روزنامه جهان صنعت نوشت: اینترنت ماهواره ای این گونه تعریف شده که امواج از طریق ماهواره ارسال می شوند و کاربر برای دریافت آن باید از تجهیزات مخصوص آن یعنی دیش و دریافت کننده امواج استفاده کند. کارشناسان معتقدند اگر این نوع از اینترنت (Internet) فراگیر شود، احتمال تولید تجهیزات آن با قیمت کمتر هم ممکن خواهد بود یا حتی سیم کارت هایی مانند آنچه در تلفن ماهواره ای استفاده می شود، تولید خواهد شد، اما هنوز برای رسیدن به این مراحل زود است.
نکته قابل توجه اینکه اینترنت ماهواره ای بیشتر در شرایطی به کار می رود که دسترسی معمولی به اینترنت (کابلی، فیبر نوری، دایال آپ و بی سیم) امکان پذیر نیست یا از کیفیت پایینی برخوردار است. ماهواره می تواند با توجه به ویژگی های ذاتی خود همچون پایداری، انعطاف پذیری، تاخیر کم و تامین ظرفیت قابل ملاحظه و ارزان قیمت، کمک شایانی در کاهش شکاف دیجیتال در کشور و سیگنال رسانی به مناطق محروم و دورافتاده داشته و به عنوان بخش مهمی در لایه زیرساخت و خدمات پایه معماری شبکه اینترنت نقش آفرین است. در این راستا شرکت فضایی اسپیس ایکس پروژه اینترنت ماهواره ای «استارلینک» را در سال ۲۰۱۵ با هدف فراهم کردن پوشش گسترده اینترنت آغاز کرد.
در ایران مرکز ملی فضای مجازی در سال های گذشته، رویکرد خود را درباره منظومه های ماهواره ای این گونه مطرح کرد که اپراتورهای ماهواره ای ملزم به فعالیت طبق معاهدات بین المللی در حوزه فضایی و اصول و مقررات سازمان ملل و اتحادیه های تخصصی مربوطه هستند و باید قوانین و مقررات ملی کشورها را برای حفظ استقلال و حاکمیت دولت ها در حوزه ارتباطات و صیانت از گذرگاه های رسمی تبادل اطلاعات را به منظور جلوگیری از هرج و مرج و مقابله با جرائم سایبری رعایت کنند. در نهایت با گذشت زمان و با شروع پاییز در سال گذشته خبرهایی مبنی بر فعالیت اینترنت ماهواره ای منتشر شد؛ در واقع مدیرعامل این شرکت اعلام کرد که نزدیک به ۱۰۰ استارلینک فعال در ایران دارد. ایران هم به موازات گسترش فعالیت اینترنت ماهواره ای در سایر کشورها موضع خود نسبت به این موضوع را اعلام کرده است. همچنین وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات درباره امکان فعالیت استارلینک در کشور گفته است که از فعال شدن اپراتورهایی که اینترنت ماهواره ای ارائه می‌دهند استقبال می کنند و در حال حاضر سه اپراتور هستند که اینترنت ماهواره ای را در نقاط دورافتاده روستایی ارائه می کنند. او تأکید کرد، طبق قواعد بین المللی هر اپراتور اینترنت ماهواره ای که بخواهد در قلمرو یک کشور سرویس ارائه دهد باید قواعد سرزمینی آن کشور را رعایت کند. طبق گفته وی، این قواعد به همه این اپراتورها از جمله استارلینک ابلاغ شده است و اگر این قواعد را بپذیرند، از فعالیت آنها استقبال می کنند. در واقع ۳۰۰۰ روستا وجود دارند که هنوز به اینترنت متصل نیستند که با این اقدام می توان آنها را به اینترنت متصل کرد.
ولی اخیرا با پیگیری های حقوقی بین المللی وزارت ارتباطات «استارلینک» ملزم به رعایت قوانین سرزمینی جمهوری اسلامی ایران شده است. در واقع اتحادیه جهانی مخابرات (ITU) اعلام‌کرد که ارائه خدمات از سوی استارلینک در مرزهای جمهوری اسلامی ایران به دلیل عدم رعایت قوانین سرزمینی، غیرمجاز است. درباره جزئیات این اتفاق می توان گفت که مطابق یکی از قطعنامه های ITU، ارائه خدمات از سوی یک شرکت خارجی در چارچوب مرزهای کشور دیگر منوط به دریافت مجوز از سوی آن کشور است که در بررسی های به عمل آمده مشخص شد که استارلینک برای ارائه اینترنت ماهواره ای هیچ مجوزی را تاکنون از جمهوری اسلامی ایران دریافت نکرده است. بنابراین مصوبه اخیر اتحادیه بین المللی مخابرات زمینه را برای فعالیت قانونی «استارلینک» در ایران فراهم می کند.
