وضعیت ایده‌آل اینترنت!

 شرکت ارتباطات زیرساخت با انتشار خلاصه‌ای از اقدامات خود طی یک سال گذشته، اعلام کرد ارتقای کیفیت و سرعت اینترنت بین‌الملل، کاهش مشکلات کاربران در دسترسی به سرویس‌های مورد نیازشان در فضای مجازی، حمایت از افزایش تولید ترافیک داخلی و جذب نیروی انسانی کارآمد و مؤمن را در دستور کار داشته است. این چکیده صرفا دستاوردهای این شرکت را فهرست کرده و احتمالا آمارهای دقیق‌تر در گزارشی تفصیلی منتشر خواهد شد. شرکت ارتباطات زیرساخت چکیده‌ای از عملکرد و اقدامات اجرایی خود در سال ۱۴۰۱ را منتشر کرده که به ‌صورت خلاصه آنها را بیان کرده و فاقد اعداد و ارقام آماری حائز اهمیت است.

شرکت ارتباطات زیرساخت در بحث توسعه نیروی انسانی، جذب نیروی کارآمد، مومن و متخصص را در دستور کار داشته است. در این راستا مقدمات جذب ۱۱۷ نیروی انسانی در قالب آزمون استخدامی در سال ۱۴۰۱ فراهم شده است و این مهم در خردادماه ۱۴۰۲ عملی خواهد شد. این شرکت همچنین مدعی است که ظرفیت فعال اینترنت بین‌الملل در سال گذشته ۵۰ درصد افزایش یافته است. این در حالی است که همچنان نارضایتی‌های بسیاری در رابطه با کیفیت و سرعت اینترنت وجود دارد.

افزایش ظرفیت پهنای باند بین‌الملل از ابتدای دولت سیزدهم محل مناقشه بود و در نیمه دوم سال ۱۴۰۰ بارها عدم افزایش ظرفیت به عنوان عامل اصلی کندی سرعت اینترنت مطرح شد. به ‌طور مثال، رییس هیات‌مدیره شاتل اواسط مهرماه ۱۴۰۰ اعلام کرد که ظرفیت پهنای باند اینترنت کشور افزایش نداشته و همین امر موجب افت کیفیت اینترنت شده است؛ موضوعی که البته بارها از سوی دولتمردان رد شد.

خودکفایی در تعمیر کابل‌های دریایی و رفع مشکل قطعی‌های بلندمدت لینک‌های بین‌الملل، استقرار سامانه DDos داخلی بر بستر IGW (توسعه شبکه دیتای بین‌الملل)، تهیه و اجرای الزامات فنی اتصال امن به IGW و آغاز توسعه شبکه IGW به ظرفیت سه ترابیت بر ثانیه و تکمیل در سال ۱۴۰۲ از جمله اقدامات شرکت ارتباطات زیرساخت در راستای توسعه اینترنت بین‌الملل بوده است. اینترنتی که البته تقسیم آن به داخلی و بین‌الملل محلی از اعراب ندارد؛ چرا که آنچه اینترنت خوانده می‌شود، اتصال به شبکه‌های جهانی است. همچنین این شرکت در راستای تحقق افزایش ۱۰۰ درصدی شبکه انتقال نسبت به ابتدای دولت سیزدهم، دو اقدام را مدنظر قرار داده؛ نخست افزایش ظرفیت ۲۰ ترابیت بر ثانیه با استفاده از توانمندی داخل که بخشی از آن در سال ۱۴۰۱ بهره‌برداری شد و اقدام دیگر افزایش ۱۵ ترابیت بر ثانیه شبکه موجود است که از ابتدای شهریورماه ۱۴۰۰ کلید خورده و پیش‌بینی شده تا انتهای سال ۱۴۰۲ محقق شود.

حمایت از پیام‌رسان‌ها

از طرفی حمایت از پلتفرم‌های بومی همواره در دستور کار وزارت ارتباطات و زیرمجموعه‌های آن قرار داشته، اما از نیمه دوم سال ۱۴۰۱ و با فیلتر «اینستاگرام» و «واتساپ»، این حمایت‌ها جدی‌تر شده است. شرکت ارتباطات زیرساخت در راستای رشد توان پیام‌رسان‌‌ها در پاسخگویی به نیاز مردم، خدمات ابری زیرساخت شامل سرورها، فضای ذخیره‌سازی و… را به برخی پیام‌رسان‌ها ارائه کرده است.

