کارنامه فصل اول بورسی‌ها

الزام شرکت‌های سهامی برای انتشار گزارش‌های سه ماهه تا پایان تیرماه سبب شد طی روزهای اخیر شاهد ترافیک سنگین این گزارش‌ها روی سامانه کدال باشیم. این موضوع بازار سهام را نیز در وضعیت انتظاری قرار داده بود. در این بازه زمانی از طرفی سهامداران با قرار گرفتن در فصل مجامع، در انتظار خروج اخبار تاثیرگذار از مجامع شرکت‌ها بوده و از طرف دیگر چشم به انتشار گزارش‌های سه ماهه شرکت‌ها دوخته بودند.

گزارش‌هایی که طبیعتا می‌تواند تعیین‌کننده روند آتی سهام بوده و در شکل‌گیری آرایش جدید پرتفوی سهامداران بسیار تاثیرگذار باشد. در حال حاضر گزارش فصلی ۲۳۴ شرکت سهامی روی سامانه کدال قرار گرفته است. در این میان بررسی‌های «دنیای اقتصاد» نشان می‌دهد گزارش‌های میان دوره‌ای ۵۹ نماد با تعدیل مثبت، ۱۵۵ شرکت بدون تغییر و ۲۰ نماد با تعدیل منفی همراه بوده‌اند. جزئیات این گزارش‌ها در جدول صفحه ۲۰ منتشر شده است.

نگاهی به روند صنایع

قندی‌ها: صنعت قند و شکر حدود ۵/ ۰ درصد از ارزش کل بازار سهام را در اختیار دارد. این صنعت در سالیان اخیر با نوسانات قیمتی زیادی مواجه بوده است. اخبار مختلف نظیر میزان تولید چغندر، تغییرات قیمتی در بازارهای داخلی و خارجی، واردات شکر خام و تصمیمات دولت مبنی بر تخصیص یارانه‌ها بر مسیر نوسانی قیمت سهام شرکت‌های این گروه قرار گرفته‌اند. بررسی رشد و نزول این صنعت نیز حکایت از رشد حدود ۶۰ درصدی شاخص قندی‌ها در یک سال اخیر و صعود حدود ۸۰ درصدی از ابتدای سال دارد. در این میان بررسی‌ها نشان می‌دهد از میان ۷ گزارش‌ میان دوره‌ای منتشر شده در این گروه، گزارش ۳ شرکت با تعدیل مثبت و ۲ نماد نیز با تعدیل منفی همراه بوده‌اند.

قند اصفهان نیز در سه‌ماه نخست سال مالی ۲۶۱ ریال سود به ازای هر سهم کنار گذاشت. «قصفها» در حالی سود هر سهم خود را با تعدیل مثبت ۱۶ درصدی ۸۸۴ ریال گزارش داده است که در فصل بهار موفق به پوشش ۳۰ درصدی سود خالص برآوردی خود شده است. «قشکر» و «قشرین» اما به ترتیب خبر از تعدیل منفی ۲۷ و ۱۱ درصدی را در گزارش‌های پیش‌بینی درآمد بر اساس عملکرد ۹ ماهه داده‌اند. قند نیشابور با تعدیل مثبت ۵۷ درصدی سود در گزارش پیش‌بینی سود بر اساس عملکرد ۹ ماهه مواجه بوده است. به این ترتیب سود هر سهم این شرکت از ۱۵۷ ریال به ۲۴۷ ریال افزایش یافت.

نکته قابل توجه پوشش ۲۵۷ ریالی معادل ۱۰۴ درصد) این شرکت در ۹ ماهه ابتدای سال مالی است.به نظر می‌رسد تفاوت عمده این صنعت نسبت به سال گذشته، دو نوبته شدن کشت چغندر در سال است. پیش از این شرکت‌های قندی تولیدکننده چغندر (در حال حاضر تمامی شرکت‌های زیرمجموعه گروه قندوشکر تولیدکننده چغندر هستند) یک نوبت در سال کشت داشتند و ایام باقی‌مانده از سال را به فروش محصولاتشان می‌پرداختند.

این موضوع سبب افزایش هزینه‌های اضافی این شرکت‌ها همچون هزینه سربار، دستمزد و... شده بود و ظرفیت اسمی سالانه نیز مورد استفاده قرار نمی‌گرفت. روندی که بعدها تغییر کرد تا شرکت‌های قندی دو بار در سال به کشت چغندر مشغول شوند. در کنار این موضوع، به صرفه بودن قیمت شکر خام وارداتی و امکان سودسازی شرکت‌ها از این طریق سبب شد شاهد رشد مناسب شاخص قندی‌ها و شکسته شدن سقف تاریخی این گروه باشیم.

