اتحاد غول های فناوری برای حذف اخبار جعلی از فضای مجازی

بعد از انتخابات پرحاشیه ریاست جمهوری سال ۲۰۱۶ امریکا که گفته می‌شود دخالت‌های خارجی و انتشار اخبار جعلی درنتیجه آن بسیار تأثیرگذار بوده‌اند، اتحادیه اروپا بشدت نگران بروز احتمالی چنین دخالت‌هایی در کارزارهای انتخاباتی است و تلاش‌های گسترده‌ای را برای مقابله با این اخبار آغاز کرده است. در همین راستا و به منظور مقابله با تأثیر چنین اخباری در انتخابات بهار ۲۰۱۹ این اتحادیه، کمیسیون اروپا بتازگی از توافق جدید کمپانی‌های بزرگ فناوری و شبکه‌های اجتماعی برای مقابله با گسترش اخبار جعلی خبر داده است. موضوع آنجا جدی‌تر می‌شود که بدانیم قرار است سال آینده در کشورهای بلژیک، دانمارک، استونی، فنلاند، یونان، لهستان، پرتغال و اوکراین انتخابات ملی برگزار شود.

یک توافق پرسود

مبارزه با اخبار جعلی در فضای مجازی یکی از دغدغه‌های بسیاری از کشورهاست و در این میان، اتحادیه اروپا در ادامه تلاش‌هایش برای ترغیب کمپانی‌های بزرگ فناوری و شبکه‌های اجتماعی مختلف به منظور مبارزه با دروغ پراکنی، به دستاوردی بزرگ دست یافت. شبکه‌های اجتماعی و شرکت‌های بزرگ فناوری جهان و همچنین برخی از کمپانی‌های تبلیغاتی با امضای یک گواهینامه با عنوان«Code of Practice» به کمیسیون اروپا متعهد شده‌اند که با اخبار جعلی منتشرشده بر پلتفرم خود، برخوردی شدید داشته باشند.

به‌گزارش «تک کرانچ»، در قالب این تعهدنامه، صنعت فناوری متعهد شده است با انتشار اخبار جعلی در جهان مقابله کند که البته این موضوع طیف گسترده‌ای از موضوع‌ها ازجمله شفافیت در تبلیغات سیاسی تا ممانعت از درآمدزایی شرکت‌های تبلیغاتی که از طریق نشر اخبار کذب درآمدزایی می‌کنند را شامل می‌شود. به هرحال انتظار می‌رود چنین تعهدنامه‌ای به نحو قابل ملاحظه‌ای بتواند باعث کاهش اخبار جعلی شود.

کمیسیونرهای اتحادیه اروپا بسیار نگران دخالت‌های داخلی و خارجی در انتخابات کشورهای عضو هستند و این تعهدنامه را گامی مهم می‌دانند، چرا که می‌تواند در عین رعایت آزادی‌بیان، مطبوعات آزاد و...، ضامن برگزاری انتخاباتی سالم در اتحادیه اروپا در بهار ۲۰۱۹ (اردیبهشت - خرداد ۱۳۹۸) نیز باشد.

«ماریا گابریل»، کمیسیونر اقتصاد دیجیتال و جامعه اتحادیه اروپا با اعلام خبر امضای این تعهدنامه، آن را گامی درست در جهت تحقق اهداف اتحادیه اروپا در این زمینه دانست. وی افزود: پلتفرم‌های آنلاین باید در این مقطع حیاتی و حساس پیش از انتخابات، به‌عنوان اعضا و بازیگران فعال اجتماعی، مسئولیت‌پذیر باشند و بیشترین تلاش خود را به کار بگیرند تا مانع انتشار اخبار جعلی شوند. «ماریا گابریل» افزود: من انتظار دارم که تعداد بیشتری از پلتفرم‌های آنلاین، کمپانی‌های تبلیغاتی و... به این تعهدنامه ملحق شوند تا شاهد فضای مجازی عاری از اخبار جعلی و دروغین باشیم.

البته تنها کمیسیونرهای اتحادیه اروپا در زمینه توافق جدید کمپانی‌های بزرگ فناوری اظهار نظر نکردند و ازآنجا که فیس‌بوک در زمینه انتشار اخبار جعلی بیش از سایر شبکه‌های اجتماعی مورد انتقاد قرار گرفته و حتی پای «مارک زاکربرگ» بنیانگذار این شبکه اجتماعی به مجلس سنا باز شد، سخنگوی این غول دنیای فناوری نیز ساکت نماند. وی در این زمینه گفت: آنچه مسلم است اینکه مبارزه با اخبار دروغین هرگز پایان نمی‌پذیرد و به همین دلیل هم ما سرمایه‌گذاری‌های قابل توجهی را برای حذف حساب‌های جعلی و کپی رایت و ترویج روزنامه نگاری با کیفیت بالا و سواد خبره انجام می‌دهیم تا نه تنها اتحادیه اروپا بلکه همه کشورهای جهان از این تهدید در امان بمانند.

