کافی لیک در برابر رایزن: مقایسه دو رقیب در کنار هم

چند روز دیگر، پردازنده‌های نسل هشتم اینتل وارد بازار می‌شوند که رقیب اصلی پردازنده‌های رایزن ‌ای‌ام‌دی خواهند بود. در این مقاله به بررسی نقاط قدرت و ضعف دو رقیب می‌پردازیم.

پردازنده‌های نسل هشتم اینتل با نام کافی‌لیک از سوی این کمپانی در تاریخ ۵ اکتبر با هسته‌های بیشتر و حافظه‌ی کش بالاتر برای مبارزه با پردازنده‌های رایزن ‌ای‌ام‌دی وارد بازار می‌شوند. قبل از این، کمپانی اینتل پردازنده‌های خود را با مشخصات تکراری و با افزایش جزئی فرکانس به‌روزرسانی می‌کرد.

تغییر نکردن تعداد هسته‌ها در این مدت و فقط افزایش جزئی فرکانس پایه، سبب افزایش جزئی کارایی در برنامه‌هایی که از تعداد تردهای کم برای انجام محاسبات استفاده می‌کردند، می‌شد. اما ظهور پردازنده‌های رایزن از سوی کمپانی رقیب، وضعیت موجود را تغییر داده است.

پردازنده‌های ای‌ام‌دی دارای هسته‌های بیشتری هستند که منجر به افزایش عملکرد آن‌ها در بارهای کاری سنگین می‌شود. در کنار این ویژگی‌ها پردازنده‌های ای‌ام‌دی، قیمت بسیار مناسبی دارند. بنابراین اینتل نیاز به تغییر روند قبلی خود داشت.

با توجه به این‌که پردازنده‌های رده بالای نسل هشتم اینتل از شش هسته بهره می‌برند، پردازنده‌های رده بالای ای‌ام‌دی با به‌کارگیری هشت هسته، بالاتر از پردازنده‌های جدید اینتل قرار می‌گیرند. از سوی دیگر محصولات اینتل در عملکرد تک هسته‌ای و ارتباط بین هسته‌ها بهتر ظاهر می‌شوند و در کنار فرکانس بالاتر (در برخی از مدل‌ها)، وارد این رقابت شده‌اند.

البته کمپانی ای‌ام‌دی سال آینده با فرآیند ساخت ۱۲ نانومتری درصدد بهبود هرچه بیشتر پردازنده‌های خود خواهد بود. ولی در حال حاضر مبارزه‌ای سخت بین پردازنده‌های رایزن و کافی‌لیک شکل گرفته است.

یکی از مزیت‌های بزرگ محصولات ای‌ام‌دی، توجه به قشر پایین بازار است. این کمپانی ویژگی‌های بسیاری را برای کاربران خود ارائه می‌کند که یکی از آن‌ها باز بودن ضریب فرکانس پردازنده، برای تمامی مدل‌های رایزن است که باعث می‌شود بتوان این پردازنده‌ها را با استفاده از مادربردهای ارزان قیمت نیز اورکلاک کرد.

با این وجود کمپانی اینتل به حفظ سیاست قبلی خود پافشاری می‌کند و برای این‌که بتوانید از پردازنده‌هایی با ضریب باز استفاده کنید، نیازمند خرید مدل‌هایی با پسوند «K» هستید. اینتل ادعا می‌کند که فروش پردازنده‌های آنلاک از سه ماهه دوم سال ۲۰۱۴ تا سه ماهه دوم سال ۲۰۱۷، هشتاد درصد افزایش یافته است، پس به نظر می‌رسد که استراتژی این شرکت، ثمر‌بخش بوده است.

نکته‌ی جالب توجه این است که کمپانی اینتل افزایش قیمت اندکی روی پردازنده‌های سری «K» نسبت به قبل داشته است تا بتواند هزینه‌ی حاصل از افزایش تعداد هسته‌ها را جبران کند. ولی تفاوت قیمت اولیه نسبت به سری قبلی اندک است.