فلزی‌ها:

بررسی‌ها نشان از پوشش مناسب فلزی‌ها در گزارش‌های سه ماهه دارد؛ به‌طوری که از ۱۸ گزارش منتشر شده نمادهای زیرمجموعه این گروه، تنها یک نماد با تعدیل منفی همراه شده است و شاهد ۸ تعدیل مثبت در میان فلزی‌ها هستیم. پس از انتشار اولین پیش‌بینی بودجه ۹۶ شرکت‌های زیرمجموعه گروه فلزات اساسی، کارشناسان از محافظه‌کارانه بودن مفروضات مطرح شده در این گزارش‌ها سخن می‌گفتند. در اوایل سال جاری نیز ریزش قیمت‌های جهانی به جهت نگرانی از وضعیت اقتصاد چین مانع از حرکت نقدینگی به سمت فلزی‌ها شده بود. پس از آن وضعیت قیمت فلزات در بازارهای جهانی تغییر کرد.

افت شاخص دلار در کنار کاهش نگرانی‌ها نسبت به اقتصاد چین به خصوص در هفته‌های اخیر (با رشد اقتصادی بیش از پیش‌بینی‌ها) و همچنین رشد تولیدات صنعتی زمینه تقویت خوش‌بینی نسبت به تداوم رشد تقاضای چین را فراهم کرد. پس از آن شاهد رشد قیمت فولاد و سنگ‌آهن بودیم. بر این اساس بهبود قیمت‌ها در بازارهای جهانی سبب پوشش مناسب سودآوری شرکت‌های فولادی شد.

فولادخوزستان با تعدیل مثبت ۲۹ درصدی نسبت به اولین پیش‌بینی همراه شد. به این ترتیب سود هر سهم این شرکت از ۴۷۵ ریال به ۶۱۴ ریال افزایش یافت و نکته قابل توجه پوشش ۲۶۷ ریالی این شرکت در سه‌ماه نخست سال مالی است. فولاد مبارکه نیز در سه‌ماه نخست سال مالی ۱۲۱ ریال سود به ازای هر سهم کنار گذاشت. «فولاد» سود هر سهم در گزارش جدید را با تعدیل مثبت ۱۹ درصدی ۳۰۲ ریال عنوان کرده که در فصل بهار موفق به پوشش ۴۰درصدی سود خالص برآوردی خود شده است.

روی نیز که جهت گالوانیزه کردن فولاد مورد استفاده قرار می‌گیرد، همزمان با رشد قیمت فولاد، رشد کرد و سطوح بالاتر از ۲۸۰۰ دلار در هر تن را تجربه کرد. هر چند این سطح قیمتی پایدار نماند و به زیر ۲۸۰۰ دلار در هر تن رسید اما همچنان نسبت به رقم در نظر گرفته در بودجه این شرکت‌ها افزایش چشمگیری داشته است( نرخ ۲۴۰۰ دلاری در هر تن). بر این اساس تولیدکنندگان روی نیز تعدیلات مثبت و پوشش مناسب سودآوری داشتند. در این گروه «فاسمین» سود هر سهم بر اساس عملکرد سه‌ماهه را نسبت به پیش‌بینی قبلی با رشد ۵ درصدی معادل ۱۶۸ریال به بازار ارائه کرد.

مانند دیگر شرکت‌های گروه فلزات اساسی کالسیمین نیز با پوشش ۳۴ درصدی پیش‌بینی جدید، فضا را برای تعدیلات مثبت آتی باز نگه داشت. «فرآور» نیز در وضعیتی نسبتا مشابه سود خالص خود را در پیش‌بینی جدید ۶ درصد نسبت به اولین پیش‌بینی از سال مالی ۹۶ رشد داد و در این میان ۳۰۳ ریال سود خالص به ازای هر سهم (معادل ۳۲ درصد) از پیش‌بینی جدید را در فصل بهار پوشش داد. شرکت ملی سرب و روی ایران اما تنها شرکت این گروه بود که با انتشار گزارش‌های ۳ ماهه خود خبر از تعدیل منفی داد. بر این اساس «فسرب» در سه‌ماه نخست سال مالی ۲۰ ریال سود به ازای هر سهم کنار گذاشت. این شرکت سود هر سهم در گزارش جدید را با تعدیل منفی ۶ درصدی ۱۵۴ ریال عنوان کرده است.

