برای خدمات ارزش افزوده چقدر هزینه دادید؟/ معرفی سامانه #۶*۸۰۰*

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات درباره اجرایی کردن وعده خود برای پایان دادن به کلاه‌برداری‌ها و دست کردن در جیب مردم، در توییتی با هشتک‌های حق‌الناس و پایان وس نوشت: «پول‌هایی که برای شرکت‌های ارزش‌افزوده در این چند سال از شما اخذشده را با #۶*۸۰۰* می‌توانید ببینید. شکایتی هم داشتید لطفاً از طریق پیامک به ۸۰۰۷ بفرستید.»

بسیاری از کاربران پس از این اظهارات، اقدام به گرفتن این شماره کردند تا ببینند در این مدت چه هزینه‌ای را خواسته یا ناخواسته به سرویس‌های ارزش افزوده پرداخت کرده‌اند. با گرفتن این کد، پیامی از طرف اپراتور ارسال می‌شود که نتیجه ظرف حداکثر ۲۴ ساعت اعلام می‌شود.

البته به نظر می‌رسد شب گذشته به دلیل حجم بالای پیام‌های ارسال به اپراتورها، در ابتدای ارسال این کد، پاسخگویی مناسبی به تمامی افرادی که درخواست آمار خدمات ارزش افزوده خود را داشتند، نشد. اما اکنون پس از شماره‌گیری پیامکی از طرف سازمان تنظیم مقررات رادیویی برای مشترک ارسال و گفته می‌شود که پاسخ استعلام مجموع هزینه‌های پرداختی شما بابت خدمات ارزش افزوده چند تومان بوده و درصورت درخواست و ارسال عدد ۱ به شماره ۸۰۰۷ جزییات به شما اعلام می‌شود.

بنابراین حتی در صورتی که در ساعات ابتدایی اقدام به شماره‌گیری کد مورد نظر کردید تا اسامی خدمات ارزش افزوده خود را بدانید اما پاسخی دریافت نکردید، دوباره به گرفتن این کد اقدام کنید و در صورتی که از هزینه و خدماتی که در این مدت به شما تحمیل شده، شکایت دارید، میتوانید آن را اعلام کنید.

خدمات ارزش افزوده (Value Added Services) که به اختصار VAS نامیده می‌شوند، شامل مواردی غیر از خدمات استاندارد اپراتورها مانند تماس صوتی و پیامک معمول است و مهم‌ترین موضوعات خدمات ارزش افزوده تلفن همراه، شامل اخبار، مسابقات و رأی‌گیری، تبلیغات موبایلی و اطلاع‌رسانی می‌شود. خدمات ارزش افزوده می‌تواند توسط خود اپراتورها یا توسط شرکای ثالثی که به‌عنوان تامین‌کننده‌ محتوا (Content Provider) شناخته می‌شوند، انجام شود.

اگرچه استفاده از این خدمات ارزش افزوده باید اختیاری و توسط کاربر انتخاب شود، اما برخی از شرکت‌های ارزش افزوده، کاربران را بدون آگاهی خودشان، به عضویت این سرویس‌ها درآورده‌اند. از آنجایی که این خدمات معمولاً هزینه‌های بالایی دارند، برای مثال ارسال یک پیامک ارزش افزوده به کاربر می‌تواند حداقل ۳۰۰ تومان هزینه داشته باشد، هزینه‌های زیادی که در قبوض کاربران سیم‌کارت‌های دائمی آمده و یا سرویس‌هایی که موجب تمام شدن اعتبار سیم‌کارت‌های اعتباری شده، اعتراض بسیاری از کاربران را در پی داشته است.

در مواردی مشاهده شده پیامک‌های تبلیغاتی یا متن فریبنده از طریق پیام‌رسان‌های اجتماعی یا سرشماره‌های شخصی ارسال می‌شود که کاربران را تشویق می‌کند با ارسال کد، شارژ یا سرویس رایگان دریافت کنند و برخی از کاربران با اعتماد به این پیام‌ها، موارد درخواستی در پیامک را انجام می‌دهند که در برخی موارد به ثبت و فعال شدن سرویس ناخواسته و متضرر شدن آن‌ها منجر می‌شود.

مدتی پیش پرونده‌ی یک تخلف در ارزش افزوده آشکار شد که موجب یک کلاهبرداری ۳۳ میلیارد تومانی از کاربرانی که بدون اطلاع در سرویس‌های ارزش افزوده عضو شده بودند، شده بود که محمدجواد آذری جهرمی -وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات- در نهایت از بازگشت مبالغ کسر شده از حساب کاربران خبر داد. اما نارضایتی کاربران از روند دریافت هزینه‌های خدمات ارزش افزوده ادامه داشت و موجب شد وزیر ارتباطات تصمیم به تعطیلی این سرویس‌ها بگیرد.