البته در اغلب موارد پردازنده‌های ای‌ام‌دی، مخصوصا سری رایزن۷ با قیمتی کمتر از قیمت اعلام شده‌ی شرکت فروخته می‌شوند، ولی قیمت‌های اولیه اینتل معمولاً به دلیل کمبود در بازار نوسان داشته است. بنابراین برای خرید با قیمت مناسب، باید قیمت‌ فروشگاه‌های مختلف را بررسی کنید.

اینتل ادعا می‌کند که پردازنده‌های کافی‌لیک، ۲۵ درصد فریم‌ریت بیشتری در بازی‌ها و ۴۵ درصد کارایی بهتری در کارهای مالتی تردینگ در مقایسه با پردازنده‌های کبی‌لیک دارند.

به هرحال، به نظر می‌رسد که برای مقابله با محصولات جدید ای‌ام‌دی، افزودن ۵۰ درصد هسته‌ی بیشتر برای سری Core i7 و Core i5 و ۱۰۰ درصد هسته‌ی بیشتر برای سری Core i۳ کافی باشد. درستی این ادعا پس از در دسترس بودن پردازنده‌ها و آزمایش آنها اثبات خواهد شد ولی اکنون می‌خواهیم مشخصات پردازنده‌ها را در کنار هم گذاشته و آن‌ها را با هم مقایسه کنیم.

Core i7 در برابر رایزن۷

پردازنده‌های Core i7، قویترین پردازنده‌ها در این رده هستند و هر دوی آن‌ها از هسته‌هایی با پشتیبانی از مالتی تردینگ تشکیل شده‌اند. البته همان‌طور که قبلا اشاره کردیم، از نظر تعداد هسته و ترد، رایزن۷، با به‌کار بردن هشت هسته و ۱۶ ترد، بالاتر از پردازنده‌های ۶ هسته‌ای و ۱۲ ترد Core i7 است.

در مقایسه با پردازنده‌های کبی‌لیک، خانواده‌ی جدید اینتل، از نظر فرکانس پایه پس‌رفت داشته‌اند. دلیل این امر می‌تواند چالش‌های مربوط به دما باشد که به دلیل افزودن هسته‌های بیشتر در همان ابعاد ایجاد شده است.

این کاهش باعث می‌شود که برخی از مزایای فرکانس بیشتر پردازنده‌های اینتل کاهش یابند. البته پردازنده‌های جدید اینتل، در مقایسه با رایزن ۱۷۰۰ و رایزن ۱۷۰۰X از نظر فرکانس برتری دارند.

با این حال شرکت آبی، به فناوری توربو بوست خود برای افزایش کارایی سیستم، در زمانی که تمامی هسته‌ها مورد نیاز نیستند، تکیه می‌کند. این فناوری باعث می‌شود که پردازنده‌های Core i7 از نظر فرکانس، ۹۰۰ مگاهرتز بالاتر از رقبای خود باشند، ولی با توجه به ماهیت غیر پایدار فرکانس بوست، باید این محصولات را به‌طور عملی تست کنیم تا بتوانیم عملکرد آن‌ها را با هم مقایسه کنیم. در جدول زیر، مقایسه‌ای بین پردازنده‌های Core i7 و خانواده‌ی ۱۷۰۰ رایزن را مشاهده می‌کنید.

همچنین اینتل، فرکانس حافظه‌ی محصولات خود را به DDR4-2666 رسانده است که مطابق با بهترین حالت انتقال در پردازنده‌های رایزن است. محصولات رده‌بالای هر دو شرکت از حافظه‌های دو کاناله پشتیبانی می‌کنند. مطمئناً کارایی حافظه تنها به اعداد و ارقامی که روی کاغذ می‌بینیم، وابسته نیست و باید برای مقایسه‌ی دقیق‌تر، آن‌ها را به‌صورت عملی تست کنیم.