قیمت مس نیز که در فصل بهار تا کمتر از ۵۵۰۰ دلار نیز در بورس فلزات لندن نزول یافته بود، طی هفته‌های اخیر با رشدهای متوالی به قیمت‌های بیش از ۶ هزار دلار رسید. سطوح کنونی قیمت مس و رشدهای احتمالی نرخ دلار در آینده سبب شد تا شاهد گزارش‌های مناسبی از شرکت‌های وابسته به این کالا باشیم. بر این اساس «فملی» سود هر سهم سال مالی ۹۶ را با افزایش ۳۳ درصدی معادل ۲۷۲ ریال عنوان کرده است. این شرکت در سه‌ماه نخست سال مالی ۳۳ درصد از پیش‌بینی‌های جدید خود را پوشش داده است. پوشش مناسب سودآوری ملی‌ مس در سه‌ماه نخست سال مالی در حالی رخ داد که در این میان سود بالای تقسیمی این شرکت در مجمع عمومی سالانه روز چهارشنبه (معادل ۳۵ تومان به ازای هر سهم) از قیمت سهام کاسته و جذابیت ورود نقدینگی جدید را به همراه خواهد داشت.

سیمانی‌ها: ۱۹ شرکت سیمانی نیز گزارش‌های میان دوره‌ای فصلی خود را روی سامانه کدال قرار دادند. در این گزارش‌ها تعدیل مثبت ۸ شرکت خودنمایی می‌کند. تنها ۲ شرکت سیمانی با تعدیل منفی همراه شده‌اند. در حال حاضر به نظر می‌رسد عمده مشکل سیمانی‌ها مقدار فروش محصولات این شرکت‌هاست. پس از افزایش نرخ سیمانی فضا برای افزایش سودآوری این شرکت‌ها فراهم شد اما مقدار فروش با توجه به پتانسیل بازارهای داخلی و همچنین میزان تقاضا در بازارهای صادراتی تعیین می‌شود. به عبارتی تداوم صادرات این شرکت‌ها اهمیت بسیاری برای شرکت‌های تولیدکننده سیمان دارد.

در این گروه «سنیر» سود هر سهم خود را بر اساس عملکرد سه‌ماه نسبت به پیش‌بینی پیشین با رشد ۴۳ درصدی معادل ۶۵۹ ریال عنوان کرد و ۲۸۸ ریال به ازای هر سهم (معادل ۴۴ درصد) از پیش‌بینی جدید را در فصل بهار پوشش داد. «سشرق» نیز در گزارش پیش‌بینی درآمد بر اساس عملکرد ۹ ماهه، سود خالص خود را ۴۱ درصد نسبت به پیش‌بینی قبلی برای سال مالی ۹۶ افزایش داد. شرکت‌های سيمان فارس نو و سيمان‌ شمال‌ اما تنها شرکت‌های این گروه بودند که با انتشار گزارش‌های فصلی خود خبر از تعدیل منفی دادند. بر این اساس «سفانو» در سه‌ماه نخست سال مالی ۸۳ ریال سود به ازای هر سهم کنار گذاشت. این شرکت سود هر سهم در گزارش جدید را با تعدیل منفی ۱۵ درصدی ۴۸۷ ریال عنوان کرده است. «شمال» نیز در وضعیتی مشابه سود هر سهم خود در گزارش ۹ ماهه را ۱۲۷ ریال اعلام کرد که نسبت به گزارش پیشین این شرکت، تعدیل منفی ۵ درصدی تجربه کرده است.

شیمیایی‌ها: گزارش‌های سه ماهه شرکت‌های این گروه مناسب به نظر می‌رسد. به‌طوری که از ۲۰ گزارش منتشر شده تنها دو تعدیل منفی به چشم می‌خورد. در این میان بررسی روند قیمتی متانول در بازارهای جهانی خالی از لطف نیست. ماه‌های میانی سال گذشته قیمت متانول به سبب رشد قیمت زغال‌سنگ در بازارهای جهانی روند صعودی به خود گرفت و از سطح ۳۰۰ دلار در هر تن عبور کرد. موضوعی که سبب ورود هیجانی معامله‌گران به نمادهای متانول محور شد.(جزئیات مربوط به گزارش‌های فصلی شرکت‌ها در جدول صفحه ۲۰ آورده شده است.)

پس از آن با روند قیمتی متانول در مسیر اصلاحی قرار گرفت تا جایی که متانول (CFR چین) طی معاملات هفته گذشته به ۲۸۱ دلار در هر تن رسید. با این وجود به نظر می‌رسد بیشترین عامل تاثیرگذار بر تعدیل مناسب شرکت‌های متانول ساز افزایش میزان فروش این شرکت‌ها است. در عین حال قراردادهای این شرکت‌ها در زمان رشد قیمت متانول بسته شده که خود بر وضعیت سودآوری این شرکت‌ها تاثیرگذار بوده است. بر این اساس پتروشیمی زاگرس با تعدیل مثبت ۸۰ درصدی نسبت به اولین پیش‌بینی صدرنشین این گروه شد.