بندهایی برای پاکسازی اخبار جعلی

این تعهدنامه، حاصل قانونگذاری و رگولاتوری جدیدی است که بزرگان صنعت فناوری به منظور حذف اخبار جعلی بنیان نهاده‌اند. در همین راستا فیس بوک، گوگل، توئیتر، موزیلا، برخی از اعضای مجمع تجاری EDIMA و همچنین برخی شرکت‌های تبلیغاتی که البته نام آنها هنوز اعلام نشده، متعهد شده‌اند تا با رعایت ۵ بند اصلی به مقابله با مروجان خشونت و اخبار جعلی برخیزند. از آنجا که گفته می‌شود در جریان انتخابات ریاست جمهوری امریکا روبات‌های آنلاین نقشی اساسی ایفا کرده و بالاترین میزان اخبار جعلی را نشر داده‌اند، این موضوع مورد توجه بزرگان صنعت فناوری قرار گرفت و در یکی از بندهای این تعهدنامه، متعهد به بررسی روبات‌های آنلاین و همچنین حساب‌های جعلی شدند.

 تأکید بر شفاف‌سازی نیز یکی دیگر از بندهایی است که کمپانی‌های فناوری نسبت به آن اقدام خواهند کرد. در این راستا، بر شفاف‌سازی هرچه بیشترتبلیغات سیاسی و همچنین تبلیغات مبتنی بر موضوعات خاص تأکید جدی شده است. یکی دیگر از بندهای این تعهدنامه به درآمدهای سرشاری مربوط می‌شود که از محل اخبار جعلی عاید اشخاص یا شرکت‌های تبلیغاتی مشخص شده است. از نگاه کمپانی‌های فناوری، حذف و قطع درآمدهای تبلیغاتی برخی از حساب‌ها و وب سایت‌هایی که اطلاعات غلط را منتشر می‌کنند می‌تواند در کارزار مقابله با اخبار جعلی مفید باشد و به همین دلیل هم این شرکت‌ها متعهد شده‌اند که مانع درآمدزایی این افراد یا گروه‌ها در فضای مجازی شوند.

فعالان عرصه فناوری همچنین معتقدند که کاربران، مهره اصلی در مقابله با اخبار دروغ و جعلی محسوب می‌شوند و اگر از توان آنها استفاده شود در مقاطع حساس، بسیار راحت‌تر می‌توان با مشکلات چنین اخباری مقابله کرد. درهمین راستا، یکی دیگر از بندهای این تعهدنامه، توانمندسازی کاربران است تا بتوانند به منابع خبری متفاوتی دسترسی داشته باشند و در عین حال در صورت برخورد با اخبار جعلی و دروغین، راحت‌تر بتوانند آن را گزارش کنند.

این شرکت‌های فناوری، پژوهشگران را نیز از نظر دور نداشته‌اند و در آخرین بند این تعهدنامه آورده‌اند توانمندسازی جامعه تحقیقاتی برای نظارت و رصد اخبار جعلی آنلاین از طریق دسترسی به اطلاعات پلتفرم‌های مختلف بسیار ضروری است. گفتنی است که اتحادیه اروپا تا پایان سال ۲۰۱۸ نتایج حاصل از این تعهدنامه را بررسی خواهد کرد.البته این تعهدنامه از همه مراحل یک انتخابات آزاد حفاظت می‌کند.

البته این نخستین بار نیست که موضوع شفاف‌سازی و فراهم کردن فضایی عاری از اخبار جعلی در اتحادیه اروپا مورد توجه قرار گرفته است. پیش از این نیزاتحادیه اروپا به‌دنبال راهکاری برای مقابله با اخبار جعلی انتشار یافته در شبکه‌های اجتماعی بود و «جولیان کینگ» یکی از کمیسیونرهای اتحادیه اروپا در این باره گفت: این اتحادیه به‌دنبال تصویب قانونی واحد در تمام کشورهای عضو اتحادیه اروپاست که به موجب آن مشخص شود شبکه‌های اجتماعی در مقاطع حساسی همچون انتخابات چگونه باید عمل کنند. کینگ همچنین خواستار شفافیت بیشتر برای الگوریتم‌های داخلی شده بود که وب‌سایت‌ها از آن برای اثربخش‌تر شدن اخبار خود بهره می‌گیرند. همچنین وی خواسته بود که محدودیت‌های جدیدی برای دولت‌ها اعمال شود تا دسترسی به اطلاعات شخصی کاربران به منظور اغراض سیاسی سخت‌تر شود.

میترا جلیلی