آذری‌جهرمی با هشتگ پایان VAS، در توییتر نوشته بود: «شاید وقتش رسیده باشد که به زودی «کل سرویس‌های ارزش افزوده» را برای همیشه تعطیل کنیم. دوستان دیگر به یقین رسیده‌اند که در مورد حق‌الناس هیچ خط قرمزی ندارم، مخصوصا اگر از جیب مردم دزدی شود.»

در دوره‌های گذشته در این پیامک‌ها هیچ اشاره‌ای به عضویت و محاسبه هزینه وجود نداشت و تعداد بسیار زیادی از مشترکین به این صورت برای دریافت خدمات عضو شدند. اما در حال حاضر نحوه ارسال پیامک‌های مربوط به خدمات باید به گونه‌ای باشد که هزینه و روش لغو عضویت آن در هر پیامک ارسالی درج شود. اپراتورها از سوی رگولاتوری ملزم شدند که در این باره به مشترکین اطلاع‌رسانی لازم را انجام دهندو هم‌چنین به تمامی شرکت‌های ارایه‌دهنده خدمات مبتنی بر محتوا برای انجام ندادن اینگونه تبلیغات اخطار جدی ارسال کنند.

پس از آن، حسین فلاح جوشقانی -رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی- با اشاره به اقدامات انجام‌شده برای مدیریت «وس» گفت: «تیم نظارتی ما برای افزایش نظارت بر حوزه سرویس ارزش‌افزوده در اپراتورها مستقر می‌شوند و همچنین اقدامات دیگری انجام می‌دهیم که بعد از به سرانجام رسیدن آن نتایج را اعلام خواهیم کرد.» آذری‌جهرمی نیز اعلام کرد: «در گام اول شفاف‌سازی، اپراتورها را ملزم کردیم طی یک هفته به هر مشترک اعلام کنند در سه سال گذشته چه مبلغی از جیبشان برای خدمات وس و به حساب چه شرکت‌هایی رفته است.»

۷ نکته درباره سونامی وس؛ پول‌های گرفته شده را چگونه پس بگیریم؟

وزیر ارتباطات به تازگی پای ماجرای وس‌ها را به میان کشیده است. اما ماجرای وس‌ها و افشاگری‌های وزیر ارتباطات چه بود؟ در این گزارش به ۷ نکته مهم در رابطه با ماجرای وس‌ها می‌پردازیم: 

۱-  VAS چیست؟

VAS یا همان خدمات ارزش افزوده تلفن همراه از جدیدترین پارامترهای نوین صنعت مخابرات است. در واقع همان خدمات پیامکی است که برای ایجاد ارتباط و تعامل میان اپراتور و مشترک اجرا می‌شود. یک مثال از این پیامک‌ها می‌تواند این باشد:« با شرکت در مسابقه و پاسخ صحیح به ۱۰ سوال شما هم برنده خوش شانس ما باشید. هر سوال ۵۰ تومان، برای شروع عدد ۱ را ارسال کنید.»

۲- برای مخابرات هم سود دارد

این خدمات برای مشتریان اطلاعات بیشتر یا سرگرمی را به دنبال دارد و برای مخابرات هم درآمد ایجاد می‌کند. افزایش اطلاعات یا سرگرمی فرقی نمی‌کند؛ هدف این خدمات ارزش افزوده هرچه که باشد، برای دریافت هر پیامک پولی از مشترک کسر می‌شود.

۳- از کجا شروع شد؟

ماجرا از توییت وزیر ارتباطات آغاز شد. او در توییتی به صورت تهدیدآمیز صحبت از افشای فعالیت‌های شرکت‌های خدمات ارزش‌افزوده کرد. کمی بعد هم توییت دیگری منتشر و اعلام کرد که در گام اول شفافیت، اپراتورهای موبایل ملزم شده‌اند تا به مشترکین اعلام کنند در سه سال گذشته چه هزینه‌ای برای سرویس‌های ارزش افزوده پرداخت کرده‌اند. 

۴-  دو میلیارد برداشت از جیب مردم

از نکاتی که وزیر به آن اشاره کرده، رقم دریافت شده توسط این شرکت‌هاست. به گفته او اپراتور اول کشور سه سال قبل حامی مالی تیم‌های پایتخت بوده است، هنوز تقریبا ماهی ۲ میلیارد تومان از حساب مردم کسر و به حساب اپراتورها و تیم‌های فوتبال واریز می‌شود. وزیر ارتباطات البته به این نکته هم اشاره کرد که کل فعالیت‌های وس‌ها غیرقانونی نیست و تنها روش درآمدزایی‌شان مشکل دارد.