به این ترتیب سود هر سهم این شرکت به ۱۱۰۳ ریال افزایش یافت. همچنین «زاگرس» موفق به پوشش ۲۷ درصدی سود خالص خود در سه‌ماه نخست سال مالی شد. پتروشیمی فناوران نیز در سه‌ماه نخست سال مالی ۱۴۵۵ ریال سود به ازای هر سهم کنار گذاشت. «شفن» در حالی سود هر سهم خود را با تعدیل مثبت ۲۱ درصدی ۴۴۷۸ ریال گزارش داده است که در فصل بهار موفق به پوشش ۳۲ درصدی سود خالص برآوردی خود شده است. «شپدیس» و «شپارس» در گزارش‌های پیش بینی درآمد خود بر اساس عملکرد ۹ ماهه به ترتیب خبر از تعدیل منفی ۳۵ و ۲۱ درصدی دادند.

پالایشی‌ها: همان‌طور که در گزارش‌های پیشین «دنیای اقتصاد» اشاره شده بود یکی از سناریو‌های موجود درخصوص رشد سودآوری شرکت‌های پالایشی، توجه نرخ‌گذار در بخش مواد اولیه و محصولات اصلی و انتظار این نهاد برای انجام طرح‌های کیفی‌سازی از سوی این شرکت‌ها بود. در این میان شاهد رشد فاصله قیمتی خوراک و محصولات در این شرکت‌ها بودیم. بر این اساس به نظر می‌رسد سیاست نرخ‌گذار سبب شده تا سال ۹۵ به کام شرکت‌های پالایشی تمام شود.

در حال حاضر تنها ۳ شرکت زیرمجموعه گروه فرآورده‌های نفتی گزارش سه ماهه خود را روی سامانه کدال قرار داده‌اند که در این میان نفت سپاهان در سه‌ماه نخست سال مالی ۳۶۹ ریال سود به ازای هر سهم کنار گذاشت. این شرکت سود هر سهم در گزارش جدید را با تعدیل مثبت ۷ درصدی، ۱۳۱۸ ریال ( نسبت به اولین گزارش پیش‌بینی سال مالی ۹۶) عنوان کرده است.

طی روزهای اخیر شاهد انتشار صورت‌های مالی حسابرسی شده نسبتا مناسبی از شرکت‌های پالایشی بودیم. تعدیل مثبت سودآوری شرکت‌های پالایشی به دنبال اعلام نرخ‌های جدید برای سال ۹۵، موجی از تعدیل مثبت در سود سهام شرکت‌های پالایشی برای سال ۹۵ را به ارمغان آورد به‌طوری که «شتران»، «شاوان»، «شبندر»، «شپنا» و «شبریز» سود هر سهم خود برای سال مالی گذشته را به ترتیب ۶۶، ۲۰۰، ۴۸، ۱۹ و ۱۸۱ درصد (نسبت به آخرین پیش‌بینی ارسالی در سال۹۵) افزایش دادند.

رایانه‌ای‌ها: گروه «رايانه و فعاليت‌هاي وابسته به آن» پس از عرضه «آپ» در مهرماه سال گذشته و درخشش این نماد بورسی (کسب بازدهی ۱۶۶ درصدی از روز عرضه تاکنون) در کانون توجهات فعالان بازار قرار گرفت. پیوستن شرکت‌های بزرگی همچون شرکت آسان‌پرداخت پرشین و همچنین به‌پرداخت سبب شده تا این صنعت در میان ۱۰ صنعت برتر بازار سهام از نظر ارزش بازار قرار گیرد. «آپ» در گزارش سه ماهه خبر از تعدیل مثبت ۱۶ درصدی نسبت به اولین پیش‌بینی خود داد. به این ترتیب سود هر سهم این شرکت از ۲۳۶۲ ریال به ۲۷۳۷ ریال افزایش یافت.

نکته قابل توجه پوشش ۶۱۰ ریالی (معادل ۲۲ درصد) این شرکت در سه‌ماه نخست سال مالی است. به‌پرداخت نیز در سه‌ماه نخست سال مالی ۵۰۳ ریال سود به ازای هر سهم کنار گذاشت. «پرداخت» سود هر سهم در گزارش جدید را با تعدیل مثبت یک درصدی ۲۶۸۹ ریال عنوان کرده که در فصل بهار موفق به پوشش ۱۹ درصدی سود خالص برآوردی خود شده است.

فاطمه اسماعیلی