تاخیر و گذردهی، فاکتورهای اساسی در پردازش هستند؛ بنابراین، آزمایش تنها راهی است که می‌تواند ما را از میزان کارایی این محصولات آگاه کند. اینتل، حداکثر نسبت انتقال حافظه را تا ۸۴۰۰ MT/S افزایش داده است (بدون تنظیمات BCLK)؛ البته، انتظار داریم نسبت‌های بالای انتقال، تنها برای اورکلاکرهای حرفه‌ای قابل دسترس باشد و به‌نظر می‌رسد که شرکت اینتل، در مورد توانایی‌ اورکلاک حافظه، روی خانواده‌ی کافی‌لیک حساب ویژه‌ای باز کرده است.

در مقابل، مدل‌های رقیب از حافظه‌ی کش سطح ۳ بیشتری نسبت به پردازنده‌های اینتل استفاده می‌کنند و با ۲۰ مگابایت حافظه کش (در برابر ۱۳.۵ مگابایت کش پردازنده‌های Core i7) می‌توانند نقش تعیین کننده‌ای در عملکرد پردازنده ایفا کنند.

محصولات اینتل، از پردازنده‌ی گرافیکی مجتمع «UHD Graphics 630» استفاده می‌کنند که مدل به‌روز شده‌ی پردازنده‌ی گرافیکی «HD Graphics 630» است که قبلا در پردازنده‌های کبی‌لیک آن‌ها را دیده بودیم.

در مقابل، پردازنده‌های رایزن دارای پردازنده‌ی گرافیکی مجتمع نیستند که این یک عیب بزرگ برای پردازنده‌های رایزن است، زیرا اکثر کاربران، سیستم خود را بدون کارت‌گرافیکی مجزا راه‌اندازی می‌کنند. کمپانی ای‌ام‌دی این مشکل را به زودی و با ای‌پی‌یو‌های (APU) ریون‌ریج حل خواهد کرد.

همان‌طور که گفته شد، تمامی محصولات رایزن دارای ضرایب باز برای افزایش فرکانس هستند، ولی به دلیل سقف فرکانسی موجود در پردازنده‌های رایزن، توانایی اورکلاکینگ خوب محصولات کبی‌لیک اینتل از مزیت‌های این خانواده بوده‌ است. باید منتظر بمانیم و ببینیم که آیا این مزایا در سری کافی‌لیک نیز ادامه خواهد داشت یا خیر؛ براساس گفته‌های اینتل، به دلیل بهبودهای اعمال شده روی پردازنده‌های جدید، باید شاهد همان داستان قبلی باشیم.

توان مصرفی پردازنده‌های رده بالای هر دو رقیب مشابه است. البته لازم به ذکر است که پردازنده‌ی رایزن۷ ۱۷۰۰، به همراه یک خنک‌کننده‌ی با‌کیفیت ارائه می‌شود که امکان اورکلاکینگ حرفه‌ای را به کاربر می‌دهد. در سوی مقابل خنک کننده‌های استوک اینتل این ویژگی را ندارند.

پردازنده‌ی i7-8700K از نظر قیمتی، رقیب مستقیمی از سوی شرکت مقابل ندارد. قیمت پردازنده‌ی ۱۷۰۰X در حدود ۴۰ دلار بیشتر از i7-8700K است و پردازنده‌ی ۱۸۰۰X این تفاوت را به ۱۴۰ دلار افزایش می‌دهد. انتظار داریم پس از عرضه‌ی پردازنده‌های کافی‌لیک، قیمت پردازنده‌های رایزن کاهش یابد.

