروهای داخلی از آنچه بود، بالاتر برود. تا پیش از داستان کرونا، بازار خودرو در حال درنوردیدن مرزهای قیمتی بود، تا جایی که خودرویی مانند پراید، به نزدیکی های ۷۳میلیون تومان رسید و پژو ۴۰۵ هم تا مرز ۱۲۰ میلیون تومان پیش رفت. قیمت همین دو مدل خودروی قدیمی که اتفاقا تا چندی دیگر قرار است از رده خارج شوند، به خوبی نشان می دهد بر بازار خودرو پیش از آمدن کرونا به کشور، چه گذشته است.

در حال حاضر نیز اگر خبری از اوج گیری قیمت خودروهای داخلی نیست، این مسئله با تعطیلی بازار و تقلیل تقاضا( ناشی از شیوع کرونا) در ارتباط است. در واقع بنظر میرسد اگر ترس شهروندان از ابتلا به کرونا (corona) نبود، بازار خودرو در نیمه دوم فروردین ماه احیانا باز هم اوج می گرفت. فعلاً اما کرونا کماکان جولان می دهد و از همین رو کم تر کسی تمایل به خرید و حتی فروش در این وضعیت دارد. به هر حال خرید خودرو معمولاً احتیاج به بازدید مشتری دارد، ولی با توجه به داستان کرونا و فاصله گذاری اجتماعی، خیلی ها از بیم ابتلا به این بیماری ترجیح می دهند در آینده اقدام به خرید کنند. همین مسئله به نوبه خود سبب شده داد و ستد خودرو در فضای مجازی هم آنقدر رونقی نداشته باشد.

حال این پرسش مطرح است که سرنوشت قیمت بعد از بازگشایی نمایشگاه های خودرو و فعال شدن بازار، چه خواهد شد؟ آیا منحنی قیمت خودروها روندی با ثبات و حتی رو به نزول را طی می کند یا سر به صعود خواهد گذاشت؟

برای جواب به این پرسش ابتدا باید جواب این سؤال را بیابیم که بحران کرونا در کشور تا چه زمانی ادامه خواهد داشت و به عبارت بهتر، شهروندان چه زمانی از ترس ابتلا به این ویروس خلاص و روی به بازار خودرو خواهند آورد. کمتر کسی البته پاسخ این پرسش را می داند، چه آنکه بعضی می گویند تا اواسط خرداد به وضعیت بهتری خواهیم رسید و بعضی هم معتقد هستند بحران کرونا حتی تا پاییز هم ادامه خواهد داشت. به هر حال کرونا (corona) هر زمان که پایان یابد و به عبارت بهتر، هر وقت ترس شهروندان از این ویروس بریزد، آن نقطه میتواند شروع داستان جدیدی از ثبات، کاهش یا فزونی قیمت ها باشد؛ هرچند به اعتقاد بیشتر کارشناسان، بازار خودرو در پساکرونا، احتمالا با رشد قیمت همراه خواهد بود. این پیش بینی از آن جهت است که علائم مثبت اقتصادی و سیاسی برای کاهش قیمت انواع کالا از جمله خودرو، دیده نمی شود. رشد قیمت در بازارهای ارز و سکه، تحریم و کاهش قیمت جهانی نفت که به افت درآمدهای ارزی کشور می انجامد و همچنین تورم انتظاری، فاکتورهای اثرگذاری هستند که بنظر می رسد قیمت خودرو از ناحیه آن ها رشد خواهد کرد.

از آن سو البته هنوز تکلیف دستورالعمل قیمت گذاری خودرو برای سال ۹۹ هم مشخص نشده است. طبعا هر گونه تصمیم دولت در این ماجرا میتواند بر سرنوشت قیمت خودروها در بازار اثرگذار باشد. کارشناسان معتقد هستند ادامه سیاست قیمت گذاری دستوری میتواند به رشد قیمت ها( در بازار) دامن بزند؛ اتفاقی که در سال گذشته نیز رخ داد. به گفته آن ها، اگر دولت به اجرای مصوبه قیمت گذاری در حاشیه بازار تن دهد، این مسئله میتواند در نهایت و البته به شرط رعایت سایر پارامترها( به خصوص عرضه مناسب) به تقلیل قیمت ها کمک کند.