ارائه پهنای باند، خدمات Co-location، زیرساخت ابری به پیام‌رسان‌ها و ارائه سرویس callOut از دیگر اقدامات حمایتی این شرکت بود. البته سرویس تماس صوتی CallOutدر حال‌ حاضر به ‌صورت گسترده اجرایی نشده است و تنها یک پیام‌رسان در ایام اربعین این امکان را در اختیار کاربران خود قرار داد. در این نوع قابلیت تماس، کاربران پیام‌رسان‌ها می‌توانند با مشترکین اپراتورها تماس برقرار کنند و دیگر نیازی نیست که دو طرف تماس، پیام‌رسان مشابه داشته باشند.

«رادار بازی» به ۷ میلیون کاربر رسید

همچنین کاهش مشکلات کاربران در دسترسی به سرویس‌های مورد نیازشان در فضای مجازی از دیگر اقدامات شرکت ارتباطات زیرساخت طی یک سال گذشته بود. بنابر اعلام شرکت ارتباطات زیرساخت، سرویس «رادار بازی» که برای کاهش پینگ‌بازی‌ها راه‌اندازی شده بود، تا ابتدای سال ۱۴۰۲ به بیش از ۷ میلیون کاربر دست یافته است؛ سرویسی که وزیر ارتباطات مدعی شده بود در کمتر از ۲۴ ساعت، ۵ میلیون کاربر از آن استفاده کرده‌اند. از طرفی سرویس ۴۰۳ که برای تسهیل دسترسی به سایت‌های خارجی راه‌اندازی شده، تا ابتدای سال ۱۴۰۲ بیش از ۳۰۰ هزار کاربر داشته است. بنابر اعلام زارع‌پور، ۲۰۰ سرویس پرکاربرد در این پلتفرم قرار گرفته تا سایت‌هایی که برنامه‌نویسان، دانش‌پژوهان و به‌ طور کلی مردم ایران را از دسترسی به خدمات خود محروم کرده‌اند، در دسترس قرار گیرند.

اقدامات شرکت ارتباطات زیرساخت برای کاهش وابستگی به خدمات خارجی

از سوی دیگر توسعه ۶۰ درصدی شبکه ملی اطلاعات یکی از اهداف سال ۱۴۰۱ وزارت ارتباطات بود که بنابر اعلام مرکز ملی فضای مجازی، پیشرفت این پروژه تا پایان سال گذشته ۵۷ درصد بوده است. شرکت ارتباطات زیرساخت مدعی است که نقش بیش از ۶۸ درصدی به ‌صورت مستقیم و غیرمستقیم در تحقق این هدف بازی کرده است.

آن‌طور که در گزارش شرکت ارتباطات زیرساخت آمده، برای کاهش وابستگی به خدمات خارجی و توسعه شبکه ملی اطلاعات، افتتاح پروژه NTP در ۶ استان و برگزاری رزمایش پایداری آن، بهره‌برداری از پروژه DNS در ۶۵ درصد اپراتورها و آغاز پروژه پشتیبان با هدف تکمیل در سال ۱۴۰۲، ارائه سرویس DDos به زیرساخت‌های حساس و حیاتی و ابلاغ و اجرای الزامات مقاوم‌سازی اپراتورها در برابر حملات انجام شده است. همچنین در راستای حمایت از افزایش تولید ترافیک داخل، کاهش هزینه‌ها و بهبود کیفیت و سرعت، توسعه مرکز تبادل ترافیک IXP در دستور کار این نهاد بوده است.

در همین راستا نیز نقاط حضور IXP در ۵ استان طی سال گذشته فعال شده و برای حضور در سه استان دیگر تا پایان سال ۱۴۰۲ برنامه‌ریزی شده است؛ اقدامی که منجر به رکوردشکنی ترافیک IXP به بیش از ۲/۴ ترابیت بر ثانیه و کل ترافیک داخلی به ۵/۶ ترابیت بر ثانیه شد. بخش قابل‌توجهی از این افزایش ترافیک داخلی با فیلتر «اینستاگرام» و «واتساپ» محقق شده است.گفتنی است وزیر ارتباطات اوایل آذرماه اعلام کرد که در جریان بازی ایران و آمریکا در مسابقات جام‌جهانی فوتبال، رکورد ۶ ترابیت بر ثانیه در ترافیک اینترنت داخلی کشور به ثبت رسیده است. کاهش وابستگی به شرکت‌های واسط از ۹۰ درصد به کمتر از ۵۰ درصد در حوزه بین‌الملل از جمله اقدامات شرکت ارتباطات زیرساخت برای حضور موثر در عرصه بین‌الملل بوده و همچنین به تامین‌کننده اصلی اینترنت برخی از کشورهای همسایه در سال ۱۴۰۱ تبدیل شده است.