آیا با تهدید می‌توان افراد را وادار کرد تا از پیام‌رسان‌های داخلی استفاده کنند؟

 اخیراً در اصفهان بعد از اینکه دادستانی این استان، استفاده از فیلترشکن در تلگرام را در یک سخنرانی جرم اعلام کرد، پلیس امنیت عمومی ناجای این استان نیز در اقدامی، به تعداد زیادی از ادمین های کانال های بالای ۵ هزار عضو در تلگرام که پیش از این نیز احراز هویت شده بودند، نه تنها پیامی هشدارآمیز مبنی بر ترک تلگرام و کوچ به پیام رسان های داخلی ظرف ۴۸ ساعت فرستاد، بلکه احضاریه هم برای آنها ارسال کرده است.

در پیامک هشدارآمیز آمده است: «در اجرای حکم قضایی مبنی بر فیلتر شدن تلگرام، برای ادامه فعالیت کانال خود از طریق پیام رسان های داخلی ظرف ۴۸ ساعت اقدام نمایید. در صورت استمرار فعالیت کانال در تلگرام، برخورد قانونی صورت خواهد پذیرفت. پلیس امنیت عمومی ناجا» حال این سؤال مطرح می شود آیا با  تهدید می توان افراد را وادار کرد تا از پیام‌رسان های داخلی استفاده کنند؟

تهدید برای کوچ به پیام‌رسان داخلی

یکی از ادمین‌هایی که کانال تربیتی و آموزشی در تلگرام دارد و پیامک هشدارآمیز و احضاریه دریافت کرده است، به «ایران» گفت: این پیامک برای خیلی از ادمین‌هایی که احراز هویت کرده‌اند و فعالیت قانونی دارند و دارای اعضای بالای ۵ هزار عضو هستند، ارسال شده است. از آنجایی که ادمین‌ها به دلیل همکاری‌های قبلی که در تبلیغات کانال  خود با یکدیگر ارتباط داشتند از این موضوع خبردار شدند و به‌ نظرم تعداد بالایی از ادمین ها این پیام ها را دریافت کرده اند.

این خانم که ۴ سالی است با زحمت فراوان  کانال خود را توسعه داده و بیش از ۶۰۰ هزار عضو جذب کرده است، افزود: ابتدا فکر کردم شاید شاکی خصوصی دارم که برای من احضاریه  آمده است ولی در تماس تلفنی که گرفتم اعلام کردند فعالیت در تلگرام جرم است و باید خارج شوید و در پیام رسان داخلی فعالیت کنید.

این ادمین با بیان اینکه گویی اعضای ما یک وانت کالای شخصی است که بخواهیم ظرف یک هفته آنها را از تلگرام به پیام‌رسان داخلی انتقال دهیم، گفت: ما با تلاش و هزینه ­های فراوان توانستیم این تعداد از اعضا را جذب کنیم. با تلاشی که انجام دادیم درآمد من به دلیل جذب آگهی به ۳۰ میلیون تومان در ماه رسید که اکثر این هزینه خرج تبلیغ کانالم در دیگر کانال­ ها می ­شد تا بتوانم اعضای خود را افزایش دهم. این بانوی فعال استارتاپی که از سوی وزارت ارشاد نیز به دلیل فعالیت­ های فرهنگی تقدیر شده است، گفت: ما فعالیت غیرقانونی نکردیم چرا که هیچ قانونی که نشان دهد فعالیت در تلگرام و حتی استفاده از فیلترشکن جرم است،وجود ندارد.

یکی دیگر از ادمین ها که در زمینه آشپزی فعالیت دارد نیز به «ایران» گفت: وقتی پیامک  و سپس احضاریه آمد، به مجتمع قضایی مراجعه کردم، از من تعهد گرفتند در مدت  یک هفته باید فعالیت خود را به سروش منتقل کنم.

وی افزود: درباره انتقال به پیام رسان های دیگر نیز باید بگویم در برخی از پیام رسان‌های داخلی رانت ایجاد شده است. خود، کانال هایی را راه اندازی کرده اند و برای تبلیغ پول می گیرند. از سوی دیگر چرا من باید برای این پیام رسان‌ها تبلیغ کنم آنها باید هزینه تبلیغ را بپردازند تا من برای آنها تبلیغ کنم.