بنابراین هنگام خرید سیستم، به قیمت‌های جدید دقت کنید (البته در بازار ایران تغییر قیمت‌ها به کندی صورت می‌گیرد). کمپانی ای‌ام‌دی با استفاده از چیپست‌های ارزان قیمت امکان اورکلاکینگ را در اختیار شما قرار می‌دهد، در حالی‌که برای استفاده از پتانسیل کامل پردازنده‌‌ی i7-8700K نیاز به خرید مادربردی با چیپست Z370 دارید که گران قیمت است.

در ضمن، پردازنده‌ی i7-8700 که قیمت کمتری نسبت به رایزن ۱۷۰۰ دارد، از ضریب باز برای افزایش فرکانس پشتیبانی نمی‌کند. باید منتظر بود و دید ویژگی‌های دو پردازنده چگونه روی تصمیم کاربران برای خرید تاثیر خواهند گذاشت.

Core i5 در برابر رایزن ۵

سری رایزن ۵ و Core i5، بخش اعظمی از بازار را هدف قرار داده‌اند. بنابراین رقابت اصلی در این بخش صورت می‌گیرد. پردازنده‌های Core i5 اینتل با افزودن هسته‌های بیشتر نسبت به نسل قبلی آماده‌ی رقابت با رقیب خود هستند.

البته این پردازنده‌ها مثل سری قبلی خود از قابلیت هایپر تردینگ (HT) پشتیبانی نمی‌کنند؛ درحالی که در سوی مقابل، پردازنده‌های رایزن ۵ با بهره‌گیری از ۶ هسته و ۱۲ ترد، آماده‌ی رقابت با رقیب خود هستند.

با توجه به فرکانس پایه و فرکانس بوست یکسان پردازنده‌های ۱۶۰۰X و i5-8600K، در این زمینه نیز پردازنده‌‌ی اینتل، حرفی برای گفتن نخواهد داشت (حداقل روی کاغذ). هر دوی پردازنده‌ها ضریب باز هستند، ولی پردازنده‌ی ای‌ام‌دی حافظه‌ی کش سطح ۳ بیشتری نسبت به رقیب خود دارد. در جدول زیر مشخصات پردازنده‌های Core i5 اینتل را در کنار رایزن ۵ مشاهده می‌کنید.

با حرکت به سوی پردازنده‌ی i5-8400، می‌توان گفت که این پردازنده رقیب مستقیمی از سوی شرکت مقابل ندارد. پردازنده‌ی هم‌قیمت رایزن ۵ با نام ۱۵۰۰X، تنها از چهار هسته استفاده می‌کند؛ البته این پردازنده‌ی چهار هسته‌ای با قابلیت مالتی تردینگ و پشتیبانی از ۸ ترد به صورت همزمان، می‌تواند پردازنده‌ی i5-8400 را به چالش بکشد.

فرکانس پایه‌ی پردازنده‌ی ۱۵۰۰ ای‌ام‌دی ۷۰۰ مگاهرتز بیشتر از پردازنده‌ی رقیب است و در سوی مقابل در حالت بوست، فرکانس پردازنده‌ی i5-8400 حدود ۳۰۰ مگاهرتز بیشتر از ۱۵۰۰X است. دوباره باید بگوییم که مدل‌های اینتل از پردازنده‌ی گرافیکی مجتمع استفاده می‌کنند، در حالی‌که پردازنده‌های رایزن این امکان را ندارند و این کمبود، می‌تواند به ضرر ای‌ام‌دی تمام شود.

از نظر قیمت، پردازنده‌ی ۱۶۰۰X، کمی ارزان‌تر از پردازنده‌ی i5-8600K است. البته در اغلب موارد پردازنده‌های ای‌ام‌دی با قیمت پایین‌تر و با تخفیف‌های خوبی در فروشگاه‌ها فروخته می‌شوند. هیچ یک از این مدل‌ها با خنک‌کننده عرضه نمی‌شوند؛ ولی پردازنده‌ی ۱۶۰۰X را می‌توان با مادربوردهای خوش‌قیمت B350 اورکلاک کرد. در حالی که برای اورکلاک پردازنده‌ی رقیب نیاز به خرید یک مادربرد با چیپست حرفه‌ای دارید که قیمت بالاتری دارند.

