وایر شمع و انواع آن/ دلایل خرابی وایر شمع

حتما بعد از گذشت یکسال باید وایر شمع را تعویض نمود 

وایر شمع

در خودروهای مجهز به موتور بنزینی، برای احتراق سوخت داخل موتور، احتیاج به ایجاد جرقه است. این جرقه به وسیله شمع با انتقال برق ولتاژ بالا توسط وایر شمع از کویل، صورت  می پذیرد. خصوصیت و کیفیت وایر شمع باید به صورتی باشد که نوسانات قوی الکتریکی و پارازیت (امواج مزاحم) ایجاد نکند.

خودرو هایی که دارای این سیستم هستند عبارتند از: پرشیا، تندر ۹۰ و زانتیا و ۲۰۶ و سمند EF7 … البته در کشور ما خودروهای دارای وایر شمع هنوز هم تولید میشوند.

وظیفه شمع و وایر شمع

شمع خودرو قطعه ی کوچکی است که داخل سیلندر خودرو قرار می گیرد. ولتاژ از یک جهت به شمع وارد شده و از طرف دیگر شمع وظیفه دارد که این ولتاژ را به جرقه تبدیل کند تا مخلوط هوا و بنزینی که در سیلندر وجود دارد از طريق این جرقه منفجر شده و به این ترتیب انرژی مایحتاج موتور تأمین شود. 

وایر شمع در واقع وظیفه انتقال ولتاژ فشار قوی کویل یا دلکو را به سر شمع ها به عهده دارند. گرچه در خودروهای انژکتوری جدید وایر وایر شمع حذف شده اند ولی در خودروهایی که بکار رفته به علت اهمیت انتقال ولتاژ فشار قوی به سر شمع و جلوگیری از افت ولتاژ از وایرهای شمع با کیفیت و با جنس مطلوب نوع ابریشمی استفاده می کنند.

عمر وایر شمع بسته به نوع خودرو بر حسب کیلومتر کارکرد تعیین میشود

علت تعویض وایر شمع

هر دفعه که کلید اتومبیل خود را می چرخانید، سیم احتراق باید الکتریسیته را از کوئل به شمع ها منتقل کند. این کار به آغاز فرآیند احتراق کمک خواهد کرد.​ به علت استفاده مداوم از سیم های برق در درون اتومبیل، آنها در طول زمان فرسوده میشوند و میتوانند سبب ایجاد انواع مختلفی از مسائل شوند.​ به همین دلیل باید وایر شمع را تعویض کرد.

وایر شمع ها را یکی یکی باز کنید و با اهم متر چک کنید درصورتی که بیش از ۴۵۰۰ اهم بود بهتر است عوض شود و چنانچه از ۵۰۰۰ اهم (۵ کیلو اهم) بیشتر بود حتماً عوض کنید.

طول عمر وایرهای شمع

عمر وایر شمع بسته به نوع کارخانه تولیدی و نوع خودرو بر حسب کیلومتر کارکرد تعیین میشود به عنوان مثال روی پاکت برخی از وایرهای شمع ثبت شده عمر مفید ۵۰ هزار کیلومتر و احتمالا برای جنسهای گوناگون عمر آن ها کمتر یا بیشتر باشد. اصولا دو نکته در طراحی و ساخت و طول عمر وایر شمع تأثیرگذار است:

۱ – حرارتی که از موتور به وایر شمع وارد میشود.

۲ – میزان ولتاژ برقی که از وایر شمع عبور می کند.

جنس وایر شمع

وایر شمع خودرو معمولاً از جنسی مقاوم و با دوام ساخته می شوند. زیرا قطعه متحرکی نیستند بنابراین خورده نمی شوند و در حالتی که در نگهداری و بازدید از آن ها توجه کافی را داشته باشید کم تر دردسر ساز می شوند. ولی در صورتیکه موتور خودرو خوب کار نکرد یا روشن نشد و شک کردید امکان دارد مشکل از وایر شمع خودروی شما است بررسی آن کار ساده ای است.

تعمیر کردن وایر شمع

انواع وایر شمع

وایر شمع مورد استفاده برای انواع خودروها به سه نوع زیر تقسیم میشوند:

۱. وایر شمع سیمی

۲. وایر شمع ابریشمی

۳. وایر شمع ترکیبی

- وایر شمع سیمی: 

جنس وایر شمع سیمی، مسی است که یک پوشش عایق روی آن کشیده شده است و به دلیل انعطاف پذیری کم و مقاومت پایین، کاربردی ندارد.