 این ادمین با بیان اینکه ما ادمین ها نه تنها تهدید شدیم، بلکه جو روانی بدی نیز وجود دارد، افزود: هر روز افراد ناشناس در کانال پیام تهدیدآمیز  ارسال می کنند که اگر کانال تلگرام را ترک نکنید با اتفاق‌های بدی روبه‌رو خواهید شد در حقیقت ما امنیت روانی خود را نیز از دست داده‌ایم. وی با اشاره به اینکه ادمین‌هایی که احراز هویت شدند و فعالیت های قانونی انجام می دهند، قربانی شدند، گفت: ادمین‌هایی که خلاف قانون فعالیت می کنند و کانال‌های خود را ثبت نکرده اند در حاشیه امن قرار دارند و هیچ پیام و احضاریه‌ای نیز دریافت نکرده‌اند، آیا پاسخ یک شهروند قانونمدار تهدید و ارعاب است.

این فعال حوزه آشپزی در ادامه گفت: اکوسیستم پیام رسانی مانند سروش بسیار ضعیف است و کار در آن آسان نیست و افراد نمی‌توانند همدیگر را به راحتی پیدا کنند. اکوسیستمی است که به درستی شکل نگرفته و قابل رقابت با تلگرام نیست. من به شخصه قبل از فیلتر تلگرام اقدام به راه اندازی کانال در سروش کردم و مطلب هم می‌گذارم اما هیچ  بازدیدکننده‌ای ندارد.

جرم نبودن فعالیت در تلگرام

پیام درفشان وکیل یکی از ادمین‌ها که  از سوی پلیس امنیت عمومی ناجای اصفهان پیامک و احضاریه دریافت کرده است به «ایران» گفت: به موکل من و چندین نفر دیگر این پیام ارسال شده و در این پیام اعلام شده که فعالیت در تلگرام و استفاده از فیلترشکن جرم است این درحالی است که طبق نظریه شماره مشورتی شماره ۳۶۷ مورخ ۲۵ اردیبهشت ماه سال ۹۱ اداره حقوقی قوه قضائیه صراحتاً عنوان شده استفاده از فیلترشکن جرم نیست بنابراین عجیب است که مقامات قضایی با علم بر این مسأله صرفاً در یک استان خلاف این امر عمل و ادمین‌ها را به مجتمع قضایی شهر اصفهان احضار کرده‌اند.

درفشان گفت: تهدید  ادمین‌های اصفهانی از زمانی  آغاز شد که دادستانی اصفهان بحث استفاده از تلگرام و استفاده از فیلترشکن برای استفاده از این شبکه اجتماعی خارجی را جرم اعلام کرد. هر چند دادستانی باید بر اساس ماده و قانون این جرم بودن را اعلام می کرد، چرا که هیچ ماده و قانونی مبنی بر جرم بودن استفاده از فیلترشکن و حتی فعالیت در تلگرام مصوب نشده و وجود خارجی ندارد و با علم بر این موضوع  آن را جرم اعلام کرده است. در پی این کار هم پلیس امنیت اجتماعی اصفهان به خود اجازه داده که هشدارها را آغاز و احضاریه به افرادی که احراز هویت شده اند، ارسال کند.

درفشان در ادامه افزود:  دادستانی  اصفهان طی تماس تلفنی اعلام کرد  ما دستور اجرایی نداده ­ایم  و پلیس نیز حق چنین کاری ندارد. حتی دادستانی به من اعلام کرد که احضاریه‌ها را برایشان بفرستم که من هم گفتم اگر قول می‌دهید امنیت آنها حفظ شود، من ارسال می‌کنم. قرار شد دوباره تماس بگیرند که دیگر پیگیری نکردند. وی با اشاره به اینکه در این کانال ها فعالیت خلاف قانون نیز صورت نگرفته و صرفاً درباره تربیت کودک، آشپزی، کیک پزی و غیره بوده است، گفت: این کانال ها در سامانه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی احراز هویت شده و حتی برای راه اندازی کسب و کار خود قرار بود وام دریافت کنند.