در مقایسه‌ی رایزن۵ ۱۵۰۰ و Core i5-8400 باید بگوییم که پردازنده‌ی ای‌ام‌دی قیمت بیشتری نسبت به رقیب دارد و در عین حال هسته‌‌ی کمتری نیز دارد. با این حال این پردازنده دارای ضریب باز برای اورکلاک است و از قابلیت مالتی تردینگ نیز پشتیبانی می‌کند.

Core i3 در برابر رایزن۵ و رایزن۳

تعداد هسته‌های Core i3 کافی‌لیک، نسبت به پردازنده‌های نسل قبلی خود دو برابر شده است. ولی این پردازنده‌ها از ویژگی هایپر تردینگ پشتیبانی نمی‌کنند. بنابرین روی کاغذ پردازنده‌ی چهار هسته‌ای و هشت ترد رایزن۵ ۱۴۰۰، بهتر از پردازنده‌ی ۴ هسته‌ای i3-8350K ظاهر شده است.

در عوض فرکانس پایه‌ی پردازنده‌ی i3-8350K بیشتر از پردازنده‌ی رقیب است؛ در حقیقت، فرکانس هسته‌ی پردازنده‌ی اینتل، از فرکانس بوست پردازنده‌ی ای‌ام‌دی نیز بیشتر است. با این حال کمپانی اینتل فرکانس بوست را در این رده، غیر فعال کرده است؛ بنابراین ضرایب باز فرکانس در هر دو مورد نقش تعیین کننده‌ای خواهند داشت. در مقوله‌ی توان مصرفی، پردازنده‌ی i3-8350K با توان مصرفی ۹۱ وات بیشتر از پردازنده‌ی ۱۴۰۰ با ۶۵ وات توان مصرفی، انرژی مصرف می‌کند.

پردازنده‌ی رایزن۳ ۱۳۰۰X حریف بسیار سرسختی برای مدل‌های Core i3 با ضریب قفل محسوب می‌شود و اینتل با حفظ سیاست قبلی خود، نتوانسته پاسخی جدی به این محصول بدهد. انتظار داریم نبرد شدیدی را در این قسمت شاهد باشیم و آزمایشات آتی نشان خواهد داد که ویژگی آنلاک بودن پردازنده‌ی ۱۳۰۰X، به سود ای‌ام‌دی خواهد بود یا خیر.

همچنین اینتل در این سری، از حافظه‌های رم، با فرکانس ۲۴۰۰ مگاهرتز استفاده می‌کند که کمتر از فرکانس ۲۶۶۶ مگاهرتز برای پردازنده‌های Core i5 و Core i7 است. بنابراین سرعت انتقال این پردازنده‌ها در حالت پایه کمتر از پردازنده‌های ۱۴۰۰ و ۱۳۰۰X خواهد بود. در جدول زیر پردازنده‌های جدید Core i3 را در کنار پردازنده‌های رایزن۵ و رایزن۳ مشاهده می‌کنید.

هنگامی که به پردازنده‌های رده پایین‌تر می‌رسیم، پردازنده‌ی گرافیکی مجتمع، نقش مهم‌تری را بازی می‌کند و محصولات اینتل از این مزیت برخوردار هستند. درحالی که ای‌ام‌دی در آینده روی محصولات ریون‌ریج از این ویژگی استفاده خواهد کرد.

در انتها باید بگوییم در هر قسمت از بازار پردازنده‌ها رقابت شدیدی بین دو شرکت آبی و قرمز برقرار است. برای این که بتوانیم به صورت عملی این پردازنده‌ها را با یکدیگر مقایسه کنیم باید منتظر عرضه خانواده‌ی کافی‌لیک به بازار باشیم. پس در آینده منتظر مقایسه عملی و بنچمارک پردازنده‌ها باشید.