- وایر شمع ابریشمی:

 این نوع وایر شمع که از برترین نوع وایرها محسوب میشوند به سبب داشتن مقاومت بالا و انعطاف پذیری خوب و خواص پارازیت گیری بالا بيش ترین کاربرد را در خودروهای انژکتوری و کاربراتوری امروزه دارد. در درون این نوع وایرها هیچ سیمی بکار نرفته است بلکه برای انتقال ولتاژ بالا از چند رشته نخ که از نظر مقاوم بودن شبیه به نخ ابریشم میباشد استفاده شده است و کلیه نخ های داخل وایر شمع آغشته شده به گرافیت میباشد که با کم ترین افت ولتاژ، ولتاژهای بالا را انتقال می دهد و قطر خارجی این نوع وایر شمع ۷ میلی متر میباشد.

- وایر شمع ترکیبی:

 این نوع وایر شمع ترکیبی از وایر شمع سیمی و ابریشمی می باشند که نسبت به وایرهای سیمی بهتر می باشند و در خودروهای کاربراتوری و در برخی از خودروهای انژکتوری بکار رفته است. این نوع وایرها نسبت به وایر شمع ابریشیم انعطاف کمتری دارند.

علائم خرابی وایر شمع

> خرابی یا عدم عملکرد وایر شمع میتواند سبب بد کار کردن موتور و همچنین فزونی مصرف سوخت خودرو شود. همچنین امکان دارد نشتی احتمالی بنزین در سیستم سوخت رسانی خودرو و نشتی برق از وایر شمع به صورت همزمان سبب آتش سوزی و خطرات جانی و مالی بسیار جدی شود.

وایر شمع مرغوب از جنس رویه‌ی سیلیکونی هستند

> کاهش قدرت موتور، بالا رفتن دمای موتور بابت افزایش فشار به آن، ریپ زدن موتور و لرزش های بیش از حد عادی در موتور هم میتواند از علائم خرابی وایر شمع باشد. علاوه براین عدم عملکرد صحیح وایر شمع میتواند سبب فزونی آلایندگی خودرو و همینطور ذوب شدن سر شمع ها نیز شود.

نگهداری و عیب یابی وایر شمع 

- شایع ترین نشتی برق در خودرو ها از قسمت وایر شمع هاست. همینطور اشکال در این قسمت میتواند خیلی ساده کارکرد کل پیشرانه را تحت‌تأثیر قرار دهد. نخستین اشتباه در خصوص وایر شمع این است که زمانی که می فهمیم یک وایر شمع خراب است، آنرا با بغلی عوض می کنیم و انتظار داریم در مکان جدیدش بدون مشکل باشد. معمولاً وایر ها از قسمت اتصال به شمع دچار برق دزدی میشوند ولی خم کردن و شکستن آن ها از قسمت وسط و ساختمان اصلی نیز میتواند سبب عدم انتقال جریان برق و یا نشت آن به بیرون باشد. مقاومت وایر شمع باید میزان مشخصی باشد.

- وایر شمع را از نظر ظاهری بررسی کنید که سالم باشند فقط به لاستیک های دو سر وایرهای شمع توجه کنید که پارگی یا ترک نداشته باشند در صورت داشتن هر گونه ترک یا پارگی باید تعویض شوند. 

- پس از این که متوجه ریپ زدن ماشین و کاهش قدرت آن شدیم نخست باید در حالت روشن بودن موتور، کاپوت را بالا زده و تک تک وایرها را از روی شمع جدا کنید. هر وایری را که از شمع جدا کردید، در صورتیکه پس از جدا کردن، دور موتور افت کرد و موتور به لرزش افتاد یعنی آن وایر و شمع سالم بودند و شما آنرا از کار انداختید و پس از این که همان وایر شمع را سر جای خود قرار دادید موتور باید به حالت اولیه خود برگردد که علائم سالم بودن آن وایر و شمع است. (بیشتر بخوانید: دلایل لرزش موتور خودرو )

> وایر شمع باید اندکی مقاومت داشته باشد در غیر این صورت موجب پارازیت روی رادیو و سیستم جی پی اس و کامپیوتر ماشین میشود.

جنس وایر شمع در موتورهای کاربراتوری و انژکتوری یکی است

> هر وایر را باید به شمع خود آن وایر وصل نمود و از وصل نمودن آنها به صورت جا به جا خودداری شود. باید بدانید در زمان تعویض وایر شمع ها باید تمامی آنها را به صورت یکجا تعویض نمایید و بهتر است از مرغوب ترین وایر شمع استفاده شود.

> در صورتی که روکش وایر شمع آسیب دیده باشد موقع تماس دست با آن ها احتمال برق گرفتگی هم وجود دارد. معمولاً خوردگی یا مستهلک شدن روکش وایرهای شمع با بررسی ظاهر آن ها قابل شناسایی هستند.

گردآوری: بخش خودرو سرپوش