ادمین ها در این کانال‌ها سرمایه‌گذاری کرده‌اند بنابراین حال که به هر دلیل قانونی و غیرقانونی که اکنون مورد بحث من نیست، فعالیت در شبکه اجتماعی تلگرام مسدود شده است، باید به افرادی که دارای کد احراز هویت هستند و مجوز فعالیت محسوب می‌شود، غرامت نیز بدهند. درفشان با بیان اینکه من با یکی از مسئولان وزارت ارشاد درباره درز اطلاعات صاحبان ادمین ها نیز صحبت کردم، گفت: وی اعلام کرد که از طریق این مرکز اطلاعات در اختیار هیچ نهادی قرار داده نشده  و از این موضوع اطلاعی ندارند.

تشویق و ترغیب به‌جای تهدید و ارعاب

از آنجایی که  احضار ادمین‌ها در اصفهان صورت گرفته است روزنامه ایران ابتدا با دو تن از نمایندگان اصفهانی تماس گرفت تا نظر آنها را در این باره بداند که حیدرعلی عابدی و حمیدرضا فولادگر از این موضوع اظهار بی اطلاعی کردند.اما پروانه مافی نماینده مردم تهران در این باره به «ایران» گفت: از موضوع احضار ادمین‌ها اطلاعی ندارم ولی باید بگویم این نوع اقدام‌ها جواب نمی‌دهد و پلیس امنیت  یا بخش‌های دیگر نباید در این مسائل ورود کنند و به ادمین‌ها فشار بیاورند، 

چرا که اکنون در شرایط گذار قرار داریم و باید این گذار و انتقال از پیام رسان‌های خارجی مانند تلگرام به پیام‌رسان‌های داخلی با آرامش و تشویق و ترغیب صورت بگیرد نه تهدید و ارعاب.عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی  افزود: از سوی دیگر همه می‌دانند که شرایط پیام‌رسان های داخلی از نظر فنی و بحث اعتماد و اطمینان ایده‌آل و قابل رقابت با تلگرام نیست  بنابراین نمی‌توان با خشونت و ارعاب افراد را به انجام کاری وادار کرد. در دوره گذار باید دقت عمل داشت؛ اقدام‌های اینچنینی تنها برای نظام هزینه تراشی کرده و خوراک دست رسانه‌های معاند نظام می‌دهد.

حمیده زرآبادی نماینده مردم قزوین  نیز ضمن بی‌اطلاعی از احضار ادمین‌ها در اصفهان مبنی بر کوچ اجباری از تلگرام به پیام‌رسان های داخلی گفت: باید بگویم این گونه رفتارها هیچ زمان و در هیچ دوره‌ای جواب نداده است و نمی‌توان افراد را با تهدید و ارعاب به انجام کاری وادار کرد تا به پیام رسان های داخلی کوچ کنند، چرا که همیشه نتیجه عکس داده است. دبیر دوم کمیسیون صنایع و معادن در ادامه با اشاره به اینکه در بخش فضای مجازی با خلأ قانونی نیز مواجه هستیم، افزود: قوانین خوبی در این زمینه مصوب نشده است و این حوزه را بخوبی پوشش نمی دهد،  از سوی دیگر نه تنها با قوانین نیز سلیقه ای برخورد می شود، بلکه با کسانی که با قانون سلیقه‌ای رفتار می‌کنند نیز برخورد صورت نمی گیرد. به‌نظر می‌رسد باید قوانین بهتری را در مجلس وضع کنیم.

سعید باستانی نماینده مردم تربت حیدریه نیز  به «ایران» گفت: درباره کوچ کاربران و ادمین‌ها به پیام رسان‌های داخلی، کج سلیقگی صورت گرفته است. درست است که تلگرام با دستور بازپرس مسدود شده ولی برای ترغیب کاربران به استفاده از پیام‌رسان‌های داخلی باید دستگاه‌های نظارتی ورود کنند و نباید تهدید و ارعاب و احضاریه نیز در بین باشد.

عضو کمیسیون صنایع و معادن افزود: با اجبار که نمی توان افراد را به یک محیط مجازی دیگر سوق داد، باید در پیام رسان های داخلی اعتماد، فضای جذاب و امکانات وجود داشته باشد اگر آنچه مردم در تلگرام به دنبال آن هستند در دیگر پیام رسان های داخلی پیدا کنند خود به آن سمت جذب می شوند و نیازی به احضاریه نیست که ادمینی شبکه اجتماعی دیگری را به اجبار ترک کند.

سوسن صادقی