۵-  رگولاتوری هم تایید کرد

علاوه بر صحبت‌های وزیر ارتباطات، کمی قبل رئیس رگولاتوری هم درباره گردش مالی بازار ارزش‌افزوده گفته بود: «ما تخمین می‌زنیم که بازار وس گردش مالی حدود دو هزار تا دو هزار و ۵۰۰ میلیارد تومانی دارد. ممکن است بخشی از این بازار، بازار درستی باشد و منجر به شغل و یا تولید محتوای مناسب شده باشد اما عمدتا این بازار، بازاری غیر شفاف نیازمند مدیریت است.»

صحبت رئیس رگولاتوری هم درست همان چیزی است که وزیر ارتباطات بارها به آن اشاره کرده بود؛ مساله شفافیت و روشن بودن فعالیت این شرکت‌های ارزش افزوده.

۶- مردم چه واکنشی نشان دادند

 اما طبیعی بود که این مساله واکنش مردم را هم در پی داشته باشد. وقتی صحبت از «جیب مردم» به میان آید، واضح است که واکنش آنها را هم برمی‌انگیزد. بسیاری از شنیدن عددهایی که به قول وزیر از جیب‌شان کسر شده بود متعجب شدند. اما برخی هم معتقد بودند که اگر کاری غیرقانونی است تنها باید جلوی آن گرفته شود و به تهدید نیازی نیست.

 با این حال بسیاری به دنبال روش بازگشت پول‌شان بودند. برخی هم دنبال این بودند که از چه طریقی می‌توان از شرکت‌های وس شکایت کرد.

۷- چطور شکایت کنیم؟

فرآیند شکایت ابتدا به این صورت است که با گرفتن کد دستوری #۶*۸۰۰*  از چگونگی دریافت هزینه‌های ارزش افزوده که طی این مدت توسط شرکت‌های مختلف از شما گرفته شده، آگاه شوید. وقتی از رقم دریافت شده و میزان تخلف آگاه شدید، می‌توانید یک پیامک رایگان به سرشماره ۸۰۰۷ ارسال کنید تا روند بازگشت هزینه‌هایی که از حساب‌تان کسر شده، به جریان بیفتد و پیگیری شود.

آنطور که گفته شده، با شماره‌گیری این کد می‌توانید ببینید طی سه سال گذشته، شرکت‌های ارزش افزوده چه میزان هزینه بابت خدماتی که شاید از آن‌ها حتی اطلاع هم نداشته‌اید از شما دریافت کرده‌اند.  

ثبت ۵۰۰هزار شکایت از مبالغ خدمات ارزش افزوده

محمدجواد آذری جهرمی در اینستاگرام گفت: سوءاستفاده و دست کردن در جیب ضعیف‌ترین قشرهای جامعه، سنگدلی می‌خواهد. همه تلاش‌های ما در راستای ساماندهی این فضا صورت گرفته است.

وی با اشاره به اینکه در راستای شفاف سازی و اطلاع مردم از مبالغی که طی ۳ سال برای خدمات ارزش افزوده موبایل پرداخت کردند، کد دستوری #۶*۸۰۰* را به مردم معرفی کردیم، افزود: تاکنون بیش از ۳ و نیم میلیون نفر از ما استعلام کرده‌اند و نزدیک به ۵۰۰ هزار شکایت از استان‌های مختلف برای خدمات ارزش افزوده ثبت شده است.

وزیر ارتباطات ادامه داد: طبیعتا ما این شکایت‌ها را پیگیری می‌کنیم که به سرانجام برسانیم و تلاش می‌کنیم بعد از ارجاع این پرونده‌ها به دستگاه قضایی و صدور احکام لازم، منابعی که از جیب مردم رفته را بازگردانیم.

آذری جهرمی با بیان اینکه امکان ثبت شکایت از سامانه ۸۰۰۷ برای کاربران وجود دارد، از همه مردم خواست با استعلام از این کد دستوری از مبالغ ارزش افزوده خود آگاهی یابند و بدانند چه میزان از این مبالغ با اراده و چه میزان خارج از اراده به دلیل عضویت در این خدمات، از حساب آنها کسر شده است.

وی گفت: ما این شکایت ها را به قوه قضاییه ارسال می کنیم و با صدور حکم لازم، امیدواریم بتوانیم این مبالغ را به مردم بازگردانیم.