از ورود «استارلینک» به ویژه در روستاها استقبال می کنیم
در همین خصوص، عیسی زارع پور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات درخصوص آخرین مصوبه اتحادیه جهانی مخابرات مبنی بر ورود اینترنت ماهواره ای به ایران به مهر گفت:همچون گذشته از ارائه دهندگان خدمات اینترنت ماهواره ای برای فعالیت در جمهوری اسلامی ایران به خصوص فعالیت در مناطق روستایی استقبال می کنیم. او با اشاره به استقبال وجود اینترنت ماهواره ای برای پوشش مناطق روستایی افزود:با وجود اینکه از ابتدای دولت تاکنون بیش از ۴ هزار روستا به اینترنت پرسرعت متصل شده اند، اما هنوز هم حدود ۳ هزار و ۵۰۰ روستا داریم که به اینترنت پر سرعت متصل نیستند، لذا ارائه دهندگان خدمات اینترنت ماهواره ای می توانند در این مناطق فعالیت کنند. زارع پور در ادامه تاکید کرد:این استقبال مشروط به این است که قواعد سرزمین جمهوری اسلامی ایران را قبول کنند.
او افزود: با پیگیری های انجام شده در آخرین جلسه RRB، مجموعه ای که در حوزه فضایی و ارتباطات رادیویی ذیل اتحادیه بین المللی مخابرات تصمیم گیری می کند و بالاترین مرجع تصمیم گیری است، در آنجا استارلینک را ملزم کردند تا بر اساس مصوبه ITU قواعد سرزمین جمهوری اسلامی ایران را رعایت کند. زارع پور تصریح کرد: با این الزام، مجوز به ارائه دهندگان اینترنت ماهواره ای بهتر انجام می شود و اعلام آمادگی می کنیم که هر کدام از ارائه دهندگان خدمات اینترنت ماهواره ای مخصوصا «استارلینک» که از همه جلوتر است، میتوانند در ایران سرویس دهند مشروط بر اینکه این الزام اتحادیه بین المللی مخابرات را رعایت کنند.
ولی خبر الزامی که از سوی اتحادیه جهانی مخابرات انجام شده، خبری نبود که کارشناسان و حقوقدانان ارتباطات آنرا تائید کنند. آی تی ایران در گزارش مفصلی به این موضوع پرداخته که بررسی ها نشان می دهد ITU اصلاً فعالیت استارلینک در کشور را غیرقانونی اعلام نکرده است و علاوه بر آن ، اصلا اتحادیه در جایگاهی نیست که به شرکت ها دستور توقف فعالیت شان در یک کشور را بدهند. این اتحادیه فقط می تواند شرکت ها را به رعایت ساز و کارها و قواعدی که اتحادیه برای مدیریت فضای فرکانسی یا استانداردهای تبادل داده در نظر گرفته مجاب کند.
اتحادیه جهانی مخابرات متشکل از دولت هاست که از ۱۵۰ سال گذشته در زمینه سیستم های مخابراتی فعالیت دارد. این اتحادیه در حد نهادی مشورتی بر آینده فناوری ارتباطات و اطلاعات تاثیرگذار است و مسیر گسترش دسترسی جهانی به سرویس های ارتباطی را دنبال می کند. این نهاد سال هاست که وظیفه هماهنگی برای استفاده مشترک جهانی و همکاری های بین المللی در اختصاص مدارهای ماهواره ای و بهبود زیرساخت های ارتباطی در کشورهای در حال توسعه را بر اساس استانداردهای جهانی به عهده دارد. با چنین وظایفی که اتحادیه دارد، به نظر نمی رسد تلاش کشورها برای محدود کردن اینترنت در مرزهای شان با ایده های این نهاد سازگار و هدفی باشد که این اتحادیه از آن دفاع کند.
- 19
- 1
